Thế giới hôm nay: 31/08/2020

Print Friendly, PDF & Email

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Ấn Độ lập kỷ lục thế giới mới về số ca nhiễm covid-19 mới trong ngày được xác nhận bằng xét nghiệm. Cả nước đã ghi nhận 78.761 ca mới vào thứ Bảy, vượt kỷ lục trong ngày trước đó của Mỹ hồi giữa tháng 7. Theo số liệu từ Đại học Johns Hopkins, số ca nhiễm chính thức trên toàn cầu hiện đã vượt quá 25 triệu.

Biểu tình bùng nổ ở một số thủ đô châu Âu phản đối các hạn chế do chính phủ áp đặt nhằm kiểm soát covid-19. Tại Berlin, hơn 38.000 người đã biểu tình. Một số người biểu tình cực hữu đã cố gắng đột nhập vào tòa nhà quốc hội. Các biện pháp chống coronavirus đang được áp dụng trở lại ở nhiều nước khi châu Âu chứng kiến làn sóng ca nhiễm mới thứ hai.

Hàng chục nghìn người Belarus đã tập trung gần dinh tổng thống ở Minsk, hô vang “chúc mừng sinh nhật, đồ con chuột” và tung những lá cờ đối lập trắng đỏ. Sau khi đánh cắp cuộc bầu cử ngày 9 tháng 8, Alexander Lukashenko đã tuyên bố mình tái đắc cử.  Lukashenko đã phát động đàn áp các phương tiện truyền thông nước ngoài trước các cuộc tuần hành cuối tuần này nhằm hạn chế tin tức về biểu tình.

Trong diễn biến mới nhất của cuộc chiến công nghệ giữa hai siêu cường thế giới, Trung Quốc đã công bố những hạn chế mới đối với xuất khẩu công nghệ trí tuệ nhân tạo, điều  có thể làm phức tạp hóa việc bán bộ phận  TikTok ở Mỹ. Tổng thống Donald Trump đã yêu cầu ByteDance, chủ sở hữu TikTok, thoái vốn khỏi đơn vị này do lo ngại an ninh đối với dữ liệu cá nhân của người Mỹ. Microsoft và Oracle, hai gã khổng lồ công nghệ của Mỹ, là một trong những bên mua lại tiềm năng.

Reliance Industries, tập đoàn Ấn Độ do Mukesh Ambani điều hành, đã đồng ý trả 3,4 tỷ USD để mua các tài sản ngành bán lẻ của Future Group. Thỏa thuận mang lại cho vị tỷ phú một nền tảng vững vàng hơn để cạnh tranh với hai gã khổng lồ của Mỹ, Amazon và Flipkart của Walmart, trong nỗ lực thống trị ngành thương mại điện tử đang phát triển nhanh chóng của Ấn Độ.

Cảnh sát đã mở điều tra giết người sau khi một người bị bắn chết ở Portland, Oregon, khi người biểu tình từ các nhóm đối địch đụng độ trên đường phố. Vào ngày vụ giết người xảy ra, một nhóm lớn những người ủng hộ Tổng thống Donald Trump đã đi qua Portland, nơi cũng đã chứng kiến ​​các cuộc biểu tình chống phân biệt chủng tộc, sự tàn bạo của cảnh sát và chính quyền Trump trong nhiều tuần qua.

Người dân Montenegro đi bỏ phiếu bầu quốc hội. Cả đảng thân phương Tây nắm quyền lâu nay và liên minh thân Nga đối lập đều không thể giành được đa số ghế trong cuộc bỏ phiếu. Tỷ lệ cử tri đi bỏ phiếu được cho là cao hơn cuộc bầu cử gần đây nhất, hồi năm 2016.

TIÊU ĐIỂM

Điều chỉnh giỏ chỉ số Dow Jones

Danh sách các công ty tạo nên Chỉ số Công nghiệp Trung bình Dow Jones, chỉ số chứng khoán lâu đời nhất của Mỹ, sẽ được điều chỉnh lại vào hôm nay. Hai trong số các công ty lâu đời nhất của Dow – tập đoàn dầu mỏ khổng lồ Exxon Mobil và tập đoàn công nghiệp Raytheon Technologies – sẽ bị rút khỏi danh sách. Cùng với đó là hãng dược phẩm Pfizer. Thay thế sẽ là các công ty công nghệ mới hơn như nhà cung cấp phần mềm đám mây Salesforce; hãng công nghệ sinh học Amgen; và tập đoàn công nghiệp Honeywell.

Sự điều chỉnh được thúc đẩy bởi việc chia tách cổ phiếu 4 ăn 1 của gã khổng lồ công nghệ Apple. Dow khác biệt vì được tính theo giá cổ phiếu (phần lớn các chỉ số khác – ví dụ như S&P 500, phong vũ biểu hàng đầu của chứng khoán Mỹ – được tính theo vốn hóa thị trường của mỗi công ty). Do đó, việc chia tách cổ phiếu của Apple đã làm giảm tỉ trọng của công ty trong chỉ số từ 12% xuống 3%. Mặc dù vậy, sự điều chỉnh phần lớn chỉ mang tính biểu tượng. Ngày nay, chỉ số Dow không mấy quan trọng trên thị trường tài chính. Thay vào đó, hầu hết các quỹ chứng khoán hiện đại đều được đánh giá theo chỉ số S&P 500.

