Thế giới hôm nay: 09/08/2022

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Nga cho biết họ sẽ đình chỉ các cuộc thanh tra vũ khí hạt nhân của Mỹ theo Hiệp ước START mới, đồng thời đổ lỗi rằng các lệnh trừng phạt của phương Tây đã khiến quá trình này trở nên cực kỳ khó khăn. Hiệp ước là thỏa thuận vũ khí hạt nhân duy nhất còn tồn tại giữa Mỹ và Nga. Nó giới hạn số lượng vũ khí hạt nhân mà họ có thể triển khai và cho phép mỗi bên kiểm tra kho vũ khí của bên còn lại. Hiệp ước dự kiến sẽ hết hạn vào năm 2026, dù vào tuần trước, Tổng thống Joe Biden đã gợi ý rằng chính quyền của ông muốn đàm phán về một hiệp ước thay thế nó.

Israel đã mở lại các cửa khẩu biên giới vào Dải Gaza vào thứ Hai, theo một thỏa thuận ngừng bắn do Ai Cập làm trung gian giữa Israel và các chiến binh Palestine, chính thức có hiệu lực vào Chủ nhật và dường như vẫn được tôn trọng. Các xe tải chở nhiên liệu đã có thể di chuyển vào Gaza, xoa dịu tình trạng thiếu nhiên liệu trầm trọng. Các cuộc không kích của Israel vào khu vực này đã khiến 44 người thiệt mạng, trong đó có hai thủ lĩnh của phong trào Thánh chiến Hồi giáo Palestine. Continue reading “Thế giới hôm nay: 09/08/2022”

Thế giới hôm nay: 08/08/2022

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Israel và các lực lượng Palestine ở Dải Gaza đã đồng ý với một lệnh ngừng bắn do Ai Cập làm trung gian, bắt đầu từ tối Chủ nhật. Theo Bộ Y tế Palestine, các cuộc không kích của Israel vào khu vực từ thứ Sáu đã giết chết 43 người, trong đó có ít nhất hai thành viên cấp cao của tổ chức Thánh chiến Hồi giáo Palestine. Tên lửa trả đũa từ Gaza bắn vào Israel đã kích hoạt còi báo động ở Jerusalem, nhưng không gây ra thương vong nào.

Các nghị sĩ Dân chủ Mỹ trong Thượng viện đã thông qua dự luật đặc biệt về môi trường, thuế và y tế của họ. Hạ viện dự kiến ​​sẽ thông qua nó vào cuối tuần, và gửi đến Nhà Trắng cho tổng thống Joe Biden ký ban hành. Được biết luật này sẽ giảm lượng khí phát thải, tăng thuế doanh nghiệp và cho phép chính phủ thương lượng giá thuốc theo toa thay mặt cho những người trên 65 tuổi. Continue reading “Thế giới hôm nay: 08/08/2022”

Thế giới hôm nay: 04/08/2022

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Đài Loan đã sử dụng máy bay phản lực để xua đuổi 27 máy bay chiến đấu của Trung Quốc đã tiến vào vùng nhận dạng phòng không của hòn đảo, theo lời các quan chức Đài Loan. 22 chiến đấu cơ của Trung Quốc đã vượt qua đường trung tuyến Eo biển Đài Loan. Sự kiện xảy ra sau khi Nancy Pelosi rời Đài Loan, nơi bà tái khẳng định “sự đoàn kết của Mỹ” với hòn đảo tự trị mà Trung Quốc tuyên bố là lãnh thổ của mình. Trên cương vị Chủ tịch Hạ viện, Pelosi là chính trị gia Mỹ cấp cao nhất đến thăm hòn đảo trong vòng 25 năm qua.

