Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Donald Trump tuyên bố sẽ tạm miễn thuế nhập khẩu từ Canada và Mexico trong một tháng đối với ba hãng xe lớn của Mỹ — Ford, General Motors，và Stellantis. CEO của các công ty này đã vận động hành lang để được miễn trừ, và người phát ngôn của ông Trump cho biết tổng thống “rất sẵn lòng” đáp ứng. Các nhà phân tích ước tính mức thuế 25% có thể xóa sạch lợi nhuận của các công ty này nếu họ không tăng giá hoặc thay đổi hoạt động sản xuất.
Trong một đòn giáng khác vào nỗ lực chiến tranh của Ukraine, giám đốc CIA John Ratcliffe cho biết Mỹ sẽ ngừng chia sẻ thông tin tình báo với Kyiv. Tin tình báo phương Tây trước đây đã được dùng để hỗ trợ Ukraine trong việc điều hướng tên lửa nhắm vào các mục tiêu bên trong nước Nga. Mỹ đã đình chỉ toàn bộ viện trợ quân sự cho Ukraine vào thứ Hai sau cuộc tranh cãi giữa ông Trump và tổng thống Volodymyr Zelensky tại Nhà Trắng hồi tuần trước.
Nhà Trắng xác nhận họ đang đàm phán với Hamas về việc trả tự do cho các con tin bị giam giữ ở Gaza. Đây là lần đầu tiên Mỹ trực tiếp đàm phán với nhóm vũ trang này, vốn bị Mỹ coi là một tổ chức khủng bố. Trước đó, Chương trình Lương thực Thế giới (WFP) của Liên Hợp Quốc cảnh báo họ chỉ còn chưa đầy hai tuần lương thực cho Gaza. Israel đã chặn viện trợ hôm Chủ nhật trong bối cảnh các cuộc đàm phán ngừng bắn diễn ra căng thẳng.
Tòa án Tối cao Mỹ bỏ phiếu với tỷ lệ 5-4 để ngăn ông Trump đóng băng gần 2 tỷ USD viện trợ nước ngoài. Trước đó vào tuần trước, một thẩm phán đã ra lệnh cho chính quyền Trump tiếp tục giải ngân viện trợ, khiến chính phủ Mỹ yêu cầu Tòa án Tối cao can thiệp. Phán quyết hôm thứ Tư cho phép tòa án cấp dưới ấn định thời hạn mới để chính quyền Mỹ dỡ bỏ lệnh đóng băng.
Novo Nordisk đã cắt giảm chi phí hàng tháng của loại thuốc tiêm giảm cân Wegovy từ hơn 1.300 USD xuống chỉ còn 499 USD cho những bệnh nhân Mỹ không được bảo hiểm chi trả. Các sản phẩm được giảm giá sẽ được bán trực tiếp qua hiệu thuốc trực tuyến của công ty. Cuộc cạnh tranh giữa các hãng dược về thuốc giảm cân đang nóng lên; tuần trước Eli Lilly cũng đã giảm giá một số sản phẩm thuộc dòng Zepbound của họ.
Bộ Tư pháp Mỹ đã truy tố 12 công dân Trung Quốc với cáo buộc tham gia vào một chiến dịch tấn công mạng quy mô lớn, một phần dưới sự chỉ đạo của chính phủ Trung Quốc, nhằm đánh cắp dữ liệu từ các tổ chức và cá nhân Mỹ. Bộ cũng cáo buộc Trung Quốc đã “thuê tin tặc” để tấn công những người chỉ trích chính quyền Bắc Kinh. Hai trong số những người bị buộc tội là sĩ quan thuộc Bộ Công an Trung Quốc.
Thời gian là tiền bạc — ít nhất là theo giá bán của chiếc đồng hồ thương mại chính xác nhất thế giới, chính thức lên kệ hôm nay. Được thiết kế để phục vụ nghiên cứu khoa học, chiếc đồng hồ này theo dõi sự chuyển động của các nguyên tử strontium trong một “lưới” tia laser. Độ sai lệch của nó chỉ là một giây trong vòng 10 tỷ năm. Công ty Shimadzu, nhà sản xuất công cụ đo lường chính xác của Nhật Bản, dự kiến sẽ bán mười chiếc trong ba năm tới với giá khoảng 3,3 triệu USD mỗi chiếc.
Con số trong ngày: 3,6 triệu, là số lượng ô tô Mỹ nhập khẩu từ Canada và Mexico vào năm ngoái.
