Nguồn: Loma Prieta earthquake strikes near San Francisco, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1989, một trận động đất đã xảy ra ở Vùng Vịnh San Francisco, khiến 67 người thiệt mạng và gây thiệt hại hơn 5 tỷ đô la. Dù đây là một trong những trận động đất mạnh nhất và có sức tàn phá lớn nhất từng xảy ra ở một khu vực đông dân cư của Mỹ, nhưng số người chết thực sự có thể còn tệ hơn nhiều.
Ngay từ thế kỷ 20, người ta đã biết San Francisco nằm khá gần Đường đứt gãy San Andreas, nhưng kiến thức đó vẫn không thể ngăn cản việc xây dựng nhiều tòa nhà gạch không được gia cố trong khu vực. Cuối cùng, vào năm 1972, các quy định xây dựng được sửa đổi đã yêu cầu phải xây dựng các công trình mới để chống chịu được động đất. Các quy định mới cũng yêu cầu cải tạo các tòa nhà cũ để đáp ứng các tiêu chuẩn mới, nhưng chi phí liên quan khiến các dự án này không được cộng đồng ưu tiên.
Ngày 17/10 năm ấy, cả Vùng Vịnh đang xôn xao về bóng chày. Oakland Athletics và San Francisco Giants, hai đội bóng địa phương, đã lọt vào Giải World Series. Trận thứ ba trong loạt đấu đã được lên lịch bắt đầu lúc 5:30 chiều tại Công viên Candlestick của San Francisco. Ngay trước trận đấu, khi các máy quay đang ở trên sân, một trận động đất mạnh 7,1 độ richter, có tâm chấn gần Đỉnh Loma Prieta ở Dãy núi Santa Cruz đã làm rung chuyển khu vực từ Santa Cruz đến Oakland. Dù sân vận động đủ sức chịu được đợt rung lắc, nhưng phần lớn các khu vực còn lại của San Francisco không may mắn như vậy.
Bến du thuyền của thành phố đã chịu thiệt hại lớn. Được xây dựng trước năm 1972, trên một khu vực không có nền đá bên dưới, cơn động đất đã khiến nhiều ngôi nhà sụp đổ. Đường ống khí đốt và đường ống nước bị vỡ cũng gây ra hỏa hoạn ngoài tầm kiểm soát trong gần hai ngày. Hai con đường trong khu vực cũng bị ảnh hưởng nặng nề bởi trận động đất, gồm Đường cao tốc Nimitz và Cầu Vịnh San Francisco-Oakland.
Cả hai con đường đều có kết cấu hai tầng và tầng trên cùng của chúng đã sập trong trận động đất. 41 trong số 67 nạn nhân của thảm họa này là những người lái xe ở tầng dưới của Đường cao tốc Nimitz, những người đã thiệt mạng khi tầng trên của con đường bị sập và đè bẹp họ trong xe. Chỉ có một người thiệt mạng trên Cầu Vịnh San Francisco-Oakland – vốn đã được lên lịch để cải tạo vào tuần sau – vì không có chiếc xe nào chạy bên dưới đoạn cầu bị sập.
Các cộng đồng bị thiệt hại nặng nề khác bao gồm Watsonville, Daly City, và Palo Alto. Hơn 10% nhà ở tại Watsonville đã bị phá hủy hoàn toàn. Người dân, phần lớn là người Mỹ Latinh, phải đối mặt với nhiều khó khăn hơn vì các đoàn cứu trợ và Hội Chữ thập đỏ không có đủ nhân viên hoặc phiên dịch viên nói tiếng Tây Ban Nha để hỗ trợ họ.
Trận động đất đã gây ra thiệt hại hàng tỷ đô la và góp phần vào cuộc suy thoái sâu rộng mà California phải gánh chịu vào đầu những năm 1990.
