Thế giới hôm nay: 15/07/2024

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Donald Trump kêu gọi người Mỹ “đoàn kết” và không để “cái ác chiến thắng” sau khi sống sót qua một vụ ám sát hôm thứ Bảy. FBI xác định kẻ xả súng chết tại hiện trường là Thomas Matthew Crooks, 20 tuổi đến từ Pennsylvania. Người này đã bắn cựu tổng thống bằng súng trường AR-15 và được cho là mang theo vật liệu chế tạo chất nổ trong xe. Một khán giả cũng thiệt mạng trong vụ nổ súng, bên cạnh hai người khác bị thương nặng.

Joe Biden lặp lại lời kêu gọi đoàn kết của ông Trump vào chiều Chủ nhật, nói rằng vụ ám sát “trái ngược với những giá trị của đất nước chúng ta.” Ông khuyến khích mọi người đừng vội đưa ra những giả định về kẻ xả súng mà hãy “để FBI thực hiện công việc của mình.” Ông Biden cũng cho biết ông đã nói chuyện với ông Trump và ông “chân thành biết ơn” vì cựu tổng thống vẫn ổn.

Hamas cho biết vẫn chưa rút khỏi đàm phán ngừng bắn, bất chấp cuộc tấn công của Israel mà họ cho rằng đã giết chết ít nhất 90 người. Được biết mục tiêu của Israel là Muhammad Deif, chỉ huy quân sự của Hamas, người đã lên kế hoạch tấn công Israel vào ngày 7/10. Không rõ liệu ông có sống sót hay không, mặc dù lực lượng vũ trang Israel cho biết họ đã giết Rafa Salama, một cộng sự thân cận của ông Deif.

Theo Wall Street Journal, Alphabet, công ty mẹ của Google, đang đàm phán để mua lại công ty an ninh mạng Wiz với giá khoảng 23 tỷ USD. Nếu đạt được các điều khoản, đây sẽ là thương vụ mua lại lớn nhất từ ​​trước đến nay của Alphabet. Alphabet, giống như các công ty công nghệ lớn khác, gần đây đã phung phí chi tiêu vào AI, mặc dù việc mua Wiz đi ngược lại xu hướng đó.

Lực lượng Nga đã giết chết một sĩ quan cảnh sát và một quan chức dịch vụ khẩn cấp trong cuộc tấn công bằng tên lửa “hai đòn” vào thị trấn nhỏ Budy gần Kharkiv, thành phố lớn thứ hai của Ukraine. Cụ thể, tên lửa thứ hai đã đánh xuống nhà ga giữa lúc các đội cứu hộ đến hỗ trợ sau tên lửa đầu tiên. Nga phủ nhận việc nhắm mục tiêu vào dân thường. Sáu người khác thiệt mạng trong các cuộc tấn công ở khu vực Donetsk và miền nam Kherson.

Khadga Prasad Sharma Oli, lãnh đạo Đảng Cộng sản Nepal, được bổ nhiệm làm thủ tướng nước này. Đảng này từng là một phần của liên minh cầm quyền cho đến khi họ rút lui vào thứ Sáu, khiến chính phủ sụp đổ. Ông Oli, người đã ba lần giữ chức thủ tướng và sẽ tuyên thệ nhậm chức vào thứ Hai, sẽ lãnh đạo một liên minh với Đảng Quốc đại Nepal.

TIÊU ĐIỂM

Trung Quốc khai mạc hội nghị trung ương ba

Vào thứ Hai, 376 quan chức cấp cao của Đảng Cộng sản Trung Quốc sẽ về dự hội nghị trung ương ba, nơi họ sẽ đặt ra các mục tiêu kinh tế cho đến năm 2035. Những cuộc họp này trước đây đều đưa tới các quyết định quan trọng. Hội nghị trung ương ba năm 1978 đã khởi động những cải cách kinh tế dẫn tới nhiều thập niên tăng trưởng nhanh chóng và sự trỗi dậy của Trung Quốc như một siêu cường.

Nền kinh tế Trung Quốc một lần nữa cần được cải cách nghiêm túc. Cuộc khủng hoảng đang diễn ra trong lĩnh vực bất động sản, vốn lâu nay là động lực tăng trưởng của đất nước, trở nên tồi tệ hơn vào tháng 5 khi giá nhà mới giảm mạnh nhất trong gần mười năm qua. Chính quyền địa phương, vốn không còn khả năng huy động vốn thông qua việc bán đất, đang phải gánh nợ. Niềm tin của người tiêu dùng đi xuống. Và chiến lược tăng trưởng tập trung vào xuất khẩu của Trung Quốc đang trở nên rủi ro hơn khi các nước giàu tăng thuế. Tập Cận Bình trước đây đã đưa ra các biện pháp nửa vời và những lời nói suông khi cần có hành động nhất quán. Lần này ông phải mạnh dạn hơn.

Đại hội của Đảng Cộng hoà khai mạc hôm nay

Đại hội toàn quốc của Đảng Cộng hòa Mỹ sẽ triệu tập vào thứ Hai tại Milwaukee trong bối cảnh có nhiều kịch tính hơn dự đoán. Họ đã chỉ định các quan chức dân cử, các thành viên trong gia đình Trump, các lãnh đạo doanh nghiệp, và người nổi tiếng để phát biểu hỗ trợ cho Donald Trump. Bài phát biểu của ông, dự kiến ​​​​vào thứ Năm, được coi là điểm nhấn của sự kiện. Và lựa chọn phó tổng thống được chờ đợi từ lâu của ông cũng sẽ được tiết lộ. Nhưng âm mưu ám sát ông Trump vào ngày 13 tháng 7 – hành động bạo lực chính trị nghiêm trọng nhất ở nước Mỹ trong nhiều thập niên qua – sẽ làm lu mờ tất cả những điều đó.

