Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Bộ trưởng quốc phòng Israel Yoav Gallant cho biết “giai đoạn tiếp theo trong cuộc chiến chống Hezbollah sẽ sớm bắt đầu,” ám chỉ rằng một cuộc xâm lược trên bộ vào Lebanon sẽ xảy ra. Trước đó Israel đã không kích trung tâm Beirut, thủ đô của Lebanon, lần đầu tiên sau gần hai mươi năm, giết chết Fatah Sherif al-Amin, thủ lĩnh Hamas tại Lebanon, và ba thành viên cấp cao của Mặt trận Bình dân Giải phóng Palestine. Bộ y tế Lebanon cho biết các đòn tấn công đã giết chết 136 người trong 24 giờ qua.
Thị trường chứng khoán Trung Quốc đã có ngày giao dịch tốt nhất kể từ năm 2008, với chỉ số chuẩn CSI300 tăng hơn 8%, sau chín ngày tăng liên tiếp. Thị trường khởi sắc từ sau thông báo kích thích kinh tế của chính phủ vào tuần trước. Các biện pháp kích thích bao gồm cắt giảm lãi suất, cắt giảm yêu cầu dự trữ bắt buộc của các ngân hàng, và hạ lãi suất cho các khoản thế chấp hiện tại.
Nga không kích 11 khu vực ở Ukraine. Đây là đêm thứ 33 liên tiếp Nga tiến hành không kích, lập kỷ lục mới theo tháng về số cuộc tấn công bằng máy bay không người lái. Phòng không Ukraine đã bắn hạ 67 trên 73 máy bay không người lái và một tên lửa của Nga, theo quân đội Ukraine. Không có thương vong nào được báo cáo.
Theo dữ liệu sơ bộ, tỷ lệ lạm phát năm ở Đức đã giảm xuống còn 1,8% trong tháng 9. Con số này thấp hơn mục tiêu 2% của Ngân hàng Trung ương châu Âu, lần đầu tiên kể từ đầu năm 2021. Giá năng lượng và vận tải giảm là nguyên nhân chủ yếu. Dữ liệu mới làm tăng khả năng ECB sẽ cắt giảm lãi suất tại cuộc họp tiếp theo vào tháng 10.
Một phiên tòa xét xử tội biển thủ đối với Marine Le Pen, lãnh đạo đảng cực hữu Mặt trận Quốc gia của Pháp, đã bắt đầu tại Paris. Bà Le Pen và đảng của mình bị cáo buộc sử dụng sai mục đích 3 triệu euro (khoảng 3,3 triệu đô la) tiền của Nghị viện châu Âu, một cáo buộc mà bà phủ nhận. Hơn 20 nhân vật khác của đảng cũng đang bị xét xử. Nếu bị kết tội, bà Le Pen có thể phải đối mặt với án tù, khoản tiền phạt lớn, và lệnh cấm giữ chức vụ công trong mười năm, cản trở tham vọng trở thành tổng thống trong tương lai của bà.
Chính quyền Biden đã công bố các hạn chế chặt chẽ hơn đối với người tị nạn tại biên giới phía nam của Mỹ. Theo chính sách được đưa ra vào tháng 6, những người di cư nhập cảnh bất hợp pháp vào Mỹ có thể yêu cầu tị nạn nếu số vụ bắt giữ hàng ngày tại biên giới là dưới 1.500 người trong bảy ngày liên tiếp. Song chính quyền giờ đây đã nâng khung thời gian này lên 28 ngày liên tiếp. Hồi tháng 7, lực lượng tuần tra biên giới của Mỹ thông báo số vụ bắt giữ người nhập cảnh bất hợp pháp đã giảm xuống còn 1.900 theo trung bình bảy ngày.