Cử tri ở Kansas đã chọn giữ lại quyền phá thai trong hiến pháp tiểu bang trong cuộc trưng cầu dân ý lớn đầu tiên về vấn đề này, kể từ khi Tối cao Pháp viện lật ngược phán quyết Roe vs Wade. Các quan chức cho biết số cử tri đi bỏ phiếu cao hơn dự kiến. Trong khi đó, Bộ Tư pháp Mỹ đã kiện tiểu bang Idaho, cáo buộc rằng lệnh cấm phá thai gần như hoàn toàn – có hiệu lực vào ngày 25/08 – sẽ hình sự hóa dịch vụ chăm sóc y tế khẩn cấp được bảo vệ theo luật liên bang. Continue reading “Thế giới hôm nay: 04/08/2022”

Thế giới hôm nay: 03/08/2022

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng 

Nancy Pelosi, Chủ tịch Hạ viện Mỹ, đã hạ cánh xuống Đài Loan. Pelosi là chính trị gia Mỹ cấp cao nhất đến thăm hòn đảo tự trị trong 25 năm qua. Chuyến thăm nhấn mạnh “cam kết kiên định của Mỹ trong việc hỗ trợ nền dân chủ mạnh mẽ của Đài Loan,” Pelosi chia sẻ trên Twitter. Bà dự kiến sẽ gặp Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn vào thứ Tư. Trước đó, Nhà Trắng đã cảnh báo Trung Quốc về những lời đe dọa tấn công. Truyền thông nhà nước Trung Quốc đưa tin máy bay tác chiến đã bay qua Eo biển Đài Loan. Chuyến thăm của Pelosi sẽ làm gia tăng căng thẳng quan hệ của Mỹ với Trung Quốc, quốc gia tuyên bố Đài Loan là lãnh thổ có chủ quyền của họ.

Tổng thống Joe Biden xác nhận rằng Ayman al-Zawahiri, thủ lĩnh của al-Qaeda, đã bị giết chết ở Afghanistan trong một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Mỹ vào cuối tuần qua. Zawahiri là kẻ đứng thứ hai trong âm mưu tấn công khủng bố ngày 11/09 và đã lên nắm quyền sau khi Osama bin Laden bị giết vào năm 2011. Y vừa trở về Kabul, thủ đô của Afghanistan, sau khi Taliban lên tiếp quản vào năm ngoái. Biden nói rằng “công lý đã được thực thi” và cảnh báo rằng Mỹ sẽ không cho phép Afghanistan trở thành “nơi trú ẩn an toàn của bọn khủng bố” một lần nữa. Continue reading “Thế giới hôm nay: 03/08/2022”

Thế giới hôm nay: 02/08/2022

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Con tàu chở ngũ cốc xuất khẩu đầu tiên đã khởi hành từ cảng Odessa của Ukraine vào hôm thứ Hai, theo khuôn khổ thỏa thuận được đàm phán giữa Nga và Ukraine. Trước đó, các đợt tấn công bằng tên lửa của Nga vào Mykolaiv, một thành phố cảng ở phía nam, đã giết chết Oleksiy Vadatursky, một trong những doanh nhân giàu nhất, đồng thời là nhà xuất khẩu ngũ cốc lớn nhất Ukraine. Một phát ngôn viên của Ukraine cho biết phía Nga cố tình nhắm mục tiêu vào Vadatursky.

Truyền thông đưa tin Nancy Pelosi, Chủ tịch Hạ viện Mỹ, sẽ đến Đài Loan vào thứ Ba và gặp Tổng thống Thái Anh Văn vào thứ Tư. Pelosi sẽ là quan chức cấp cao nhất của Mỹ đến thăm Đài Loan kể từ năm 1997. Giới chức Trung Quốc trước đó đã đe dọa sử dụng “các biện pháp mạnh mẽ và kiên quyết” nếu bà đến hòn đảo này. Continue reading “Thế giới hôm nay: 02/08/2022”

Thế giới hôm nay: 01/08/2022

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Vladimir Putin ký ban hành học thuyết hải quân mới của Nga, trong đó bao gồm kế hoạch trở thành “cường quốc hàng hải” vươn ra thế giới. Học thuyết này nhận định Mỹ và NATO là những mối đe dọa chính đối với Nga. Trong bài phát biểu tại lễ kỷ niệm Ngày Hải quân, tổng thống Nga cho biết các hệ thống tên lửa hành trình siêu thanh mới sẽ được chuyển giao cho quân chủng này trong những tháng tới.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ra lệnh cho dân thường sơ tán khỏi Donetsk, trong bối cảnh giao tranh ác liệt. Hiện Nga đã kiểm soát phần lớn khu vực phía đông Ukraine. Trong khi đó, Ukraine thông báo đang thu thập chứng cứ cho thấy Nga đã gây ra vụ tấn công giết chết 53 tù nhân chiến tranh ở Donetsk vào hôm thứ Sáu. Đáp lại, Điện Kremlin nói hoan nghênh một “cuộc điều tra khách quan.” Continue reading “Thế giới hôm nay: 01/08/2022”

