Thế giới hôm nay: 19/11/2025

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Thượng viện Mỹ đã nhanh chóng thông qua dự luật buộc Bộ Tư pháp phải công bố hồ sơ về Jeffrey Epstein, tên tội phạm tình dục đã qua đời. Động thái này – được gọi là đồng thuận nhất trí (unanimous consent) – sẽ tự động chuyển dự luật đến bàn làm việc của Donald Trump mà không cần bỏ phiếu công khai (roll-call vote). Trước đó, dự luật đã được Hạ viện thông qua với tỷ lệ phiếu 427-1. Trong một động thái đảo ngược tình thế đầy kịch tính trong tuần này, Tổng thống, người khẳng định Epstein là “vấn đề của Đảng Dân chủ,” đã tuyên bố sẽ ký thông qua dự luật.

Cổ phiếu công nghệ Mỹ tiếp tục giảm mạnh do nhà đầu tư lo ngại về định giá cao của các công ty trí tuệ nhân tạo. Chỉ số NASDAQ đóng cửa giảm 1,2% vào thứ Ba và đã giảm hơn 6% trong những ngày gần đây. Cổ phiếu Nvidia giảm 2,8% trước báo cáo thu nhập hôm nay. Trong khi đó, giá Bitcoin giảm xuống còn khoảng 93.000 đô la, giảm từ mức cao nhất mọi thời đại là khoảng 126.000 đô la vào tháng 10. Continue reading “Thế giới hôm nay: 19/11/2025”

Thế giới hôm nay: 18/11/2025

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc tán thành đề xuất của Donald Trump về hòa bình tại Gaza, bao gồm việc thành lập một lực lượng ổn định quốc tế tại vùng đất này. Trung Quốc và Nga bỏ phiếu trắng, nhưng 13 thành viên khác của hội đồng, bao gồm một số quốc gia Ả Rập, bỏ phiếu thuận. Hamas đã bác bỏ nghị quyết này, cho rằng lực lượng quốc tế sẽ trở thành “một bên tham gia xung đột ủng hộ việc chiếm đóng.”

Cổ phiếu Nvidia đóng cửa với mức giảm 1,9% sau tin quỹ đầu cơ của Peter Thiel bán cổ phần tại nhà sản xuất chip này, làm dấy lên lo ngại về một bong bóng AI tiềm ẩn. Các chỉ số chứng khoán Mỹ, bao gồm Dow Jones và Nasdaq, đều giảm. Nvidia sẽ công bố doanh thu vào thứ Tư. Trong khi đó, Alphabet, công ty mẹ của Google, đã chứng kiến giá cổ phiếu tăng 3% sau khi Berkshire Hathaway công bố khoản đầu tư trị giá gần 5 tỷ đô la. Continue reading “Thế giới hôm nay: 18/11/2025”

18/11/1991: Terry Waite được thả sau bốn năm bị bắt cóc ở Lebanon

Nguồn: Terry Waite released after four-year kidnapping in Lebanon, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1991, những kẻ bắt cóc người Hồi giáo Shiite ở Lebanon đã trả tự do cho phái viên của Giáo hội Anh giáo Terry Waite sau hơn bốn năm bị giam cầm. Waite, với dáng người gầy hơn và tóc đã bạc, đã được trả tự do cùng với nhà giáo dục người Mỹ Thomas M. Sutherland sau những cuộc đàm phán căng thẳng của Liên Hiệp Quốc.

Waite, phái viên của Tổng giám mục Canterbury, đã đảm bảo việc trả tự do cho các nhà truyền giáo bị giam giữ ở Iran sau cuộc cách mạng Hồi giáo. Ông cũng tham gia giải cứu các con tin người Anh khỏi Libya và thậm chí còn thành công trong việc giải cứu các con tin người Mỹ khỏi Lebanon vào năm 1986. Continue reading “18/11/1991: Terry Waite được thả sau bốn năm bị bắt cóc ở Lebanon”

Tranh cãi trực tuyến về Đài Loan gây nguy hiểm cho quan hệ Trung-Nhật

Nguồn: Katsuji Nakazawa, “Online skirmish over Taiwan imperils Japan-China relations,” Nikkei Asia, 13/11/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Hội nghị thượng đỉnh đầu tiên giữa Tập Cận Bình và Sanae Takaichi đã không kết thúc bằng một “kỳ trăng mật.”

