Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Chứng khoán Mỹ tiếp tục có một ngày tồi tệ sau khi Thượng viện không thể thông qua gói kích thích tài khóa trị giá 2 nghìn tỷ đô la nhằm giảm nhẹ tác động của coronavirus lên nền kinh tế. Các quan chức cấp cao của chính quyền Trump và các nhà lãnh đạo quốc hội nói họ sắp đạt một thỏa thuận, nhưng đảng Dân chủ đang cố gắng đạt được sự bảo hộ tốt hơn cho công nhân và cài vào một số hạn chế đối với cứu trợ cho các doanh nghiệp lớn. Chỉ số Dow Jones giảm 3,7% trong phiên giao dịch chiều.
Cục Dự trữ Liên bang Mỹ công bố nới lỏng định lượng không giới hạn để hỗ trợ thị trường tài chính và nền kinh tế. Fed đã gỡ bỏ giới hạn mua trái phiếu Kho bạc và chứng khoán có thế chấp bảo đảm. Họ cũng tiết lộ các công cụ mới để mua một số loại nợ doanh nghiệp nhất định, làm sống lại một kế hoạch từng được dùng trong cuộc khủng hoảng tài chính 2007-09 vốn cho phép họ mua các chứng khoán được hỗ trợ bởi các khoản vay sinh viên, xe hơi, thẻ tín dụng và các tài sản khác, đồng thời mở rộng khả năng mua tài sản của họ trên thị trường trái phiếu địa phương và thương phiếu.
Virus không chừa một ai. Ở Mỹ, Thượng nghị sĩ Rand Paul, người ủng hộ nhiệt thành thuyết chính phủ nhỏ, người có cha đã chế giễu coronavirus là một trò lừa bịp, vừa dương tính với covid-19. Angela Merkel, thủ tướng Đức, đã tự cách ly sau khi gặp một bác sĩ có kết quả xét nghiệm dương tính (bản thân bà âm tính trong lần xét nghiệm đầu tiên). Harvey Weinstein, ông trùm điện ảnh bị kết án hiếp dâm, cũng vừa được báo cáo là đã nhiễm virus trong tù.
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã đến Afghanistan để nói chuyện với các đảng địa phương về tiến trình hòa bình. Mỹ và Taliban đã đạt thỏa thuận vào tháng trước, bao gồm rút quân Mỹ và Taliban chấp nhận trao đổi tù nhân với chính phủ Afghanistan, như một khúc dạo đầu cho các cuộc đàm phán trực tiếp. Nhưng covid-19 bùng phát và ‘giữ khoảng cách khi giao tiếp’ đã làm phức tạp thêm mối quan hệ ngoại giao đa phương vốn đầy rắc rối này.
Giá cổ phiếu của SoftBank Group tăng vọt sau khi nhà đầu tư công nghệ Nhật Bản cho biết họ sẽ bán tới 41 tỷ đô la tài sản để mua lại tới 18 tỷ đô la cổ phiếu, giảm nợ và tăng nắm giữ tiền mặt. Đầu tháng này, SoftBank cũng đã công bố kế hoạch mua lại cổ phần trị giá 4,5 tỷ đô la. Hai lần mua lại này chiếm tới 45% số cổ phần của hãng.
Một thành viên của Ủy ban Olympic quốc tế cho biết sẽ hoãn Thế vận hội mùa hè ở Tokyo vì covid-19. Dick Pound nói với Reuters rằng có thể sẽ hoãn một năm. Úc và Canada đã rút không tham dự; sự kiện theo dự kiến ban đầu sẽ khởi tranh vào ngày 24 tháng 7.
Time Out, tòa soạn có tạp chí ở London và các thành phố khác vốn đưa tin về văn hóa và giải trí trong nhiều thập niên, vừa đổi tên thành Time In và sẽ chỉ hoạt động online. Họ có kế hoạch tư vấn cho độc giả về cách họ có thể hỗ trợ các doanh nghiệp địa phương, cũng như cung cấp thông tin văn hóa “đến tận ghế sofa của bạn”.
