[NCQT]

Remarks by President Obama in Address to the People of Vietnam

National Convention Center
Hanoi, Vietnam

12:11 P.M. ICT

PRESIDENT OBAMA:  Xin chào!  (Applause.)  Xin chào Vietnam!  (Applause.)  Thank you.  Thank you so much.  To the government and the people of Vietnam, thank you for this very warm welcome and the hospitality that you have shown to me on this visit.  And thank all of you for being here today.  (Applause.)   We have Vietnamese from across this great country, including so many young people who represent the dynamism, and the talent and the hope of Vietnam.

On this visit, my heart has been touched by the kindness for which the Vietnamese people are known.  In the many people who have been lining the streets, smiling and waving, I feel the friendship between our peoples.  Last night, I visited the Old Quarter here in Hanoi and enjoyed some outstanding Vietnamese food.  I tried some Bún Chả.  (Applause.)  Drank some bia Ha Noi.  But I have to say, the busy streets of this city, I’ve never seen so many motorbikes in my life.  (Laughter.)  So I haven’t had to try to cross the street so far, but maybe when I come back and visit you can tell me how.

I am not the first American President to come to Vietnam in recent times.  But I am the first, like so many of you, who came of age after the war between our countries.  When the last U.S. forces left Vietnam, I was just 13 years old.  So my first exposure to Vietnam and the Vietnamese people came when I was growing up in Hawaii, with its proud Vietnamese American community there.

At the same time, many people in this country are much younger than me.  Like my two daughters, many of you have lived your whole lives knowing only one thing — and that is peace and normalized relations between Vietnam and the United States.  So I come here mindful of the past, mindful of our difficult history, but focused on the future — the prosperity, security and human dignity that we can advance together.

I also come here with a deep respect for Vietnam’s ancient heritage.  For millennia, farmers have tended these lands — a history revealed in the Dong Son drums.  At this bend in the river, Hanoi has endured for more than a thousand years.  The world came to treasure Vietnamese silks and paintings, and a great Temple of Literature stands as a testament to your pursuit of knowledge.  And yet, over the centuries, your fate was too often dictated by others.  Your beloved land was not always your own.  But like bamboo, the unbroken spirit of the Vietnamese people was captured by Ly Thuong Kiet — “the Southern emperor rules the Southern land.  Our destiny is writ in Heaven’s Book.”

Today, we also remember the longer history between Vietnamese and Americans that is too often overlooked.  More than 200 years ago, when our Founding Father, Thomas Jefferson, sought rice for his farm, he looked to the rice of Vietnam, which he said had “the reputation of being whitest to the eye, best flavored to the taste, and most productive.”  Soon after, American trade ships arrived in your ports seeking commerce.

During the Second World War, Americans came here to support your struggle against occupation.  When American pilots were shot down, the Vietnamese people helped rescue them.  And on the day that Vietnam declared its independence, crowds took to the streets of this city, and Ho Chi Minh evoked the American Declaration of Independence.  He said, “All people are created equal.  The Creator has endowed them with inviolable rights.  Among these rights are the right to life, the right to liberty, and the right to the pursuit of happiness.”

In another time, the profession of these shared ideals and our common story of throwing off colonialism might have brought us closer together sooner.  But instead, Cold War rivalries and fears of communism pulled us into conflict.  Like other conflicts throughout human history, we learned once more a bitter truth — that war, no matter what our intentions may be, brings suffering and tragedy.

At your war memorial not far from here, and with family altars across this country, you remember some 3 million Vietnamese, soldiers and civilians, on both sides, who lost their lives.  At our memorial wall in Washington, we can touch the names of 58,315 Americans who gave their lives in the conflict.  In both our countries, our veterans and families of the fallen still ache for the friends and loved ones that they lost.  Just as we learned in America that, even if we disagree about a war, we must always honor those who serve and welcome them home with the respect they deserve, we can join together today, Vietnamese and Americans, and acknowledge the pain and the sacrifices on both sides.

More recently, over the past two decades, Vietnam has achieved enormous progress, and today the world can see the strides that you have made.  With economic reforms and trade agreements, including with the United States, you have entered the global economy, selling your goods around the world.  More foreign investment is coming in.  And with one of the fastest-growing economies in Asia, Vietnam has moved up to become a middle-income nation.

We see Vietnam’s progress in the skyscrapers and high-rises of Hanoi and Ho Chi Minh City, and new shopping malls and urban centers.  We see it in the satellites Vietnam puts into space and a new generation that is online, launching startups and running new ventures.  We see it in the tens of millions of Vietnamese connected on Facebook and Instagram.  And you’re not just posting selfies — although I hear you do that a lot — (laughter) — and so far, there have been a number of people who have already asked me for selfies.  You’re also raising your voices for causes that you care about, like saving the old trees of Hanoi.

So all this dynamism has delivered real progress in people’s lives.  Here in Vietnam, you’ve dramatically reduced extreme poverty, you’ve boosted family incomes and lifted millions into a fast-growing middle class.  Hunger, disease, child and maternal mortality are all down.  The number of people with clean drinking water and electricity, the number of boys and girls in school, and your literacy rate — these are all up.  This is extraordinary progress.  This is what you have been able to achieve in a very short time.

And as Vietnam has transformed, so has the relationship between our two nations.  We learned a lesson taught by the venerable Thich Nhat Hanh, who said, “In true dialogue, both sides are willing to change.”  In this way, the very war that had divided us became a source for healing.  It allowed us to account for the missing and finally bring them home.  It allowed us to help remove landmines and unexploded bombs, because no child should ever lose a leg just playing outside.  Even as we continue to assist Vietnamese with disabilities, including children, we are also continuing to help remove Agent Orange — dioxin — so that Vietnam can reclaim more of your land.  We’re proud of our work together in Danang, and we look forward to supporting your efforts in Bien Hoa.

