Nguồn: First basketball game played, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1891, James Naismith, 30 tuổi, đã giới thiệu đến mọi người trận bóng rổ đầu tiên. Dựa trên 13 luật do Naismith tạo ra, trò chơi được thử nghiệm bởi 18 học sinh tại Trường Đào tạo Hiệp hội Thanh niên Cơ đốc giáo Quốc tế (YMCA) ở Springfield, Massachusetts. Hai đội, mỗi đội gồm chín người chơi, thi đấu với nhau, với mục tiêu ném một quả bóng vào một chiếc rổ đựng đào được gắn trên ban công cách mặt sàn khoảng 3 mét.
Đầu những năm 1890, Naismith – người sinh ra ở Canada – quyết định rời bỏ công việc giám đốc thể thao của Đại học McGill ở Montreal để trở thành giáo viên thể dục tại Trường Đào tạo Quốc tế YMCA. Những học sinh buồn chán và ngỗ nghịch cần một hoạt động trong mùa đông khắc nghiệt ở New England. Vì vậy, Naismith đã chấp nhận thử thách của một giáo viên khác để giữ trật tự cho học sinh.
“Tôi gọi các cậu bé đến phòng tập thể dục, chia chúng thành các đội chín người, rồi đưa cho mỗi đội một quả bóng đá nhỏ,” Naismith nhớ lại trong một cuộc phỏng vấn radio năm 1939 được phát sóng trên đài WOR-AM ở thành phố New York. “Tôi chỉ cho chúng xem hai chiếc rổ đựng đào mà tôi đã đóng đinh ở mỗi đầu phòng tập. Tôi nói với chúng rằng ý tưởng là ném bóng vào rổ của đội đối phương. Tôi thổi còi, và thế là trận bóng rổ đầu tiên bắt đầu.”
Sau mỗi lần ghi điểm thành công, trọng tài sẽ cho thực hiện một pha tranh bóng (jump ball).
“Bóng rổ không ra đời tình cờ,” Naismith nói. “Nó được phát triển để đáp ứng nhu cầu. Mấy cậu nhóc đó đơn giản là không chịu chơi ‘Thả khăn tay’ [một trò chơi trẻ em].”
Với hai bộ luật khác nhau, các trận đấu bóng rổ đại học có tổ chức đầu tiên đã diễn ra vào giữa những năm 1890.
Naismith sau đó trở thành huấn luyện viên bóng rổ đầu tiên tại Đại học Kansas, nơi ông dẫn dắt đội Jayhawks từ năm 1898 đến năm 1907. Ông qua đời năm 1939.
