Thế giới hôm nay: 15/04/2022

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Một quan chức Ukraine tuyên bố soái hạm của Hạm đội Biển Đen của Nga, mang tên Moskva, đã bị hai tên lửa diệt hạm bắn trúng. Nga phủ nhận thông tin con tàu chìm và nói vụ nổ là do một đám cháy làm nổ kho đạn trên tàu. (Cập nhật: Nga đã thông báo tàu Moskva đã bị chìm trên đường lai dắt vào cảng.) Trong khi đó, vào thứ Năm Ukraine công bố chín hành lang nhân đạo để sơ tán dân thường, bao gồm từ thành phố cảng Mariupol cũng như các thành phố Berdyansk, Tokmak và Enerhodar. Các hành lang ở vùng Luhansk sẽ còn phụ thuộc vào việc Nga có dừng pháo kích hay không.

Elon Musk chính thức gửi đề nghị mua lại Twitter với giá 43 tỷ đô la tiền mặt, theo cập nhật mới nhất của Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ. Trong một bức thư gửi chủ tịch của Twitter, ông viết “Twitter phải quay về làm một công ty tư nhân.” Đề nghị này được Musk đưa ra chỉ một tháng sau khi ông mua 9,2% cổ phần của công ty và trở thành cổ đông lớn nhất của Twitter. Ông sau đó từ chối một ghế trong hội đồng quản trị (điều lệ công ty quy định thành viên HĐQT chỉ được sở hữu tối đa 14,9%).

Một bồi thẩm đoàn Mỹ kết án El Shafee Elsheikh, một chiến binh thánh chiến, cho tất cả tám tội danh có liên quan đến Nhà nước Hồi giáo ở Iraq và Syria. Elsheikh từng tham gia vào các vụ tra tấn và chặt đầu một số người, bao gồm các nhân viên viện trợ quốc tế và một nhà báo Mỹ, James Foley. Trước đây các trang tin từng gọi Elsheikh và ba thành viên người Anh khác với biệt danh “nhóm Beatles”; Elsheikh là người duy nhất ra tòa ở Mỹ. Án cao nhất cho hắn là tù chung thân.

Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết nước ông sẽ “từng bước một” chuyển xuất khẩu dầu khí sang các thị trường “phát triển nhanh” ở châu Á. Putin nói doanh số bán hàng sang phương Tây sẽ giảm xuống, trong bối cảnh châu Âu và Mỹ cắt giảm nhập khẩu năng lượng từ Nga. EU thường mua khoảng 40% khí đốt từ Nga, và qua đó tài trợ một phần đáng kể cho chi tiêu của chính phủ Nga.

Cựu Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev cảnh báo nếu Phần LanThụy Điển tham gia NATO thì “sẽ không còn” một vùng Baltic phi hạt nhân. Thủ tướng Litva Ingrida Simonyte nói lời đe dọa này “chẳng có gì mới.” Bộ trưởng quốc phòng của bà cho hay Nga đã triển khai vũ khí hạt nhân đến Kaliningrad trên Biển Baltic từ lâu. “Họ dùng nó như một công cụ đe dọa,” ông Arvydas Anusauskas nói.

Thủ tướng Anh Boris Johnson tiết lộ một kế hoạch chuyển người xin tị nạn đến Rwanda khi đơn của họ đang được xử lý. Nếu đơn được chấp thuận, họ sẽ đến Rwanda. Ông Johnson nói chương trình này chỉ áp dụng cho những người đến Anh qua các đường “bất hợp pháp hoặc nguy hiểm”. Được biết năm ngoái có hơn 28.500 người di cư vượt eo biển Manche để vào Anh. Bộ trưởng nội vụ Priti Patel đã ký một thỏa thuận ban đầu trị giá 120 triệu bảng (158 triệu đô la) với Rwanda. Những người phản đối nói kế hoạch tàn nhẫn và không khả thi.

Thủ phạm vụ bắn mười người trên chuyến tàu tàu điện ngầm ở New York vào hôm thứ ba được cho là đã tự gọi điện báo cảnh sát đến bắt mình. Frank James, một người 62 tuổi đến từ Wisconsin với hồ sơ tiền án dày cộm, được cho là đã nổ súng giữa giờ cao điểm ở Brooklyn. Tổng cộng có 23 người bị thương. James có thể ngồi tù chung thân nếu bị kết án.

Con số trong ngày: 24 triệu, là lượng hồ sơ thuế tồn đọng trong lưu trữ của Sở Thuế vụ Mỹ tại đầu mùa thuế năm nay, cao gấp 20 lần so với thông thường.

TIÊU ĐIỂM

Ngành ngân hàng ở Mỹ thiếu nhân lực

Phố Wall đang săn lùng nhân viên ngân hàng. Phục hồi kinh tế trong năm 2021 đã tạo điều kiện cho một loạt các vụ mua bán sáp nhập, IPO kỷ lục, và phát hành trái phiếu mới. Thu nhập của ngành vô cùng lôi cuốn (lương trung bình tại Goldman Sachs vào năm ngoái là 400.000 USD) trong khi các chương trình tuyển dụng sau đại học vẫn rất uy tín. Song ngành lại cực kỳ thiếu tài năng.

