Nguồn: Mary Queen of Scots deposed, History.com
Biên dịch: Lê Hồng Loan
Vào ngày này năm 1567, trong thời gian bị giam cầm tại lâu đài Lochleven ở Scotland, Nữ hoàng Scotland Mary đã buộc phải thoái vị để nhường ngôi cho đứa con trai một tuổi của mình, người sau đó lên ngôi, trở thành Vua James VI của Scotland.
Năm 1542, khi mới sáu ngày tuổi, Mary kế vị ngai vàng Scotland sau cái chết của cha mình, Vua James V. Mẹ bà đã gửi bà đến triều đình Pháp để được nuôi dạy, và năm 1558, bà kết hôn với thái tử Pháp, người trở thành Vua Francis II của Pháp năm 1559 nhưng qua đời chỉ một năm sau đó. Sau khi Francis qua đời, Mary trở về Scotland để đảm nhận vai trò người trị vì đất nước.
Năm 1565, bà kết hôn với người anh họ người Anh của mình, Lord Darnley, để củng cố quyền kế vị ngai vàng nước Anh sau khi Nữ hoàng Elizabeth qua đời. Năm 1567, Darnley bị giết chết một cách bí ẩn trong một vụ nổ tại Kirk o’ Field, và nhân tình của Mary, Bá tước Bothwell, là nghi phạm chính. Mặc dù Bothwell đã được tha bổng, nhưng cuộc hôn nhân của ông với Mary trong cùng năm đó đã gây phẫn nộ cho giới quý tộc, và cả Bothwell và Mary đều bị cầm tù. Mary bị giam giữ trên hòn đảo nhỏ Loch Leven, nơi bà bị buộc phải thoái vị để nhường ngôi cho James, con trai của bà với Darnley.
Năm 1568, bà trốn thoát khỏi cảnh giam cầm và đã tập hợp được một đội quân khá mạnh nhưng bị đánh bại và phải trốn sang Anh. Nữ hoàng Elizabeth ban đầu chào đón Mary nhưng chẳng bao lâu sau cũng buộc phải đưa bạn mình vào quản thúc tại gia sau khi Mary trở thành tâm điểm của nhiều âm mưu của giới Công giáo Anh và Tây Ban Nha nhằm lật đổ Elizabeth. Mười chín năm sau, vào năm 1586, một âm mưu ám sát Elizabeth đã được phanh phui, và Mary bị đưa ra xét xử. Bà bị kết án tội đồng lõa và bị kết án tử hình.
Vào ngày 08 tháng 02 năm 1587, Nữ hoàng Scotland Mary bị chặt đầu vì tội phản loạn. Con trai của bà, Vua James VI của Scotland, đã bình tĩnh chấp nhận việc mẹ mình bị xử tử, và sau khi Nữ hoàng Elizabeth qua đời năm 1603, ông trở thành vua của Anh, Scotland và Ireland.
