Nguồn: U.S. forces invade Guadalcanal, History.com
Biên dịch: Lê Hồng Loan
Vào ngày này năm 1942, Sư đoàn Thủy quân Lục chiến Số 1 của Hoa Kỳ bắt đầu Chiến dịch Watchtower, cuộc tấn công đầu tiên của Hoa Kỳ trong Thế chiến II, với việc đổ bộ lên Guadalcanal, một đảo thuộc Quần đảo Solomon.
Vào ngày 06/07/1942, quân Nhật đã đổ bộ lên đảo Guadalcanal và bắt đầu xây dựng một sân bay ở đó. Chiến dịch Watchtower là mật danh cho kế hoạch của Hoa Kỳ để chiếm Guadalcanal và các đảo xung quanh. Trong cuộc tấn công, quân đội Hoa Kỳ đã đổ bộ lên năm hòn đảo trong quần đảo Solomon. Mặc dù Nhật hoàn toàn bị bất ngờ bởi cuộc xâm nhập (thời tiết xấu đã khiến các máy bay do thám của họ phải hạ cánh), cuộc đổ bộ của Hoa Kỳ lên các đảo Florida, Tulagi, Gavutu và Tananbogo đã gặp phải nhiều sự kháng cự ban đầu từ lực lượng phòng thủ của Nhật.
Tuy nhiên lực lượng Hoa Kỳ đổ bộ lên Guadalcanal đã không gặp phải nhiều kháng cự – ít nhất là lúc đầu. Hơn 11.000 lính thủy đánh bộ đã đổ bộ lên hòn đảo, và 24 giờ trôi qua trước khi quân Nhật phòng thủ ở đó biết về cuộc tấn công. Các lực lượng Hoa Kỳ đã nhanh chóng chiếm lấy mục tiêu chính của họ là sân bay, và quân Nhật mặc dù đông hơn đã phải rút lui, nhưng điều đó không kéo dài. Lực lượng tiếp viện được đưa tới, và một trận đánh giáp lá cà quyết liệt đã diễn ra sau đó.
Hoa Kỳ đã ở vào thế đặc biệt bất lợi, bị tấn công từ cả trên biển và trên không. Nhưng Hải quân Hoa Kỳ đã có thể tăng cường tiếp viện, và đến tháng 02/1943, quân Nhật đã rút lui theo các mật lệnh của Nhật Hoàng (bí mật đến mức quân đội Hoa Kỳ thậm chí không biết việc đó đã xảy ra cho đến khi họ tình cờ bắt gặp các vị trí bỏ trống, những con thuyền rỗng, và quân nhu bị vứt bỏ). Tổng cộng, quân Nhật đã bị thiệt hại hơn 25.000 người, so với mức tổn thất 1.600 của Hoa Kỳ. Mỗi bên mất 24 tàu chiến.
Huân chương Danh dự (Medal of Honor) đầu tiên cho một lính thủy được trao cho Trung sĩ John Basilone vì đã chiến đấu trong Chiến dịch Watchtower. Theo quyết định đề cử ông nhận huân chương, ông “đã có đóng góp quan trọng cho sự thất bại và gần như là sự hủy diệt của một trung đoàn Nhật Bản.”
