Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Cục Dự trữ Liên bang Mỹ giữ nguyên lãi suất chuẩn ở mức 4,25–4,5%. Trong tuyên bố đầu tiên kể từ khi Donald Trump công bố các mức thuế quan lớn, ngân hàng trung ương Mỹ cảnh báo về sự gia tăng bất ổn kinh tế. Với nhiệm vụ kép là duy trì lạm phát và thất nghiệp ở mức thấp, Fed cho biết nước Mỹ đang đứng trước rủi ro cao ở cả hai phương diện này.
Pakistan cho biết quân đội đã được trao quyền “thực hiện các hành động tương ứng” sau khi Ấn Độ tiến hành tấn công bằng tên lửa vào chín địa điểm ở Pakistan và khu vực Kashmir do Pakistan kiểm soát. Ấn Độ nói chỉ nhắm mục tiêu vào “cơ sở hạ tầng khủng bố;” Pakistan cho biết ít nhất 26 người đã thiệt mạng và 46 người bị thương. Căng thẳng giữa hai quốc gia có vũ khí hạt nhân gia tăng sau khi các tay súng sát hại 26 người ở Kashmir do Ấn Độ quản lý vào tháng trước.
Khói đen bốc lên từ Nhà nguyện Sistine — đồng nghĩa với việc 133 hồng y đang họp kín bên trong chưa bầu được giáo hoàng mới trong vòng bỏ phiếu đầu tiên. Việc bỏ phiếu sẽ tiếp tục tại Vatican vào thứ Năm. Ứng viên được đánh giá cao nhất là Hồng y Pietro Parolin, cánh tay phải của cố Giáo hoàng Francis, dù các mật nghị thường mang lại những bất ngờ. Vị hồng y người Ý 70 tuổi này cũng đang chủ trì quá trình bầu chọn.
Tập Cận Bình đã đến Moscow để hội đàm với Vladimir Putin. Họ dự kiến sẽ thảo luận về chiến tranh ở Ukraine, hợp tác năng lượng, và quan hệ với Mỹ. Ukraine lên án chuyến thăm. Ông Tập cũng sẽ tham dự cuộc diễu binh Ngày Chiến thắng của Nga vào thứ Sáu, cùng với một số lãnh đạo khác, bao gồm cả tổng thống Brazil, Luiz Inácio Lula da Silva.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết Nga đã phóng bốn tên lửa đạn đạo và 142 máy bay không người lái nhắm vào Ukraine trong đêm. Ông Zelensky kêu gọi áp đặt thêm các lệnh trừng phạt đối với Nga, lập luận rằng áp lực mạnh hơn có thể “mở đường cho ngoại giao.” Trong khi đó, Ukraine đã tấn công Moscow bằng máy bay không người lái ba đêm liên tiếp. Một lệnh ngừng bắn kéo dài ba ngày do Nga đơn phương công bố sẽ bắt đầu vào thứ Năm.
Novo Nordisk cắt giảm dự báo doanh thu năm 2025 lần đầu tiên kể từ khi ra mắt Wegovy, loại thuốc điều trị béo phì đình đám của hãng, do cạnh tranh từ các phiên bản giá rẻ. Song lợi nhuận vẫn vượt kỳ vọng, tăng 22% so với cùng kỳ năm ngoái. Cổ phiếu tăng gần 6% nhờ kỳ vọng doanh số sẽ phục hồi khi chính phủ Mỹ cấm các phiên bản thay thế không được cấp phép vào cuối tháng này.
Disney báo cáo kết quả quý hai vượt mong đợi và nâng dự báo lợi nhuận cả năm, nhờ hiệu suất tốt hơn dự kiến từ mảng phát trực tuyến và công viên giải trí. Công ty cũng công bố kế hoạch xây dựng một công viên giải trí mới ở Abu Dhabi — công viên đầu tiên của Disney tại Trung Đông. Cổ phiếu tăng hơn 10%. Song công ty cảnh báo rằng “vẫn còn bất ổn” xoay quanh tác động của các mức thuế do ông Trump áp đặt.
Con số trong ngày: 700%, là mức tăng giá của một số mặt hàng thực phẩm tại Gaza so với trước chiến tranh.
TIÊU ĐIỂM
Merz công du châu Âu
Trong ngày đầu tiên chính thức giữ chức thủ tướng Đức, Friedrich Merz sẽ tới Paris và Warsaw — một động thái mang tính biểu tượng thể hiện cam kết cải thiện quan hệ với hai láng giềng quan trọng nhất của Đức tại châu Âu. Các chuyến thăm diễn ra sau một ngày kịch tính tại Bundestag, nơi ông Merz không giành được đa số phiếu trong vòng bỏ phiếu đầu tiên — một điều chưa từng có trong thời hậu chiến ở Đức. Ông được phê chuẩn sau vòng hai.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron hy vọng sẽ tận dụng cuộc gặp để tái thiết quan hệ, vốn đã rạn nứt dưới thời người tiền nhiệm của ông Merz, Olaf Scholz. Lời kêu gọi của ông Merz về việc châu Âu cần trở nên “độc lập” hơn với Mỹ được Paris hoan nghênh, cũng như quyết định loại trừ phần lớn chi tiêu quốc phòng khỏi quy định giới hạn nợ theo hiến pháp Đức. Nhưng vẫn còn nhiều khác biệt về thương mại và các vấn đề khác. Tại Warsaw, ông Merz sẽ cần xoa dịu lo ngại của thủ tướng Ba Lan Donald Tusk về kế hoạch siết chặt kiểm soát biên giới của Đức.
