Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Các biên kịch Hollywood đã đồng ý về một hợp đồng ba năm “dự kiến” với các doanh nghiệp điện ảnh và truyền hình để chấm dứt cuộc đình công kéo dài 146 ngày qua. Hiệp hội Biên kịch Hoa Kỳ cho biết thỏa thuận này, phải được 11.500 thành viên ký thông qua, là “đặc biệt” và sẽ mang lại “những lợi ích và sự bảo vệ có ý nghĩa.” Các biên kịch Hollywood muốn có thu nhập cao hơn và được bảo vệ khỏi trí tuệ nhân tạo. Trong khi đó nghiệp đoàn SAG-AFTRA, đại diện cho 150.000 diễn viên, vẫn đang đình công.
Các quan chức Ukraine khẳng định chỉ huy Hạm đội Biển Đen của Nga là một trong 34 sĩ quan thiệt mạng trong cuộc tấn công tên lửa vào trụ sở hạm đội hôm thứ Sáu tuần trước. Ukraine cũng cho biết ít nhất 6 người đã thiệt mạng trong cuộc không kích ban đêm của Nga vào Odessa, cảng lớn nhất Ukraine. Không quân Ukraine tuyên bố đã đánh chặn được 19 máy bay không người lái và 11 tên lửa hành trình.
Ả Rập Saudi sẽ đặt các hoạt động hạt nhân của mình dưới sự giám sát toàn diện của cơ quan giám sát nguyên tử Liên Hợp Quốc. Động thái được chờ đợi từ lâu này sẽ cho phép Saudi bắt đầu vận hành lò phản ứng hạt nhân đầu tiên. Thái tử Muhammad bin Salman từng nói Ả Rập Saudi sẽ tìm cách bắt kịp các hoạt động hạt nhân của Iran, một đối thủ lớn đã mở rộng các cơ sở hạt nhân trong những năm gần đây.
Ai Cập tuyên bố tổ chức bầu cử tổng thống vào tháng 12. Abdel-Fattah al-Sisi, một thống chế quân đội lên nắm quyền trong cuộc đảo chính mười năm trước, đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử gần đây nhất của đất nước với 92% phiếu bầu. Sau khi lên làm tổng thống, ông Sisi bắt tay vào thực hiện một kế hoạch đầu tư đầy tham vọng, nhưng lại làm đồng bảng Ai Cập mất giá và làm gia tăng bất mãn xã hội.
Bob Menendez, thượng nghị sĩ bang New Jersey bị truy tố tuần trước về tội tham nhũng, cho biết ông sẽ không từ chức khỏi Thượng viện. Ông đã rời khỏi chức chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện theo đúng quy định, nhưng nhấn mạnh mình sẽ được “chứng minh vô tội” một khi “tất cả sự thật được sáng tỏ.” Nhiều đồng nghiệp đảng Dân chủ đã kêu gọi ông từ chức.
Mỹ công nhận Quần đảo Cook và Niue, một nhóm các quần đảo ở Thái Bình Dương, là các quốc gia có chủ quyền, trong Hội nghị Thượng đỉnh Lãnh đạo Diễn đàn Mỹ và các Quần đảo Thái Bình Dương ở Washington, DC. Chính quyền Biden, vốn đang cạnh tranh trên mặt trận ngoại giao với Trung Quốc về các quốc đảo có tầm quan trọng chiến lược ở Thái Bình Dương, sẽ thiết lập quan hệ ngoại giao đầy đủ với các nước này. Mỹ cũng cam kết sẽ đầu tư nhiều hơn.
Cảnh sát Anh đã mở cuộc điều tra đối với diễn viên hài Russell Brand sau khi nhận được “một số cáo buộc về tội phạm tình dục” sau cuộc điều tra của Sunday Times và Channel 4, trong đó một số phụ nữ cáo buộc ông Brand tấn công tình dục và cưỡng hiếp. Ông Brand chưa bị buộc tội chính thức và phủ nhận mọi cáo buộc.
Con số trong ngày: 65 USD, là giá mỗi pound (0.45 kg) uranium trong tuần tính đến ngày 18 tháng 9, cao nhất kể từ năm 2011.
TIÊU ĐIỂM
Ukraine liên tục tấn công Crimea
Cuộc chiến của tổng thống Vladimir Putin cuối cùng cũng đã tìm đến Crimea. Hôm thứ Sáu, hai tên lửa của Ukraine đã bắn trúng trụ sở Hạm đội Biển Đen của Nga ở Sevastopol. Ukraine tuyên bố giết chết chỉ huy hạm đội cùng 33 sĩ quan khác. Kể từ đó, chính quyền Nga đã bắt đầu bật còi báo động không kích, điều mà trước đây họ không làm để tránh thừa nhận là Crimea đang bị Ukraine đe doạ.