Chính sách ngoại giao đối với Trung Quốc của tân Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi dường như đã có khởi đầu suôn sẻ ngoài mong đợi khi bà vui vẻ bắt tay Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Hàn Quốc.

Tuy nhiên, ngay sau khi các cuộc đàm phán kết thúc, quan hệ giữa hai nước láng giềng châu Á bất ngờ chuyển biến xấu: Takaichi thông báo trên mạng X về cuộc gặp gỡ của bà với một quan chức Đài Loan tại cùng sự kiện ở Hàn Quốc, châm ngòi cho một cuộc khẩu chiến dữ dội về Đài Loan. Continue reading “Tranh cãi trực tuyến về Đài Loan gây nguy hiểm cho quan hệ Trung-Nhật”

Thế giới hôm nay: 17/11/2025

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Trong một bước ngoặt bất ngờ, Donald Trump đã kêu gọi các nhà lập pháp Đảng Cộng hòa bỏ phiếu ủng hộ việc công bố cái gọi là Hồ sơ Epstein, và khẳng định ông “không có gì phải che giấu.” Trump đang bị bủa vây bởi những tin đồn cho rằng ông có xuất hiện trong các tài liệu liên quan đến Jeffrey Epstein, một tội phạm tình dục đã qua đời. Tổng thống gọi đó là “trò lừa bịp của Đảng Dân chủ,” và từng không thành công trong việc thuyết phục các nghị sĩ Đảng Cộng hòa tại Hạ viện bỏ phiếu chống lại việc công bố hồ sơ.

Nền kinh tế Nhật Bản suy giảm 1,8% theo tỷ lệ hàng năm trong quý III vừa qua, lần đầu tiên trong sáu quý. Trước đó, các nhà phân tích dự đoán mức giảm là 2,5%. Suy giảm kinh tế xảy ra do xuất khẩu sụt giảm khi người Nhật phải đối mặt với thuế quan của Mỹ. Thị trường chứng khoán Châu Á-Thái Bình Dương cũng đã giảm điểm trong hôm nay. Continue reading “Thế giới hôm nay: 17/11/2025”

Tương lai viện trợ nước ngoài của Mỹ dưới thời Trump

Nguồn: Derek Grossman, “This Is the Future of U.S. Foreign Aid Under TrumpForeign Policy, 11/11/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Viện trợ thời hậu USAID sẽ phụ thuộc vào giá trị chiến lược của một quốc gia đối với Washington.

Trong chuyến thăm Hà Nội gần đây, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth đã ký một thỏa thuận mới với Việt Nam nhằm tái khẳng định sự hợp tác của Mỹ trong các vấn đề nhạy cảm liên quan đến di sản chiến tranh. Biên bản ghi nhớ đề cập đến một số vấn đề then chốt từ thời Chiến tranh Việt Nam, bao gồm loại bỏ chất độc da cam, tháo dỡ bom mìn chưa nổ, và trao đổi thông tin tốt hơn để xác định vị trí của binh sĩ tử trận hoặc mất tích của cả hai nước. Continue reading “Tương lai viện trợ nước ngoài của Mỹ dưới thời Trump”

16/11/1974: Thông điệp Arecibo được gửi vào không gian

Nguồn: The Arecibo Message, an attempt to communicate with extraterrestrials, is sent into space, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1974, tám năm trước khi E.T. “Gọi Về Nhà” trong bộ phim cùng tên, các nhà nghiên cứu đã gửi thông điệp vô tuyến đầu tiên của nhân loại vào không gian vũ trụ cho người ngoài hành tinh. Thông điệp được gửi đi từ Đài quan sát Arecibo ở Puerto Rico, nơi kính viễn vọng vô tuyến Arecibo vừa được nâng cấp, và người ta đã tổ chức một buổi lễ đánh dấu lần nâng cấp này.