TIÊU ĐIỂM
G7 thảo luận về covid-19
Bạn có nhớ những ồn ào về nơi tổ chức Hội nghị thượng đỉnh G7 vào tháng 6 tới không? Hồi tháng 10 năm ngoái, Tổng thống Donald Trump đã từ bỏ kế hoạch gây tranh cãi sẽ tổ chức nó ở Miami tại một trong những khu nghỉ mát chơi golf của ông; Trại David đã được chọn thay thế. Thứ Năm tuần trước, kế hoạch đó cũng phá sản luôn. Vì covid-19, hội nghị thượng đỉnh năm nay sẽ diễn ra online. Các bộ trưởng ngoại giao G7, những người dự kiến sẽ tập trung tại Pittsburgh vào hôm nay, cũng đang dùng đến phương thức họp trực tuyến.
Cho đến nay, phản ứng trước virus chủ yếu mang tính quốc gia – đôi khi là dân tộc chủ nghĩa. Song hợp tác quốc tế về mọi thứ, từ nghiên cứu vắc-xin đến kích thích kinh tế là vô cùng cần thiết. Được khuyến khích bởi Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, ông Trump đã kêu gọi một cuộc gọi video giữa các nhà lãnh đạo G7 vào ngày 16 tháng 3, trong đó họ đồng ý hành động cùng nhau và làm “bất cứ điều gì có thể” để chiến đấu với đại dịch. Giờ đến lượt các bộ trưởng ngoại giao. Liệu các nền kinh tế lớn nhất của phương Tây có thể nêu một tấm gương hợp tác giữa đại dịch, dù muộn màng?
Sanders và Biden tiếp tục tranh cử, nhưng online
Nếu trong một thế giới giả tưởng không có covid-19, Joe Biden hôm nay sẽ tiếp tục cuộc diễu hành khải hoàn vốn bắt đầu vào Siêu thứ Ba, đúng ba tuần trước, với chiến thắng vang dội ở bang Georgia có đa phần người Mỹ gốc Phi. Thay vào đó, Georgia và sáu tiểu bang khác đã hoãn bầu cử sơ bộ cho đến tháng Năm hoặc tháng Sáu. Với việc mọi tâm điểm đổ dồn về covid-19, và cả ông Biden lẫn đối thủ của ông, Bernie Sanders, đều là các ông già 70 và do đó có nguy cơ cao nếu nhiễm bệnh, chiến dịch tranh cử đã được chuyển lên online.
Điều đó đã làm cho việc gây quỹ trở nên khó khăn. Ông Sanders vừa tổ chức một buổi livestream vào tối Chủ nhật. Ông Biden đã chuyển đổi một căn phòng trong nhà của mình thành một studio và dự định bắt đầu tổ chức các cuộc họp giao ban thường xuyên. Trong khi chiến dịch đã thay đổi, các con số thì không. Ông Sanders sẽ phải thắng rất lớn ở tất cả các bang còn lại nếu muốn giành chiến thắng chung cuộc. Tự ghi nhận vị trí ứng viên tiềm năng của mình, ông Biden sẽ sớm bắt đầu lập danh sách rút gọn gồm sáu ứng viên phó tổng thống – tất cả đều là phụ nữ, như ông đã hứa.
Tây Ban Nha bước vào tuần ‘sinh tử’ với covid-19
Đây là tuần quan trọng trong cuộc chiến chống covid-19 của Tây Ban Nha. Với số ca nhiễm (33.089 ghi nhận vào hôm qua) và tử vong (2.182) vẫn tăng mạnh, quốc gia này là nơi chịu thiệt hại nặng nề thứ hai ở châu Âu, sau Ý. Vào Chủ nhật, thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sánchez cho biết ông sẽ yêu cầu Quốc hội gia hạn tình trạng khẩn cấp được đặt ra mười ngày trước cho đến tận lễ Phục sinh, mà theo truyền thống là khi bắt đầu mùa du lịch. Với các giường săn sóc tích cực gần như đầy kín và nhân viên y tế chiếm 12% số ca nhiễm, chính phủ đang trưng dụng khách sạn và tuyển dụng nhân viên y tế đã nghỉ hưu để tăng công suất. Quân đội đang xây dựng bệnh viện dã chiến.
