21/05/1960: Động đất lớn ở Chile

Nguồn: Huge earthquake hits Chile, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1960, cơn địa chấn đầu tiên trong một chuỗi động đất đã xuất hiện tại Valdivia, Chile. Tính đến thời điểm kết thúc, các trận động đất và hậu quả của chúng đã giết chết 5.000 người và khiến 2 triệu người khác mất nhà cửa. Được ghi nhận có cường độ 7,6 độ Richter, trận động đất đầu tiên thực sự rất mạnh và đã giết chết một số người. Tuy nhiên, nó chỉ là điềm báo trước cho một trong những cơn động đất mạnh nhất từng được ghi nhận trong lịch sử. Đọc tiếp “21/05/1960: Động đất lớn ở Chile”

18/05/1980: Núi lửa St. Helens phun trào

Nguồn: Mount St. Helens erupts, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1980, lúc 8:32 sáng theo giờ Thái Bình Dương (PDT), St. Helens, một đỉnh núi lửa ở phía tây nam Washington, đã bắt đầu một vụ phun trào lớn, giết chết 57 người và tàn phá khoảng 545 km2 đất hoang dã.

Được người Mỹ bản địa gọi là Louwala-Clough, hay “Núi Khói” (the Smoking Mountain), St. Helens nằm trong Dãy Cascade và có độ cao 2.95 km trước vụ phun trào. Thực chất, núi lửa này đã phun trào định kỳ trong suốt 4.500 năm qua và giai đoạn hoạt động gần nhất của nó là từ năm 1831 đến năm 1857. Ngày 20/03/1980, núi lửa đã bắt đầu có các hoạt động đáng chú ý, với một loạt chấn động tập trung ở mặt đất, ngay bên dưới sườn phía bắc của ngọn núi. Những chấn động này mạnh dần, và đến ngày 27/3, một vụ phun trào nhỏ đã xảy ra. Núi St. Helens bắt đầu phun ra hơi nước và tro bụi qua miệng núi lửa và các lỗ thông hơi. Đọc tiếp “18/05/1980: Núi lửa St. Helens phun trào”

28/07/1976: Động đất phá hủy thành phố Đường Sơn, Trung Quốc

Nguồn: One of the worst earthquakes in modern history destroys Chinese city, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1976, lúc 3:42 sáng, một trận động đất có cường độ khoảng 7,8 đến 8,2 độ Richter đã san phẳng Đường Sơn, một thành phố công nghiệp ở tỉnh Hà Bắc của Trung Quốc với dân số khoảng một triệu người. Vì lúc đó hầu hết mọi người đều đang ngủ say trên giường, thay vì ở ngoài đường, nơi tương đối an toàn hơn, nên trận động đất đã gây thiệt hại nhân mạng đặc biệt lớn. Ước tính có khoảng 242.000 người ở Đường Sơn và các khu vực lân cận đã thiệt mạng, khiến sự kiện trở thành một trong những trận động đất chết chóc nhất trong lịch sử, chỉ đứng sau con số 300.000 người chết trong trận động đất ở Calcutta năm 1737, và 830.000 người thiệt mạng trong động đất ở tỉnh Thiểm Tây, Trung Quốc năm 1556. Đọc tiếp “28/07/1976: Động đất phá hủy thành phố Đường Sơn, Trung Quốc”

28/06/1992: Hai trận động đất lớn ở California

Nguồn: Two big quakes rock California, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1992, hai trong số những trận động đất mạnh nhất từng xảy ra ở California đã làm rung chuyển khu vực sa mạc phía đông Los Angeles. Dù tiểu bang này nằm trên Khe nứt San Andreas rộng lớn, nhưng trong thời hiện đại, có tương đối ít trận động đất lớn xảy ra ở California. Hai trong số những trận mạnh nhất, nhưng không phải nguy hiểm nhất, đã tấn công miền nam California vào một buổi sáng mùa hè năm 1992. Đọc tiếp “28/06/1992: Hai trận động đất lớn ở California”

27/03/1964: Động đất 9,2 độ Richter tại Alaska

Nguồn: Earthquake rocks Alaska, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1964, trận động đất mạnh nhất trong lịch sử nước Mỹ, mạnh 9,2 độ Richter, đã đánh sập hoàn toàn miền nam Alaska, tạo ra một trận sóng thần chết người. Tổng cộng có khoảng 131 người thiệt mạng và hàng nghìn người khác bị thương.

Trận động đất dữ dội này có tâm chấn cách Prince William Sound khoảng 12 dặm về phía bắc. Khoảng 300.000 dặm vuông lãnh thổ Mỹ, Canada, và quốc tế đã bị ảnh hưởng. Anchorage, thành phố lớn nhất của Alaska, là nơi chịu thiệt hại nhiều nhất về tài sản, với khoảng 30 dãy nhà ở và tòa nhà thương mại trong khu vực trung tâm thành phố bị hư hại hoặc phá hủy. Mười lăm người đã thiệt mạng, hoặc bị thương nghiêm trọng, do hậu quả trực tiếp của trận động đất kéo dài ba phút, trận sóng thần tiếp theo sau đó đã giết chết 110 người khác. Đọc tiếp “27/03/1964: Động đất 9,2 độ Richter tại Alaska”

14/11/1985: Núi lửa Nevado del Ruiz phun trào ở Colombia

Nguồn: Volcano erupts in Colombia and buries nearby towns, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1985, một vụ phun trào núi lửa ở Colombia đã giết chết tổng cộng hơn 20.000 người sau khi các thị trấn lân cận ngọn núi bị chôn vùi trong bùn đất, băng và dung nham.

Núi lửa Nevado del Ruiz nằm ở trung tâm miền bắc của Colombia. Trước đây hàng thế kỷ, nhiều vụ phun trào khác nhau đã hình thành các vũng bùn lớn trong khu vực thung lũng bên dưới núi lửa. Sau đó thì ngọn núi ngừng phun trào suốt một thời gian dài, và người ta bắt đầu xây dựng các thị trấn, sinh sống trên các khu vực có bùn và băng tích tụ gần miệng núi lửa. Đọc tiếp “14/11/1985: Núi lửa Nevado del Ruiz phun trào ở Colombia”