Author: Nhat Huy

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

EU đã phê duyệt vắc-xin covid-19 của Novavax, mang tên Nuvaxovid. Loại thuốc này đạt hiệu quả 90% chống nhiễm bệnh. Trong khi đó Moderna nói liều ba của họ giúp tăng miễn dịch trước biến thể Omicron. Kết quả thử nghiệm sơ bộ cho thấy một liều tăng cường giúp tăng mức độ kháng thể lên khoảng 37 lần so với chỉ hai liều.

Donald Trump kiện tổng chưởng lý New York Letitia James nhằm ngăn cuộc điều tra dân sự của bà về các giao dịch kinh doanh của ông. Bà James muốn thẩm vấn ông với thủ tục tuyên thệ vào tháng 1 để phục vụ điều tra. Vị cựu tổng thống, người liên tục vướng vào các vụ tố tụng, đã cáo buộc bà James “quấy rối” và “đe dọa” ông. Văn phòng chưởng lý gọi vụ kiện là một chiến thuật trì hoãn. Continue reading “Thế giới hôm nay: 21/12/2021”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Cựu bộ trưởng nhập cư Đan Mạch Inger Stoejberg bị kết tội chia cắt bất hợp pháp các cặp vợ chồng trẻ xin tị nạn vào năm 2016. Bà Stoejberg, người khi đó thuộc chính phủ trung hữu, đã đưa ra chính sách ngăn những người tị nạn đã kết hôn nhưng dưới 18 tuổi được sắp xếp chỗ ở với bạn đời. Bà nói chính sách này, bị bãi bỏ sau vài tháng, là nhằm chống nạn tảo hôn.

Đồng lira Thổ Nhĩ Kỳ giảm kỷ lục xuống dưới mức 14 lira đổi một đô la, thấp hơn một nửa tỉ giá hồi đầu năm. Tỉ giá đi xuống sau khi nợ của Thổ Nhĩ Kỳ bị hãng xếp hạng S&P hạ bậc vào cuối tuần trước. Nhưng điều đó sẽ không lay chuyển được tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan, người đang chiến đấu với lãi suất cao bằng cách tiếp tục giảm lãi suất, bất chấp tác động tiêu cực lên tiền tệ. Continue reading “Thế giới hôm nay: 14/12/2021”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Thống đốc bang Kentucky Andy Beshear hôm Chủ nhật cho biết ông dự đoán thương vong do lốc xoáy hôm thứ Sáu ở bang sẽ vượt quá 100 người. Trước đó, trận lốc này, vốn tấn công vùng Trung Tây và miền nam nước Mỹ, đi qua 250 dặm, chặng đường dài nhất từng được ghi nhận. Deanne Criswell, người đứng đầu Cơ quan Quản lý Tình trạng Khẩn cấp Liên bang, cảnh báo biến đổi khí hậu sẽ khiến các hiện tượng thời tiết cực đoan như vậy sẽ trở thành “bình thường mới.”

G7 cảnh báo Nga sẽ phải đối mặt “hậu quả to lớn” nếu xâm lược Ukraine. Tổng thống Mỹ Joe Biden cũng đã cảnh báo Nga về các đòn trả đũa kinh tế nghiêm trọng. Quân đội và vũ khí Nga đang được ráo riết triển khai đến biên giới Ukraine trong những tuần gần đây. Tuy vậy tổng thống Nga Vladimir Putin phủ nhận có việc Nga lên kế hoạch xâm lược. Continue reading “Thế giới hôm nay: 13/12/2021”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Tỷ lệ xin trợ cấp thất nghiệp theo tuần ở Mỹ đã giảm xuống mức thấp nhất 52 năm qua vào tuần trước, vì tình trạng thiếu lao động trên cả nước. Cụ thể có 184.000 yêu cầu trợ cấp thất nghiệp trong tuần kết thúc vào ngày 4 tháng 12, thấp hơn nhiều so với dự đoán của các nhà kinh tế là 215.000. Trong tháng 11, tỷ lệ thất nghiệp là 4,2%, thấp nhất trong 21 tháng.

