Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Thủ tướng Canada, Justin Trudeau, cho biết các mức thuế 25% đối với hàng nhập khẩu mà tổng thống Mỹ Donald Trump đề xuất, dự kiến có hiệu lực từ thứ Ba, sẽ bị tạm hoãn “ít nhất 30 ngày.” Ông Trudeau cam kết tăng cường an ninh biên giới của Canada và bổ nhiệm một “chuyên gia chống Fentanyl” để ngăn chặn dòng chảy của loại ma túy này vào Mỹ.
Lệnh hoãn một tháng này tương tự với quyết định mà ông Trump đã áp dụng với Mexico, nơi các mức thuế cũng dự kiến có hiệu lực từ thứ Ba. Tổng thống Mexico, Claudia Sheinbaum, đã đồng ý triển khai 10.000 lính Vệ binh Quốc gia tới biên giới để ngăn chặn nạn buôn lậu ma túy. Ông Trump cho biết hai nước sẽ tận dụng khoảng thời gian này để đàm phán một “thỏa thuận.”
Ngoại trưởng Mỹ, Marco Rubio, tuyên bố ông đã trở thành quyền giám đốc của USAID, và cơ quan này trên thực tế sẽ được sáp nhập vào bộ ngoại giao. Ông Rubio nói “nhiều chức năng” của USAID vẫn sẽ tiếp tục, miễn là phù hợp với chính sách đối ngoại của Mỹ. Trước đó, nhân viên USAID đã được yêu cầu không đến nơi làm việc và hàng trăm người đã bị mất quyền truy cập vào tài khoản email công việc.
Trong cuộc phỏng vấn đầu tiên kể từ khi trở thành tổng thống Syria, Ahmed al-Sharaa, nói với The Economist rằng ông sẽ đưa đất nước đi theo “hướng dân chủ” và hứa tổ chức bầu cử tổng thống. Ông gọi hiện diện quân sự của Mỹ ở Syria là “bất hợp pháp,” và hoan nghênh đàm phán với Nga về các căn cứ quân sự của nước này, trong khi cảnh báo rằng cuộc tiến quân gần đây của Israel vào Syria “sẽ gây ra rất nhiều rắc rối trong tương lai.”
Armen Sarkisyan, lãnh đạo một nhóm bán quân sự thân Nga ở miền đông Ukraine, đã bị đánh bom giết hại tại một khu chung cư sang trọng ở Moscow, theo truyền thông nhà nước Nga. Một trong những vệ sĩ của ông Sarkisyan cũng thiệt mạng và ba người khác bị thương. Hiện chưa có nhóm nào đứng ra nhận trách nhiệm. Chính quyền Ukraine đã phát lệnh bắt giữ ông Sarkisyan từ năm 2014.
Bart De Wever trở thành thủ tướng Bỉ sau khi năm đảng đạt được thỏa thuận thành lập liên minh vào thứ Sáu. Ông De Wever, lãnh đạo đảng N-VA theo đường lối trung hữu, đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử gần tám tháng trước và sẽ là người theo chủ nghĩa dân tộc Flemish đầu tiên giữ chức vụ lãnh đạo đất nước. Ông cam kết thực hiện “chính sách nhập cư nghiêm ngặt nhất từ trước đến nay” và cắt giảm chi tiêu công để cải thiện tình hình tài chính của Bỉ.
Con số trong ngày: 13, là số nhân viên làm việc trong “văn phòng đa dạng và hòa nhập” của Bộ Ngoại giao Mỹ vào năm ngoái.
TIÊU ĐIỂM
Sự xuất hiện của AI đe dọa công cụ tìm kiếm của Google
Kết quả kinh doanh quý 4 của Alphabet, dự kiến công bố vào thứ Ba, có thể được thúc đẩy bởi thị trường quảng cáo kỹ thuật số đang phát triển mạnh. Song câu hỏi lớn đối với công ty mẹ của Google là tình trạng của mảng tìm kiếm khi trí tuệ nhân tạo (AI) phát triển nhanh chóng. Việc giới thiệu tính năng tìm kiếm AI tạo sinh đã giúp Google giữ chân nhiều nhà quảng cáo vào thời điểm hiện tại. Nhưng hoạt động tìm kiếm của Google không còn bất khả xâm phạm. Không chỉ đối mặt với các biện pháp xử lý nghiêm khắc từ chính phủ Mỹ sau phán quyết Google độc quyền tìm kiếm một cách bất hợp pháp, công ty còn phải đối mặt với cạnh tranh ngày càng tăng từ các chatbot AI đối thủ, như ChatGPT của OpenAI, cũng như các trợ lý AI có thể trả lời chuỗi câu hỏi.
Giám đốc tài chính mới của Google, Anat Ashkenazi, sẽ muốn nói về các thế mạnh khác, chẳng hạn như tăng trưởng trong mảng điện toán đám mây. Giống như các công ty công nghệ lớn khác, Google sẽ công bố các khoản đầu tư lớn vào cơ sở hạ tầng AI. Nhưng AI càng thông minh, Google càng khó kiếm tiền từ tính năng tìm kiếm truyền thống của mình.
