Thế giới hôm nay: 12/08/2024

Print Friendly, PDF & Email

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Phó tổng thống Mỹ Kamala Harris lên án thương vong do cuộc không kích của Israel vào một trường học ở Gaza gây ra, nói rằng “một lần nữa, quá nhiều thường dân đã thiệt mạng” và nhắc lại lời kêu gọi ngừng bắn. Hamas tuyên bố cuộc không kích đã giết chết 100 người vào thứ Bảy, một trong những đòn tấn công gây nhiều thương vong nhất trong cuộc xung đột. Israel tuyên bố đã tấn công vào “trung tâm chỉ huy và kiểm soát” của Hamas trong trường học. Người dân Gaza đã sử dụng trường al-Tabin, ở trung tâm thành phố Gaza, làm nơi trú ẩn.

Thống đốc tỉnh Kursk, một khu vực ở Nga đang bị quân đội Ukraine tấn công, đã ra lệnh cho chính quyền đẩy nhanh sơ tán hàng chục nghìn thường dân. Hôm thứ Bảy, tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã lần đầu tiên thừa nhận cuộc tấn công và cho biết nó đang mang lại “chính xác loại áp lực cần thiết – áp lực lên kẻ xâm lược.” Chiến dịch này là cuộc xâm nhập xuyên biên giới lớn nhất của Ukraine kể từ khi Nga xâm lược nước này vào năm 2022.

Chiến dịch tranh cử tổng thống của Donald Trump cho biết hệ thống liên lạc nội bộ của họ đã bị “các nguồn nước ngoài thù địch với Hoa Kỳ” tấn công và cho rằng Iran phải chịu trách nhiệm. Chiến dịch của Trump ra tuyên bố trên sau khi trang tin Politico cho biết họ đã nhận được các tài liệu chiến dịch nội bộ từ một nguồn ẩn danh. Chiến dịch của cựu tổng thống không cung cấp bằng chứng trực tiếp về vụ tấn công hoặc sự tham gia của Iran.

Chánh án Tòa án Tối cao Bangladesh, Obaidul Hassan, đã từ chức dưới áp lực của những người biểu tình. Ông được coi là người trung thành với Sheikh Hasina, thủ tướng bị lật đổ vào đầu tuần này, người đã chạy trốn sang Ấn Độ. Theo phương tiện truyền thông địa phương, khoảng 500 người đã thiệt mạng trong nhiều tuần bất ổn. Cảnh sát ở Dhaka đang đình công sau khi có một số người trong hàng ngũ của họ thiệt mạng.

Khoảng 40.000 người đã đăng ký tham gia Đảng Nhân dân ở Thái Lan kể từ khi đảng này ra mắt vào thứ Sáu. Đảng này kế nhiệm Đảng Tiến lên, một đảng theo khuynh hướng tự do đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử năm ngoái, nhưng bị tòa án Thái Lan buộc phải giải thể hôm 7 tháng 8. Đảng mới công bố hơn 20 triệu baht (570.000 đô la) tiền quyên góp.

Philippines cáo buộc Trung Quốc có “hành động nguy hiểm và khiêu khích” bằng hai máy bay, mà họ cho biết đã thả pháo sáng trên đường đi của một máy bay Philippines đang tuần tra Biển Đông. Trung Quốc cho biết họ hành động đúng quy trình. Lực lượng bảo vệ bờ biển Trung Quốc thường xuyên quấy rối các tàu của Philippines trong khu vực biển đang tranh chấp; nhưng đây là lần đầu tiên Philippines phàn nàn về hành vi quấy rối trên không.

Chính quyền Nhật Bản kêu gọi người dân không tích trữ hàng hoá. Người dân dường như đã bắt đầu hoảng loạn mua hàng sau khi cơ quan khí tượng cảnh báo về nguy cơ xảy ra động đất lớn. Nhu cầu cho bộ dụng cụ phòng chống thiên tai và nhu yếu phẩm hàng ngày đã tăng đột biến. Thủ tướng Kishida Fumio đã hủy chuyến đi dự kiến ​​bắt đầu vào thứ Sáu tới Trung Á và Mông Cổ.

TIÊU ĐIỂM

Israel lại tấn công Khan Younis

Một số người dân ở Gaza không còn nhớ họ đã phải di dời bao nhiêu lần. Hôm thứ Sáu, quân đội Israel đã đưa quân vào Khan Younis, mở đầu cho cuộc tấn công trên bộ thứ ba của họ vào thành phố phía nam này kể từ khi chiến tranh bắt đầu vào tháng 10. Hàng ngàn thường dân Palestine đã được lệnh sơ tán; hầu hết phải đi bộ, với chỉ những vật dụng ít ỏi trong ba lô.