Thế giới hôm nay: 29/07/2022

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Dữ liệu mới cho thấy kinh tế Mỹ đã thu hẹp trong quý thứ hai liên tiếp, mà trên lý thuyết đồng nghĩa với suy thoái. Cụ thể, uớc tính ban đầu của Cục Phân tích Kinh tế Hoa Kỳ cho thấy GDP giảm với tốc độ 0,9% tính theo năm do đầu tư tư nhân giảm. Chi tiêu tiêu dùng cao hơn không đủ để cân bằng cán cân. Song Mỹ vẫn chưa chính thức suy thoái cho tới khi Cục Nghiên cứu Kinh tế Quốc gia (NBER) lên tiếng.

Theo truyền thông nhà nước Trung Quốc, chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã cảnh báo Joe Biden về việc can thiệp vào Đài Loan, nói rằng “những kẻ đùa với lửa sẽ bị lửa thiêu.” Trong cuộc gọi hơn hai giờ đồng giờ, hai nhà lãnh đạo cũng thảo luận về cuộc xâm lược Ukraine của Nga. Quan hệ Mỹ-Trung đang bước vào giai đoạn đặc biệt nguy hiểm sau khi có báo cáo cho thấy chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi sẽ đến thăm Đài Loan. Continue reading “Thế giới hôm nay: 29/07/2022”

Thế giới hôm nay: 28/07/2022

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Các quan chức Cục Dự trữ Liên bang Mỹ đã nhất trí tăng lãi suất thêm 0,75 điểm phần trăm, tháng thứ hai liên tiếp trong một nỗ lực nhằm giảm lạm phát đang dâng cao. Động thái này nâng lãi suất chuẩn của Fed lên phạm vi 2,25% đến 2,5%. Các ngân hàng trung ương đang tăng lãi suất với tốc độ nhanh nhất kể từ những năm 1980. Jerome Powell, Chủ tịch Fed, cho biết ông không tin rằng nước Mỹ đã suy thoái, nhưng cánh cửa để tránh xảy ra suy thoái đang dần khép lại.

Ukraine đã tấn công thành phố Kherson do Nga chiếm đóng trong một đợt tấn công mới nhằm chiếm lại thành phố vốn đã rơi vào tay Nga hồi tháng 3. Sử dụng rocket do Mỹ cung cấp có tên HIMARS, Ukraine đã bắn phá cây cầu được người Nga sử dụng làm tuyến đường tiếp tế chính. Đáp lại, các nhà chức trách Nga cho biết dân thường không còn được đi qua cây cầu, nhưng nó vẫn đứng vững. Continue reading “Thế giới hôm nay: 28/07/2022”

Thế giới hôm nay: 27/07/2022

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Liên minh châu Âu đã đạt được thỏa thuận tự nguyện cắt giảm nhu cầu khí đốt tự nhiên xuống 15%, nhằm chuẩn bị cho việc Nga cắt giảm nguồn cung khí đốt. Tuy nhiên, một số quốc gia thành viên có thể được miễn trừ. Quyết định của khối được đưa ra một ngày sau khi Gazprom tuyên bố sẽ cắt giảm thêm nữa lượng khí đốt qua đường ống Nord Stream 1 tới châu Âu, nói rằng đường ống này cần được sửa chữa. Volodymyr Zelensky cáo buộc Nga đang “tống tiền bằng khí đốt.”

Yuri Borisov, giám đốc chương trình không gian của Nga, cho biết nước này sẽ rút khỏi Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) sau năm 2024 và chuyển sang tập trung vào việc xây dựng trạm không gian của riêng mình. Người tiền nhiệm của Borisov trước đây đã nói rằng Moscow sẽ chỉ xem xét mở rộng sự tham gia của họ vào các hoạt động của ISS nếu phương Tây dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đối với Nga. Kể từ khi xâm lược Ukraine nổ ra, ISS trở thành một ví dụ hiếm hoi cho hợp tác giữa Mỹ và Nga. Continue reading “Thế giới hôm nay: 27/07/2022”