Let’s also not forget that the reconciliation between our countries was led by our veterans who once faced each other in battle.  Think of Senator John McCain, who was held for years here as a prisoner of war, meeting General Giap, who said our countries should not be enemies but friends.  Think of all the veterans, Vietnamese and American, who have helped us heal and build new ties.  Few have done more in this regard over the years than former Navy lieutenant, and now Secretary of State of the United States, John Kerry, who is here today.  And on behalf of all of us, John, we thank you for your extraordinary effort.  (Applause.)

Because our veterans showed us the way, because warriors had the courage to pursue peace, our peoples are now closer than ever before.  Our trade has surged.  Our students and scholars learn together.  We welcome more Vietnamese students to America than from any other country in Southeast Asia.  And every year, you welcome more and more American tourists, including young Americans with their backpacks, to Hanoi’s 36 Streets and the shops of Hoi An, and the imperial city of Hue.  As Vietnamese and Americans, we can all relate to those words written by Van Cao — “From now, we know each other’s homeland; from now, we learn to feel for each other.”

As President, I’ve built on this progress.  With our new Comprehensive Partnership, our governments are working more closely together than ever before.  And with this visit, we’ve put our relationship on a firmer footing for decades to come.  In a sense, the long story between our two nations that began with Thomas Jefferson more than two centuries ago has now come full circle.  It has taken many years and required great effort.  But now we can say something that was once unimaginable:  Today, Vietnam and the United States are partners.

And I believe our experience holds lessons for the world.  At a time when many conflicts seem intractable, seem as if they will never end, we have shown that hearts can change and that a different future is possible when we refuse to be prisoners of the past.  We’ve shown how peace can be better than war.  We’ve shown that progress and human dignity is best advanced by cooperation and not conflict.  That’s what Vietnam and America can show the world.

Now, America’s new partnership with Vietnam is rooted in some basic truths.  Vietnam is an independent, sovereign nation, and no other nation can impose its will on you or decide your destiny.  (Applause.)  Now, the United States has an interest here.  We have an interest in Vietnam’s success.  But our Comprehensive Partnership is still in its early stages.  And with the time I have left, I want to share with you the vision that I believe can guide us in the decades ahead.

First, let’s work together to create real opportunity and prosperity for all of our people.  We know the ingredients for economic success in the 21st century.  In our global economy, investment and trade flows to wherever there is rule of law, because no one wants to pay a bribe to start a business.  Nobody wants to sell their goods or go to school if they don’t know how they’re going to be treated.  In knowledge-based economies, jobs go to where people have the freedom to think for themselves and exchange ideas and to innovate.  And real economic partnerships are not just about one country extracting resources from another.  They’re about investing in our greatest resource, which is our people and their skills and their talents, whether you live in a big city or a rural village.  And that’s the kind of partnership that America offers.

As I announced yesterday, the Peace Corps will come to Vietnam for the first time, with a focus on teaching English.  A generation after young Americans came here to fight, a new generation of Americans are going to come here to teach and build and deepen the friendship between us.  (Applause.)  Some of America’s leading technology companies and academic institutions are joining Vietnamese universities to strengthen training in science, technology, engineering, mathematics, and medicine.  Because even as we keep welcoming more Vietnamese students to America, we also believe that young people deserve a world-class education right here in Vietnam.

It’s one of the reasons why we’re very excited that this fall, the new Fulbright University Vietnam will open in Ho Chi Minh City — this nation’s first independent, non-profit university — where there will be full academic freedom and scholarships for those in need.  (Applause.)  Students, scholars, researchers will focus on public policy and management and business; on engineering and computer science; and liberal arts — everything from the poetry of Nguyen Du, to the philosophy of Phan Chu Trinh, to the mathematics of Ngo Bao Chau.

And we’re going to keep partnering with young people and entrepreneurs, because we believe that if you can just access the skills and technology and capital you need, then nothing can stand in your way — and that includes, by the way, the talented women of Vietnam.  (Applause.)  We think gender equality is an important principle.  From the Trung Sisters to today, strong, confident women have always helped move Vietnam forward.  The evidence is clear — I say this wherever I go around the world — families, communities and countries are more prosperous when girls and women have an equal opportunity to succeed in school and at work and in government.  That’s true everywhere, and it’s true here in Vietnam.  (Applause.)

We’ll keep working to unleash the full potential of your economy with the Trans-Pacific Partnership.  Here in Vietnam, TPP will let you sell more of your products to the world and it will attract new investment.  TPP will require reforms to protect workers and rule of law and intellectual property.  And the United States is ready to assist Vietnam as it works to fully implement its commitments.  I want you to know that, as President of the United States, I strongly support TPP because you’ll also be able to buy more of our goods, “Made in America.”

Moreover, I support TPP because of its important strategic benefits.  Vietnam will be less dependent on any one trading partner and enjoy broader ties with more partners, including the United States.  (Applause.)  And TPP will reinforce regional cooperation.  It will help address economic inequality and will advance human rights, with higher wages and safer working conditions.  For the first time here in Vietnam, the right to form independent labor unions and prohibitions against forced labor and child labor.  And it has the strongest environmental protections and the strongest anti-corruption standards of any trade agreement in history.  That’s the future TPP offers for all of us, because all of us — the United States, Vietnam, and the other signatories — will have to abide by these rules that we have shaped together.  That’s the future that is available to all of us.  So we now have to get it done — for the sake of our economic prosperity and our national security.

This brings me to the second area where we can work together, and that is ensuring our mutual security.  With this visit, we have agreed to elevate our security cooperation and build more trust between our men and women in uniform.  We’ll continue to offer training and equipment to your Coast Guard to enhance Vietnam’s maritime capabilities.  We will partner to deliver humanitarian aid in times of disaster.  With the announcement I made yesterday to fully lift the ban on defense sales, Vietnam will have greater access to the military equipment you need to ensure your security.  And the United States is demonstrating our commitment to fully normalize our relationship with Vietnam.  (Applause.)