Trong những tuyên bố đầu tiên sau vụ ám sát, ông tập trung ca ngợi lực lượng hành pháp và tránh suy đoán về động cơ của kẻ xả súng. Liệu ứng viên tổng thống đang dẫn đầu có lặp lại ý kiến ​​của một số thành viên trong đảng ông, những người nói vụ nổ súng là do lời lẽ giận dữ của Đảng Dân chủ về ông Trump và những tuyên bố của họ rằng ông là một kẻ độc tài? Hay ông sẽ đưa ra một thông điệp đoàn kết ở Milwaukee và cố gắng kéo giảm nhiệt độ của các cuộc thảo luận chính trị?

Joe Biden nỗ lực dập tắt nổi loạn trong đảng

Trong khi Donald Trump say sưa với sự tán dương của những người Cộng hòa ở Milwaukee, vốn càng được nâng cao nhờ việc ông thoát ám sát trong gang tấc, Joe Biden sẽ cố gắng xoa dịu những lo ngại về tấm vé tranh cử của mình. Vào thứ Hai, NBC sẽ phát sóng một cuộc phỏng vấn được ghi âm trước với tổng thống. Ông tỏ ra có sức thuyết phục hơn trong những lần xuất hiện trên truyền thông gần đây so với cuộc tranh luận hôm 27 tháng 6, nhưng bấy nhiêu vẫn chưa chấm dứt được cuộc nổi loạn trong đảng của ông.

Ông Biden đang hy vọng cuộc nổi dậy sẽ tan biến. Trong khi đó, ông tiếp tục nhấn mạnh rằng chỉ có ông mới có thể đánh bại được Trump. Ngay cả khi cử tri tin ông, đó cũng không phải là mối quan tâm duy nhất của họ. Các cuộc thăm dò cho thấy trong số những cử tri thiên Dân chủ muốn ông từ chức, số người lo ngại về khả năng đảm đương công việc của ông cao hơn gấp đôi so với số người lo ông sẽ thất bại vào tháng 11. Không có cuộc phỏng vấn lên kịch bản trước nào có thể thuyết phục được họ rằng ông Biden đủ sắc bén để đảm nhận công việc khó khăn nhất thế giới trong 4 năm tới.

Tổng thống Rwanda tiếp tục tại vị

Trong năm bầu cử 2024, trên khắp thế giới ít nước nào có được kết quả chắc chắn như ở Rwanda vào thứ Hai. Paul Kagame, người đã điều hành đất nước từ năm 1994, gần như chắc chắn sẽ tái đắc cử tổng thống trong một cuộc bỏ phiếu không tự do và công bằng. Một cuộc trưng cầu dân ý về hiến pháp vào năm 2015 – được thông qua với 98% phiếu bầu – giúp ông có thể tranh cử thêm hai lần nữa, có khả năng kéo dài thời gian tại vị cho đến năm 2034. Nói tóm lại là người đàn ông 66 tuổi này sẽ chẳng đi đâu khác.

Tuyên bố chính thức là Rwanda hòa bình, thống nhất và thịnh vượng – một ngọn hải đăng của sự tiến bộ được thắp sáng từ đống tro tàn của nạn diệt chủng diễn ra cách đây 30 năm. Nhiều nhà lãnh đạo châu Phi coi nền cai trị của ông Kagame là hình mẫu. Nhưng việc ông đàn áp chính người dân của mình và việc Rwanda tham gia vào cuộc chiến ở nước láng giềng Congo đã tạo ra nhiều kẻ thù trong và ngoài nước. Không có gì ngạc nhiên khi ông Kagame không muốn kiểm tra mức độ ủng hộ của mình bằng cách cho phép những ứng viên nghiêm túc cạnh tranh với ông.

Ra mắt hai mẫu vắc-xin chống sốt rét mới

Trong 60 năm qua, các nhà khoa học đã cố gắng phát triển một loại vắc-xin để chống lại Plasmodium falciparum, một loại ký sinh trùng gây bệnh sốt rét giết chết khoảng 600.000 người mỗi năm. Giờ đây chúng ta có hai vắc-xin xuất hiện cùng một lúc. Cả hai đều tấn công ký sinh trùng trong vài phút đầu tiên sau khi nó được truyền qua vết muỗi đốt. Vắc-xin thứ nhất, có tên RTS,S, được tung ra ở Cameroon vào tháng 1. Loại thứ hai, R21, có thể được sản xuất với số lượng lớn hơn với mức giá thấp hơn một nửa, sẽ được tung ra thị trường vào thứ Hai tại Bờ Biển Ngà.

Dù số ca tử vong do sốt rét đã giảm, khoảng mười năm trước đà giảm đó chững lại. Hai loại vắc-xin mới này, cùng với những cải tiến khác như màn chống muỗi tốt hơn, sẽ tăng hiệu quả của cuộc chiến chống lại căn bệnh này. Theo Sania Nishtar, giám đốc điều hành của Gavi, một sáng kiến ​​​​vắc-xin công-tư đang hỗ trợ triển khai các loại thuốc mới, “cuối cùng chúng tôi cũng có cơ hội lật ngược tình thế chống lại căn bệnh chết người này.”