Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã lên án vụ binh lính Israel bắn một phụ nữ Mỹ gốc Thổ Nhĩ Kỳ ở Bờ Tây vào tuần trước là “không thể chấp nhận được” và kêu gọi “thay đổi cơ bản” trong hoạt động của Lực lượng Phòng vệ Israel ở lãnh thổ này. Trong khi đó, đòn không kích của Israel vào một lều trại ở nam Gaza đã giết chết ít nhất 40 người và làm bị thương 60 người khác, theo các quan chức Palestine. Israel cho biết cuộc tấn công nhắm vào một trung tâm chỉ huy của Hamas “ngụy trang trong khu vực nhân đạo ở Khan Younis,” một thành phố nam Gaza. Hamas phủ nhận tuyên bố của Israel.
Phát biểu trong chuyến thăm London, ông Blinken cũng tuyên bố Nga sẽ sử dụng tên lửa đạn đạo do Iran cung cấp ở Ukraine “trong vòng vài tuần.” Ông cho biết Hoa Kỳ và các đồng minh sẽ sớm công bố một vòng trừng phạt mới đối với quốc gia Trung Đông này. Ông Blinken và David Lammy, ngoại trưởng Anh, thông báo họ sẽ đến thủ đô Kyiv của Ukraine trong tuần.
Tòa án Công lý châu Âu tuyên bố Apple phải nộp 13 tỷ euro (14,4 tỷ đô la) tiền thuế. Hồi năm 2016, Ủy ban châu Âu đã cáo buộc Ireland trao cho gã khổng lồ công nghệ Mỹ những ưu đãi thuế bất hợp pháp, một cáo buộc mà phán quyết của Toà Công lý xác nhận. Hôm thứ Hai, Apple đã công bố một loạt sản phẩm bao gồm iPhone mới nhất, đi kèm các tính năng AI mới và những thay đổi đối với hệ thống camera.
Cục Dự trữ Liên bang đã giảm mức tăng đề xuất đối với yêu cầu vốn áp dụng cho các ngân hàng Mỹ đi một nửa. Các quy tắc, được gọi là “trò chơi kết thúc Basel III,” dự kiến có hiệu lực vào năm 2025 và được công bố từ năm ngoái. Đề xuất ban đầu vấp phải phản ứng dữ dội từ các ngân hàng lớn nhất Phố Wall, vì họ cho rằng việc tăng yêu cầu vốn sẽ làm giảm hoạt động cho vay và gây hại cho nền kinh tế.
Dầu thô Brent đã giảm giá xuống dưới 70 đô la một thùng lần đầu tiên kể từ tháng 12 năm 2021, trong bối cảnh nhập khẩu của Trung Quốc chậm lại và OPEC hạ dự báo. OPEC dự kiến nhu cầu toàn cầu sẽ tăng lên 2,03 triệu thùng mỗi ngày (bpd) trong năm nay và 1,74 triệu bpd trong năm tới, giảm so với dự báo của tháng trước là 2,11 triệu bpd và 1,78 triệu bpd.
Nicaragua đã thu hồi quyền công dân và tịch thu tài sản của 135 tù nhân chính trị được trả tự do vào tuần trước. Những người này đã được đưa đến Guatemala để nộp đơn xin tư cách hợp pháp tại Mỹ, nước đã làm trung gian cho việc thả họ. (Mười ba người là thành viên của một nhà thờ có trụ sở tại Texas.) Daniel Ortega, nhà độc tài của Nicaragua, đã tước quyền công dân của hàng trăm đối thủ chính trị lưu vong trong những năm gần đây.
Bão Yagi đã làm ít nhất 127 người thiệt mạng và làm bị thương 764 người khác ở Việt Nam. Đây là cơn bão mạnh nhất ở Thái Bình Dương trong năm nay và đã làm hư hại hơn 50.000 ngôi nhà. Chính phủ ước tính cơn bão đã gây thiệt hại trị giá 300 tỷ đồng (12,1 triệu đô la) ở tỉnh Bắc Giang.
Con số trong ngày: 32%, là tỉ lệ của tài sản hưu trí trên GDP ở châu Âu, so với 173% ở Mỹ.