More broadly, the 20th century has taught all of us — including the United States and Vietnam — that the international order upon which our mutual security depends is rooted in certain rules and norms.  Nations are sovereign, and no matter how large or small a nation may be, its sovereignty should be respected, and it territory should not be violated.  Big nations should not bully smaller ones.  Disputes should be resolved peacefully.  (Applause.)  And regional institutions, like ASEAN and the East Asia Summit, should continue to be strengthened.  That’s what I believe.  That’s what the United States believes.  That’s the kind of partnership America offers this region.  I look forward to advancing this spirit of respect and reconciliation later this year when I become the first U.S. President to visit Laos.

In the South China Sea, the United States is not a claimant in current disputes.  But we will stand with partners in upholding core principles, like freedom of navigation and overflight, and lawful commerce that is not impeded, and the peaceful resolution of disputes, through legal means, in accordance with international law.  As we go forward, the United States will continue to fly, sail and operate wherever international law allows, and we will support the right of all countries to do the same.  (Applause.)

Even as we cooperate more closely in the areas I’ve described, our partnership includes a third element — addressing areas where our governments disagree, including on human rights.  I say this not to single out Vietnam.  No nation is perfect.  Two centuries on, the United States is still striving to live up to our founding ideals.  We still deal with our shortcomings — too much money in our politics, and rising economic inequality, racial bias in our criminal justice system, women still not being paid as much as men doing the same job.  We still have problems.  And we’re not immune from criticism, I promise you.  I hear it every day.  But that scrutiny, that open debate, confronting our imperfections, and allowing everybody to have their say has helped us grow stronger and more prosperous and more just.

I’ve said this before — the United States does not seek to impose our form of government on Vietnam.  The rights I speak of I believe are not American values; I think they’re universal values written into the Universal Declaration of Human Rights.  They’re written into the Vietnamese constitution, which states that “citizens have the right to freedom of speech and freedom of the press, and have the right of access to information, the right to assembly, the right to association, and the right to demonstrate.”  That’s in the Vietnamese constitution.  (Applause.)  So really, this is an issue about all of us, each country, trying to consistently apply these principles, making sure that we — those of us in government — are being true to these ideals.

In recent years, Vietnam has made some progress.  Vietnam has committed to bringing its laws in line with its new constitution and with international norms.  Under recently passed laws, the government will disclose more of its budget and the public will have the right to access more information.  And, as I said, Vietnam has committed to economic and labor reforms under the TPP.   So these are all positive steps.  And ultimately, the future of Vietnam will be decided by the people of Vietnam.  Every country will chart its own path, and our two nations have different traditions and different political systems and different cultures.  But as a friend of Vietnam, allow me to share my view — why I believe nations are more successful when universal rights are upheld.

When there is freedom of expression and freedom of speech, and when people can share ideas and access the Internet and social media without restriction, that fuels the innovation economies need to thrive.  That’s where new ideas happen.  That’s how a Facebook starts.  That’s how some of our greatest companies began — because somebody had a new idea.  It was different.  And they were able to share it.  When there’s freedom of the press — when journalists and bloggers are able to shine a light on injustice or abuse — that holds officials accountable and builds public confidence that the system works.  When candidates can run for office and campaign freely, and voters can choose their own leaders in free and fair elections, it makes the countries more stable, because citizens know that their voices count and that peaceful change is possible.  And it brings new people into the system.

When there is freedom of religion, it not only allows people to fully express the love and compassion that are at the heart of all great religions, but it allows faith groups to serve their communities through schools and hospitals, and care for the poor and the vulnerable.  And when there is freedom of assembly — when citizens are free to organize in civil society — then countries can better address challenges that government sometimes cannot solve by itself.  So it is my view that upholding these rights is not a threat to stability, but actually reinforces stability and is the foundation of progress.

After all, it was a yearning for these rights that inspired people around the world, including Vietnam, to throw off colonialism.  And I believe that upholding these rights is the fullest expression of the independence that so many cherish, including here, in a nation that proclaims itself to be “of the People, by the People and for the People.”

Vietnam will do it differently than the United States does.  And each of us will do it differently from many other countries around the world.  But there are these basic principles that I think we all have to try to work on and improve.  And I said this as somebody who’s about to leave office, so I have the benefit of almost eight years now of reflecting on how our system has worked and interacting with countries around the world who are constantly trying to improve their systems, as well.

Finally, our partnership I think can meet global challenges that no nation can solve by itself.  If we’re going to ensure the health of our people and the beauty of our planet, then development has to be sustainable.  Natural wonders like Ha Long Bay and Son Doong Cave have to be preserved for our children and our grandchildren.  Rising seas threaten the coasts and waterways on which so many Vietnamese depend.  And so as partners in the fight against climate change, we need to fulfill the commitments we made in Paris, we need to help farmers and villages and people who depend on fishing to adapt and to bring more clean energy to places like the Mekong Delta — a rice bowl of the world that we need to feed future generations.

And we can save lives beyond our borders.  By helping other countries strengthen, for example, their health systems, we can prevent outbreaks of disease from becoming epidemics that threaten all of us.  And as Vietnam deepens its commitment to U.N. peacekeeping, the United States is proud to help train your peacekeepers.  And what a truly remarkable thing that is — our two nations that once fought each other now standing together and helping others achieve peace, as well.  So in addition to our bilateral relationship, our partnership also allows us to help shape the international environment in ways that are positive.

Now, fully realizing the vision that I’ve described today is not going to happen overnight, and it is not inevitable.  There may be stumbles and setbacks along the way.  There are going to be times where there are misunderstandings.  It will take sustained effort and true dialogue where both sides continue to change.  But considering all the history and hurdles that we’ve already overcome, I stand before you today very optimistic about our future together.  (Applause.)  And my confidence is rooted, as always, in the friendship and shared aspirations of our peoples.

I think of all the Americans and Vietnamese who have crossed a wide ocean — some reuniting with families for the first time in decades — and who, like Trinh Cong Son said in his song, have joined hands, and opening their hearts and seeing our common humanity in each other.  (Applause.)