Evergrande bị hạ xếp hạng tín nhiệm sau khi Fitch nói trái phiếu nước ngoài của hãng, trị giá 82,5 triệu USD, đã vỡ nợ. Fitch cũng tuyên bố Kaisa, một công ty bất động sản Trung Quốc khác, tiến gần đến ngưỡng vỡ nợ sau khi không thanh toán được khoản trái phiếu 400 triệu đô la hôm thứ Ba. Continue reading “Thế giới hôm nay: 10/12/2021”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Nhà sản xuất cho biết vắc-xin covid-19 của Pfizer-BioNTech có thể vô hiệu hóa biến thể Omicron trong ba mũi tiêm. Thử nghiệm cho thấy hai liều tiêm làm giảm đáng kể lượng kháng thể trung hòa, nhưng liều thứ ba làm tăng số lượng kháng thể lên 25 lần. Họ cũng cho biết đủ khả năng cung cấp một loại vắc-xin đặc hiệu riêng cho Omicron vào tháng 3 năm 2022 nếu cần.

Olaf Scholz tuyên thệ nhậm chức thủ tướng mới của Đức, kế nhiệm Angela Merkel. Đảng Dân chủ Xã hội của ông sẽ lãnh đạo một chính phủ liên minh ba đảng. Tất cả 16 tân bộ trưởng cũng tuyên thệ nhậm chức; với lần đầu tiên nội các Đức có số lượng nam nữ bằng nhau. Continue reading “Thế giới hôm nay: 09/12/2021”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Người tị nạn Rohingya đã đệ đơn kiện tập thể chống lại Facebook (thông qua công ty mẹ Meta) yêu cầu bồi thường thiệt hại 150 tỷ đô la. Luật sư của họ nói gã khổng lồ truyền thông xã hội đã không chú ý ngăn chặn các hành động kích động bạo lực chống lại họ. Facebook cho biết đã “quá chậm chạp trong việc ngăn chặn thông tin sai lệch” ở Myanmar, nhưng cũng nói họ không phải chịu trách nhiệm.

GlaxoSmithKline nói loại thuốc điều trị covid-19 bằng kháng thể của họ, mang tên Sotrovimab, có thể chống lại biến thể Omicron. Hãng nói nó ngăn được tất cả các đột biến của protein gai được tìm thấy trên chủng mới. Các thử nghiệm lâm sàng trước đó cho thấy thuốc giúp giảm 79% nguy cơ nhập viện và tử vong ở những người nhiễm nhẹ. Continue reading “Thế giới hôm nay: 08/12/2021”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Nhà Trắng cho biết sẽ không có quan chức Mỹ nào tham dự Thế vận hội Mùa đông ở Bắc Kinh vào tháng 2 tới, một động thái tẩy chay ngoại giao đối với hồ sơ vi phạm nhân quyền của Trung Quốc, đặc biệt là xoay quanh chính sách ngược đãi người thiểu số Duy Ngô Nhĩ. Dù vậy, các vận động viên Mỹ sẽ tham dự và thi đấu như bình thường. Một phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã gọi hành động tẩy chay là “thao túng” và “khoa trương chính trị,” đồng thời cam kết “trả đũa.”

