Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Thủ tướng Israel Binyamin Netanyahu cho biết nội các chiến tranh của nước này đã “nhất trí quyết định” “tiếp tục hoạt động” tại Rafah, một thành phố ở miền nam Gaza. Trước đó, Israel đã yêu cầu hơn 100.000 người trong khu vực sơ tán đến nơi mà nước này tuyên bố là vùng nhân đạo. Trong khi đó Hamas cho biết họ đã thông qua một thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza do Ai Cập và Qatar đề xuất và “quả bóng [hiện] đang trong chân Israel.” Trong một tuyên bố hôm thứ Hai, ông Netanyahu nói đề xuất này “không đáp ứng được các yêu cầu cốt lõi của Israel” nhưng đàm phán sẽ tiếp tục. Liên Hợp Quốc kêu gọi chính phủ Israel và lãnh đạo Hamas đạt được thỏa thuận.
Tập Cận Bình đã gặp Emmanuel Macron, tổng thống Pháp, và Ursula von der Leyen, người đứng đầu Ủy ban châu Âu, tại Paris khi ông bắt đầu chuyến thăm cấp nhà nước kéo dài hai ngày tới Pháp. Ông Tập gọi mối quan hệ của Trung Quốc với Pháp là “hình mẫu cho cộng đồng quốc tế.” Ông Macron kêu gọi nhà lãnh đạo Trung Quốc đưa ra “các quy tắc công bằng cho tất cả” nhằm giảm bớt căng thẳng thương mại và đảm bảo “mối quan hệ cân bằng” giữa châu Âu và Trung Quốc.
Đại học Columbia ở New York thông báo hủy buổi lễ tốt nghiệp chính dự kiến vào ngày 15 tháng 5 sau nhiều tuần biểu tình của sinh viên ủng hộ Palestine. Thay vào đó, trường sẽ tổ chức các buổi lễ nhỏ hơn cho mỗi trường trong số 19 trường thành viên. Hơn 200 người đã bị bắt tại Columbia kể từ giữa tháng 4. Ngoài ra, Đại học Emory ở Atlanta cũng thông báo chuyển lễ khai giảng đến một địa điểm ngoài khuôn viên trường.
Thẩm phán chủ toạ phiên tòa hình sự của Donald Trump ở Manhattan đã nhắc nhở ông lần thứ mười vì vi phạm lệnh cấm phát ngôn, và đe dọa sẽ bỏ tù ông nếu ông tiếp tục. Juan Merchan cho biết ông muốn “bảo vệ phẩm giá của hệ thống tư pháp” và những lời lăng mạ liên tục của ông Trump đối với các nhân chứng và bồi thẩm đoàn đã cấu thành một “cuộc tấn công trực diện vào nền pháp quyền.”
Liên minh châu Âu lần đầu tiên đề xuất các biện pháp trừng phạt đối với ngành khí đốt tự nhiên hóa lỏng giàu lợi nhuận của Nga. Kadri Simson, Ủy viên Năng lượng của EU, cho biết khối này sẽ “hạn chế khả năng tiếp cận” của LNG Nga tới các trạm năng lượng châu Âu. POLITICO Europe đưa tin rằng các lệnh trừng phạt sắp tới – một phần trong gói thứ 14 của EU kể từ khi Nga xâm lược Ukraine – có thể ảnh hưởng đến khoảng 1/4 doanh thu LNG của nước này.
Vladimir Putin đã ra lệnh cho quân đội Nga bắt đầu một loạt cuộc tập trận quân sự liên quan đến vũ khí hạt nhân chiến thuật. Bộ quốc phòng Nga cho biết cuộc tập trận, với sự tham dự của cả không quân và hải quân, được tổ chức “để đáp trả những tuyên bố khiêu khích và đe dọa của một số quan chức phương Tây.” Ông Putin đã nhiều lần đem hạt nhân ra đe dọa các chính phủ phương Tây ủng hộ Ukraine.
John Swinney trở thành lãnh đạo Đảng Quốc gia Scotland (SNP) sau khi đối thủ duy nhất của ông, Graeme McCormick, một nhà hoạt động ngoan cường, bỏ cuộc. Ông Swinney, người trước đây lãnh đạo SNP từ năm 2000 đến 2004, sẽ trở thành thủ hiến đầu tiên của Scotland vào cuối tuần này. Người tiền nhiệm của ông, Humza Yousaf, đã từ chức một tuần trước sau khi từ bỏ liên minh với Đảng Xanh Scotland.
Con số trong ngày: 40%, là tỷ lệ xấp xỉ người Hàn Quốc trên 65 tuổi sống dưới mức nghèo của OECD.
TIÊU ĐIỂM
Hôm nay Putin nhậm chức nhiệm kỳ thứ năm
Vào thứ Ba, ông Vladimir Putin sẽ nhậm chức tổng thống Nga với nhiệm kỳ sáu năm. Hồi tháng 3, ông Putin đã tuyên bố chiến thắng trong một cuộc bầu cử giả hiệu, với kết quả được biết trước từ lâu. Trong 24 năm nắm quyền của mình, ông Putin đã củng cố kiểm soát truyền thông, trong khi những nhân vật đối lập với ông đều bị bịt miệng, bỏ tù, hoặc giết chết.
