Thế giới hôm nay: 25/07/2024

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Trong bài phát biểu dài gần một giờ trước Quốc hội Mỹ, thủ tướng Israel Binyamin Netanyahu đã mạnh mẽ bảo vệ cuộc chiến của nước ông ở Gaza. Ông đổ lỗi cho Hamas vì đã từ chối viện trợ lương thực cho người Palestine (thực tế là Israel cũng phải chịu trách nhiệm), bác bỏ cáo buộc rằng Israel đã nhắm mục tiêu vào dân thường và vạch ra một tầm nhìn hậu chiến không bao gồm một nhà nước Palestine. Ông cũng cảm ơn tổng thống Joe Biden và Donald Trump vì đã ủng hộ Israel, đồng thời nói với các nhà lập pháp “kẻ thù của chúng tôi cũng là kẻ thù của các bạn” và “chiến thắng của chúng tôi sẽ là chiến thắng của các bạn.” Những người Cộng hòa trong phòng đã phản ứng nhiệt tình, trong khi nhiều đảng viên Dân chủ đã tẩy chay bài phát biểu.

Chỉ số công nghệ Nasdaq đang trên đà ghi nhận mức giảm trong ngày tệ nhất kể từ năm 2022 vì các nhà đầu tư bán tháo cổ phiếu công nghệ sau thu nhập quý hai đáng thất vọng. Hôm thứ Ba, Tesla đã báo cáo thu nhập ròng 1,5 tỷ USD – giảm 45% so với cùng kỳ năm trước – không đạt kỳ vọng của các nhà phân tích. Cổ phiếu của hãng xe điện đã giảm hơn 10% vào thứ Tư. Doanh thu quảng cáo của Alphabet từ YouTube cũng kém hơn so với ước tính.

Lợi nhuận của ngân hàng Santander của Tây Ban Nha tăng 20% ​​so với cùng kỳ năm ngoái trong quý hai. Thu nhập trong quý này là mức cao nhất từ ​​trước đến nay của ngân hàng. Bộ phận bán lẻ của Santander được hưởng lợi nhờ lãi suất cao ở khu vực đồng euro, trong khi nền tảng công nghệ mới giúp giảm chi phí trên tất cả các đơn vị. Bên cạnh đó, ngân hàng Pháp BNP Paribas cũng hoạt động tốt khi doanh thu từ giao dịch cổ phiếu tăng vọt.

Anh và Đức đã ký một hiệp ước quốc phòng, cam kết tăng cường ngành công nghiệp quốc phòng, cải thiện an ninh mạng, và nâng cao hiệu quả của các hoạt động chung. Tân thủ tướng Anh Keir Starmer muốn thiết lập lại mối quan hệ giữa Anh và châu Âu. Trong khi đó, với việc Donald Trump cân nhắc rút hỗ trợ, các nước châu Âu đang tăng cường chi tiêu quốc phòng.

Một cuộc điều tra công khai cho thấy 200.000 người được các tổ chức nhà nước và tôn giáo ở New Zealand chăm sóc đã bị lạm dụng từ năm 1950 đến năm 2019. Báo cáo cho thấy lạm dụng tình dục và thể chất là “phổ biến,” ảnh hưởng đến gần 1/3 tổng số người được chăm sóc. Những người thuộc cộng đồng Maori bản địa và có vấn đề về sức khỏe tâm thần có nhiều khả năng bị lạm dụng nhất. Thủ tướng Christopher Luxon đã xin lỗi và hứa cải cách.

Đài Loan đã chuẩn bị sẵn sàng trước Gaemi, cơn bão đầu tiên trong năm nay. Người dân thủ đô Đài Bắc được yêu cầu ở nhà trong khi các chuyến bay bị hủy, thị trường tài chính đóng cửa, và quân đội được đặt trong tình trạng báo động cao. Trong khi đó, lũ lụt đã được báo cáo ở Manila, thủ đô của Philippines, khi Gaemi làm tăng mưa gió mùa.

Lợi nhuận từ đất đai và các tài sản tài sản khác của hoàng gia Anh đã tăng hơn gấp đôi vào năm ngoái, đạt mức kỷ lục 1,1 tỷ bảng Anh (1,4 tỷ USD), phần lớn nhờ vào các khoản đầu tư vào các trang trại gió ngoài khơi. Quỹ đầu tư của hoàng gia có trị giá 16 tỷ bảng Anh, và sở hữu các vùng đáy biển xung quanh nước Anh, xứ Wales và Bắc Ireland, cũng như những vùng đất rộng lớn. Điện gió ngoài khơi tạo ra 17% điện năng của Anh trong năm 2023.