I think of all the Vietnamese Americans who have succeeded in every walk of life — doctors, journalists, judges, public servants.  One of them, who was born here, wrote me a letter and said, by “God’s grace, I have been able to live the American Dream…I’m very proud to be an American but also very proud to be Vietnamese.”  (Applause.)  And today he’s here, back in the country of his birth, because, he said, his “personal passion” is “improving the life of every Vietnamese person.”

I think of a new generation of Vietnamese — so many of you, so many of the young people who are here — who are ready to make your mark on the world.  And I want to say to all the young people listening:  Your talent, your drive, your dreams — in those things, Vietnam has everything it needs to thrive.  Your destiny is in your hands.  This is your moment.  And as you pursue the future that you want, I want you to know that the United States of America will be right there with you as your partner and as your friend.  (Applause.)

And many years from now, when even more Vietnamese and Americans are studying with each other; innovating and doing business with each other; standing up for our security, and promoting human rights and protecting our planet with each other — I hope you think back to this moment and draw hope from the vision that I’ve offered today.  Or, if I can say it another way — in words that you know well from the Tale of Kieu — “Please take from me this token of trust, so we can embark upon our 100-year journey together.”  (Applause.)

Cam on cac ban.  Thank you very much.  Thank you, Vietnam.  Thank you.  (Applause.)

END
12:43 P.M. ICT

Source: The White House

[NCQT]

Xin chào, xin chào Việt Nam!!! [tiếng Việt]

Cảm ơn, cảm ơn rất nhiều! Chính phủ và nhân dân VN, cảm ơn vì sự đón tiếp nồng hậu và lòng mến khách mà các bạn đã dành cho tôi trong chuyến thăm này. Cám ơn tất cả các bạn đã đến đây hôm nay.

Tim tôi đã nhiều lần rung động trong chuyến thăm này

Những người VN trên khắp đất nước tuyệt vời này, trong đó có rất nhiều người trẻ, là đại diện cho sự năng động, tài năng và hy vọng của VN. Trong chuyến thăm này, tim tôi đã nhiều lần rung động bởi sự tử tế mà dường như đối với người VN là chuyện bình thường. Nhiều người đã đứng hai bên đường, cười và vẫy chào, thể hiện tình bạn giữa nhân dân 2 nước chúng ta.

Tối qua tôi đã đi thăm khu phố cổ ở Hà Nội, thưởng thức một số món ăn Việt nổi bật, ăn bún chả và uống bia Hà Nội. Tôi phải nói là phố phường Hà Nội thật đông đúc, tôi chưa từng nhìn thấy nhiều xe máy như thế trong đời. Tôi chưa dám thử đi sang đường, nhưng có thể sau này khi tôi quay lại thăm, các bạn sẽ chỉ cách cho tôi.

Tôi không phải là Tổng thống Mỹ đầu tiên thăm VN trong những năm qua. Nhưng tôi là người đầu tiên, giống như nhiều người trong các bạn, lớn lên khi cuộc chiến giữa hai nước đã không còn. Khi quân đội Mỹ rời VN, tôi mới 13 tuổi. Lần đầu tôi biết đến VN, gặp gỡ người Việt, là khi lớn lên ở Hawaii, nơi có một cộng đồng người Mỹ gốc Việt kiêu hãnh sinh sống.

Ở VN cũng vậy, có những người trẻ hơn tôi rất nhiều, như tuổi của hai con gái tôi, đã lớn lên chỉ biết có hòa bình và quan hệ bình thường giữa hai nước.

Vì thế tôi đến đây, hiểu về quá khứ, lịch sử khó khăn của chúng ta, nhưng tập trung vào tương lai, vào sự thịnh vượng, an ninh và phẩm giá con người mà chúng ta có thể cùng nhau thúc đẩy.

Tôi cũng đến đây với lòng tôn trọng sâu sắc đối với di sản cổ xưa của VN. Hàng thiên niên kỷ qua, nông dân đã trồng cấy trên mảnh đất này. Lịch sử đó được ghi trên Trống đồng Đông Sơn. Uốn lượn theo con sông này, Hà Nội đã trải qua hơn một nghìn tuổi. Thế giới rất quý lụa và tranh VN, Văn Miếu đứng đó tượng trưng cho lòng hiếu học của dân tộc các bạn.

Nhưng trong nhiều thế kỷ, số phận của các bạn thường do người khác áp đặt, mảnh đất yêu thương của các bạn không phải lúc nào cũng nằm trong tay các bạn. Nhưng như cây tre, tinh thần không thể bẻ gãy của các bạn đã được Lý Thường Kiệt khắc họa: “Sông núi nước Nam vua Nam ở. Rành rành định phận tại sách Trời”.

Hôm nay, chúng ta cũng nhớ lại một lịch sử lâu dài hơn giữa VN và Hoa Kỳ mà thường không được để ý. Hơn 200 năm trước, người Cha lập quốc của chúng tôi, Thomas Jefferson, khi tìm gạo để trồng trên mảnh ruộng của mình đã tìm đến gạo Việt, nổi tiếng là trắng, thơm ngon và năng suất cao. Không lâu sau đó, các tàu buôn của Mỹ đã cập cảng VN tìm cách giao thương.

Trong Thế chiến thứ 2, người Mỹ đã đến giúp VN đấu tranh chống ngoại xâm. Khi phi công Mỹ bị bắn rơi, người Việt đã cứu giúp. Vào ngày VN tuyên bố độc lập, khi người Việt đổ ra những nẻo đường của thành phố này, Hồ Chí Minh đã nhắc lại Tuyên ngôn độc lập của Hoa Kỳ. Ông nói mọi người sinh ra đều có quyền bình đẳng, tạo hóa đã ban cho họ những quyền không thể xâm phạm, trong đó có quyền sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc.

Vào một thời điểm khác, những hiểu biết và tương đồng của chúng ta trong đấu tranh chống chủ nghĩa thực dân đã có thể đưa hai nước lại gần nhau sớm hơn. Nhưng thay vào đó, sự đối đầu trong Chiến tranh lạnh và nỗi sợ chủ nghĩa cộng sản, lại đẩy chúng ta vào xung đột. Như những cuộc xung đột khác trong lịch sử loài người, chúng ta một lần nữa học được sự thật cay đắng: Chiến tranh, dù với mục đích gì, chỉ đem lại đớn đau và bi kịch.