Theo luật, tổng thống Nga phải thành lập một chính phủ mới khi bắt đầu nhiệm kỳ của mình. Có rất nhiều tin đồn rằng ông Putin đang lên kế hoạch thay máu. Vào tháng 4, thứ trưởng quốc phòng Timur Ivanov đã bị bắt vì nghi ngờ tham nhũng. Vụ sa thải cấp cao đầu tiên kể từ khi Nga xâm lược Ukraine vào năm 2022 đã khiến một số người theo dõi Điện Kremlin tự hỏi liệu một đồng minh của ông Ivanov, bộ trưởng quốc phòng Sergei Shoigu, có thể bị sa thải hay không. Nhưng việc thay máu ở vị trí cao nhất này là khó xảy ra; cũng như sẽ không có bất kỳ ngừng nghỉ nào trong chiến tranh. Tuần trước, bộ quốc phòng đã kêu gọi tăng cường sản xuất vũ khí ở Nga.
Tổng tuyển cử ở Ấn Độ đi được nửa đường
Các điểm bỏ phiếu đầu tiên đã mở cách đây hơn hai tuần ở Ấn Độ, nhưng việc bỏ phiếu chỉ mới đi được nửa chặng đường. Vào thứ Ba, người Ấn Độ ở 93 khu vực bầu cử sẽ bỏ phiếu ở giai đoạn thứ ba trong bảy giai đoạn bỏ phiếu. Tỷ lệ cử tri đi bầu cho đến nay vẫn thấp hơn so với các giai đoạn tương đương trong cuộc tổng tuyển cử trước đó vào năm 2019. Ủy ban bầu cử đổ lỗi cho sự thờ ơ của cử tri. Nhiều người Ấn Độ không mong đợi nhiều vào một cuộc cạnh tranh, khi Đảng Bharatiya Janata cầm quyền có vẻ sẽ giành chiến thắng một cách thoải mái.
Điều đó hầu như không làm dịu đi chiến dịch tranh cử của BJP. Đảng đang khơi dậy những người ủng hộ theo chủ nghĩa dân tộc Hindu giáo của mình. Thủ tướng Narendra Modi là nhân vật dẫn đầu. Ông nói đảng đối lập chính, đảng Quốc đại, đang phân phối lại của cải từ những người theo đạo Hindu cho những “kẻ xâm nhập,” một cách ngầm ám chỉ đến người Hồi giáo. Tuần trước, người quản lý tài khoản mạng xã hội của Quốc đại đã bị bắt vì cáo buộc chỉnh sửa các video chỉ trích BJP. Còn gần một tháng nữa cuộc bỏ phiếu mới kết thúc, và do đó sẽ còn nhiều sự việc gay gắt hơn.
Apple công bố iPad mới
Vào thứ Ba, Apple sẽ công bố phiên bản mới của máy tính bảng iPad. Đây là lần nâng cấp đầu tiên sau 18 tháng, khoảng nghỉ dài nhất kể từ khi sản phẩm này ra mắt vào năm 2010. Apple hy vọng sẽ vực dậy hoạt động kinh doanh thiết bị đang đi xuống của họ. Ba phần tư doanh thu của công ty đến từ việc bán iPad, iPhone, máy Mac và thiết bị đeo, nhưng doanh số đang giảm – giảm 1/10 trong ba tháng đầu năm 2024 so với cùng kỳ năm ngoái. Một phần nguyên nhân là do thị trường bão hòa ở các nước giàu. Trong khi đó, tại các thị trường mới nổi, Apple phải đối mặt với cạnh tranh ngày càng tăng từ các công ty địa phương. Tại Trung Quốc, khách hàng đang chuyển sang sử dụng các thương hiệu nội địa như Huawei cho điện thoại thông minh cao cấp.
Apple cần thổi luồng sinh khí mới vào hoạt động kinh doanh cốt lõi của mình. Nhiều người mong đợi thế hệ iPhone tiếp theo sẽ được cải tiến bằng trí tuệ nhân tạo – điều mà Samsung, đối thủ đến từ Hàn Quốc, đã công bố. Apple cũng đang tung ra các thiết bị mới. Hồi tháng 2, hãng đã phát hành kính thực tế tăng cường Vision Pro, qua đó đặt một ván cược lớn vào cách người tiêu dùng sẽ sử dụng công nghệ hoàn toàn mới này.
Hôm nay Indiana bỏ phiếu sơ bộ
Vào thứ Ba các cử tri bang Indiana sẽ đi bỏ phiếu để chọn ứng viên cho các chức vụ từ thành viên hội đồng thị trấn đến tổng thống Mỹ. Cuộc đua được theo dõi nhiều nhất là vị trí ứng viên thống đốc của đảng Cộng hòa. Người đương nhiệm, Eric Holcomb, bị giới hạn nhiệm kỳ và do đó phải từ chức. Ở bang đỏ đậm này, ai giành chiến thắng trong cuộc bầu cử sơ bộ sẽ chắc chắn thay thế ông Holcomb.
Cuộc đua khá đông đảo và tốn kém. Trong số sáu ứng viên đang tranh cử, người dẫn đầu là Mike Braun, một thượng nghị sĩ Mỹ được Donald Trump tán thành. Các ứng viên đã chi tổng cộng 40 triệu đô la – một số tiền gần như chưa từng có trong cuộc đua giành chức thống đốc Indiana – và các chiến dịch tranh cử của họ có rất nhiều chỉ trích mang tính cá nhân. Các vấn đề quốc gia, như nhập cư và mối đe dọa từ Trung Quốc, đã chiếm sóng, trong khi các chính sách bang lại không mấy được nhắc đến. Bực mình vì điều đó, ông Holcomb đã từ chối không ủng hộ bất kỳ ai.