TIÊU ĐIỂM
Lạm phát ở Mỹ đã qua đi
Trong vài năm qua nỗi lo kinh tế lớn nhất ở Mỹ, cũng như ở nhiều nước khác, là lạm phát. Song dữ liệu công bố vào thứ Tư sẽ tiếp tục cho thấy nỗi lo này đang nhanh chóng biến mất. Giới phân tích cho rằng giá tiêu dùng trong tháng 8 đã tăng khoảng 0,2% so với tháng trước đó, đánh dấu tháng thứ tư liên tiếp lạm phát tương đối thấp. Ngoài ra giá dầu giảm trong tháng 8 cũng có thể kéo lạm phát xuống.
Những con số hàng tháng này hợp thành mức tăng giá 2,6% theo năm, gần với mục tiêu 2% của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ. Dữ liệu giá cả được công bố ngay sau báo cáo tuần trước cho thấy thị trường việc làm tiếp tục suy yếu, một nỗi lo kinh tế mới. Fed gần như chắc chắn sẽ bắt đầu cắt giảm lãi suất trong tháng 9. Nếu dữ liệu cho thấy lạm phát thấp hơn kỳ vọng, ngân hàng trung ương có thể sẽ phải cắt giảm lãi suất mạnh tay hơn.
Đảng Bảo thủ Anh đang bầu lãnh đạo mới
Đảng Bảo thủ Anh đã phải chịu thất bại mang tính lịch sử trong cuộc tổng tuyển cử hồi tháng 7. Hôm nay, bốn ứng viên cuối cùng trong cuộc đua kế nhiệm Rishi Sunak làm lãnh đạo đảng sẽ bắt đầu chiến dịch vận động tranh cử của mình. Họ là Robert Jenrick, cựu bộ trưởng di trú; James Cleverly, cựu bộ trưởng nội vụ và ngoại giao; Kemi Badenoch, cựu bộ trưởng kinh doanh; và Tom Tugendhat, cựu bộ trưởng an ninh. Mel Stride, cựu bộ trưởng phúc lợi, đã bị loại trong vòng bỏ phiếu thứ hai của các nghị sĩ Bảo thủ vào thứ Ba. Với 33 đề cử trong vòng bỏ phiếu này, ông Jenrick hiện là ứng viên hàng đầu.
Họ sẽ lần lượt ra trình bày trước các thành viên Đảng Bảo thủ tại hội nghị của đảng, bắt đầu vào ngày 29 tháng 9 tại Birmingham. Sau đó, các đảng viên sẽ lựa chọn giữa hai ứng viên cuối cùng, và người chiến thắng sẽ được công bố vào ngày 2 tháng 11. Đảng hiện chỉ có 121 trên 650 ghế trong hạ viện Anh. Nhưng khi giai đoạn trăng mật của chính phủ Lao động qua đi và trong bối cảnh một cử tri đoàn khó đoán, thì đảng sẽ cần phải xem xét nghiêm túc việc lựa chọn nhà lãnh đạo mới.
11/9 và hậu quả để lại cho sức khoẻ của các nạn nhân
Một trong những hình ảnh ám ảnh nhất của ngày 11 tháng 9 năm 2001 là Marcy Borders, một phụ nữ trẻ phủ đầy tro bụi đang chạy khỏi tòa tháp phía bắc của Trung tâm Thương mại Thế giới. Về sau cô đã chia sẻ về khoảng khắc ấy, khi bụi khiến cô cảm thấy như bị ngạt thở. Borders qua đời vì ung thư dạ dày vào năm 2015, khi chỉ mới 42 tuổi, tự hỏi rằng liệu các hạt bụi có gây ra căn bệnh này không.
Bụi từ thảm họa 11/9 liên quan đến nhiều loại bệnh tật. Một nghiên cứu gần đây của NYU Langone cho thấy những người tiếp xúc với bụi có nguy cơ mắc ung thư vú cao hơn. Hơn 132.000 người đã đăng ký tham gia Chương trình Y tế Trung tâm Thương mại Thế giới, một hệ thống do liên bang tài trợ phụ trách cung cấp dịch vụ y tế cho nạn nhân 11/9. Họ mắc hơn 60 loại ung thư và các bệnh khác. Trong khi đó, số lính cứu hỏa tử vong do bệnh tật vì tiếp xúc với chất độc tại Ground Zero đã lên tới 370 người, vượt qua số lính cứu hỏa tử vong trong chính ngày 11/9. Nhưng một số người lo ngại tài trợ liên bang đang cạn kiệt, dẫn đến việc cắt giảm chi phí chăm sóc sức khỏe trong tương lai.