Ai sẽ là giáo hoàng tiếp theo?
Ai có thể cạnh tranh với Hồng y Pietro Parolin? Cánh tay phải của cố Giáo hoàng Francis là ứng viên sáng giá nhất cho vị trí kế nhiệm. Vị hồng y 70 tuổi người Ý có lợi thế khi đang chủ trì mật nghị bắt đầu vào thứ Tư tại Vatican.
Song ông có hai thách thức lớn. Thứ nhất, các hồng y bảo thủ cho rằng ông quá cấp tiến. Họ là thiểu số trong hội đồng phần lớn do Giáo hoàng Francis bổ nhiệm. Nhưng phe bảo thủ vẫn có ảnh hưởng: các nhà tài trợ giàu có từ Mỹ có thể giúp cải thiện tình hình tài chính đang gặp khó khăn của Vatican.
Thứ hai, phe tự do cũng không hoàn toàn ủng hộ Hồng y Parolin, người đã dành phần lớn sự nghiệp làm ngoại giao cho Vatican. Nhiều hồng y cấp tiến muốn một vị giáo hoàng có kinh nghiệm mục vụ sâu sắc hơn. Các nhà quan sát Vatican cho rằng nếu mật nghị không đạt đồng thuận sau bốn hoặc năm vòng bỏ phiếu, làn khói trắng sẽ dành cho một người khác.
Fed giữ nguyên lãi suất
Hôm thứ Tư, các quan chức từ Cục Dự trữ Liên bang Mỹ đã quyết định giữ nguyên lãi suất. Thuế quan do Donald Trump áp đặt đang bắt đầu có tác động, làm cho niềm tin tiêu dùng đi xuống. Mặc dù các mức thuế này chưa có hiệu lực trong quý đầu tiên, GDP vẫn giảm với tốc độ năm 0,3%.
Nhưng nền kinh tế chưa yếu đến mức cần hạ lãi suất. Thị trường lao động vẫn vững vàng: các doanh nghiệp tuyển thêm tới 177.000 việc làm trong tháng 4, cao hơn mức trung bình hàng tháng của năm ngoái, còn tỷ lệ thất nghiệp đạt 4,2%, gần mức thấp kỷ lục. Trong khi đó, lạm phát cơ bản là 3,5%, vẫn cao hơn nhiều so với mục tiêu 2% của Fed.
Quyết định này sẽ khiến ông Trump thất vọng, người từ lâu đã thúc đẩy chính sách tiền tệ nới lỏng. Cuối tuần trước, ông lặp lại rằng mình sẽ không sa thải chủ tịch Fed Jerome Powell, mặc dù trước đó từng đe dọa làm vậy. Thị trường hiện kỳ vọng Fed sẽ cắt giảm gần 1 điểm phần trăm lãi suất trước cuối năm, khi thuế quan tiếp tục kéo tăng trưởng đi xuống.
Nhà báo đối đầu trí tuệ nhân tạo tại New York Times
Hàng ngàn tờ báo đã bị “nghiền nát” bởi internet, khi nguồn thu quảng cáo bị rút cạn. Nhưng New York Times thì không, nhờ lượng người đọc trả phí trên khắp thế giới. Hôm thứ Tư, tờ báo cho biết họ có hơn 11,6 triệu người đăng ký chỉ riêng bản điện tử, với doanh thu từ đăng ký tăng 14% so với cùng kỳ năm trước trong quý đầu. Những tháng đầu nhiệm kỳ nhiều tin tức của ông Trump đã giúp ích, nhưng nhiều người đăng ký còn vì trò chơi, công thức nấu ăn, và các nội dung khác.
Giờ đây, trí tuệ nhân tạo đặt ra hai mối đe dọa đối với ngành báo chí. Một là vấn đề bản quyền: NYT đang kiện OpenAI và đối tác Microsoft vì đã huấn luyện mô hình AI bằng các bài viết của họ mà không xin phép. Mối đe dọa thứ hai đến từ tìm kiếm: nhiều người vào các trang tin qua kết quả tìm kiếm, nhưng các truy vấn tìm kiếm dùng AI giờ có thể đưa ra câu trả lời hoàn chỉnh, khiến người đọc thấy không cần thiết phải nhấp chuột. Các nhà đầu tư — và nhiều tờ báo khác — đang theo dõi cách NYT ứng phó với thực tế mới này.