Nhà máy điện chạy bằng than cuối cùng của Anh đã đóng cửa sau 57 năm hoạt động. Là một trong những nước đầu tiên sử dụng điện than, Anh đã sử dụng nhiên liệu hóa thạch từ năm 1882. Việc đóng cửa nhà máy ở Ratcliffe-on-Soar, Nottinghamshire, là một cột mốc quan trọng trong tiến trình chuyển đổi năng lượng của Anh: trong năm 2023, than chỉ đóng góp 1% nguồn cung điện ở Anh, trong khi sản lượng điện gió và mặt trời đạt mức cao kỷ lục.
Con số trong ngày: 2,5 triệu héc-ta, là số đất công mà ngân hàng phát triển quốc gia Brazil cho rằng nước này có thể cho các công ty tái trồng rừng thuê.
TIÊU ĐIỂM
Hôm nay tân thủ tướng Nhật Bản nhậm chức
Nhật Bản sẽ có lãnh đạo mới vào thứ Ba. Ishiba Shigeru sẽ tuyên thệ nhậm chức thủ tướng sau khi giành chiến thắng trong cuộc đua giành quyền lãnh đạo Đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền. Đối với cá nhân ông Ishiba, đây là bước hoàn thành một tham vọng lâu dài: bốn lần ứng cử trước đây của ông vào vị trí lãnh đạo đảng, từ năm 2008, đều thất bại.
Ông Ishiba nổi tiếng là cái gai trong đảng của mình. Nhưng trong mắt công chúng, ông luôn được xếp hạng là chính trị gia được yêu thích nhất của đất nước. Là con trai của một chính trị gia lâu năm đến từ Tottori, một tỉnh nông thôn ở miền tây Nhật Bản, ông tự định vị mình như người bảo vệ cho các vùng bị lãng quên ở Nhật Bản. Ông cũng rất quan tâm đến quốc phòng và an ninh, từng giữ chức bộ trưởng quốc phòng. LDP hy vọng ông Ishiba sẽ giúp cải thiện hình ảnh của đảng, vốn bị hoen ố bởi vụ bê bối tài chính gần đây. Ông sẽ sớm có một bài thử, với kế hoạch tổ chức tổng tuyển cử bất thường vào ngày 27 tháng 10.
J.D. Vance và Tim Walz tranh luận
Donald Trump và Kamala Harris có thể sẽ không tranh luận với nhau nữa, nhưng không có nghĩa là sẽ không có thêm bất kỳ cuộc tranh luận nào nữa trên truyền hình trước ngày bầu cử. J.D. Vance và Tim Walz, ứng viên phó tổng thống của Đảng Cộng hòa và Đảng Dân chủ, sẽ đối đầu vào tối thứ Ba để khép lại một chu kỳ tranh luận vô cùng bất thường.
Ông Vance là ứng viên phó tổng thống không được ủng hộ nhất trong lịch sử cận đại. Các cử tri Mỹ thích ông Walz hơn. Do đó, ông Vance sẽ hy vọng dùng cuộc tranh luận để đẩy đối thủ của mình vào thế phòng thủ và nâng tỷ lệ ủng hộ của chính mình. Ông Walz, người thường tránh các câu hỏi từ giới truyền thông, sẽ bị thẩm vấn trước khán giả có lẽ là đông đảo nhất của ông trong cuộc bầu cử này. Ứng viên phó tổng thống thường không ảnh hưởng nhiều đến kết quả của cuộc bầu cử tổng thống, và các cuộc tranh luận giữa họ thường rơi vào quên lãng. Song sự kiện hôm nay có thể là một ngoại lệ.
Kinh tế châu Âu hạ nhiệt nhanh bất ngờ
Chỉ mới tuần trước, hầu hết các nhà kinh tế đều kỳ vọng Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) sẽ giữ nguyên lãi suất tại cuộc họp tiếp theo vào tháng 10, sau khi đã hạ lãi suất lần thứ hai trong năm nay vào tháng 9. Nhưng dữ liệu mới của chỉ số nhà quản lý mua hàng ở khu vực đồng euro đã thay đổi quan điểm đó. Trong tháng 9, sản xuất giảm với tốc độ nhanh nhất trong năm 2024, và tâm lý thị trường xuống mức thấp nhất kể từ tháng 11 năm 2023. Lạm phát dường như cũng giảm nhanh hơn dự kiến: tại Pháp và Tây Ban Nha, lãi suất hàng năm lần lượt đạt 1,5% và 1,7%, thấp hơn mục tiêu 2% của ECB.