Ở nghĩa trang liệt sĩ cách đây không xa, và trên bàn thờ các gia đình VN, người Việt vẫn không nguôi nhớ về 3 triệu người con, lính và dân thường, ở cả hai miền đã bỏ mạng. Ở Bức tường tưởng nhớ ở Washington D.C, chúng ta vẫn có thể chạm vào tên của 58.315 người Mỹ đã ra đi trong cuộc chiến đó. Ở cả hai nước, người thân, bạn bè vẫn đau lòng khi nhớ lại những người họ yêu thương đã mất.

Như ngay ở nước Mỹ, chúng tôi học được rằng dù có ít nhiều bất đồng với cuộc chiến, chúng tôi vẫn phải vinh danh những người lính và chào đón họ trở về với sự tôn trọng họ xứng đáng, hôm nay, người Việt và người Mỹ, chúng ta có thể cùng nhau nhìn nhận nỗi đau và sự hy sinh ở cả hai phía.

VN đã đạt những tiến bộ vượt bậc

Gần đây hơn, trong hơn hai thập kỷ qua, VN đã đạt được những tiến bộ vượt bậc. Ngày nay, thế giới có thể nhìn rõ những thành tựu mà các bạn đã đạt được. Với công cuộc đổi mới kinh tế và các hiệp định thương mại tự do, trong đó có với Mỹ, các bạn đã gia nhập kinh tế toàn cầu, bán hàng ra khắp thế giới. Đầu tư nước ngoài đổ về. Là một trong những nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất châu Á, VN đã trở thành nước thu nhập trung bình.

Chúng ta có thể nhìn thấy sự tiến bộ của VN qua những tòa nhà cao tầng ở Hà Nội, TP.HCM, những trung tâm thương mại và khu đô thị mới, vệ tinh VN đã phóng vào không gian, và một thế hệ trẻ gia nhập internet để học tập và khởi nghiệp. Điều đó thể hiện trong hàng chục triệu người VN có Facebook và Instagram, không chỉ để post ảnh selfie, dù tôi được nghe là các bạn làm thế nhiều và mấy hôm nay bao nhiêu người xin chụp selfie với tôi, các bạn cũng lên tiếng vì những điều mình quan tâm, như bảo vệ cây cổ thụ ở Hà Nội.

Sự năng động đó đã đem lại tiến bộ cho rất nhiều người. VN đã giảm nghèo một cách ấn tượng, nâng cao thu nhập các hộ gia đình và tạo ra hàng triệu người thuộc tầng lớp trung lưu. Đói nghèo và bệnh tật, tử vong ở phụ nữ và trẻ em đều đã giảm. Số người được tiếp cận điện nước, trẻ em trai và gái được học hành, tỉ lệ biết chữ, tăng lên. Đó là những tiến bộ phi thường, là điều các bạn đã làm được trong một thời gian ngắn.

Khi VN thay đổi, quan hệ giữa nước cũng thay đổi. Chúng ta đã học được bài học của Thiền sư Thích Nhất Hạnh đáng kính, rằng khi thực lòng đối thoại, cả hai bên đều sẵn sàng thay đổi. Khi đó, cuộc chiến vốn chia rẽ chúng ta nay lại là cội nguồn để hàn gắn.

Nó cho phép chúng ta tìm kiếm và đưa những người mất tích về nhà, giúp rà phá bom mìn chưa nổ vì không đứa trẻ nào phải mất tay chân chỉ vì chơi đùa bên ngoài. Chúng tôi cũng tiếp tục giúp đỡ người khuyết tật VN, trong đó có trẻ em, chúng tôi còn giúp khắc phục hậu quả của chất độc da cam, để VN có thêm nhiều đất để sử dụng. Chúng ta tự hào đã làm sạch sân bay Đà Nẵng, và sẽ tiếp tục giúp đỡ các bạn ở sân bay Biên Hòa.

Đừng quên rằng quá trình hòa giải giữa hai nước đã được bắt đầu từ những cựu chiến binh, những người đã từng đối mặt trong cuộc chiến. Đó là khi thượng nghị sĩ John McCain, tù nhân chiến tranh nhiều năm, gặp Đại tướng Võ Nguyên Giáp, người nói rằng hai nước không nên là kẻ thù mà phải là bạn bè. Bao nhiêu người Việt và Mỹ khác đã chung tay hàn gắn và xây dựng mối quan hệ. Và có lẽ ít người có thể làm được nhiều hơn cựu sỹ quan hải quân và giờ là Ngoại trưởng Mỹ John Kerry, người cũng đang có mặt ở đây. Xin cám ơn ông vì những nỗ lực phi thường.

Vì các cựu chiến binh ấy đã chỉ đường cho chúng ta, vì những người lính đã can đảm đi tìm hòa bình, người dân hai nước đã đến với nhau gần hơn bao giờ hết. Giao thương tăng lên. Sinh viên, học giả hai nước cùng nhau học tập. Sinh viên VN đến Mỹ học nhiều nhất trong các nước Đông Nam Á, mỗi năm du khách Mỹ đến VN lại tăng, trong đó có những bạn trẻ du lịch balô, đi từ Hà Nội 36 phố phường đến Phố cổ Hội An, đến Đại nội kinh thành Huế.

Người Việt và người Mỹ đều có thể liên hệ lời bài hát của nhạc sĩ Văn Cao: “Từ đây người biết quê người. Từ đây người biết thương người”.

