02/11/1917: Balfour tuyên bố ủng hộ người Do Thái

Print Friendly, PDF & Email

Nguồn: Balfour Declaration letter written, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1917, Ngoại trưởng Arthur James Balfour đã viết một lá thư quan trọng cho công dân gốc Do Thái nổi tiếng nhất Anh Quốc, Nam tước Lionel Walter Rothschild, bày tỏ sự ủng hộ của chính phủ nước này đối với việc thành lập nhà nước Do Thái ở Palestine. Bức thư sau này được gọi là Tuyên bố Balfour (Balfour Declaration).

Hành động ủng hộ của Anh đối với Chủ nghĩa Phục quốc Do Thái (Zionism) xuất phát từ chính những lo ngại của họ về chiều hướng của Thế chiến I. Bên cạnh niềm tin chân thành của Bộ trưởng Tài chính Lloyd George cùng nhiều người khác vào tính chính đáng của phong trào Phục quốc Do Thái, các nhà lãnh đạo Anh còn hy vọng rằng một tuyên bố ủng hộ chủ nghĩa này sẽ giúp họ giành được sự ủng hộ của người Do Thái đối với phe Đồng minh Hiệp ước.

Ngày 02/11, Balfour đã gửi thư cho Rothschild, một người theo phong trào Phục quốc Do Thái nổi tiếng, đồng thời là bạn của lãnh đạo phong trào này, Chaim Weizmann, rằng: “Nhà vua ủng hộ việc thành lập ở Palestine một quốc gia cho người Do Thái.”

Ảnh hưởng của Tuyên bố Balfour đối với các sự kiện sau chiến tranh đã diễn ra tức thì: Theo hệ thống “ủy thác” (mandate) được tạo ra bởi Hiệp ước Versailles năm 1919, người Anh được trao quyền quản lý Palestine, với nhận thức rằng họ sẽ điều hành đất nước thay mặt cho cả cư dân gốc Do Thái lẫn Ả Rập.