05/08/1914: Lắp đặt đèn giao thông điện đầu tiên trên thế giới

Nguồn: First electric traffic signal installed, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1914, đèn giao thông chạy bằng điện đầu tiên trên thế giới đã được lắp đặt tại điểm giao giữa Đại lộ Euclid và Đường East 105th ở Cleveland, Ohio.

Trước đó, trong những ngày đầu của xe hơi, việc di chuyển trên đường phố Mỹ là một trải nghiệm hỗn loạn, khi người đi bộ, xe đạp, xe ngựa, và xe điện cạnh tranh với xe cơ giới để giành quyền ưu tiên. Tình trạng đã được cải thiện phần nào khi xe ngựa dần biến mất, nhưng từ ngay trước Thế chiến I, người ta đã nhận thấy rõ rằng phải có một hệ thống quy định để giữ cho giao thông thông suốt và giảm số vụ tai nạn trên đường.

Theo những gì Christopher Finch đã viết trong cuốn Highways to Heaven: The AUTO Biography of America (tạm dịch “Cao tốc lên thiên đường: Tiểu sử ngành xe hơi nước Mỹ,” xuất bản năm 1992), đảo giao thông đầu tiên được đưa vào sử dụng tại San Francisco, California vào năm 1907; xe hơi tiêu chuẩn lái bên trái được áp dụng vào năm 1908; vạch kẻ đường chính giữa đầu tiên xuất hiện ở Michigan vào năm 1911; và biển báo “Cấm rẽ trái” đầu tiên xuất hiện tại Buffalo, New York, vào năm 1916.

Có nhiều ý kiến trái chiều về việc ai là người đã phát minh ra đèn giao thông đầu tiên trên thế giới. Một thiết bị được lắp đặt tại London vào năm 1868 có hai cần đèn tín hiệu: vị trí nằm ngang để báo hiệu “dừng lại” và vị trí góc 45 độ để báo hiệu “chú ý.” Năm 1912, một cảnh sát tên là Lester Wire ở Salt Lake City, Utah, đã tự làm một hộp gỗ thủ công có đèn màu đỏ và xanh lá cây rồi treo nó lên cột, và các dây đèn được nối vào hệ thống dây điện của xe điện và đèn đường trên cao. Đáng chú ý nhất, nhà phát minh Garrett Morgan đã được ghi nhận là người đã phát minh ra đèn giao thông với thiết kế hình chữ T, được cấp bằng sáng chế vào năm 1923 và sau đó được cho là đã bán lại cho General Electric.

Dù đèn của Morgan nổi tiếng hơn, nhưng hệ thống được lắp đặt tại Cleveland vào ngày 05/08/1914 vẫn được thừa nhận rộng rãi là hệ thống đèn giao thông điện đầu tiên. Dựa trên thiết kế của James Hoge, người đã được cấp Bằng sáng chế Mỹ số 1.251.666 cho “Hệ thống Kiểm soát Giao thông Đô thị” của mình vào năm 1918, hệ thống này bao gồm bốn cặp đèn màu đỏ và xanh lá cây đóng vai trò là đèn báo dừng-đi, mỗi cặp được gắn trên một cột ở góc đường. Chúng được nối với một công tắc thủ công bên trong buồng điều khiển, để đảm bảo không xảy ra hiện tượng xung đột tín hiệu. Theo một bài báo trên tờ The Motorist, do Câu lạc bộ Xe hơi Cleveland xuất bản vào tháng 08/1914: “Hệ thống này có lẽ sẽ cách mạng hóa việc điều phối giao thông trên các con phố đông đúc và nên được các ủy ban giao thông nghiêm túc xem xét việc áp dụng rộng rãi.”