Không ai phản hồi thông điệp. Nhưng các nhà nghiên cứu, với mong muốn giới thiệu những tiến bộ kỹ thuật của nhân loại, thực ra không mong đợi một câu trả lời. Continue reading “16/11/1974: Thông điệp Arecibo được gửi vào không gian”

15/11/1923: Vụ án James Montgomery

Nguồn: James Montgomery is accused of rape, launching his struggle for justice, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1923, Mamie Snow, một phụ nữ da trắng bị thiểu năng trí tuệ đến từ Waukegan, Illinois, tuyên bố rằng James Montgomery, một cựu quân nhân da đen và là công nhân nhà máy, đã cưỡng hiếp mình. Montgomery ngay lập tức bị bắt giam và phải ngồi tù hơn 25 năm trước khi bản án của ông bị lật ngược và ông được trả tự do.

Ngay từ đầu, phiên tòa xét xử Montgomery đã có dấu hiệu bất công. Các thành viên Ku Klux Klan địa phương liên tục đe dọa luật sư của ông trong suốt quá trình tố tụng, và sau phần bào chữa kém cỏi và phiên tòa kéo dài chưa đầy một ngày, Montgomery bị kết tội và phải nhận án tù chung thân. Continue reading “15/11/1923: Vụ án James Montgomery”

Thế giới hôm nay: 14/11/2025

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Đài BBC xin lỗi Donald Trump vì đã cho phát sóng một bài phát biểu bị biên tập sai lệch trong một bộ phim tài liệu có cảnh quay cuộc nổi loạn ở Điện Capitol, nhưng cho biết họ “cực kỳ” không đồng tình với cáo buộc phỉ báng của ông và sẽ không bồi thường. Trước đó, Trump đe dọa kiện BBC với số tiền 1 tỷ đô la vì bộ phim tài liệu này, và đài truyền hình Anh tuyên bố sẽ không phát sóng lại. Tim Davie, Tổng giám đốc BBC, đã từ chức trong tuần này.

Chỉ số Nasdaq của Mỹ, vốn tập trung vào công nghệ, đã giảm 2,3% vào hôm qua, do ảnh hưởng từ đợt giảm giá cổ phiếu của các công ty có giá trị vốn hóa lớn. Nhà sản xuất chip Nvidia đóng cửa với mức giảm 3,6%, trong khi công ty điều hành trung tâm dữ liệu CoreWeave giảm 8,3%. Cùng lúc đó, lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn hai năm tăng 0,03 điểm phần trăm trong bối cảnh ngày càng có nhiều nghi ngờ về việc Cục Dự trữ Liên bang sẽ tiếp tục hạ lãi suất vào tháng tới. Continue reading “Thế giới hôm nay: 14/11/2025”

13/11/1974: Án mạng kinh hoàng tại Amityville

Nguồn: The Amityville murders, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào buổi tối bi thảm ngày này năm 1974, một thanh niên đã bắn chết cả gia đình mình bằng khẩu súng trường Marlin cỡ nòng 35 trong lúc cha mẹ, hai em trai, và hai em gái của hắn ta dường như đang ngủ. Vụ sát hại dã man gia đình DeFeo đã làm rung chuyển thị trấn Amityville yên bình ở Long Island – và tạo ra những câu chuyện kinh dị kéo dài hàng thập kỷ.

Đêm hôm đó, Ronald “Butch” DeFeo Jr. đã nói với mọi người tại một quán bar ở Amityville rằng cha mẹ mình đã bị bắn trong nhà riêng, một căn nhà cao cấp có tượng Đức Mẹ Đồng Trinh và biển hiệu ghi dòng chữ “High Hopes” (Hy vọng lớn lao) ở phía trước. Một số khách quen của quán bar đã cùng hắn trở về ngôi nhà mà nay đã trở thành địa điểm nổi tiếng ở số 112 Đại lộ Ocean, nơi một người đã gọi cho cảnh sát Quận Suffolk để báo cáo vụ án mạng. Ronald DeFeo, lúc đó 23 tuổi, ban đầu đổ lỗi rằng một băng đảng là kẻ gây án, nhưng đã nhận tội vào ngày hôm sau. Continue reading “13/11/1974: Án mạng kinh hoàng tại Amityville”

Thế giới hôm nay: 13/11/2025

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Tổng thống Donald Trump vừa ký thành luật một gói chi tiêu mới, chấm dứt 43 ngày đóng cửa chính phủ liên bang. Trước đó, Hạ viện Mỹ đã thông qua dự luật với 222 phiếu thuận và 209 phiếu chống. Dự luật này sẽ giúp chính phủ duy trì ngân sách cho đến cuối tháng 1. Trump đổ lỗi cho “những kẻ cực đoan” trong Đảng Dân chủ vì lần đóng cửa chính phủ kéo dài nhất từ trước đến nay và kêu gọi cử tri “đừng quên điều này” trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ.

