Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Ukraine cho biết họ đã “sẵn sàng” chấp nhận đề xuất của Mỹ về một lệnh ngừng bắn 30 ngày với Nga. Sau các cuộc đàm phán tại Ả Rập Saudi, Mỹ cũng tuyên bố sẽ “ngay lập tức” nối lại viện trợ quân sự và chia sẻ thông tin tình báo với Ukraine. Lệnh tạm dừng chiến sự sẽ có hiệu lực nếu Nga đồng ý — một quyết định mà theo ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio là “phụ thuộc vào họ.”
Nhà Trắng tuyên bố mức thuế 25% đối với thép và nhôm nhập khẩu từ Canada và tất cả các đối tác thương mại khác từ thứ Tư. Trước đó vào thứ Ba, ông Trump hứa sẽ tăng gấp đôi mức thuế với Canada lên 50%, nhằm đáp trả lời đe dọa của thủ hiến bang Ontario, Doug Ford, về việc phụ thu 25% đối với điện xuất khẩu sang Mỹ.
Các cuộc tấn công của Nga đã giết chết sáu người, bao gồm hai trẻ em, ở Donetsk miền đông Ukraine. Trước đó Ukraine đã tấn công Moscow với ít nhất 91 máy bay không người lái, cùng với hàng trăm chiếc nhắm vào các khu vực khác. Chính quyền Nga cho biết các vụ tấn công đã làm ba người thiệt mạng và tuyên bố đã bắn hạ 337 máy bay không người lái.
Các tay súng vũ trang ở tỉnh Balochistan của Pakistan, gần biên giới Iran, đã bắt giữ hơn 450 hành khách tàu hoả, theo các quan chức địa phương. Nhóm ly khai Quân đội Giải phóng Baloch (BLA) đã nhận trách nhiệm và cảnh báo sẽ có “hậu quả nghiêm trọng” nếu có bất kỳ nỗ lực giải cứu nào. Cảnh sát địa phương cho biết có ít nhất ba người bị thương, bao gồm lái tàu.
Các cuộc không kích của Israel đã giết chết ít nhất bốn người ở miền trung Gaza, theo quan chức Palestine; trong khi đó, quân đội Israel tuyên bố các cuộc tấn công này nhắm vào những kẻ khủng bố “tham gia vào hoạt động đáng ngờ.” Các nhà đàm phán vẫn chưa thể kéo dài lệnh ngừng bắn giữa Israel và Hamas, dù giai đoạn đầu của lệnh đã chính thức kết thúc trong tháng này. Ở một diễn biến khác, binh sĩ Israel đã giết chết bốn người tại Bờ Tây.
Trong khi đó, Israel đã đồng ý bắt đầu đàm phán biên giới với Lebanon, và cho biết sẽ trả tự do cho năm tù nhân Lebanon bị quân đội Israel bắt giữ trong cuộc chiến với Hizbullah. Quân đội Israel đã rút khỏi một số khu vực của Lebanon sau thỏa thuận ngừng bắn mong manh vào tháng 11, dù vẫn duy trì hiện diện quân sự. Mỹ, nước sẽ đóng vai trò trung gian, tuyên bố “những điểm tranh chấp còn lại” nằm trong số các vấn đề được thảo luận.
Giám đốc điều hành của Nissan, Uchida Makoto, sẽ từ chức vào ngày 1 tháng 4. Cuộc thay máu tại hãng xe Nhật Bản diễn ra chưa đầy một tháng sau khi đàm phán sáp nhập với Honda đổ vỡ. Thương vụ này nếu thành công sẽ tạo ra nhà sản xuất ô tô lớn thứ ba thế giới tính theo doanh số. Nissan hiện đang gặp khó khăn, khi lợi nhuận hoạt động của công ty giảm tới 78% trong ba tháng cuối năm 2024.
Con số trong ngày: 1 nghìn tỷ nhân dân tệ (140 tỷ USD), là quy mô quỹ đầu tư mạo hiểm mà chính phủ Trung Quốc muốn thành lập để đầu tư vào công nghệ.
TIÊU ĐIỂM
Nguy cơ lạm phát ở Mỹ do chính sách thuế của ông Trump
Các nhà đầu tư trên toàn thế giới lo ngại Mỹ đang trượt vào tình trạng đình lạm (stagflation): sự kết hợp đáng sợ giữa tăng trưởng chậm và lạm phát cao. Dữ liệu công bố vào thứ Tư có thể giúp xoa dịu phần nào nỗi lo này. Dự kiến chỉ số giá tiêu dùng (CPI) sẽ tăng khoảng 0,3% trong tháng 2 so với tháng trước, giảm so với mức tăng 0,5% của tháng 1. Song điều đó có thể vẫn chưa đủ để trấn an các thị trường tài chính.
Tốc độ lạm phát chậm lại theo tháng vẫn sẽ tương đương với mức tăng hàng năm khoảng 3,7%, cao hơn nhiều so với mục tiêu 2% của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ. Hơn nữa người tiêu dùng vẫn chưa cảm nhận được tác động từ giá cả tăng do thuế quan của Donald Trump. Trên thực tế, mức thuế 25% đối với thép và nhôm chỉ có hiệu lực từ thứ Tư. Nếu ông Trump tiếp tục thực hiện kế hoạch áp thuế lên nhiều mặt hàng khác vào đầu tháng 4, nguy cơ đình lạm sẽ càng lớn hơn.
