Tác giả: Quốc Phương phỏng vấn Lê Hồng Hiệp
Giới quan sát thời sự, chính trị Việt Nam tiếp tục quan tâm về người vừa trở thành Thủ tướng mới của Việt Nam và những thách đố đang chờ đợi tân nội các.
Hôm thứ Ba, 06/4/2021, từ Singapore, nhà nghiên cứu chính trị Lê Hồng Hiệp nói với BBC việc ông Phạm Minh Chính trở thành Thủ tướng VN đã gây ra sự ngạc nhiên trong giới quan sát và có ba lý do:
“Như nhiều người đã bày tỏ ý kiến, đa phần đều tỏ ra ngạc nhiên trước việc lựa chọn ông Phạm Minh Chính làm tân Thủ tướng của Việt Nam trong nhiệm kỳ này.
“Lý do chủ yếu là ông Chính trước khi trở thành Thủ tướng là Trưởng ban Tổ chức Trung ương đảng, một vị trí thường không được cất nhắc lên vị trí Thủ tướng.
“Thông thường, vị trí Thủ tướng ở Việt Nam được lựa chọn trong số các Phó Thủ tướng của nhiệm kỳ trước, đặc biệt là từ người phụ trách lĩnh vực kinh tế.
“Chính vì vậy việc lựa chọn ông Phạm Minh Chính gây bất ngờ và thứ hai nữa là ông Chính chưa từng có kinh nghiệm quản lý kinh tế ở cấp quốc gia.
“Trước đó, ông chỉ mới có kinh nghiệm quản lý ở cấp địa phương là ở tỉnh Quảng Ninh, mặc dù nhiệm kỳ của ông ở tỉnh này được coi là thành công, tạo đà cho Quảng Ninh phát triển nhanh.
“Tuy nhiên kinh nghiệm quản lý cấp địa phương thì khác rất là xa so với kinh nghiệm quản lý cấp quốc gia.
“Thứ ba, cũng có nhiều người cho rằng ông Phạm Minh Chính trước đây có gốc là an ninh, nên có thể không phù hợp với vị trí Thủ tướng chính phủ.
“Vì những lý do đó, cho nên nhiều người không có kỳ vọng vào việc ông Chính sẽ trở thành Thủ tướng, chính vì vậy quyết định này gây ra bất ngờ.”
‘Được chọn là có nguyên do’
Theo Tiến sỹ Lê Hồng Hiệp việc ông Phạm Minh Chính được chọn để trở thành tân lãnh đạo nội các Chính phủ Việt Nam tuy vậy đã có những nguyên do, ông nói:
“Song có thể dàn xếp lần này xuất phát từ những thỏa thuận cấp cao trong nội bộ ban lãnh đạo của đảng Cộng sản Việt Nam, khi mà không có lựa chọn nào khả dĩ hơn.
“Bên cạnh việc gây bất ngờ, nhưng chúng ta cũng phải chờ xem liệu đây có phải là một lựa chọn đúng đắn hay không.
“Ví dụ như các thành tích của ông Chính ở tỉnh Quảng Ninh có thể là một động lực để giúp ông Chính thể hiện tốt ở vai trò Thủ tướng quản lý nền kinh tế quốc gia.
“Bản thân ông Chính cũng được coi là một người có tư duy cải cách, trong thời gian làm lãnh đạo ở tỉnh Quảng Ninh ông đã từng giám sát việc đổi mới nền kinh tế của địa phương, rồi tiến hành một số cải cách trong bộ máy quản lý nhà nước, sáp nhập các chức danh của đảng và chính quyền ở cấp địa phương, chẳng hạn.
“Và ông cũng là người được biết đến đã biết sử dụng các đơn vị tư vấn chuyên nghiệp để thực hiện các quy hoạch một cách bài bản cho địa phương ở tỉnh này.”
“Như vậy, nếu ở cấp quốc gia mà ông Chính vẫn tiếp tục duy trì được cách tiếp cận chuyên nghiệp như vậy trong tiến hành các chiến lược kinh tế, tôi hy vọng rằng ông có thể mang lại được những hiệu quả tốt đẹp, tích cực cho phát triển kinh tế, xã hội của Việt Nam trong vòng ít nhất là vài năm tới.”
Thử thách đối nội, đối ngoại?
Theo ông Lê Hồng Hiệp, trong nhiệm kỳ mới này, Thủ tướng Phạm Minh Chính và tân nội các của ông sẽ phải xử lý một số thử thách, thách thức then chốt:
“Trước hết về đối nội, tôi nghĩ rằng điều quan trọng nhất là làm sao duy trì được đà phát triển kinh tế, và cao hơn nữa tạo ra được đột phá để giúp kinh tế Việt Nam có thể phát triển nhanh trong thời gian tới, ví dụ như mục tiêu tới năm 2025 đạt được mức GDP bình quân đầu người là 5.000 USD, và nhìn xa hơn, tới năm 2030 trở thành nước có thu nhập trung bình cao.