TIÊU ĐIỂM
Thượng đỉnh châu Âu về chi tiêu quốc phòng
Lãnh đạo của 27 quốc gia thành viên Liên minh châu Âu (EU) sẽ nhóm họp tại Brussels vào thứ Năm để tìm cách hỗ trợ Ukraine — và cân nhắc lại một số chính sách an ninh của khối. Châu Âu đang nhanh chóng điều chỉnh chiến lược quốc phòng khi chính sách của Mỹ dưới thời tổng thống Donald Trump ngày càng trở nên khó đoán. Một kế hoạch sẽ được trình bày để EU giúp các quốc gia thành viên vay từ một quỹ trị giá 150 tỷ euro (161 tỷ USD) nhằm chi tiêu cho quốc phòng, một phần trong số đó sẽ được sử dụng để tăng cường hỗ trợ Ukraine.
Các quy tắc tài chính của EU vốn hạn chế chi tiêu cũng có khả năng sẽ được nới lỏng để các chính phủ có thể chi thêm tới 1,5% GDP cho quốc phòng. Nhân vật nổi bật của hội nghị lần này sẽ là Friedrich Merz, người được dự đoán sẽ trở thành thủ tướng Đức tiếp theo. Dù ông không tham dự hội nghị thượng đỉnh (do chưa đạt được thỏa thuận liên minh để nắm quyền), nhưng ông sẽ gặp gỡ một số đồng cấp của mình tại Brussels trước cuộc họp chính thức.
Tác động của việc Đức bỏ kỷ luật tài khoá
Vào thứ Ba, Friedrich Merz, ứng cử viên hàng đầu cho vị trí thủ tướng Đức, đã gây chấn động khi tuyên bố một sự thay đổi lớn trong chính sách tài khóa. Ngay cả trước khi đàm phán liên minh chính thức bắt đầu, các đối tác tiềm năng trong chính phủ mới đã đồng ý nới lỏng các quy tắc nợ công có từ hàng chục năm nay. Thay đổi này làm tăng thêm thách thức cho Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB), khi các lãnh đạo ngân hàng sẽ họp vào thứ Năm để quyết định lãi suất.
Lạm phát trong khu vực đồng euro gần đây đã giảm. Đặc biệt là mức giảm lạm phát trong ngành dịch vụ xuống còn 3,7% vào tháng 2. Điều này sẽ khuyến khích ECB tiếp tục cắt giảm lãi suất, dự kiến xuống còn 2,5%. Song một gói kích thích tài khóa quy mô lớn, dù có lợi cho nền kinh tế, có thể khiến ngân hàng trung ương thận trọng hơn. Lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm của Đức — mức chuẩn của khu vực đồng euro — đã tăng hơn 0,2 điểm phần trăm lên gần 2,8% sau thông báo của ông Merz tại Berlin. Rất có thể đây sẽ là lần cắt giảm lãi suất cuối cùng của ECB trong một thời gian dài.
Rwanda tiến sâu vào Congo
Chính phủ Cộng hòa Dân chủ Congo từ chối đàm phán với lực lượng nổi dậy M23 do Rwanda hậu thuẫn, ngay cả khi nhóm này đã kiểm soát hai thành phố lớn nhất ở miền đông Congo, Goma và Bukavu. Phiến quân đe dọa tiến quân về thủ đô Kinshasa. Quân đội Congo ở miền đông đang trên bờ vực sụp đổ; sau khi mất quyền kiểm soát hai sân bay chiến lược, lực lượng này hiện không thể tiếp nhận thêm nguồn tiếp tế. Tuy vậy tổng thống Congo, Félix Tshisekedi, vẫn khẳng định ông chỉ cân nhắc đàm phán với Rwanda, quốc gia mà ông gọi là “chủ nhân” của M23.
Các chuyên gia của Liên Hợp Quốc báo cáo rằng Rwanda đã triển khai tới 4.000 binh sĩ để hỗ trợ M23. Các tổ chức khu vực châu Phi đã kêu gọi một lệnh ngừng bắn ngay lập tức. Liên Hợp Quốc cũng đã thúc giục M23 hạ vũ khí. Mỹ đã áp đặt lệnh trừng phạt lên một quan chức cấp cao của Rwanda, trong khi Anh và Đức đình chỉ một số khoản viện trợ. Nhưng áp lực ngoại giao đối với Rwanda có thể là quá muộn và quá nhẹ nhàng. Chính phủ Rwanda, dù phủ nhận liên quan, vẫn không có dấu hiệu rút quân.