Do đó, các nhà hoạch định chính sách của ngân hàng sẽ theo dõi chặt chẽ ước tính sơ bộ cho lạm phát hàng năm của khu vực đồng euro trong tháng 9, dự kiến công bố vào thứ Ba. Deutsche Bank và UBS đều dự đoán lạm phát sẽ giảm xuống 1,8%. Bấy nhiêu có thể là đủ để thúc đẩy ECB cắt giảm lãi suất thêm một lần nữa để ngăn chặn suy thoái.
Các cảng ở Mỹ đình công hàng loạt
Công nhân ở các cảng bờ đông nước Mỹ sẽ đình công vào thứ Ba. Đàm phán giữa công nhân và Liên minh Hàng hải Hoa Kỳ, tổ chức đại diện cho các cảng và hãng vận tải, đã đổ vỡ vào tháng 6. Hiệp hội Công nhân Bốc xếp Quốc tế, công đoàn đại diện cho công nhân cảng, lo ngại về việc tự động hóa ở các cảng và muốn tăng lương gần 80%.
Cuộc đình công sẽ đóng cửa năm trong số mười cảng bận rộn nhất ở Bắc Mỹ, từ Texas đến Maine. Nó sẽ làm gián đoạn việc giao hàng hóa tiêu dùng trị giá hàng tỷ đô la trong mùa cao điểm vận chuyển. Giá trị hàng nhập khẩu đóng container tại 36 cảng ở bờ đông của Mỹ lên tới 588 tỷ đô la vào năm ngoái.
Các công ty đã chuẩn bị trong nhiều tháng cho khả năng xảy ra đình công. Một nghiên cứu cho thấy lượng hàng tồn kho của các nhà bán lẻ Hoa Kỳ đang cao hơn khoảng 18 tỷ đô la so với mức ước tính dựa trên tốc độ tăng trưởng kinh tế hiện tại. Điều đó đã gây ra tình trạng tắc nghẽn và chuyển hướng thương mại sang bờ tây. Ngay cả khi cuộc đình công được hủy bỏ vào phút cuối, thiệt hại đáng kể đã xảy ra.
Hôm nay tân tổng thống Mexico nhậm chức
Claudia Sheinbaum sẽ tuyên thệ nhậm chức nữ tổng thống đầu tiên của Mexico vào thứ Ba. Công việc mới của cựu thị trưởng 62 tuổi của Thành phố Mexico không hề dễ dàng. Quyền lực của các băng đảng ma túy và các nhóm tội phạm khác khiến Mexico thậm chí còn khó quản trị hơn hầu hết các quốc gia lớn. Bà Sheinbaum cũng sẽ cảnh giác với người tiền nhiệm của mình, Andrés Manuel López Obrador. Ông là một trong những nhà lãnh đạo được yêu thích nhất ở Mỹ Latinh và vẫn là trụ cột trong đảng Morena của hai người. Hồi tháng 9, Morena đã bổ nhiệm con trai của López Obrador, Andrés López Beltran, vào một vị trí cấp cao.
Bà Sheinbaum là người kế nhiệm được ông López Obrador ủng hộ, và bà có thể sẽ tiếp tục nhiều chính sách của ông, chẳng hạn như mở rộng phát tiền mặt cho người nghèo. Nhưng bà có thể sẽ thân thiện hơn với doanh nghiệp và áp dụng cách tiếp cận kỹ trị hơn so với người tiền nhiệm. Một điểm nóng có thể là Pemex, công ty dầu khí nhà nước. Bà đã cam kết thúc đẩy quá trình chuyển đổi sang năng lượng sạch, có thể bao gồm việc rút bớt hỗ trợ tài chính cho Pemex. Nhưng bà có thể bị cản trở bởi những người trung thành với ông López Obrador.