Con số trong ngày: 11%, là tỷ lệ huy chương Olympic mà các vận động viên Mỹ giành được từ năm 2000 đến năm 2021.

TIÊU ĐIỂM

SK Hynix hưởng lợi lớn nhờ cơn sốt AI

Năm ngoái SK Hynix, nhà sản xuất chip nhớ lớn thứ hai thế giới, đã rơi vào suy thoái khi tình trạng dư thừa chất bán dẫn và nhu cầu yếu ở Trung Quốc làm giảm doanh số bán hàng. Song công ty Hàn Quốc vẫn có lợi nhuận hoạt động trong quý 4 sau hơn một năm nhờ doanh số bán chip nhớ băng thông cao. Nhu cầu cho loại công nghệ này, mà SK Hynix đồng phát triển vào năm 2013 và hiện đang thống trị, đã tăng lên nhờ làn sóng AI bùng nổ. Nvidia, công ty chip hàng đầu của Mỹ, là một trong những khách hàng của SK Hynix. Chắc chắn sẽ có kết quả mạnh mẽ khi công ty báo cáo thu nhập quý hai vào thứ Năm. Được biết, SK Hynix đã bán được hết tất cả chip nhớ băng thông cao mà hãng sẽ ​​sản xuất trong năm 2025.

Chey Tae-won, người đứng đầu SK Group, đã cảnh báo rằng cơn sốt AI, cũng như cơn sốt vàng, có thể biến mất. Dù vậy, tập đoàn này hiện có kế hoạch chi 77 tỷ USD cho chất bán dẫn và AI trong 5 năm tới, 80% trong số đó dành cho AI.

G20 khó đạt đồng thuận

Các bộ trưởng tài chính và thống đốc ngân hàng trung ương của G20 sẽ họp tại Brazil vào thứ Năm. Nước chủ nhà, nước giữ chức chủ tịch luân phiên của nhóm trong năm nay, muốn ưu tiên áp dụng thuế toàn cầu đối với các tỷ phú. Các bộ trưởng từ Nam Phi, Tây Ban Nha, Pháp và Đức ủng hộ ý tưởng này. Nhưng Mỹ tỏ ra miễn cưỡng. Bộ trưởng tài chính Janet Yellen nói bà sẽ không ủng hộ các cuộc đàm phán liên quan đến việc phân phối lại số tiền thu được giữa các nước.

G20 cũng thiếu thống nhất trên những mặt khác. Địa chính trị là một nguyên nhân gây chia rẽ. Một số nước nghèo và thu nhập trung bình, bao gồm Ấn Độ, lo ngại các lệnh trừng phạt của phương Tây đối với Nga có thể ảnh hưởng đến an ninh lương thực, năng lượng và tài chính công của họ. G20 không có hiến chương hoặc ban thư ký, và chỉ dựa vào đồng thuận để đưa ra quyết định. Điều đó làm phức tạp hoá vấn đề. Các bộ trưởng cho biết họ sẽ đặt địa chính trị sang một bên. Liệu họ có làm vậy không lại là một vấn đề khác.

Việt Nam tổ chức quốc tang cho lãnh tụ lâu năm

Lễ quốc tang cho nhà lãnh đạo phục vụ lâu năm của Việt Nam, Nguyễn Phú Trọng, đã bắt đầu vào thứ Năm. Ông Trọng, người có sức khoẻ được cho là suy giảm, qua đời ngày 19/7, thọ 80 tuổi. Ông giữ chức vụ quyền lực nhất Việt Nam, Tổng Bí thư Ban chấp hành TW Đảng Cộng sản Việt Nam, kể từ năm 2011.

Dù là một nhà lý luận, ông Trọng đã phá vỡ khuôn mẫu. Ông đã giúp đưa Việt Nam trở thành một lựa chọn thay thế cho Trung Quốc để đặt nhà máy. Ông tập trung quyền lực trong bối cảnh mô hình lãnh đạo tập thể theo truyền thống của đảng. Ông lo ngại nạn tham nhũng tràn lan sẽ làm xói mòn kỷ luật đảng, và thông qua chiến dịch “đốt lò,” đã hạ bệ nhiều lãnh đạo cấp tỉnh và thậm chí cả ba lãnh đạo chủ chốt của đảng. Nhưng tương lai tỏ ra chưa chắc chắn. Chủ tịch nước Tô Lâm đã được chọn để tạm thời điều hành công việc, có thể cho đến đại hội đảng tiếp theo vào năm 2026. Tuy nhiên, nếu Bộ Chính trị quyết định bầu một lãnh đạo đảng mới vào lúc này, bất ổn chính trị và đấu đá nội bộ sẽ xảy ra. Việc chọn người kế vị là một điều mà ông Trọng rõ ràng đã không thể thực hiện được.