Là Tổng thống, tôi tiếp tục xây dựng trên nền tảng tiến bộ đó. Với quan hệ đối tác toàn diện, chính quyền hai nước đang hợp tác chặt chẽ hơn bao giờ hết. Với chuyến thăm này, chúng ta đặt ra những viên gạch vững chắc để hai nước tiến tới trong nhiều thập kỷ nữa. Lương duyên hai nước bắt đầu từ câu chuyện của Tổng thống Thomas Jefferson 200 năm trước đến giờ phút này đã được trọn vẹn. Đã mất nhiều năm tháng và nỗ lực, nhưng giờ chúng ta có thể nói điều đã từng không thể tưởng tượng: VN và Mỹ hôm nay là đối tác.

Kinh nghiệm của hai nước cũng là bài học cho thế giới. Trong bối cảnh thế giới đang có nhiều xung đột tưởng như bất trị, không dứt, chúng ta đã chứng minh trái tim có thể thay đổi, tương lai sẽ khác nếu ta từ chối làm tù nhân của quá khứ, hòa bình tốt đẹp hơn chiến tranh rất nhiều. Rằng tiến bộ và phẩm giá con người sẽ được phát huy tốt nhất qua hợp tác chứ không phải xung đột.

Không nước nào có thể áp đặt hoặc quyết định số phận thay cho VN

Giờ đây, hợp tác giữa Mỹ và VN dựa trên những chân lý cơ bản. VN là một nước độc lập, có chủ quyền, không nước nào có thể áp đặt hoặc quyết định số phận thay cho VN.

Giờ Mỹ có lợi ích ở đây, chúng tôi quan tâm đến sự thành công của VN. Nhưng quan hệ đối tác của toàn diện chúng ta vẫn ở giai đoạn đầu, và với thời gian tôi có còn lại, tôi muốn chia sẻ tầm nhìn mà tôi tin là sẽ dẫn dắt chúng ta trong nhiều thập kỷ tới.

Đầu tiên, hãy cùng làm việc để đem lại cơ hội và thịnh vượng thực sự cho nhân dân hai nước. Chúng ta biết nguyên liệu để thành công về kinh tế trong thế kỷ 21. Trong nền kinh tế toàn cầu, vốn và thương mại sẽ chảy đến bất cứ đâu có pháp quyền, vì không ai muốn phải hối lộ để mở công ty. Không ai muốn bán hàng hay đi học mà không biết mình sẽ được đối xử như thế nào.

Trong nền kinh tế tri thức, việc làm là dành cho nơi con người được tư duy độc lập, chia sẻ ý tưởng và sáng tạo. Đối tác kinh tế thực sự không có nghĩa là nước này đến khai thác tài nguyên thiên nhiên của nước kia, mà là đầu tư vào nguồn tài nguyên lớn nhất, đó là con người, kỹ năng, tài năng, dù sống ở thành phố lớn hay làng mạc nhỏ. Đó chính là hình thức đối tác mà Mỹ mời chào.

Như tôi tuyên bố hôm qua, Peace Corps đang đến VN, tập trung vào nhiệm vụ dạy tiếng Anh. Đã từng có những thế hệ người Mỹ trẻ đến đây chiến đấu, nay sẽ có những thế hệ người Mỹ trẻ đến để dạy học, xây dựng và vun đắp tình hữu nghị giữa hai nước.

Những tập đoàn công nghệ và giáo dục hàng đầu nước Mỹ đã hợp tác với các trường đại học VN để tăng cường đào tạo khoa học, công nghệ, kỹ thuật, toán học, y tế. Vì dù tiếp tục chào đón sinh viên VN đến Mỹ học, chúng tôi tin rằng các bạn trẻ xứng đáng có được cơ hội học tập chất lượng quốc tế ngay tại đất nước VN. Vì thế, chúng tôi rất hào hứng khi mùa thu này ĐH Fulbright sẽ khai trương ở TP.HCM, trường đại học độc lập phi lợi nhuận đầu tiên ở VN, nơi sẽ có tự do học thuật hoàn toàn và học bổng cho sinh viên khó khăn.

Sinh viên, học giả, nhà nghiên cứu sẽ tập trung vào chính sách công, quản trị và kinh doanh, kỹ thuật và tin học, và nghệ thuật, mọi thứ từ thơ Nguyễn Du, đến triết lý Phan Chu Trinh đến toán học Ngô Bảo Châu.

Chúng tôi cũng sẽ duy trì hợp tác với người trẻ và doanh nhân, vì chúng tôi tin rằng khi có thể tiếp cận công nghệ, kỹ năng và vốn cần thiết, không gì có thể ngăn được bạn. Điều đó đúng với cả những phụ nữ tài năng của VN, từ Hai Bà Trưng đến hôm nay, những phụ nữ mạnh mẽ đang góp phần thúc đẩy VN tiến bộ.

Bằng chứng là rõ ràng, và đi đâu tôi cũng nói điều này, rằng gia đình, xã hội và nền kinh tế sẽ thịnh vượng và bền vững hơn khi phụ nữ và trẻ em gái có cơ hội bình đẳng để thành công trong trường học, công việc và chính quyền. Đúng ở mọi nơi, đúng cả ở VN.

Chúng tôi cũng sẽ giúp VN phát huy tiềm lực của nền kinh tế thông qua Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP). TPP sẽ giúp VN bán nhiều sản phẩm hơn ra thế giới, đồng thời thu hút về nhiều vốn đầu tư. Nhưng TPP đòi hỏi sự cải cách để bảo vệ người lao động, pháp quyền và sở hữu trí tuệ. Mỹ sẵn sàng giúp VN thực hiện hiệu quả các cam kết này.

Các bạn phải biết rằng, là Tổng thống Mỹ, tôi ủng hộ mạnh mẽ TPP bởi vì nhờ đó các bạn sẽ được mua sản phẩm “Made in America” của chúng tôi.

Nhưng quan trọng hơn, TPP có những lợi ích chiến lược. VN sẽ không phải phụ thuộc vào một đối tác kinh tế nào nữa, mà có thể mở rộng quan hệ với nhiều đối tác, trong đó có Mỹ.

TPP sẽ tăng cường hợp tác trong khu vực, đối phó sự bất bình đẳng về kinh tế, bảo đảm quyền con người, cải thiện lương và điều kiện làm việc. Lần đầu tiên ở VN, người lao động có quyền thành lập công đoàn độc lập, có các quy định nghiêm cấm lao động cưỡng bức và lao động trẻ em.

