Nguồn: Historic figures, BBC (truy cập ngày 17/5/2015)
Biên dịch & Hiệu đính: Phạm Hồng Anh
Hồ Chí Minh (1890-1969) là người đã lãnh đạo phong trào dân tộc ở Việt Nam trong hơn ba mươi năm, chiến đấu chống lại Nhật Bản, đế quốc Pháp và sau đó là Việt Nam Cộng hòa được Mỹ chống lưng. Ông là Chủ tịch nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa từ năm 1945 cho tới khi qua đời.
Hồ Chí Minh (tên khai sinh là Nguyễn Tất Thành) sinh ngày 19 tháng 5 năm 1890 tại làng Hoàng Trù, miền Trung Việt Nam. Nước Việt Nam lúc đó là một thuộc địa của Pháp, thường được gọi là Đông dương thuộc Pháp, đồng thời có một vị hoàng đế trị vì trên danh nghĩa. Cha của Hồ Chí Minh làm quan trong triều đình, nhưng bị cách chức vì chỉ trích thực dân Pháp.
Năm 1911, Hồ Chí Minh làm việc trên một chiếc tàu Pháp và du hành nhiều nơi. Ông sống tại London và Paris, và là một thành viên sáng lập Đảng Cộng sản Pháp. Năm 1923, ông đến thăm Moscow để tham gia đào tạo tại Quốc tế Cộng sản, một tổ chức do Lenin sáng lập nhằm nhân rộng cách mạng ra toàn thế giới. Hồ Chí Minh đến miền nam Trung Quốc để tổ chức một phong trào cách mạng giữa những người Việt Nam lưu vong. Năm 1930, ông thành lập Đảng Cộng sản Đông Dương (lúc đầu có tên là Đảng Cộng sản Việt Nam – ND). Trong suốt thập niêm 1930, ông hoạt động ở Liên Xô và Trung Quốc.
Sau khi quân Nhật xâm lược Đông Dương năm 1941, Hồ Chí Minh quay trở lại quê nhà và thành lập Việt Minh (tức Việt Nam độc lập đồng minh – ND) – một phong trào độc lập do cộng sản lãnh đạo – để chống lại người Nhật. Ông bắt đầu lấy tên Hồ Chí Minh, có nghĩa là “Người đem lại Ánh sáng.”
Thế chiến thứ hai kết thúc, Việt Minh tuyên bố Việt Nam độc lập. Pháp không muốn từ bỏ thuộc địa của mình và do đó chiến tranh nổ ra năm 1946. Sau cuộc chiến kéo dài tám năm, người Pháp buộc phải chấp thuận ngồi vào bàn đàm phán hòa bình tại Geneva. Đất nước Việt Nam bị chia cắt thành miền bắc của cộng sản và miền nam phi cộng sản. Hồ Chí Minh trở thành chủ tịch nước tại miền bắc Việt Nam. Ông quyết tâm thống nhất đất nước dưới sự lãnh đạo của cộng sản.
Đầu những năm 1960, lực lượng du kích Việt Cộng được miền Bắc hỗ trợ đã tiến hành những cuộc tấn công vào chính phủ Việt Nam Cộng hòa. Do lo ngại sự lan rộng của chủ nghĩa cộng sản, Hoa Kỳ đã tăng cường cung cấp viện trợ cho miền Nam Việt Nam. Đến năm 1965, một số lượng lớn quân lính Mỹ đặt chân đến Việt Nam và cuộc chiến leo thang thành một cuộc xung đột lớn.
Từ giữa thập niên 1960, Hồ Chí Minh ở trong tình trạng sức khỏe yếu. Ông qua đời ngày 2 tháng 9 năm 1969. Khi những người Cộng sản chiếm được thủ đô Sài Gòn của miền Nam Việt Nam, thành phố này được đổi tên thành Thành phố Hồ Chí Minh.
