Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Donald Trump và Kamala Harris tiếp tục dốc sức vận động tại các bang chiến địa trong cuối tuần trước cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào thứ Ba. Ông Trump bắt đầu cuộc vận động ở Pennsylvania với câu hỏi trọng tâm của chiến dịch: “Bạn thích tình hình lúc này hay cách đây bốn năm hơn?” Ông tuyên bố nước Mỹ là một “quốc gia tham nhũng” và nói rằng nếu được bầu, ông sẽ mở ra “một thời kỳ hoàng kim mới.” Trong khi đó bà Harris đến Michigan, nơi bà bắt đầu ngày mới bằng một buổi thăm nhà thờ của người da đen. Trong chuyến thăm này, bà hy vọng sẽ khơi dậy ủng hộ của cử tri Dân chủ, khi con đường khả thi nhất để bà vào Nhà Trắng là qua Wisconsin-Michigan-Pennsylvania.
Lực lượng Phòng vệ Israel cho biết đã tiến hành một cuộc đột kích ở Syria và bắt giữ một người Syria có liên hệ với Iran. Đây là lần đầu tiên trong cuộc xung đột hiện tại ở Trung Đông, Israel tuyên bố cử binh lính vượt biên giới với Syria. IDF cho biết đã đưa người này về Israel để thẩm vấn.
OPEC+ cho biết sẽ trì hoãn đợt tăng sản lượng dầu dự kiến vào tháng 12 thêm một tháng. Nhóm này đã lên kế hoạch tăng cung, nhưng nhu cầu yếu, đặc biệt là ở Trung Quốc, cũng như cạnh tranh từ các nhà sản xuất dầu khác đang giữ giá ở mức thấp. Trước đó một đợt tăng cung dự kiến vào tháng 10 đã bị trì hoãn.
Đám đông giận dữ đã ném bùn và hét “đồ sát nhân” vào vua và hoàng hậu Tây Ban Nha trong chuyến thăm của hai người đến Paiporta, gần Valencia, sau khi khu vực này bị ảnh hưởng nặng nề bởi mưa lớn và lũ quét. Ít nhất 214 người đã thiệt mạng và nhiều người khác vẫn mất tích. Tới nay khoảng 5.000 binh lính đã được triển khai để tìm kiếm người sống sót. Đây là chiến dịch khắc phục hậu quả thiên tai lớn nhất trong thời bình của Tây Ban Nha từ trước đến nay.
Stanislav Secrieru, cố vấn an ninh quốc gia của tổng thống Moldova, cáo buộc Nga “can thiệp ồ ạt” vào cuộc bầu cử của nước này hôm Chủ nhật. Cấp trên của ông, Maia Sandu, đang đối đầu với Alexandr Stoianoglo, một cựu tổng công tố viên được Nga hậu thuẫn. Ông Secrieru gợi ý rằng cử tri đã bị chở đến một cách trái phép từ khu vực ly khai thân Nga Transniestria, nơi không có điểm bỏ phiếu nào.
Máy bay ném bom được Mỹ gửi tới để ngăn Iran nhắm vào “nhân sự hoặc lợi ích của Mỹ trong khu vực” đã đến Trung Đông. Ali Khamenei, lãnh đạo tối cao của Iran, hôm thứ Bảy tuyên bố Israel và Mỹ sẽ nhận về “phản ứng mạnh mẽ cho những gì họ đang làm với Iran.” Lời đe dọa này xuất phát từ các cuộc không kích của Israel vào Iran hôm 26 tháng 10, được cho là đã giết chết bốn binh sĩ và làm hỏng các hệ thống phòng không.
Thủ tướng Ai Cập thông báo cuộc đánh giá mới nhất của Quỹ Tiền tệ Quốc tế về chương trình cho vay của nước này sẽ bắt đầu vào thứ Ba. Một thập niên vay nợ để chi tiêu đã đẩy kinh tế Ai Cập đến bờ vực sụp đổ, trước khi ký được một thỏa thuận phát triển đất đai trị giá 35 tỷ đô la với UAE vào tháng 2. Ngay sau đó, IMF và Ngân hàng Thế giới đã tăng cường cho vay trong khi EU rót một gói viện trợ mới, giúp trì hoãn cuộc khủng hoảng tài khoá của Ai Cập.
Con số trong ngày: 30, là số lượng “khoáng sản quan trọng” được cho là tồn tại ở Greenland.
TIÊU ĐIỂM
Quốc hội Trung Quốc sắp công bố các biện pháp kích thích kinh tế
Trong khi Mỹ chuẩn bị cho cuộc bầu cử, ủy ban thường vụ của Nhân Đại Trung Quốc sẽ nhóm họp tại Bắc Kinh cho một phiên họp rất được mong đợi. Các biện pháp kích thích kinh tế mà ủy ban này thông qua trong cuộc họp kéo dài năm ngày, bắt đầu từ thứ Hai, sẽ hé lộ nhiều về tư duy của các nhà lãnh đạo Trung Quốc.
Ủy ban dự kiến sẽ thông qua một gói biện pháp có thể tái cấp vốn cho các ngân hàng, tái tài trợ cho nợ của chính quyền địa phương, và có thể tung ra hỗ trợ cho các hộ gia đình. Các nhà đầu tư muốn biết liệu giới lãnh đạo có nắm bắt được mức độ nghiêm trọng của các vấn đề kinh tế ở Trung Quốc và sẵn sàng chi đủ tiền để giải quyết chúng hay không. Do đó, quy mô và bản chất của gói biện pháp này sẽ là câu trả lời cho họ.