Các đảng viên Dân chủ trong một ủy ban của Quốc hội Mỹ đã công bố các tài liệu mới từ tư gia của Jeffrey Epstein, cho thấy Trump từng ở nhà của tên tội phạm tình dục này cùng với một trong những nạn nhân của hắn. Trong một email khác, Epstein, người tự tử vào năm 2019, tuyên bố Trump “biết về các cô gái.” Trump từ lâu đã phủ nhận việc biết về hoạt động buôn bán tình dục của Epstein. Nhà Trắng cáo buộc Đảng Dân chủ đã bịa ra một “câu chuyện giả mạo.” Continue reading “Thế giới hôm nay: 13/11/2025”

Về việc sử dụng và lạm dụng thuật ngữ ‘Chủ nghĩa khủng bố ma túy’

Nguồn: Philip A. Berry, “The Use and Abuse of ‘Narco-Terrorism’,” Foreign Policy, 07/11/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Từ Afghanistan đến Venezuela, thuật ngữ gây hiểu lầm này đã trở thành nguồn cảm hứng cho nhiều thập kỷ thực hiện các chính sách sai lầm nhằm giải quyết các vấn đề thực tế.

Kể từ đầu tháng 9 đến nay, quân đội Mỹ đã tiến hành một loạt các cuộc tấn công chết người nhắm vào các tàu thuyền bị tình nghi vận chuyển ma túy ở vùng biển Caribbean và Thái Bình Dương, khiến ít nhất 70 người thiệt mạng.

Chính quyền Trump đã trình bày một số lập luận pháp lý và hùng biện đáng ngờ cho những hoạt động gây tranh cãi và bất hợp pháp này. Nhiều lập luận trong số đó xoay quanh “khủng bố ma túy” (narco-terrorism) – thuật ngữ mà Tổng thống Donald Trump đưa ra như một lý do hiển nhiên để biện minh cho việc sử dụng vũ lực quân sự. Continue reading “Về việc sử dụng và lạm dụng thuật ngữ ‘Chủ nghĩa khủng bố ma túy’”

Thế giới hôm nay: 12/11/2025

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Donald Trump tuyên bố giành “chiến thắng rất lớn” sau khi Thượng viện Mỹ thông qua dự luật chấm dứt tình trạng đóng cửa chính phủ liên bang dài nhất từ trước đến nay. Dù vậy, dự luật này, vốn sẽ khôi phục ngân sách cho các cơ quan liên bang đến hết tháng 1, vẫn cần được Hạ viện thông qua. Các thành viên Hạ viện, những người đã không họp kể từ tháng 9, có thể bỏ phiếu sớm nhất là trong hôm nay. Nhiều người trong số họ đang đến Washington trong bối cảnh việc đi lại gặp khó khăn do chính phủ đóng cửa.

Colombia tạm dừng chia sẻ thông tin tình báo với Mỹ để phản đối các cuộc không kích của chính quyền Trump nhắm vào những kẻ bị cáo buộc buôn bán ma túy ở vùng Caribbean. Tổng thống Colombia Gustavo Petro đã mô tả những cuộc tấn công như vậy là “giết người.” Mỹ gần đây đã thực hiện ít nhất 19 cuộc không kích nhắm vào các tàu bị cáo buộc chở ma túy trong khu vực. Hôm qua, Hải quân Mỹ cho biết tàu USS Gerald Ford, tàu chiến lớn nhất thế giới, đã đến Caribbean. Continue reading “Thế giới hôm nay: 12/11/2025”

Tập tránh xa chính sách ngoại giao ‘chiến lang’ trong bối cảnh kinh tế khó khăn

Nguồn: Katsuji Nakazawa, “Xi Jinping eschews ‘wolf warrior’ diplomacy amid economic woes,” Nikkei Asia, 06/11/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Cuộc đối đầu với Trump ở Hàn Quốc đã kết thúc bằng một trận hòa, chứ không phải là chiến thắng của Tập.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã nới lỏng lập trường ngoại giao cứng rắn của mình trong một loạt các cuộc đàm phán gần đây với các nhà lãnh đạo Mỹ, Nhật Bản, và Hàn Quốc.