Syria lại rơi vào vòng xoáy bạo lực?
Syria đang rung chuyển bởi làn sóng bạo lực sắc tộc tồi tệ nhất kể từ khi chế độ Bashar al-Assad bị lật đổ ba tháng trước. Phiến quân từ cộng đồng thiểu số Alawite, nhóm người từng nắm quyền trong chính quyền Assad, đã phát động một cuộc tấn công phối hợp vào các tòa nhà chính phủ trên khắp khu vực miền tây Syria, nơi họ chiếm ưu thế. Quân đội trung thành với một hội đồng quân sự Alawite mới thành lập, do một cựu tướng của Assad lãnh đạo, đã phục kích các đoàn xe chính phủ và chiếm giữ bệnh viện.
Để đáp trả, các lực lượng trung thành với lãnh đạo mới của Syria, Ahmed al-Sharaa, cùng với các nhóm thánh chiến, đã tiến vào các khu vực có đông người Alawite vào ngày 6 tháng 3. Mạng lưới Giám sát Nhân quyền Syria cho biết ít nhất 779 người đã thiệt mạng — một nửa do lực lượng chính phủ và một nửa do các tay súng trung thành với Assad gây ra. Video trên mạng xã hội dường như cho thấy bằng chứng về các vụ hành quyết dân thường ngay tại chỗ bởi lực lượng an ninh chính phủ. Ông Sharaa tuyên bố sẽ thành lập một ủy ban gồm bảy thành viên để điều tra bạo lực và báo cáo trong vòng 30 ngày. Các cuộc tấn công này đặt ra thách thức nghiêm trọng nhất đối với chính quyền của ông cho đến nay.
Dự thảo ngân sách then chốt của Nam Phi
Tuyên bố ngân sách vào thứ Tư của Enoch Godongwana, bộ trưởng tài chính Nam Phi, sẽ là một trong những bài phát biểu quan trọng nhất ở nước này kể từ khi chế độ phân biệt chủng tộc kết thúc vào năm 1994. Nó sẽ xác định liệu Nam Phi có nghiêm túc trong nỗ lực đảo ngược gần hai thập niên nợ công gia tăng và đình trệ kinh tế hay không. Kể từ năm 2008, tỷ lệ nợ so với GDP đã tăng hơn ba lần, từ 24% lên 75%, trong khi thu nhập bình quân đầu người hiện thấp hơn mức của 17 năm trước.
Ngân sách cũng sẽ cho thấy nhiều điều về chính phủ liên minh GNU (Chính phủ Thống nhất Quốc gia), được thành lập sau khi đảng Đại hội Dân tộc Phi (ANC) mất đa số ghế trong cuộc tổng tuyển cử năm ngoái. Tháng trước, trong lần cố gắng đầu tiên để công bố ngân sách, ông Godongwana đã vấp phải phản đối từ Đảng Liên minh Dân chủ (DA), đảng lớn thứ hai trong GNU. Lần này nếu ANC không thể giành được sự ủng hộ của DA, nhiều người sẽ đặt ra câu hỏi liệu GNU có thể tồn tại được bao lâu nữa.
Tổng thống Ba Lan thăm Thổ Nhĩ Kỳ
Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk sẽ tới Ankara, thủ đô Thổ Nhĩ Kỳ, vào thứ Tư để thảo luận về hợp tác quốc phòng và an ninh với tổng thống Recep Tayyip Erdogan. Ông Tusk muốn đánh giá liệu Ankara có sẵn sàng gửi lực lượng gìn giữ hòa bình hoặc cung cấp đảm bảo an ninh cho Ukraine hay không, một ý tưởng mà các quan chức Thổ Nhĩ Kỳ trước đây đã gợi ý.
Lo ngại Donald Trump thay đổi chính sách với Nga, ông Tusk đã kêu gọi châu Âu tăng chi tiêu quốc phòng và giảm phụ thuộc vào Mỹ. Ông gần đây tuyên bố Ba Lan sẽ xem xét việc sở hữu vũ khí hạt nhân và tăng hơn gấp đôi quy mô quân đội. Thổ Nhĩ Kỳ là nước có quân đội lớn thứ hai trong NATO. Trong thập niên qua, nước này đã phát triển những công nghệ chiến trường riêng, bao gồm máy bay không người lái, và đẩy mạnh sản xuất đạn pháo cỡ 155mm. Nhưng ông Erdogan sẽ yêu cầu có nhượng bộ để đổi lấy hỗ trợ cho kế hoạch tái vũ trang của châu Âu. Có thể ông sẽ đòi hỏi quyền miễn thị thực cho công dân Thổ Nhĩ Kỳ hoặc một liên minh hải quan mới với EU. Châu Âu cần Thổ Nhĩ Kỳ — và hơn ai hết ông Erdogan biết cách tận dụng điều đó để đàm phán.
