22/01/1973: Công bố phán quyết vụ Roe v. Wade

Nguồn: Roe v. Wade is decided, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1973, Roe v. Wade, phán quyết mang tính bước ngoặt của Tối cao Pháp viện, qua đó xác lập quyền phá thai hợp pháp của phụ nữ, đã được công bố. Theo phán quyết với tỷ lệ 7-2 của Tối cao Pháp viện, phụ nữ có quyền được chọn phá thai và quyền này được bảo vệ bởi các quyền riêng tư theo Tu chính án thứ 14 của Hiến pháp Mỹ. Tiền lệ pháp lý của quyết định này là vụ Griswold v. Connecticut năm 1965, trong đó xác lập quyền riêng tư liên quan đến các thủ tục y tế. Continue reading “22/01/1973: Công bố phán quyết vụ Roe v. Wade”

22/01/1980: Nhà bất đồng chính kiến Liên Xô Andrei Sakharov bị bắt

Nguồn: Soviet dissident Andrei Sakharov arrested in Moscow, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1980, tại Moskva, Andrei Dmitriyevich Sakharov, nhà vật lý Liên Xô, người giúp nước này chế tạo quả bom hydrogen đầu tiên, đã bị bắt sau khi lên tiếng chỉ trích việc Liên Xô can thiệp quân sự vào Afghanistan. Sau đó, ông bị tước nhiều danh hiệu khoa học và bị đày đến Gorky xa xôi.

Sinh năm 1921 tại Moskva, Sakharov theo học ngành vật lý tại Đại học Moskva, đến tháng 06/1948 thì được tuyển dụng vào chương trình vũ khí hạt nhân của Liên Xô. Năm 1948, sau khi cho nổ thành công quả bom nguyên tử đầu tiên, Liên Xô đã cùng Mỹ chạy đua phát triển bom hydrogen, loại vũ khí được cho là mạnh gấp hàng chục lần những quả bom được thả xuống Hiroshima và Nagasaki. Continue reading “22/01/1980: Nhà bất đồng chính kiến Liên Xô Andrei Sakharov bị bắt”

22/01/1779: Tướng cướp Claudius Smith bị treo cổ

Nguồn: Claudius Smith, “Cowboy of the Ramapos,” hangs, History.com

Biên dịch: Trần Mẫn Linh

Vào ngày này năm 1779, Claudius Smith, tên cướp nổi tiếng theo tư tưởng Trung quân (loyalist, ủng hộ nước Anh) đã bị treo cổ tại Goshen, New York. Sau cái chết của anh ta, người dân phe Ái quốc (ủng hộ độc lập cho các thuộc địa Mỹ) hy vọng sẽ được giải thoát khỏi chiến tranh du kích ở vùng ngoại ô New York.

Claudius Smith sinh ra ở Brookhaven, New York năm 1746, sau đó cùng gia đình chuyển đến Hạt Orange, New York vào năm 1741. Anh ta được cho là đã đối đầu với thủ lĩnh người bản địa Mohawk là Joseph Brandt với tư cách là người bảo vệ cho Hoàng gia Anh trong chiến dịch New York năm 1777, và Smith đã được gọi với biệt danh “Cao bồi vùng Ramapo” vì chiến thuật du kích anh ta dùng để chống lại người dân phe Ái quốc. Continue reading “22/01/1779: Tướng cướp Claudius Smith bị treo cổ”