TPP cũng có cam kết bảo vệ môi trường và tiêu chuẩn phòng chống tham nhũng cao hơn bất cứ hiệp định thương mại nào trong lịch sử. Đó là tương lai mà TPP đem lại cho tất cả chúng ta, chúng ta cần hoàn thành nó để bảo đảm thịnh vượng kinh tế và an ninh quốc gia.

Nước lớn không nên bắt nạt nước nhỏ

Điều này đưa đến lĩnh vực thứ hai mà chúng ta có để hợp tác, vì an ninh của cả hai bên. Trong chuyến thăm này, chúng ta đẩy mạnh hơn hợp tác và lòng tin giữa hai quân đội. Mỹ tiếp tục đào tạo và cung cấp trang thiết bị cho cảnh sát biển VN để giúp VN nâng cao năng lực biển, hợp tác cứu trợ nhân đạo trong thảm họa thiên nhiên.

Và khi hôm qua tôi tuyên bố dỡ bỏ hoàn toàn cấm vận vũ khí với VN, VN có thể tiếp cận những trang thiết bị quân sự mà VN cần để bảo vệ an ninh. Còn Mỹ thì thể hiện cam kết bình thường hóa hoàn toàn quan hệ với VN.

Hơn nữa, thế kỷ 20 đã dạy cho tất cả các nước, trong đó có Mỹ và VN, rằng trật tự thế giới mà quan hệ an ninh của chúng ta phụ thuộc vào, có nền tảng là những thông lệ và luật pháp nhất định. Các quốc gia đều có chủ quyền, dù nhỏ hay lớn, đáng tôn trọng, toàn vẹn lãnh thổ không thể bị xâm phạm. Nước lớn không nên bắt nạt nước nhỏ, tranh chấp phải được giải quyết hòa bình.

Các thể chế khu vực như ASEAN, EAS phải được đẩy mạnh. Đó là điều mà tôi và nước Mỹ tin tưởng, là sự hợp tác mà Mỹ đem đến khu vực. Tôi cũng sẽ tiếp tục tinh thần tôn trọng và hòa giải này khi cuối năm nay trở thành Tổng thống Mỹ đầu tiên đến thăm Lào.

Ở Biển Đông, Mỹ không tuyên bố chủ quyền gì, nhưng chúng tôi đứng về phía những người ủng hộ tuân thủ những nguyên tắc quốc tế như tự do hàng hải, hàng không, tự do giao thương, giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, pháp lý và tuân thủ luật pháp quốc tế.

Mỹ sẽ tiếp tục đưa tàu, máy bay và thực hiện các nhiệm vụ ở bất cứ đâu luật pháp quốc tế cho phép, và ủng hộ quyền của tất cả các nước được làm như vậy.

Mỹ sẽ không tìm cách áp đặt lên VN

Và khi chúng ta hợp tác chặt chẽ hơn trong những lĩnh vực tôi vừa miêu tả, quan hệ đối tác của chúng ta còn có thành tố thứ ba – giải quyết những vấn đề mà chính quyền hai bên còn bất đồng, trong đó có vấn đề nhân quyền.

Tôi không nói riêng về VN, không quốc gia nào hoàn hảo. Hai thế kỷ qua, chính nước Mỹ cũng đang cố gắng đạt được lý tưởng của những người lập quốc, vẫn đang đối phó với hạn chế của chính mình như tiền chi phối chính trị, bất bình đẳng kinh tế, phân biệt chủng tộc trong hệ thống tư pháp, chênh lệch tiền lương giữa nam và nữ…

Chúng tôi có nhiều vấn đề và không miễn nhiễm với chỉ trích. Tôi thề là tôi nghe chỉ trích mỗi ngày. Nhưng sự giám sát đó, việc tranh luận cởi mở và đối mặt với khiếm khuyết của mình, để người dân có tiếng nói, giúp chúng tôi mạnh hơn, thịnh vượng hơn, công lý hơn.

Mỹ sẽ không tìm cách áp đặt mô hình chính phủ của mình lên VN. Những quyền mà tôi nói đến không phải chỉ là giá trị của Mỹ, mà là phổ quát, được nêu trong Tuyên ngôn nhân quyền. Chúng cũng có trong Hiến pháp của chính VN: quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, quyền tiếp cận thông tin, bầu cử, lập hội, biểu tình…

Mỗi quốc gia đều cần thực hiện những nguyên tắc cơ bản đó, các chính phủ phải làm gương. Những năm gần đây, VN đã có những tiến bộ qua việc hoàn thiện các nội dung này trong Hiến pháp và luật pháp theo chuẩn quốc tế, minh bạch hơn về ngân sách, người dân có quyền tiếp cận thông tin, cam kết cải cách kinh tế và lao động khi gia nhập TPP. Đó là những bước tiến tích cực.

Cuối cùng thì người VN sẽ quyết định tương lai của mình. Mỗi nước có con đường, truyền thống, thể chế chính trị, văn hóa khác nhau. Nhưng là một người bạn của VN, tôi xin bày tỏ quan điểm của mình: Các quốc gia sẽ thành công hơn khi các quyền phổ quát được đảm bảo.

Khi có tự do biểu đạt và ngôn luận, người dân có thể chia sẻ ý tưởng và tiếp cận Internet và mạng xã hội mà không bị ngăn cấm, điều đó sẽ thúc đẩy đổi mới, sáng tạo trong nền kinh tế. Facebook hay các công ty công nghệ lớn đã hình thành như vậy.

Khi có tự do báo chí, nhà báo và blogger đưa ra ánh sáng những bất công, sai phạm, quan chức sẽ bị giám sát và xã hội sẽ có niềm tin vào hệ thống chính trị.