Thổ Nhĩ Kỳ sắp công bố số liệu GDP

Nhìn từ một vài chỉ số, nền kinh tế Thổ Nhĩ Kỳ có vẻ không bị ảnh hưởng bởi đại dịch covid-19. Tỷ lệ thất nghiệp trong tháng 5, tháng gần đây nhất có sẵn số liệu, là 12,9%, thấp hơn gần một điểm phần trăm so với tháng 1. Chính phủ đã cố gắng giữ tỉ lệ thất nghiệp ở mức thấp đến giả tạo bằng cách cấm sa thải người lao động và áp dụng một định nghĩa khắt khe về thất nghiệp.

Tuy nhiên, số liệu GDP của quý hai, công bố hôm nay, sẽ cho ta một kiểm chứng thực tế. Các nhà kinh tế dự báo nền kinh tế đất nước sẽ suy thoái từ 7,1% đến 13,1% so với cùng kỳ năm ngoái. Chính phủ vẫn lạc quan, nhấn mạnh rằng một loạt các biện pháp kích thích, bao gồm cả mức tăng tín dụng lớn nhất trong một thập kỷ, sẽ mang lại tăng trưởng dương cho cả năm. Nhưng không mấy ai lạc quan như vậy. Ngân hàng Thế giới và IMF dự đoán kinh tế Thổ Nhĩ Kỳ sẽ suy thoái lần lượt 3,8% và 5% trong năm nay.

Macron thăm Lebanon

Thời điểm mang tính biểu tượng – nhưng rất nhiều thứ đã thay đổi kể từ năm 1920. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron hôm nay đến Lebanon lần thứ hai kể từ vụ nổ ở cảng Beirut hôm 4 tháng 8. Chuyến đi của ông trùng với dịp kỷ niệm 100 năm ngày Pháp quyết định tách Lebanon khỏi lãnh thổ Syria theo quyết định của Hội Quốc Liên. Chẳng có gì đáng ăn mừng trong lễ kỷ niệm một trăm năm thành lập Lebanon: thủ đô đã bị phá hủy bởi vụ nổ và kinh tế đang sụp đổ. Lạm phát hàng năm đạt 112% vào tháng 7; 55% đất nước sống trong cảnh nghèo đói.

Thủ tướng Hassan Diab đã từ chức vào ngày 10 tháng 8. Ông Macron muốn Lebanon bổ nhiệm một người thay thế đáng tin cậy và thực hiện các cải cách cần thiết. Nhưng nhiệm vụ lựa chọn chính phủ mới thuộc về các chính trị gia   già cỗi của Lebanon, những người không mấy quan tâm đến việc làm loãng quyền lực của họ hay diệt trừ tham nhũng. Tổng thống Pháp sẽ nhận ra ông không có nhiều ảnh hưởng ở vùng Levant như những người tiền nhiệm của mình 100 năm trước.

Các cử tri LGBTQ ở Mỹ ủng hộ Biden

Hôm nay Joe Biden sẽ tổ chức một buổi gây quỹ trực tuyến cùng Cher, một ca sĩ gần đây tweet rằng cô “SẼ KHÔNG BAO GIỜ NGỪNG TIN VÀO JOE”. Pete Buttigieg, người đã công khai đồng tính khi làm thị trưởng của South Bend, Indiana, và Tammy Baldwin, thượng nghị sĩ công khai đồng tính của Wisconsin, cũng sẽ góp mặt. Họ có thể sẽ nói về quan điểm ủng hộ quyền của người đồng tính của ông Biden. Ông tán thành hôn nhân đồng giới vào năm 2012, thúc đẩy Tổng thống Barack Obama, người lúc đó chưa lên tiếng ủng hộ.

Tổng thống Donald Trump cũng đang lôi kéo các cử tri LGBTQ. Ông sẽ gặp nhiều khó khăn hơn. Khoảng 60% người Mỹ LGBTQ do YouGov thăm dò cho rằng ông Biden quan tâm đến họ, so với 18% nghĩ rằng ông Trump làm vậy. Cương lĩnh chính sách của Đảng Cộng hòa vẫn phản đối hôn nhân đồng giới và chính quyền Trump đã công khai thù địch với người Mỹ chuyển giới. Không có gì ngạc nhiên khi khoảng 75% cử tri đồng tính nữ, đồng tính nam và lưỡng tính ủng hộ ông Obama năm 2012 và bà Hillary Clinton năm 2016.

Chương trình ăn nhà hàng giảm giá của Anh thành công lớn

Hôm nay là ngày cuối cùng của “Eat Out to Help Out”, chương trình giảm giá 50% do nhà nước tài trợ ở Anh, lên đến 10 bảng cho các bữa ăn tại nhà hàng từ thứ Hai đến thứ Tư trong tháng 8. Các nhà bình luận đã chế giễu khi Rishi Sunak, bộ trưởng tài chính Anh, giới thiệu kế hoạch này vào tháng trước. Người dân Anh cũng chế giễu. Trong chín ngày đầu tiên, chương trình đã tài trợ 64 triệu bữa ăn nửa giá với chi phí 336 triệu bảng (449 triệu euro) cho người đóng thuế.

Ngành dịch vụ nhà hàng đang phấn khởi. Kế hoạch thành công hơn bất kỳ dự đoán nào và được ghi nhận là đã phục hồi niềm tin của người tiêu dùng trong việc đi ra ngoài và chi tiêu. Tuy nhiên vẫn còn khó khăn phía trước. Ba tháng tiền thuê nhà tiếp theo — cộng với tiền nợ — đang sắp đến hạn vào cuối tháng 9. Thời tiết mùa thu sẽ làm giảm nhiệt huyết dành cho các bữa ăn ngoài trời. Và nhiều người Anh vẫn đang làm việc ở nhà thay vì đến văn phòng ở trung tâm thành phố. Có thể đoán các nhà hàng ở trung tâm London sẽ bị ảnh hưởng nặng nề.