“Để làm được điều này, Việt Nam cần phải có được những đột phá về mặt thể chế, về mặt phát triển kinh tế theo hướng bền vững và sáng tạo hơn và làm sao đưa Việt Nam vượt qua được bẫy thu nhập trung bình.
“Để hướng tới những mục tiêu trên, đặc biệt mục tiêu xa hơn là năm 2045 trở thành nước có thu nhập cao, Việt Nam sẽ phải phát triển nhanh và bền vững trong vòng 5 tới 10 năm tới, chính vì vậy, giai đoạn cầm quyền sắp tới của ông Phạm Minh Chính sẽ rất quan trọng cho tương lai và trở thành đà phát triển quan trọng của Việt Nam.
“Còn về đối ngoại, đương nhiên thử thách lớn nhất vẫn là duy trì hòa bình, ổn định và tạo môi trường phát triển thuận lợi cho Việt Nam trong thời gian tới.
“Và trong bối cảnh ấy, việc làm sao quản lý được các thách thức ở trên Biển Đông, bảo vệ chủ quyền của Việt Nam ở trên Biển Đông cũng như giữ vững hòa bình để phát triển kinh tế sẽ là một thử thách lớn của ông Chính.
“Ngoài ra, làm sao có thể quản lý được quan hệ, bang giao của Việt Nam cũng hết sức quan trọng, bởi vì cạnh tranh chiến lược giữa Mỹ và Trung Quốc càng ngày càng gia tăng và trở thành một thách thức cơ bản phải đối mặt của ông Chính và tân nội các về mặt đối ngoại trong thời gian tới.”
Biển Đông và Covid-19?
Về vấn đề biển đảo và phục hồi nền kinh tế Việt Nam sau đại dịch Covid-19, Tiến sỹ Lê Hồng Hiệp nói thêm:
“Tôi thấy rằng sự kiện ở Đá Ba Đầu trên Biển Đông mới đây diễn ra trong bối cảnh Việt Nam đang tiến hành các thay đổi lãnh đạo, vì vậy đây là lý do tại sao Việt Nam chưa đưa ra được hành động hay phản ứng quyết liệt hơn.
“Tuy nhiên, điều này cũng dễ hiểu, bởi vì trong thời gian qua, trong vòng vài ba năm trở lại, Việt Nam có xu hướng giữ phản ứng của mình ở một mức độ phù hợp, trừ khi các hành động của Trung Quốc vượt quá một giới hạn nào đó, còn nếu không, Việt Nam sẽ cố gắng kiềm chế.
“Tôi nghĩ rằng phản ứng vừa rồi của Việt Nam trong sự kiện Đá Ba Đầu trước các động thái của Trung Quốc ở khu vực cũng đã lặp lại mẫu hình phản ứng như vậy.
“Và kết quả là lúc này, khi các tàu của Trung Quốc tản đi, có thể coi rằng căng thẳng ấy đã được giải tỏa và Việt Nam cũng không nhất thiết phải có một hành động nào cứng rắn hơn.
“Tuy nhiên, trong thời gian tới, nếu các hành động của Trung Quốc tái diễn và có những bước leo thang trên thực địa, khi đó có lẽ Việt Nam sẽ phải cân nhắc những hành động mạnh tay hơn.
“Còn nói thêm về đối nội, trong thời gian trước mắt, thách thức lớn đối với chính phủ mới của ông Phạm Minh Chính từ việc quản lý nền kinh tế, đặc biệt là đối phó với dịch Covid-19 sẽ là làm sao có thể sớm phục hồi tăng trưởng kinh tế và mở cửa trở lại nền kinh tế.
“Tại vì theo tôi hiểu, thành tích kinh tế là một yếu tố rất quan trọng trong việc đánh giá thành tích của chính phủ mới cũng như của cá nhân ông tân Thủ tướng.
“Cho nên tôi tin rằng ông Phạm Minh Chính sẽ có những hành động xác quyết trong thời gian tới để có thể sớm vực dậy nền kinh tế từ đáy hiện nay, hầu giúp nền kinh tế Việt Nam có thể vượt qua được thách thức gây ra bởi dịch Covid-19.”
Tiến sỹ Lê Hồng Hiệp là nhà nghiên cứu cao cấp thuộc Viện nghiên cứu Đông Nam Á (Iseas – Yusof Ishak) của Singapore, ông có nhiều nghiên cứu về chính trị, an ninh và bang giao quốc tế của Việt Nam và khu vực.
Nguồn: BBC
Lộ diện ‘Tứ trụ’ và sự khó đoán định gia tăng trong chính trị Việt Nam