Khi ứng cử viên được tự do tranh cử và vận động, cử tri được chọn lãnh đạo thông qua bầu cử tự do và công bằng, xã hội sẽ ổn định hơn khi người dân biết tiếng nói của mình có tác dụng, thay đổi trong hòa bình là có thể, và sẽ có thêm nhiều người gia nhập hệ thống.

Khi có tự do tôn giáo, con người sẽ không chỉ sống yêu thương và tình cảm, mà các tổ chức tôn giáo cũng có thể cống hiến nhiều hơn cho cộng đồng.

Khi có tự do lập hội, người dân được tham gia các tổ chức xã hội dân sự, nhiều vấn đề CP không thể giải quyết một mình sẽ có sự hỗ trợ.

Đó là quan điểm của tôi, thượng tôn các quyền này không làm xã hội rối loạn, mà là nguồn gốc cho một xã hội ổn định và tiến bộ. Chẳng phải các dân tộc, trong đó có VN, khi đánh đổ chủ nghĩa thực dân, đều là để đòi các quyền này sao. Thực hiện các quyền đó cũng là thể hiện cao nhất sự độc lập mà chúng ta trân trọng, cả ở nơi đây, một đất nước tự coi mình là của dân, do dân, vì dân.

VN sẽ làm khác Mỹ, và mỗi nước làm khác các nước trên thế giới, nhưng đó là những nguyên tắc cơ bản mà tôi nghĩ chúng ta nên cố gắng thực hiện. Sắp rời nhiệm sở, tôi có lợi thế là có thể nhìn lại 8 năm qua hệ thống của mình đã vận hành thế nào, đã tương tác với các nước trên thế giới, những nước cũng đang cố gắng cải thiện hệ thống của họ, ra sao.

Cuối cùng, tôi nghĩ quan hệ đối tác sẽ giúp chúng ta đối phó với những thách thức toàn cầu mà không nước nào giải quyết được một mình. Chúng ta sẽ bảo đảm sức khỏe của người dân và vẻ đẹp của hành tinh này, vì thế tăng trưởng phải bền vững. Những kỳ quan thiên nhiên như vịnh Hạ Long và hang Sơn Đoòng phải được bảo tồn cho các thế hệ con cháu chúng ta.

Nước biển dâng sẽ ảnh hưởng đến những bờ biển, dòng sông mà rất nhiều người VN đang mưu sinh. Vì vậy, khi hợp tác đối phó biến đổi khí hậu, chúng ta hãy cùng thực hiện những cam kết vừa đạt được ở Paris, giúp đỡ nông dân, ngư dân thích ứng và sử dụng năng lượng sạch, ví dụ ở đồng bằng sông Mekong, vựa lúa chúng ta cần để đảm bảo an ninh lương thực cho nhiều thế hệ sau.

Chúng ta có thể cứu nhiều mạng người bất chấp biên giới, bằng cách giúp đỡ các quốc gia cải thiện ngành y tế, ngăn cản dịch bệnh trở thành đại dịch. Mỹ cũng sẽ giúp đào tạo năng lực khi VN tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình thế giới. Thật đáng kể khi hai nước từng chiến đấu chống lại nhau, giờ cùng nhau và giúp các nước khác bảo vệ hòa bình. Quan hệ đối tác toàn diện của chúng ta cũng sẽ giúp định hình quan hệ quốc tế một cách tích cực.

Tôi hiểu rằng thực hiện được tầm nhìn đó không thể một sớm một chiều và cũng không có gì chắc chắn. Sẽ có những va vấp và thụt lùi trong quá trình ấy, sẽ có những lúc hiểu nhầm, sẽ cần những nỗ lực lâu dài và đối thoại thực sự trong đó hai bên đều sẵn sàng thay đổi. Nhưng nhìn lại cả lịch sử mà hai nước đã đi qua, tôi đứng đây trước các bạn hôm nay hoàn toàn lạc quan về tương lai.

Niềm tin của tôi có nguồn gốc từ tình bạn và cảm hứng chung của hai dân tộc. Tôi đang nghĩ về những người Mỹ và VN đã vượt qua đại dương, nhiều gia đình đã đoàn tụ sau nhiều thập kỷ, về những người, như nhạc sĩ Trịnh Công Sơn đã viết trong bài hát của ông, đã nối vòng tay lớn, mở rộng trái tim, và nhìn thấy mình trong người khác.

Tôi nghĩ về những người Mỹ gốc Việt đã thành công trong mọi lĩnh vực, bác sĩ, nhà báo, thẩm phán, công chức… Một người trong số họ, sinh ra ở đây, đã thực hiện được “giấc mơ Mỹ”, tự hào là người Mỹ, cũng tự hào là người Việt, giờ đây trở về quê hương để thực hiện tâm nguyện là giúp cải thiện cuộc sống của mỗi người VN.

Tôi nghĩ về thế hệ trẻ VN, nhiều người đang ngồi đây, đang sẵn sàng ghi dấu của mình trên thế giới. Với tài năng, trí thông minh và ước mơ của các bạn, VN đang có trong tay mọi điều cần để vươn lên. Định mệnh nằm trong tay các bạn, đây là thời điểm của các bạn, và nếu các bạn quyết định theo đuổi tương lai của mình, nước Mỹ luôn ở bên làm đối tác, bằng hữu của các bạn.

Nhiều năm sau này, khi càng có thêm nhiều người Việt và người Mỹ cùng nhau học tập, kinh doanh, sáng tạo, bảo vệ an ninh, môi trường và quyền con người, hy vọng các bạn nhớ về khoảnh khắc này và về hy vọng có được từ tầm nhìn tôi vừa chia sẻ với các bạn.

Hay tôi có thể nói theo cách khác, bằng một câu rất quen thuộc với các bạn trong Truyện Kiều: “Rằng trăm năm cũng từ đây / Của tin gọi một chút này làm ghi”.

Cảm ơn các bạn. Cảm ơn rất nhiều. Cảm ơn Việt Nam. Cảm ơn.

Chung Hoàng (dịch)

(Tiêu đề phụ do tòa soạn đặt)

Nguồn: Vietnamnet

[Author]

Posts