Các chiến lược gia Ukraine nhận định Crimea, bán đảo bị Nga sáp nhập vào năm 2014, là gót chân Achilles của kẻ xâm lược. Nó rất quan trọng đối với khả năng triển khai quân và giữ vững các vùng lãnh thổ chiếm đóng của Nga, nhưng lại dễ bị cắt đứt. Kể từ mùa hè, Ukraine đã tăng cường tấn công ồ ạt, nhằm vào các căn cứ quân sự, căn cứ không quân và các trung tâm chỉ huy kiểm soát tại đây. Đã hơn một lần họ làm hỏng cầu Kerch, một hành lang giao thông quan trọng. Nhưng phía Nga đang có những điều chỉnh chiến thuật để đáp trả, chẳng hạn như di chuyển một số tàu đến các cảng an toàn hơn. Tầm quan trọng về mặt tâm lý của Crimea đối với quyền lực của Putin có nghĩa là ông sẽ không dễ gì để mất nó.
Lãnh đạo phe đối lập Hàn Quốc có thể bị bắt giữ
Vào thứ Ba, một tòa án Hàn Quốc sẽ xem xét liệu có nên ban hành lệnh bắt giữ Lee Jae-myung, lãnh đạo Đảng Dân chủ đối lập và là đối thủ chính của tổng thống Yoon Suk-yeol của Đảng Quyền lực Nhân dân bảo thủ, hay không. Các công tố viên đã theo đuổi ông Lee một thời gian vì cáo buộc hối lộ và chuyển tiền cho Triều Tiên. Nhưng họ không thể bắt giữ một nghị sĩ đương nhiệm nếu không có sự chấp thuận của quốc hội, nơi đảng thiên tả của ông Lee đang chiếm đa số. Hồi tháng 2, quốc hội đã bỏ phiếu không cho phép bắt giữ ông. Nhưng đến cuộc bỏ phiếu thứ hai hôm 21 tháng 9 thì gió đã đảo chiều.
Ông Lee nói tổng thống và văn phòng công tố mà ông Yoon từng điều hành đang tổ chức săn lùng phù thủy. Song kết quả của cuộc bỏ phiếu hôm 21 tháng 9, mà trong đó một số đáng kể nghị sĩ Đảng Dân chủ quyết định không bảo vệ ông, cho thấy sự bất bình ngày càng lan rộng. Với cuộc bầu cử quốc hội sắp diễn ra vào tháng 4, một số nghị sĩ Đảng Dân chủ đang cố gắng loại bỏ một nhà lãnh đạo gây tranh cãi.
Tình hình nhà đất Mỹ vẫn nóng bất chấp lãi suất cao
Thị trường nhà đất Mỹ đang trong tình trạng vừa nóng vừa lạnh. Với lãi suất thế chấp trên 7%, cao nhất trong hơn hai mươi năm, việc vay tiền để mua nhà là cực kỳ tốn kém. Do đó dĩ nhiên nhu cầu đã suy yếu. Nhưng những người có nhà cũng tỏ ra không muốn bán. Nhiều người trong số họ có các khoản thế chấp cố định dài hạn với lãi suất ưu đãi từ trước khi Fed tăng lãi suất chống lạm phát, và do đó sẽ mất món hời này nếu bán ra.
Kết quả là số lượng nhà được rao bán giảm mạnh, từ đó đẩy giá lên cao. Khi chỉ số S&P Case-Shiller toàn quốc được công bố vào thứ Ba, giá nhà được dự kiến sẽ tăng tháng thứ sáu liên tiếp. Các số liệu khác cũng có thể cho thấy doanh số bán nhà mới tăng mạnh. Với nguồn cung eo hẹp, một số người mua bất chấp lãi suất đang chuyển hướng sang nhà xây mới.
Biden và Trump lần lượt thăm Detroit
Tổng thống Joe Biden sẽ đến thăm Detroit, Michigan, vào thứ Ba để dành thời gian với các công nhân đình công, những người đang đấu tranh với General Motors, Ford và Stellantis. Từ trước đến nay chưa có tổng thống đương nhiệm nào tham gia một cuộc đình công. Donald Trump, đối thủ tiềm năng của ông Biden vào năm tới, dự định sẽ tới Detroit vào thứ Tư. Ông có thể gặp một số công nhân ủng hộ mình, nhưng sẽ không được hầu hết họ chào đón.
Cuộc đình công bắt đầu cách đây 10 ngày chủ yếu xoay quanh vấn đề tiền lương. United Auto Workers muốn tăng lương mạnh; nhưng các công ty chỉ đồng ý tăng khiêm tốn. Đàm phán cho tới nay vẫn bế tắc, mặc dù UAW có thể sớm chấm dứt đình công ở Ford vì hãng này tỏ ra nhượng bộ hơn. Nhưng ông Trump lại đổ lỗi cho ô tô điện, thứ mà ông cáo buộc ông Biden áp đặt lên người tiêu dùng Mỹ, qua đó gây bất lợi cho người lao động ngành ô tô ở Detroit. Dù thế nào đi nữa, những người đình công hy vọng mọi sự chú ý chính trị sẽ giúp ích cho mục tiêu của họ.