Nhưng còn một câu hỏi lớn khác trong đầu các nhà đầu tư: Trung Quốc sẽ làm gì nếu ông Trump được bầu? Ông đã đe dọa áp thuế 60% lên hàng hóa Trung Quốc. Điều này có thể làm giảm 2,5 điểm phần trăm tăng trưởng của Trung Quốc trong năm tiếp theo, theo ngân hàng UBS. Nếu điều này xảy ra, một gói kích thích táo bạo hơn sẽ là cần thiết.
Nước Mỹ chuẩn bị cho cơn mưa kiện tụng sắp tới
Hàng trăm vụ kiện đã được đệ trình liên quan đến các cuộc bầu cử ngày mai ở Mỹ. Các vụ kiện của đảng Dân chủ thường nhằm mục đích mở rộng các lựa chọn bỏ phiếu, trong khi đơn kiện của đảng Cộng hòa thường nhằm hạn chế chúng, với lập luận về tình trạng lạm phát phiếu bầu từ những người không phải công dân.
Một vài phán quyết cho tới nay là có lợi cho đảng Cộng hòa. North Carolina đã ra phán quyết rằng ID kỹ thuật số của trường đại học bang không phải là phương thức hợp lệ để xác nhận danh tính của sinh viên và nhân viên. Và Virginia đã được phép loại bỏ 1.600 người không phải công dân ra khỏi danh sách cử tri mặc dù có lệnh cấm liên bang về việc loại bỏ hàng loạt trong vòng 90 ngày trước bầu cử. Nhưng đảng Dân chủ đang thắng hầu hết các vụ kiện — bao gồm cả các vụ liên quan đến loại bỏ cử tri và phiếu bầu qua thư.
Donald Trump, người thường tuyên bố rằng đảng Dân chủ chỉ thắng nhờ “gian lận,” trong nhiều tuần qua đã chuẩn bị tâm lý cho người ủng hộ ông không tin tưởng vào kết quả bầu cử. Nếu kết quả sít sao hoặc nếu ông Trump thua bà Kamala Harris — dù chỉ một chút — tòa án Mỹ có thể sẽ bị tràn ngập với nhiều đơn kiện tụng.
Tuần này Nghị viện EU sẽ chất vấn các ứng viên cho Uỷ ban châu Âu
Giai đoạn tiếp theo trong cuộc lựa chọn các thành viên Ủy ban châu Âu sẽ bắt đầu vào thứ Hai. Tất cả 27 quốc gia thành viên EU, trừ Đức, đã đề cử ứng viên. Ursula von der Leyen, chủ tịch vừa được bổ nhiệm lại cho nhiệm kỳ 5 năm mới của ủy ban, sau đó đã đàm phán với các quốc gia thành viên về danh mục của họ. Giờ đây Nghị viện châu Âu sẽ chất vấn các ứng viên trong suốt một tuần.
Những cuộc chất vấn này có thể rất khắt khe. Kể từ năm 2004, nghị viện đã từ chối ít nhất một ứng viên trong mỗi danh sách đề cử. Lần này có hai ứng viên đặc biệt bấp bênh. Cựu bộ trưởng ngoại giao Bỉ Hadja Lahbib đang được đề cử cho vị trí ủy viên phụ trách viện trợ nhân đạo. Bà sẽ bị soi về chuyến thăm Crimea do Nga tài trợ mà bà tham gia với tư cách nhà báo vào năm 2021. Ứng viên của Hungary cho vị trí ủy viên y tế và phúc lợi động vật, Oliver Varhelyi, đã ủng hộ việc kết nạp các quốc gia có nền dân chủ đáng ngờ nhưng cùng quan điểm chính trị với thủ tướng Hungary Viktor Orban, khi ông giữ vị trí ủy viên mở rộng EU nhiệm kỳ trước. Các nghị sĩ EU có thể sẽ không quên lần ông gọi họ là “những kẻ ngu ngốc.”
Trump đặt cược vào chủ đề người chuyển giới
Rất ít điều khiến Donald Trump hào hứng hơn là nói về các vấn đề liên quan đến người chuyển giới. Khi chiến dịch tranh cử tổng thống dần đi đến hồi kết, ngân sách quảng cáo của ứng viên Cộng hòa đang dành nhiều tiền nhất cho việc công kích bà Kamala Harris vì quan điểm ủng hộ quyền của người chuyển giới, theo báo cáo của trang tin Politico. Các cuộc thăm dò gần đây của YouGov cho thấy người ủng hộ Trump quen thuộc với chính sách của cựu tổng thống về thể thao nữ hơn là với chính sách phá thai.
Đảng Cộng hòa hy vọng tâm lý phẫn nộ về vấn đề chuyển giới sẽ thu hút được cử tri, giống như vấn đề phá thai đối với đảng Dân chủ. Các chiến lược gia đảng Cộng hòa cho rằng chủ đề này có thể giúp thu hút các cử tri chưa quyết định. Tuy nhiên, thăm dò cho thấy các vấn đề xã hội có mức độ ưu tiên thấp trong mắt các cử tri của ông Trump, và trong số các vấn đề xã hội, chăm sóc sức khỏe cho người chuyển giới nằm ở mức thấp nhất. Những phát biểu của ông Trump giúp ông khuấy động được đám đông tại các buổi vận động, nhưng có rất ít bằng chứng cho thấy vấn đề chuyển giới sẽ giúp ông thu hút thêm nhiều cử tri.