Ông Sánchez, rất lưu tâm đến thiệt hại kinh tế vốn đã lớn của lệnh phong tỏa, từ chối đề nghị từ một số chính quyền khu vực xin được đóng cửa tất cả các nơi làm việc không thiết yếu. Chính phủ cho rằng thực thi chặt chẽ các hạn chế hiện có là đủ để làm chậm sự lây lan của virus vào cuối tuần này, trước khi ngành y tế hoàn toàn bị virus áp đảo. Đó sẽ là một canh bạc lớn.
EU thảo luận tiến trình mở rộng tiếp theo
Một hội nghị qua video của các bộ trưởng EU hôm nay sẽ bật đèn xanh cho các cuộc đàm phán với Albania và Bắc Macedonia về việc gia nhập khối. Tháng 10 năm ngoái, Pháp dẫn đầu một nhóm các nước phản đối điều này, nhưng những điều chỉnh đối với quá trình gia nhập đã làm họ hài lòng rằng giờ đây mọi chuyện có thể tiến triển. Có lẽ sẽ còn nhiều lần trì hoãn nữa. Ủy ban châu Âu khuyến nghị Bắc Macedonia bắt đầu đàm phán từ tận 11 năm trước. Còn đèn xanh được bật cho Albania đi kèm với đủ thể loại điều kiện.
Ngày 17 tháng 3, ông Alexanderar Vucic, tổng thống Serbia, nước lớn nhất trong số sáu quốc gia tây Balkan đang hy vọng gia nhập EU, quở trách khối vì thiếu giúp đỡ trước sự lây lan của covid-19 và thay vào đó đã kêu gọi “những người anh em Trung Quốc của chúng ta”. Đoàn kết châu Âu chỉ là một “câu chuyện cổ tích”, ông tuyên bố. Thách thức của EU là làm sao thổi sức sống vào quá trình nhận thêm thành viên của họ và không để nó chết khô, như đã từng xảy ra với Thổ Nhĩ Kỳ.
Disney+ ra mắt ở Châu Âu và cơ hội lớn giữa mùa dịch
Với việc các gia đình bị mắc kẹt ở nhà, liệu có lúc nào tốt hơn để xem các dịch vụ phát trực tuyến? Hôm nay Disney +, được khai trương ở Mỹ vào tháng 11, sẽ băng qua Đại Tây Dương. Nó đã được đăng ký bởi gần một nửa số hộ gia đình Mỹ có trẻ nhỏ. Bây giờ nó hy vọng sẽ cám dỗ người châu Âu với “The Mandalorian” và các tựa phim khác. Disney có thể dùng nó làm một cú hích, giữa lúc các bộ phận khác của họ đang bị tổn hại nặng nề bởi covid-19, vốn làm giảm 40% giá cổ phiếu của hãng kể từ tháng Hai.
Các công viên chủ đề đã đóng cửa, điều có thể khiến họ mất 1 tỷ đô la vào mùa hè. Với việc Hollywood bị phong tỏa, việc làm phim của họ cũng bị đình trệ. Và khi các giải đấu bị hoãn, kênh thể thao ESPN của họ đang phải phát sóng đấu vật tay và thi phun hạt cherry. Ngay cả phát trực tuyến cũng có thể gặp khó. Giống như Netflix và các hãng khác, Disney đã đồng ý giảm chất lượng video của mình để giải phóng băng thông internet. Pháp đã yêu cầu họ hoãn ra mắt trong hai tuần. Đây là tin xấu cho trẻ em – và có lẽ cả các cổ đông của Disney.