Aung San Suu Kyi, nhà lãnh đạo thực tế của Myanmar cho đến trước cuộc đảo chính quân sự tháng 2, bị kết án bốn năm tù vì kích động bất đồng chính kiến ​​và vi phạm các quy tắc phòng chống covid. Đây là bản án đầu tiên trong một loạt 11 tội danh do chính quyền đệ ra chống lại bà, bao gồm cả tội tham nhũng. Nếu bị kết án các tội khác, bà có thể đối mặt án tù chung thân. Continue reading “Thế giới hôm nay: 07/12/2021”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Biến thể Omicron của covid-19 hiện đã được ghi nhận ở 40 quốc gia, trong khi WHO cảnh báo tất cả các nước nên chuẩn bị đối phó làn song ca bệnh mới. Đến nay Omicron đã được phát hiện ở 16 bang của Mỹ; trong khi các quan chức Hà Lan cho biết 18 hành khách đến từ Nam Phi tuần trước đã xét nghiệm dương tính với biến thể này. Các quy tắc đi lại tiếp tục bị thắt chặt. Du khách đến Anh giờ đây phải có xét nghiệm covid trước khi khởi hành; Volker Wissing, bộ trưởng giao thông mới của Đức, đã cảnh báo không nên đi du lịch trong kỳ nghỉ đông.

Đảng Dân chủ Tự do của Đức, một đảng ủng hộ doanh nghiệp, đã bỏ phiếu ủng hộ thỏa thuận liên minh với Đảng Dân chủ Xã hội (SPD) và Đảng Xanh. Chính phủ mới do Olaf Scholz của SPD lãnh đạo. Ông Scholz sẽ nhậm chức vào tuần này, kết thúc 16 năm cầm quyền của Thủ tướng Angela Merkel. Continue reading “Thế giới hôm nay: 06/12/2021”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Đa số thẩm phán của Tòa án Tối cao Mỹ khả năng cao sẽ có lật ngược tiền lệ án 50 năm qua vốn cho phép phụ nữ phá thai cho đến khoảng 24 tuần thai. Vấn đề trong vụ kiện họ nghe điều trần hôm thứ Tư là liệu Mississippi có thể cấm phá thai sớm hơn, vào thời điểm 15 tuần, hay không. Nếu tòa cho phép, nhiều bang sẽ làm theo. Dự kiến sẽ có phán quyết vào đầu hè năm sau.

Thêm Mỹ, Nigeria và Ả Rập Saudi ghi nhận ca nhiễm Omicron, nâng tổng số quốc gia có ca nhiễm biến thể này lên con số 25. WHO kêu gọi các nước tiếp cận vấn đề hạn chế đi lại dựa trên bằng chứng khoa học, trong bối cảnh các chính phủ đua nhau đóng cửa biên giới. Trong khi đó, Tổng thống Joe Biden chuẩn bị cho một cuộc chiến pháp lý sau khi hai tòa án cấp quận ở Mỹ chặn hai lệnh tiêm vắc-xin của chính quyền ông. Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen cho biết EU cũng nên xem xét lệnh tương tự trong bối cảnh số ca nhiễm gia tăng. Continue reading “Thế giới hôm nay: 02/12/2021”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ Jerome Powell cho biết biến thể Omicron là một rủi ro cho nền kinh tế Mỹ. Ông Powell cảnh báo biến thể này có thể khiến nhân viên ngại quay lại làm việc trực tiếp, làm trầm trọng thêm các căng thẳng trên thị trường lao động cũng như chuỗi cung ứng. Tổng thống Joe Biden nói người Mỹ không nên hoảng sợ và rằng tiêm chủng và đeo khẩu trang, thay vì phong tỏa, sẽ là cách tốt nhất đối phó với Omicron.

Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cảnh báo Nga sẽ “trả giá rất cao” nếu dùng vũ lực chống lại Ukraine. Động thái này xảy đến trong bối cảnh Nga triển khai quân đến biên giới Ukraine. Hôm thứ Hai Belarus đã công bố tập trận chung với Nga trên biên giới của nước này với Ukraine. Continue reading “Thế giới hôm nay: 01/12/2021”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Jack Dorsey từ chức CEO Twitter. Giám đốc công nghệ Parag Agrawal sẽ lên tiếp quản. Ông Dorsey đồng sáng lập Twitter vào năm 2006, làm CEO cho đến 2008 khi ông bị loại ra, sau đó trở lại vào năm 2015. Ông cho biết Twitter đã “sẵn sàng để bước qua giai đoạn khởi đầu.” Ông sẽ tiếp tục ở lại trong hội đồng quản trị cho đến hết nhiệm kỳ vào năm sau.

