Nguồn: Historic figures, BBC
Biên dịch: Trần Mẫn Linh
Michael Faraday (1791 – 1867) là một nhà hóa học và vật lý người Anh, người đã có nhiều đóng góp cho việc nghiên cứu điện từ học và điện hóa học.
Michael Faraday sinh ngày 22/09/1791 tại phía nam London. Gia đình ông không khá giả và Faraday chỉ được học chương trình giáo dục chính quy cơ bản. Lên 14 tuổi, ông thực tập tại xưởng của một người đóng sách địa phương, và trong bảy năm sau đó, ông đã tự học bằng cách đọc sách về nhiều môn khoa học.
Năm 1812, Faraday tham dự bốn bài giảng của nhà hóa học Humphry Davy tại Viện Hoàng gia. Sau đó, ông đã viết thư cho Davy để xin làm trợ lý. Davy đã từ chối ông, song năm 1813 đã bổ nhiệm Faraday làm trợ lý hóa học tại Viện Hoàng gia.
Một năm sau, Faraday được mời đi cùng vợ chồng Davy trong chuyến công du châu Âu kéo dài 18 tháng tại Pháp, Thụy Sĩ, Ý và Bỉ, và trong dịp này, ông đã gặp gỡ nhiều nhà khoa học lớn. Khi trở về vào năm 1815, Faraday tiếp tục làm việc tại Viện Hoàng gia, hỗ trợ thực hiện các thí nghiệm cho Davy và các nhà khoa học khác.
Năm 1821, ông xuất bản công trình nghiên cứu đầu tiên về quay điện từ (nguyên lý đằng sau động cơ điện). Trong những năm 1820, ông tiến hành được thêm khá ít nghiên cứu do bận rộn với các dự án khác. Năm 1826, Faraday lập ra chuỗi Thảo luận tối thứ Sáu và các Bài giảng Giáng sinh của Viện Hoàng Gia, cả hai sự kiện đều vẫn được duy trì cho đến ngày nay. Ông cũng đã thực hiện nhiều bài giảng và thiết lập danh tiếng như là một giảng viên khoa học xuất sắc thời bấy giờ.
Năm 1831, Faraday khám phá ra hiện tượng cảm ứng điện từ, nguyên lý đằng sau máy biến thế và máy phát điện. Khám phá này rất quan trọng trong việc đưa điện từ một khái niệm lạ lẫm trở thành một công nghệ mới đầy sức mạnh. Trong phần còn lại của thập niên, ông đã nghiên cứu các ý tưởng về điện của mình.
Faraday đã góp phần vào việc tạo ra nhiều thuật ngữ quen thuộc như “điện cực”, “cực âm” và “ion”. Kiến thức khoa học của Faraday đã được ứng dụng vào thực tiễn thông qua các chức vụ ông được bổ nhiệm, bao gồm cố vấn khoa học cho Trinity House (cơ quan quản lý hải đăng của Anh, 1836 – 1865) và Giáo sư Hóa học tại Học viện Quân sự Hoàng gia ở Woolwich (1830 – 1851).
Tuy nhiên, vào những năm đầu thập niên 1840, sức khỏe của Faraday bắt đầu xấu đi và ông thực hiện ít nghiên cứu hơn. Ông mất vào ngày 25/08/1867 tại Hampton Court, nơi Faraday được tặng làm nơi ở chính thức để ghi nhận những đóng góp của ông cho khoa học. Ông đã lấy tên mình để đặt cho đơn vị đo “farad”, ban đầu là đơn vị đo điện tích nhưng sau đó là một đơn vị đo điện dung.