Cụ thể, ông đã có cuộc gặp riêng với Tổng thống Mỹ Donald Trump, Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi, và Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae Myung bên lề hội nghị thượng đỉnh Hợp tác Kinh tế Châu Á-Thái Bình Dương (APEC) tại Gyeongju, Hàn Quốc. Continue reading “Tập tránh xa chính sách ngoại giao ‘chiến lang’ trong bối cảnh kinh tế khó khăn”

Thế giới hôm nay: 11/11/2025

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Thượng viện Mỹ vừa thông qua dự luật chấm dứt tình trạng đóng cửa chính phủ liên bang kéo dài nhất từ ​​trước đến nay. Dự luật này, được thông qua với tỷ lệ 60-40 phiếu ủng hộ từ hầu hết các nghị sĩ Cộng hòa và tám nghị sĩ Dân chủ, hiện đang được chuyển đến Hạ viện, nơi cuộc bỏ phiếu có thể diễn ra sớm nhất là vào ngày mai. Dự luật sẽ khôi phục nguồn tài trợ cho các cơ quan liên bang và trả lương cho những nhân viên bị cho nghỉ việc tạm thời, chí ít là cho đến cuối tháng 1 năm sau. Thị trường toàn cầu đã tăng điểm mạnh mẽ vào thứ Hai trước dự đoán này.

Donald Trump đe dọa kiện BBC đòi bồi thường 1 tỷ đô la nếu đài truyền hình này không rút lại bộ phim tài liệu “phỉ báng” được cho là đã chỉnh sửa có chọn lọc một trong những bài phát biểu của ông, cũng như xin lỗi và bồi thường. Trước đó, Chủ tịch BBC đã xin lỗi về “sai lầm trong phán đoán” liên quan đến bộ phim tài liệu về cuộc bạo loạn ở Điện Capitol, còn Tổng giám đốc BBC đã từ chức vào Chủ nhật. Continue reading “Thế giới hôm nay: 11/11/2025”

11/11/1988: Vụ án kinh hoàng trong sân nhà của Dorothea Puente

Nguồn: Police make a grisly discovery in Dorothea Puente’s lawn, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1998, nhà chức trách đã khai quật được một thi thể chôn trong sân nhà của Dorothea Puente, 59 tuổi, ở Sacramento, California. Puente khi đó đang điều hành một nhà dưỡng lão dành cho người già, và cuộc điều tra cuối cùng đã phát hiện thêm sáu thi thể khác được chôn trong khuôn viên nhà bà ta. Continue reading “11/11/1988: Vụ án kinh hoàng trong sân nhà của Dorothea Puente”

Thế giới hôm nay: 10/11/2025

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Đợt đóng cửa chính phủ liên bang dài nhất từ trước đến nay tại Mỹ có thể sắp kết thúc sau khi Thượng viện bỏ phiếu thông qua một dự luật thỏa hiệp. Một số thượng nghị sĩ Đảng Dân chủ đã chấp nhận ủng hộ dự luật cấp ngân sách cho chính phủ đến ngày 30/01, dù vấn đề gây tranh cãi chính – việc gia hạn bảo hiểm y tế – vẫn chưa được giải quyết ngay lập tức. Thay vào đó, họ đã được hứa sẽ bỏ phiếu riêng về vấn đề này vào tháng 12. Những đảng viên Dân chủ quyết định ủng hộ cho biết dự luật đã bao gồm các điều khoản cho phép phục hồi chức vụ cho những nhân viên liên bang đã bị sa thải trong thời gian đóng cửa 40 ngày. Tuy nhiên, dự luật này vẫn phải được Hạ viện thông qua và được Donald Trump phê chuẩn.