Các bộ trưởng y tế G7 sẽ gặp nhau vào cuối ngày thứ Hai để thảo luận cách phản ứng trước biến thể Omicron. Cuối tuần qua, chủng virus đột biến đã được phát hiện ở một số nước khác trên thế giới, với nhiều nước cấm luôn du khách đến từ miền nam châu Phi. Israel và Nhật Bản tiến thêm một bước và cấm tất cả người nước ngoài. Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa cho biết các lệnh cấm du lịch đối với nước ông là phi khoa học và phân biệt đối xử. Trong khi đó cố vấn y tế chính của chính quyền Biden Anthony Fauci cho biết sẽ mất hai tuần trước khi biết rõ biến thể mới nguy hiểm ra sao. Continue reading “Thế giới hôm nay: 30/11/2021”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Israel sẽ cấm người nước ngoài nhập cảnh trong hai tuần trong nỗ lực ngăn cản biến thể Omicron. Các nước khác đang thắt chặt quy tắc du lịch quốc tế, đặc biệt là hạn chế lượng khách đến từ miền nam châu Phi, nơi Omicron được phát hiện lần đầu và ngày càng lan rộng. Ca nhiễm cũng được ghi nhận ở Úc, Bỉ, Anh, Đức, Hồng Kông, Ý và các nơi khác.

Các cử tri Thụy Sĩ ủng hộ sử dụng giấy chứng nhận covid-19, trong đó có bằng chứng tiêm chủng, xét nghiệm âm tính hoặc miễn dịch hậu nhiễm bệnh, trong cuộc trưng cầu dân ý hôm Chủ nhật. Xét nghiệm covid-19 hiện không còn miễn phí và các lệnh hạn chế đã gây ra phản đối rộng rãi. Số ca nhiễm đang tăng chóng mặt. Continue reading “Thế giới hôm nay: 29/11/2021”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Các động thái đổ lỗi chính trị lẫn nhau tiếp tục diễn ra sau khi 27 người di cư, trong đó có ba trẻ em, chết đuối trên eo biển Manche. Bộ trưởng Nội vụ Pháp Gérald Darmanin cho biết 5 kẻ tình nghi buôn người đã bị bắt giữ. Các nước khác như Anh, Bỉ và Đức phải làm nhiều hơn nữa để giúp Pháp khi người di cư liên tục tìm đến “El Dorado của Anh,” ông lập luận. Bộ trưởng Ngoại giao Anh Priti Patel một lần nữa thúc giục Pháp đồng ý cùng nhau tuần tra bờ biển Pháp, một ngày sau khi thủ tướng Anh ra phát biểu tương tự. Tính đến thời điểm hiện tại, gần 26.000 người di cư đã đến Anh thành công trong năm nay, nhiều gấp ba lần tổng số năm ngoái.

Trong khi đó, lực lượng tuần duyên Ý giải cứu thành công gần 300 người di cư khỏi một chiếc thuyền chật cứng người ở Địa Trung Hải. Khi được giải cứu con thuyền đang vật lộn trong vùng biển động cách bờ biển hòn đảo phía nam nước Ý Lampedusa 14 dặm. Số lượng người di cư cố gắng đến Ý, và từ đó đến châu Âu, bằng thuyền đã tăng mạnh trong những tuần gần đây. Continue reading “Thế giới hôm nay: 26/11/2021”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Một bồi thẩm đoàn ở Brunswick, Georgia đã kết luận ba người đàn ông da trắng phạm tội giết Ahmaud Arbery, một người đàn ông da đen 25 tuổi không vũ trang. Travis McMichael, cùng cha là Gregory McMichael và hàng xóm William Bryan, đã truy đuổi Arbery, người khi ấy chỉ đang chạy bộ, vì nghi ngờ anh ta ăn trộm. Bryan ghi lại cảnh hai bên cự cãi, và cuối cùng Travis McMichael bắn chết Arbery. Các bị cáo đều khai chỉ hành động tự vệ; họ đối mặt mức án tối thiểu là tù chung thân. Một thẩm phán sẽ quyết định liệu họ có khả năng được ân xá hay không.