Kỷ nguyên mới trong quan hệ Syria – Thổ Nhĩ Kỳ
Vào thứ Ba, tổng thống lâm thời Ahmed al-Sharaa của Syria sẽ gặp Recep Tayyip Erdogan, nhà lãnh đạo lâu năm của Thổ Nhĩ Kỳ, tại Ankara. Chương trình nghị sự dày đặc của họ bao gồm việc thảo luận về kế hoạch của Thổ Nhĩ Kỳ trong việc huấn luyện và trang bị cho quân đội quốc gia mới của Syria, khả năng thiết lập các căn cứ ở Syria, vai trò của các công ty Thổ Nhĩ Kỳ trong quá trình tái thiết đất nước, và viễn cảnh hồi hương hàng triệu người tị nạn Syria đang sinh sống tại Thổ Nhĩ Kỳ.
Ông Erdogan dự kiến sẽ hỏi ông Sharaa về các cuộc đàm phán của Syria với lực lượng dân quân người Kurd được Mỹ hậu thuẫn, gọi là Đơn vị Bảo vệ Nhân dân (YPG). Thổ Nhĩ Kỳ coi YPG là tổ chức khủng bố và đã đe dọa tấn công nhóm này trừ khi họ giải giáp vũ khí. Ông Sharaa đang cố gắng thuyết phục người Kurd gia nhập quân đội của ông. “Chúng tôi đã yêu cầu [Thổ Nhĩ Kỳ] chờ đợi để tạo không gian cho các cuộc đàm phán,” ông nói với The Economist. Thổ Nhĩ Kỳ đến nay vẫn đồng ý, nhưng sự kiên nhẫn của họ có thể sắp hết.
Liên minh châu Âu sẽ phản ứng thế nào nếu bị áp thuế?
Donald Trump tuyên bố ông “chắc chắn” sẽ áp thuế đối với Liên minh châu Âu (EU). Hiện chưa rõ EU sẽ phản ứng ra sao, nhưng Ủy ban châu Âu đã có sẵn một kế hoạch trả đũa bí mật. Kể từ nhiệm kỳ đầu của ông Trump, EU đã tăng cường kho vũ khí phòng vệ thương mại của mình, bao gồm một công cụ chống cưỡng ép mới cho phép trả đũa nhanh chóng nếu các quốc gia EU bị nhắm mục tiêu.
Nhưng vẫn còn nhiều vấn đề. Nếu ông Trump áp thuế 10-20% lên tất cả hàng nhập khẩu từ EU, khối này sẽ cần các biện pháp nằm ngoài phạm vi của bộ công cụ chống cưỡng ép này. EU có thể phải ban hành các luật đặc biệt chưa từng có. Và bất kỳ nước đi trả đũa nào cũng có thể dẫn đến leo thang căng thẳng.
EU hy vọng các cuộc đàm phán ít nhất có thể khiến thuế quan của ông Trump chỉ tồn tại trong thời gian ngắn. Họ có thể tìm cách xoa dịu ông bằng cách tăng cường mua năng lượng và vũ khí từ Mỹ, hoặc áp đặt các hạn chế đối với Trung Quốc. Dù kết quả thế nào, giữa hai bên chắc chắn sẽ có căng thẳng.
Nỗ lực cắt giảm chi phí của UBS
UBS, ngân hàng lớn nhất Thụy Sĩ, sẽ công bố kết quả kinh doanh quý 4 vào thứ Ba. Các nhà đầu tư sẽ theo dõi sát sao cách UBS cắt giảm chi phí, sau khi đã mua lại Credit Suisse vào năm 2023. Cho tới nay ngân hàng này đã tiết kiệm được 7,5 tỷ USD và đặt mục tiêu cắt giảm thêm 5,5 tỷ USD vào năm 2025, một phần bằng cách loại bỏ hệ thống công nghệ thông tin của Credit Suisse và giảm số lượng nhân viên. Lực lượng lao động của UBS tăng lên 120.000 người sau sáp nhập, nhưng kể từ đó đã giảm khoảng 10.000 người.
Mảng quản lý tài sản của ngân hàng cũng sẽ là trọng tâm. Vào tháng 1, UBS đã thực hiện các bước để củng cố mối liên kết giữa mảng quản lý tài sản và ngân hàng đầu tư. Đơn vị quản lý tài sản, vốn từ lâu đã phục vụ giới siêu giàu, hiện đang tìm cách tiếp cận những khách hàng ít giàu có hơn tại Mỹ, theo Wall Street Journal. Trong quý 3, mảng này tạo ra doanh thu 6,2 tỷ USD nhờ thu nhập từ các loại phí tăng bù đắp cho lãi suất giảm. Các nhà đầu tư sẽ theo dõi xem đà tăng trưởng đó có tiếp tục hay không.
