Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Tổng thống Donald Trump bổ sung Anh và Ireland vào lệnh cấm đi lại giữa Mỹ và châu Âu, giữa lúc các hạn chế đi lại được ban hành trên toàn cầu trong nỗ lực ngăn chặn sự lây lan của covid-19. Tây Ban Nha nối gót Ý thực hiện phong tỏa toàn bộ sau khi chính phủ của họ tuyên bố tình trạng khẩn cấp. Cộng hòa Séc, Đan Mạch, Ba Lan và các nước Baltic đã cấm nhập cảnh người nước ngoài.
Saudi Aramco, công ty có giá trị niêm yết cao nhất thế giới, tuyên bố lợi nhuận năm 2019 giảm 21% so với cùng kì năm ngoái. Thu nhập của đại gia dầu mỏ Ả Rập Saudi bị ảnh hưởng bởi giá dầu thô thấp hơn và sản lượng giảm, gây ra bởi cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Iran nhắm vào một số cơ sở của công ty hồi tháng 9 năm ngoái.
Các cuộc bầu cử địa phương Pháp vẫn diễn ra như dự kiến vào Chủ nhật, bất chấp những hạn chế mới đối với các cuộc tụ họp công cộng. Số người đi bầu đã giảm so với lần bầu cử trước vào năm 2014. Đảng Nền Cộng hòa Tiến bước của Tổng thống Emmanuel Macron lần đầu tiên tranh các ghế địa phương này và đang bị kẹt trong cuộc chiến ba bên với hai ứng viên trung tả và trung hữu cho vị trí thị trưởng Paris.
Vatican đã hủy bỏ sự tham dự của công chúng trong chuỗi sự kiện Phục sinh của Giáo hoàng vì lo ngại lây lan Covid-19. Các sự kiện của Giáo hoàng trong Tuần Thánh thường thu hút hàng chục ngàn người tham dự; việc không tiến hành chúng dường như là chưa từng có trong thời hiện đại. Thay vào đó, các sự kiện sẽ được tổ chức trong nhà. Một số sẽ được phát trực tuyến hoặc trên truyền hình.
Một vụ nổ đường ống ở Lagos, thủ đô Nigeria, đã giết chết ít nhất 15 người và phá hủy hơn 50 ngôi nhà. Vụ nổ xảy ra sau khi một đám cháy bùng phát ở ngoại ô thành phố. Các vụ cháy đường ống ở Nigeria, nhà sản xuất dầu thô lớn nhất châu Phi, là chuyện thường. Chúng thường được gây ra bởi những kẻ muốn ăn cắp dầu từ đường ống.
Tổng thống Israel nói trong một tuyên bố rằng ông sẽ yêu cầu Benny Gantz, lãnh đạo phe đối lập chính của đất nước, thành lập một chính phủ mới. Động thái này được đưa ra sau khi thủ tướng Binyamin Netanyahu thất bại trong việc thành lập chính phủ đa số, một lần nữa, sau cuộc bầu cử không hồi kết lần thứ ba của Israel chỉ trong chưa đầy một năm.
Cơ quan quản lý ngân hàng Trung Quốc nói họ có kế hoạch khuyến khích các ngân hàng cung cấp thêm tài chính phục vụ thương mại và phát hành thêm tín dụng tiêu dùng để thúc đẩy nền kinh tế nước này, vốn bị ảnh hưởng nặng bởi những nỗ lực ngăn chặn covid-19. Ủy ban Điều tiết Ngân hàng và Bảo hiểm Trung Quốc cho biết thương mại nước ngoài đang đối mặt với “những khó khăn tương đối lớn”, một phần vì thiếu tín dụng.
TIÊU ĐIỂM
Trung Quốc nỗ lực vực dậy nền kinh tế
Trung Quốc hôm nay sẽ công bố dữ liệu kinh tế của tháng 1 và tháng 2, giai đoạn khốc liệt nhất của đợt bùng phát covid-19. Các số liệu, bao gồm doanh số bán lẻ và sản xuất công nghiệp, gần như chắc chắn sẽ thể hiện tăng trưởng âm trong hai tháng đầu năm 2020. Lần cuối cùng Trung Quốc ghi nhận sụt giảm là hơn bốn thập niên trước, vào cuối Cách mạng Văn hóa. Hồi cuối tháng 1, chính phủ đã đưa phần lớn đất nước vào tình trạng phong tỏa để kiểm soát dịch bệnh. Các nhà máy không hoạt động, các văn phòng bỏ trống và các nhà hàng đóng cửa.
Hiện số ca nhiễm mới đã gần như giảm xuống bằng không. Vì vậy, chính phủ hiện đang làm việc để khôi phục nền kinh tế của mình mà không phải chịu một đợt bùng phát thứ hai. Song sự lây lan của covid-19 ở các quốc gia khác đang làm phức tạp nhiệm vụ này. Một nền kinh tế toàn cầu yếu sẽ làm tổn thương Trung Quốc. Và trước nguy cơ virus tái xâm nhập từ nước ngoài, chính phủ đang tiếp tục hạn chế di chuyển.