Ít nhất 31 người di cư đã chết đuối khi cố vượt eo biển Manche từ Pháp, trong vụ việc đơn lẻ có số người tử vong cao nhất từ khi thống kê được thu thập. Thủ tướng Anh Boris Johnson cho biết ông “kinh hoàng” và hứa sẽ trả cho Pháp nhiều tiền hơn để tăng cường tuần tra cảnh sát dọc bờ biển Pháp. Tính đến nay đã có 26.000 người di cư vượt eo biển thành công trong năm nay, nhiều hơn gấp ba tổng số năm ngoái. Continue reading “Thế giới hôm nay: 25/11/2021”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Bộ trưởng Y tế Đức nâng cấp cảnh báo về đợt tăng ca nhiễm covid-19 “rất mạnh” của nước này. Jens Spahn kêu gọi các biện pháp mới để ngăn chặn đại dịch, bao gồm chỉ cho phép những người đã tiêm ngừa hoặc đã khỏi bệnh được tiếp cận các không gian công cộng. Trong khi đó, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ ra khuyến cáo không nên đến Đức và nước láng giềng Đan Mạch, đồng thời nâng cảnh báo lên mức cao nhất.

Mỹ sẽ rút 50 triệu thùng dầu từ kho dự trữ quốc gia trong những tháng tới, cho thấy nỗ lực kiểm soát giá năng lượng và lạm phát. Ngoài ra Anh cũng rút 1,5 triệu thùng và Ấn Độ 5 triệu thùng; dự kiến ​​tiếp theo sẽ đến lượt Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc. Một động thái toàn cầu tương tự được tiến hành lần cuối vào năm 2011 để bù đắp cho sản lượng giảm do nội chiến Libya. Continue reading “Thế giới hôm nay: 24/11/2021”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Các chính trị gia trong liên minh cầm quyền của thủ tướng Angela Merkel nói Đức nên bắt chước Áo bắt buộc tiêm chủng trong bối cảnh số ca nhiễm covid-19 tăng vọt. Tỷ lệ tiêm chủng ở nước này là 68%, tương đối thấp so với các nước khác ở Tây Âu. Đề nghị này được đưa ra sau khi có biểu tình ở một số thành phố châu Âu phản đối phong tỏa và các hạn chế covid-19. Đặc biệt có bạo lực ở The Hague và các thành phố khác của Hà Lan.

Thủ tướng Sudan Abdalla Hamdok, người bị lật đổ trong cuộc đảo chính quân sự vào tháng trước và bị bắt, đã được trả tự do và được phục hồi chức vụ. Ông đã ký một thỏa thuận chia sẻ quyền lực với thủ lĩnh đảo chính, Trung tướng Abdel-Fattah al-Burhan. Song một số nhân vật lãnh đạo biểu tình chống đảo chính đã lên tiếng phản đối thỏa thuận. Họ yêu cầu rút hoàn toàn quân đội khỏi chính trị. Continue reading “Thế giới hôm nay: 22/11/2021”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Belarus đã dọn sạch các trại của người di cư ở biên giới với Ba Lan. Người di cư vốn được đưa đến đây để gây áp lực lên EU. Tổng thống Alexander Lukashenko trước đó đã đề nghị với khối một kế hoạch theo đó EU tiếp nhận 2.000 người di cư, chủ yếu từ Iraq, trong khi Belarus đưa 5.000 người về nước. EU chưa đưa ra phản hồi chính thức.