Tổng Giám đốc BBC, Tim Davie, vừa từ chức. Đài truyền hình công cộng Anh đang phải đối mặt với làn sóng chỉ trích vì đưa tin thiếu trung lập trong một số chủ đề, bao gồm Trump, Gaza, và quyền của người chuyển giới. Nhà Trắng đã chỉ trích một bộ phim tài liệu về cuộc nổi loạn ở Điện Capitol năm 2021, trong đó dường như đã biên tập bài phát biểu của Tổng thống Mỹ một cách có chọn lọc. Davie nói rằng ông “chịu trách nhiệm cuối cùng” cho những sai sót gần đây. Continue reading “Thế giới hôm nay: 10/11/2025”

Sơ lược các tranh luận ban đầu tại Tối cao Pháp viện Mỹ về vụ kiện thuế quan

Nguồn: Keith Johnson, “Initial Supreme Court Arguments on Tariffs Case Offer Some Hints,” Foreign Policy, 05/11/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Một số thẩm phán tỏ ra nghi ngờ việc diễn giải quyền hạn “không giới hạn” của Tổng thống theo cách quá rộng.

Hôm thứ Tư, Tối cao Pháp viện Mỹ đã lắng nghe các lập luận miệng trong một vụ án vừa cực kỳ phức tạp – như hầu hết các vụ án được đưa lên tòa án cấp cao nhất – lại vừa tập trung vào một số vấn đề khá cơ bản và quan trọng: Liệu Tổng thống có toàn quyền không giới hạn để can thiệp vào nền kinh tế Mỹ và hàng chục nghìn tỷ đô la thương mại quốc tế hay không? Các vụ án đang được xem xét này thách thức chính sách thuế quan toàn cầu sâu rộng mà Tổng thống Mỹ Donald Trump đưa ra sau khi ông ban bố tình trạng khẩn cấp quốc gia. Continue reading “Sơ lược các tranh luận ban đầu tại Tối cao Pháp viện Mỹ về vụ kiện thuế quan”

09/11/1965: Người biểu tình phản chiến tự thiêu

Nguồn: Antiwar protestor sets himself afire, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1965, trong vụ việc phản chiến thứ hai chỉ trong vòng một tuần, Roger Allen LaPorte, một thành viên 22 tuổi của phong trào Công nhân Công giáo, đã tự thiêu trước trụ sở Liên Hiệp Quốc tại New York. Trước khi qua đời vào ngày hôm sau, LaPorte tuyên bố: “Tôi phản đối chiến tranh, tất cả các cuộc chiến tranh. Tôi làm điều này như một hành động tôn giáo.” Hành động phản kháng của LaPorte đã diễn ra sau hành động của Norman Morrison, một tín đồ phái Giáo hữu 32 tuổi đến từ Baltimore, người đã tự thiêu trước Lầu Năm Góc vào ngày 02/11. Continue reading “09/11/1965: Người biểu tình phản chiến tự thiêu”

08/11/1994: California thông qua dự luật chống nhập cư

Nguồn: Proposition 187 is approved in California, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1994, 59% cử tri California đã bỏ phiếu thông qua Dự luật 187 (Proposition 187), theo đó cấm người nhập cư không có giấy tờ sử dụng các dịch vụ công cộng chính của tiểu bang. Dù có tỷ lệ ủng hộ áp đảo, nhưng dự luật này chưa bao giờ có hiệu lực.

Hồi năm 1994, California, quê hương của các Tổng thống Richard Nixon và Ronald Reagan, vẫn chưa phải là thành trì của Đảng Dân chủ như nhiều người hiện nay vẫn nghĩ. Là một điểm đến phổ biến cho người nhập cư từ Mỹ Latinh và Châu Á, cơ cấu dân số của California đã thay đổi đáng kể trong nửa sau của thế kỷ 20, nhưng cả Đảng Cộng hòa lẫn Đảng Dân chủ đều không giành được số phiếu bầu quyết định từ những người mới đến này. Nhưng tình hình đã thay đổi sau khi một nhóm các nhà hoạt động Cộng hòa và các nhà lập pháp cấp tiểu bang, phản ứng trước tình trạng suy thoái kinh tế của tiểu bang và sự hiện diện của hơn một triệu người nhập cư không giấy tờ, quyết định phát động chiến dịch kêu gọi thông qua Dự luật 187. Continue reading “08/11/1994: California thông qua dự luật chống nhập cư”