Nguồn: Reagan and Gorbachev meet in Reykjavik, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1986, sau cuộc họp thượng đỉnh thành công hồi tháng 11/1985 tại Geneva, Tổng thống Mỹ Ronald Reagan và lãnh đạo Liên Xô Mikhail Gorbachev đã gặp nhau tại Reykjavik, Iceland, để tiếp tục thảo luận về việc kiểm soát kho vũ khí tên lửa tầm trung của họ ở châu Âu. Nhưng ngay khi sắp sửa đạt được thỏa thuận, đàm phán bất ngờ thất bại do những lời cáo buộc lẫn nhau, và quan hệ Mỹ-Xô đã lùi lại một bước lớn.
Bế tắc xảy đến khi Gorbachev yêu cầu đàm phán liên quan đến tên lửa được mở rộng để bao gồm những hạn chế đối với Sáng kiến Phòng thủ Chiến lược (Strategic Defense Initiative, SDI) của Mỹ. Thường được các đối thủ gọi là chương trình “Chiến tranh Giữa các Vì sao” (Star Wars), SDI là một trong những dự án cá nhân quan trọng của Reagan.
Là một chương trình trị giá hàng tỷ đô la, SDI được cho là sử dụng công nghệ không gian để cung cấp một “lá chắn” trước các cuộc tấn công hạt nhân. Cũng chẳng ngạc nhiên khi Reagan từ chối xem xét đề nghị của Gorbachev, và đàm phán kết thúc ngay ngày hôm sau, 12/10, mà không đạt được thỏa thuận nào.
Reagan buộc tội lãnh đạo Liên Xô cố tình mở rộng phạm vi đàm phán; trong khi đó, khi trở về Liên Xô, Gorbachev tố cáo Reagan là kẻ dối trá khi nói rằng mình mong muốn đàm phán nghiêm túc liên quan đến về hạn chế vũ khí.
Thảo luận về vấn đề tên lửa đã không được tiếp tục cho đến tháng 12/1987, khi hai nhà lãnh đạo gặp nhau tại một hội nghị thượng đỉnh thứ ba ở Washington, và Gorbachev đã chấp nhận từ bỏ việc đưa SDI vào các cuộc đàm phán.