Hôm thứ Năm, Mỹ, Ai Cập và Qatar đã kêu gọi đàm phán để cố gắng hoàn tất lệnh ngừng bắn. Họ nhấn mạnh rằng một thỏa thuận đã gần kề và các cuộc đàm phán – sẽ được tổ chức tại Cairo hoặc Doha – có thể giải quyết các vấn đề còn tồn đọng. Nhưng thủ tướng Israel Binyamin Netanyahu lại tỏ ra mơ hồ về một thỏa thuận có thể khiến phe cánh hữu của ông tức giận. Yahya Sinwar, lãnh đạo mới của Hamas, cũng không mấy nhiệt tình. Ông nhấn mạnh rằng bất kỳ thỏa thuận nào cũng phải bao gồm việc Israel rút quân hoàn toàn khỏi Gaza, một điều kiện mà ông Netanyahu sẽ không chấp nhận. Các cuộc đàm phán có thể không mang lại nhiều sự nhẹ nhõm cho người Palestine luôn phải trong tình trạng tản cư gần một năm qua.

Chính trị Tây Ban Nha lại kịch tính

Tuần trước, thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sánchez đã đưa Salvador Illa, từ đảng Xã hội của ông, lên làm chủ tịch Catalonia, chấm dứt 14 năm chính quyền ly khai của khu vực này. Động thái của thủ tướng diễn ra bất chấp một hành động bất ngờ vào phút chót của Carles Puigdemont, người đã tuyên bố Catalonia độc lập một cách vi hiến vào năm 2017. Ông đột ngột xuất hiện tại Barcelona vào thứ năm, có một bài phát biểu rồi biến mất, trốn tránh bắt giữ nhờ sự giúp đỡ của cảnh sát Catalonia.

Cái giá phải trả cho chiến thắng của ông Illa có thể sẽ ám ảnh chính phủ thiểu số của ông Sánchez. Thoả thuận của chính phủ trao cho Esquerra, một trong hai đảng ly khai chính của Catalonia, chủ quyền tài chính. Điều này làm suy yếu tinh thần liên bang của hiến pháp và là điều tối kỵ trong mắt phe đối lập bảo thủ và nhiều người trong đảng Xã hội. Ông Sánchez có thể sẽ không thể thuyết phục quốc hội Tây Ban Nha thông qua thỏa thuận. Nếu ông thất bại, phe ly khai Catalonia, lực lượng mà chính phủ ông phụ thuộc vào, có thể ngăn thông qua ngân sách trong năm thứ hai liên tiếp. Ông Sánchez vẫn sống sót, nhưng Tây Ban Nha ở trong một tình thế bấp bênh.

Một kỳ Olympics tương đối thành công

Ban tổ chức Thế vận hội Paris đã phải đối mặt với thời tiết xấu, một cuộc tranh cãi gay gắt về điều kiện tham gia môn quyền anh, và được cho là có giun trong thức ăn tại làng vận động viên. Nhưng luôn có những vấn đề về hậu cần tại các sự kiện lớn. Rất may, đây sẽ không phải là những ký ức chủ đạo khi người ta nhớ về Olympics Paris, kết thúc vào Chủ Nhật. Thay vào đó, Paris sẽ được nhớ đến như nơi Olympics lấy lại nhịp điệu sau vụ bê bối tham nhũng và doping của Thế vận hội mùa đông tại Sochi (năm 2014) và việc hoàn thành nghĩa vụ không mấy vui vẻ của Tokyo (năm 2021) giữa đại dịch.

Olympics năm nay có rất nhiều ngôi sao. Leon Marchand, một vận động viên bơi lội người Pháp, nổi lên như một hiện tượng; Simone Biles đã trở lại với phong độ tốt nhất của mình trong môn thể dục dụng cụ; và môn điền kinh có thể đã tìm thấy ở Noah Lyles một vận động viên chạy nước rút có sức mạnh ngôi sao của Usain Bolt. Các môn thể thao dành cho giới trẻ — BMX, trượt ván, và nhảy breaking — đã thành công. Cho đến nay, chưa có ngôi sao lớn nào không vượt qua được các bài kiểm tra doping.