Tại sao? Một lời giải thích phổ biến là thế hệ tân binh đang chú trọng cân bằng giữa cuộc sống với công việc hơn thế hệ trước. Họ cũng muốn nhà tuyển dụng phải có mục tiêu xã hội rõ ràng. Nhưng các nhà tuyển dụng cho hay nhiều nhân viên mới đang cứng rắn hơn khi đàm phán lương.

Lý do thực sự có thể là vì kinh doanh bùng nổ. Năm ngoái, các đội ngũ ngân hàng vốn đã bị quá tải đã buộc phải đi chèo kéo người từ các đối thủ hoặc thậm chí từ chối cơ hội kinh doanh. Các quỹ cổ phần tư nhân và các công ty mua bán sáp nhập cũng có nhu cầu tuyển dụng tài năng. Khi cuộc chiến giành giật tài năng trẻ nóng lên, những ngân hàng “cấp hai,” chẳng hạn như các ngân hàng châu Âu, có thể trở thành nạn nhân.

Con đường tái thiết cho Ukraine

Khi cuộc xâm lược của Nga tiếp diễn, chính phủ Ukraine và phương Tây đang suy nghĩ cách xây dựng lại đất nước. Thiệt hại vật chất là vô cùng lớn. Tổng thiệt hại nhà ở, cơ sở hạ tầng và các nhà máy công nghiệp hiện lên tới 80 tỷ đô la, theo tính toán của Trường Kinh tế Kyiv.

Song thiệt hại phi vật chất còn lớn hơn nhiều. Các doanh nghiệp đã đóng cửa hoặc ngừng đầu tư, trong khi hàng triệu nhân công phải bỏ việc để chiến đấu hoặc đi tị nạn. Nhà nước phải chi hàng tỷ đô cho hoạt động quân sự và hỗ trợ công dân di dời.

Một ước tính cho thấy chi phí tái thiết tổng thể cho Ukraine là 220-540 tỷ đô la. Song ngay cả khi có đủ tiền, họ còn cần các cải cách lớn hơn, chẳng hạn như chống tham nhũng, tăng cường nhà nước pháp quyền và cải thiện các doanh nghiệp nhà nước. Trước đây triển vọng gia nhập EU từng thúc đẩy những cải cách tương tự ở các nước trung Âu mà sau đó đều trở thành thành viên EU. Để thành công, Ukraine cần tiền, một kế hoạch tốt và một lời hứa hội nhập phương Tây.

Triều Tiên kỷ niệm Ngày Mặt trời

Thứ Sáu này Triều Tiên sẽ kỷ niệm 110 năm ngày sinh của Kim Nhật Thành, người cha lập quốc của họ. Trong nhiều tháng qua các hình ảnh vệ tinh đã cho thấy sẽ có một cuộc duyệt binh lớn. Dân thường và binh sĩ được nhìn thấy luyện tập, trong khi một sân khấu lớn xuất hiện ở quảng trường trung tâm của thủ đô Bình Nhưỡng. Ngoài ra các máy bay phản lực đã bay vòng quanh thành phố vào giữa đêm hôm thứ Hai. Tất cả cho thấy sẽ có trình diễn lớn vào ban đêm.

Những dịp như thế này thường là cơ hội cho Triều Tiên công bố vũ khí mới. Trong hai tháng qua nước này đã ra mắt một số tên lửa, bao gồm tên lửa đạn đạo liên lục địa đầu tiên của họ trong hơn bốn năm, cũng như các dấu hiệu cho thấy họ đang tìm cách khôi phục một cơ sở thử nghiệm vũ khí hạt nhân. Kim Jong Un có lẽ muốn ăn mừng sinh nhật của ông nội với một màn trình diễn đầy ấn tượng.

Nga mất soái hạm Moskva

Một vụ nổ lớn vào đầu giờ thứ Năm đã làm rung chuyển Moskva, chiếc tàu tuần dương lớp Slava và là soái hạm của Hạm đội Biển Đen của Nga. Nga nói nguyên nhân là có cháy làm nổ kho đạn. Song Ukraine nói họ đã bắn trúng tàu bằng tên lửa Neptune. Bất kể nguyên nhân là gì, Moskva đã bị hư hại nặng nề, mặc dù vẫn chưa chìm hoàn toàn. (Cập nhật: hiện tàu đã bị chìm)

Đây là chiến công lớn cho Ukraine. Moskva được đóng ở Ukraine từ thời Liên Xô, và đã tham gia vào cuộc tấn công lên Đảo Rắn của Ukraine trong giai đoạn đầu của cuộc chiến. Hệ thống ra-đa và các tên lửa đất đối không của nó giúp mang lại một “bong bóng phòng không” bảo vệ các tàu khác trong đội tàu của Nga. Thay thế nó cũng không hề dễ dàng: Thổ Nhĩ Kỳ đã cấm mọi tàu chiến mới đi vào Biển Đen qua Eo biển Bosporus. Đây có thể sẽ là một trong những tổn thất hải quân lớn nhất thế giới kể từ Chiến tranh Falklands 40 năm trước.