Các bệnh viện châu Âu chiến đấu với covid-19
Tuần này, dịch covid-19 ở châu Âu và châu Mỹ sẽ bước vào giai đoạn mới. Khi ngày càng có nhiều người mắc bệnh phải nhập viện, các quốc gia đang thực hiện các kế hoạch được soạn thảo vội vàng để đối phó sự gia tăng đột biến này. Các bệnh viện trên khắp châu Âu đã hủy bỏ các hoạt động tự chọn và chăm sóc không khẩn cấp khác, nhằm giải phóng giường trong các phòng săn sóc tích cực. Nga đang xây dựng một bệnh viện truyền nhiễm mới gần Moscow. Một số quốc gia đang đào tạo bác sĩ từ nhiều chuyên ngành khác nhau để điều trị cho bệnh nhân nhiễm covid-19 nặng.
Thậm chí điều đó có thể còn không đủ. Anh có kế hoạch gọi trở lại các bác sĩ và y tá về hưu gần đây, cũng như tuyển dụng sinh viên y khoa năm cuối. Thiếu máy thở, thứ rất cần thiết cho bệnh nhân bệnh nặng, là một nỗi lo rất lớn; các biện pháp thời chiến, như yêu cầu các nhà sản xuất ô tô sản xuất thiết bị y tế, cũng đã được đề xuất ở Anh. Khi chiến trường chuyển đến các bệnh viện, việc làm chậm tốc độ tăng ca nhiễm mới sẽ rất quan trọng.
Ngành hàng không khốn đốn giữa đại dịch
Thông báo cấm đi lại giữa Mỹ và Châu Âu của Tổng thống Donald Trump, mà từ hôm nay cũng bao gồm Anh và Ireland, đẫ gây nhiều thiệt hại cho một ngành công nghiệp đã bị suy yếu nghiêm trọng do đại dịch. Lufthansa, hãng hàng không Đức, đã cắt giảm một nửa số chuyến bay trong tháng 4; các giám đốc của hãng cảnh báo họ có thể phải đóng cửa hoàn toàn. United Airlines (UA), một hãng hàng không của Mỹ, cho biết lượng đặt vé trong nước đã giảm 70%. American Airlines, đối thủ của UA, đã phải ngừng bay 135 trong số 150 máy bay thân rộng của họ cho các tuyến liên lục địa.
“Một cuộc khủng hoảng ở mức độ toàn cầu chúng tôi chưa từng thấy”, là cách mà Alex Cruz, giám đốc British Airways, mô tả tình hình hiện nay của ngành công nghiệp. Các hãng hàng không đang kêu gọi các chính phủ cho vay giá rẻ để trợ giúp dòng tiền của họ cho đến khi số lượng hành khách phục hồi. Nỗi lo lắng sâu xa hơn của họ là, nếu các doanh nghiệp nhận ra các cuộc gọi video vẫn chấp nhận được so với gặp mặt trực tiếp, ngành hàng không có thể sẽ không bao giờ hồi phục hoàn toàn sau tác động của coronavirus.
Ngân hàng trung ương Anh có thống đốc mới
Khi Andrew Bailey được bổ nhiệm làm thống đốc Ngân hàng Anh vào tháng 12, công việc đã trông khó nhằn. Nền kinh tế Anh đang chậm lại. Khả năng về một Brexit không thỏa thuận xuất hiện. Ông Bailey bắt đầu công việc mới của mình ngày hôm nay, và sự lây lan của covid-19 còn khiến vị trí này khó khăn hơn. Nhu cầu giảm mạnh trong một số ngành công nghiệp, chẳng hạn như hàng không và khách sạn, có nguy cơ mất khả năng thanh toán khi các công ty tương đối vững chãi khác hết tiền mặt.
Bài phát biểu đầu tiên của ông Bailey sẽ nhằm ngăn chặn điều đó xảy ra. Ngân hàng đã cắt giảm lãi suất 0,5% xuống còn 0,25%; đưa ra một kế hoạch cung cấp nguồn vốn giá rẻ để các ngân hàng cho các công ty vừa và nhỏ vay; và giảm tỉ lệ dự trữ bắt buộc để nới lỏng bớt các điều kiện tín dụng. Khi dịch bệnh bùng phát mạnh mẽ trong những tuần tới, các biện pháp này dường như không đủ. Danh tiếng của ông Bailey như một người mát tay sẽ sớm được thử thách.
Mỹ điều chỉnh quy định lao động
Thay đổi quy định đã là một dấu ấn của chính quyền Trump. Hôm nay, Bộ Lao động sẽ đưa ra một quy định mới khiến người lao động gặp khó khăn hơn trong việc kiện các chủ lao động đồng sở hữu, như McDonald và các đối tác nhượng quyền của hãng. Gã khổng lồ thức ăn nhanh đã chăm chỉ vận động để chuyển phần trách nhiệm về người lao động sang các nhà nhượng quyền, bên trực tiếp sử dụng lao động.
Những người được Tổng thống Donald Trump chỉ định trong Bộ Lao động và Ủy ban Quan hệ Lao động Quốc gia (NLRB), một cơ quan liên bang khác được giao nhiệm vụ về vấn đề việc làm, đã làm việc cùng nhau để gia tăng ảnh hưởng của doanh nghiệp lên công nhân của họ trong cả các lĩnh vực khác. NLRB đã giúp các công ty dễ dàng hơn trong việc hủy bỏ sự công nhận đối với công đoàn của người lao động; Bộ Lao động đang tìm cách chuyển việc giám sát các chương trình học nghề sang khu vực tư nhân. Cả hai cơ quan sẽ sớm có một vấn đề cấp bách hơn: phải làm gì với hàng triệu công việc có thể bị mất do sự bùng phát của covid-19 ở Mỹ.