Gã khổng lồ thương mại điện tử Trung Quốc Alibaba đã không đạt được mục tiêu về doanh thu và lợi nhuận dự kiến cho quý 3, trong bối cảnh các quy định mới của Đảng Cộng sản và tốc độ tăng trưởng kinh tế chậm lại gây khó khăn cho hãng. Doanh thu chỉ tăng 29% so với cùng kỳ năm trước, chậm nhất trong sáu quý qua. Công ty đã cắt giảm triển vọng cho cả năm tài chính sau các kết quả đáng thất vọng này. Continue reading “Thế giới hôm nay: 19/11/2021”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Hàng nghìn người xuống đường ở Khartoum, thủ đô Sudan, để phản đối chính quyền quân sự đã đảo chính hôm 25/10. Lực lượng an ninh trước đó đã bắn hơi cay và đạn thật vào đám đông, giết chết ít nhất 5 người, theo các báo cáo ban đầu. Người biểu tình kêu gọi thả thủ tướng Abdalla Hamdok, sau khi ông này bị lật đổ trong đảo chính, và trở lại chế độ dân sự.

Estonia sẽ triển khai 1.700 binh sĩ dự bị cho một chiến dịch nhanh dọc biên giới với Nga. Nhiệm vụ của họ bao gồm xây dựng một hàng rào mới dài 40 km khi cuộc khủng hoảng di cư Belarus leo thang. Một số chính phủ đã cáo buộc Nga, đồng minh thân cận của Belarus, đứng sau giật dây cuộc khủng hoảng, dù Điện Kremlin phủ nhận. Continue reading “Thế giới hôm nay: 18/11/2021”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Giá khí đốt châu Âu tăng mạnh sau khi Đức đình chỉ quy trình phê duyệt đường ống dẫn khí Nord Stream 2 từ Nga sang châu Âu. Cơ quan quản lý năng lượng Đức cho biết họ sẽ chỉ chứng nhận công ty vận hành đường ống nếu công ty đó tuân thủ luật Đức. Mỹ và một số nước châu Âu nói đường ống khiến EU thêm phụ thuộc vào khí đốt của Nga.

Những người di cư đang kẹt giữa biên giới Belarus-Ba Lan đã bị lính Ba Lan bắn vòi rồng và hơi cay khi tìm cách đi vào EU. Họ đáp lại bằng cách ném đá qua phía bên kia biên giới. Khối này đã chuẩn bị thêm các biện pháp trừng phạt Belarus, với cáo buộc chính phủ nước này khuyến khích người di cư tràn qua biên giới trong nỗ lực chia rẽ EU. Continue reading “Thế giới hôm nay: 17/11/2021”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

EU đồng ý tăng trừng phạt lên Belarus vì cuộc khủng hoảng người di cư tại biên giới của nước này với Latvia, Litva và Ba Lan, nơi hàng nghìn người từ Trung Đông đang mắc kẹt. Các biện pháp trừng phạt nhắm vào khoảng 30 hãng hàng không, đại lý du lịch và cá nhân, bao gồm Belavia, hãng hàng không quốc doanh của Belarus. Trong khi đó Iraq cho biết sẽ hồi hương bất kỳ công dân nào ở Belarus muốn trở về vào thứ Năm.

Hàng triệu nhân viên văn phòng ở Delhi được yêu cầu làm việc tại nhà vì ô nhiễm không khí ở mức nguy hiểm. Tòa án tối cao Ấn Độ đã kêu gọi chính quyền thành phố đóng cửa văn phòng — sau khi trường học và công trường bị buộc đóng cửa hồi thứ Bảy. Theo một chỉ số về chất lượng không khí, ô nhiễm ở Delhi tồi tệ đến mức có thể gây ra các bệnh đường hô hấp. Continue reading “Thế giới hôm nay: 16/11/2021”