Thế giới hôm nay: 26/07/2022

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Tại Canada, Đức Giáo Hoàng Francis đã đưa ra lời xin lỗi được chờ đợi từ lâu sau nhiều thập niên xảy ra nạn lạm dụng tại các trường nội trú do Công giáo điều hành. Các trường học này đã tách khoảng 150.000 trẻ em bản địa khỏi gia đình và buộc các em phải hòa nhập vào xã hội Công giáo. Hàng nghìn trẻ đã thiệt mạng; lạm dụng thể chất và lạm dụng tình dục trở nên phổ biến. Đức Thánh Cha đã gọi chuyến thăm Canada của Ngài là một “cuộc hành hương sám hối.”

Tập đoàn Gazprom của Nga tuyên bố sẽ cắt giảm hơn nữa dòng khí đốt qua đường ống Nord Stream 1 đến châu Âu qua Đức. Lượng cung khí đốt hàng ngày sẽ giảm xuống 20% công suất của đường ống, từ mức 40% của hiện tại. Phía Gazprom cho biết đường ống này – gần đây đã đóng cửa để sửa chữa – cần phải được bảo trì thêm. Nhưng Bộ Kinh tế Đức khẳng định “không có lý do kỹ thuật” nào để phải cắt giảm. Continue reading “Thế giới hôm nay: 26/07/2022”

Thế giới hôm nay: 25/07/2022

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết quân đội nước ông đang tiến “từng bước” vào tỉnh Kherson ở miền nam Ukraine. Hiện khu vực này đang chứng kiến giao tranh ác liệt, với một quan chức tuyên bố nó có thể được “giải phóng trong tháng 9.” Kherson là một trong những thành phố đầu tiên rơi vào tay người Nga kể từ khi chiến tranh bùng nổ vào tháng 2.

Ông Zelensky trước đó cáo buộc Nga “dã man” vì tấn công tên lửa vào Odessa, cảng lớn nhất Ukraine, chỉ vài giờ sau khi hai nước ký thỏa thuận về xuất khẩu ngũ cốc. Nga đã đồng ý cho phép Ukraine tiếp tục xuất khẩu lúa mì, loại lương thực mà nước này là một trong những nhà sản xuất quan trọng nhất thế giới. Dù cuộc tấn công đe dọa thỏa thuận, Ukraine cho biết vẫn đang chuẩn bị các chuyến hàng. Continue reading “Thế giới hôm nay: 25/07/2022”

Thế giới hôm nay: 22/07/2022

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Tổng thống Italy đã giải tán quốc hội sau khi thủ tướng Mario Draghi từ chức, và kêu gọi bầu cử trong vòng 70 ngày tới. Cho đến khi ấy, ông Draghi vẫn tiếp tục tại nhiệm. Ông tuyên bố từ chức vào thứ Năm sau khi ba đảng trong liên minh của ông tẩy chay cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm chính phủ trước đó một ngày. Dù tỉ lệ phiếu là 95-38, nó không mang nhiều ý nghĩa vì thượng viện có đến 321 thượng nghị sĩ.

Ngân hàng Trung ương châu Âu tăng 0,5 điểm phần trăm lãi suất vào thứ Năm, lần đầu tiên trong 11 năm qua. Ngân hàng cũng thông qua một chương trình mua trái phiếu mới nhằm ngăn khủng hoảng nợ ở khu vực đồng euro. Mức 0,5 này cao hơn kế hoạch 0,25 điểm được ECB công bố từ trước. Continue reading “Thế giới hôm nay: 22/07/2022”

Thế giới hôm nay: 21/07/2022

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Nội tình chính phủ của Mario Draghi, Thủ tướng Ý, đã được làm sáng tỏ vào hôm thứ Tư khi các nhà lãnh đạo của hai đảng cực hữu trong liên minh của ông không chịu tham gia cuộc bỏ phiếu tín nhiệm. Draghi đã chiến thắng với tỷ lệ phiếu 95-38, nhưng đó là một chiến thắng vô nghĩa vì bị tẩy chay. Silvio Berlusconi, của Đảng Nước Ý Tiến lên (Forza Italia), và Matteo Salvini, của Liên đoàn phương Bắc, đã yêu cầu loại trừ Phong trào Năm Sao theo chủ nghĩa dân túy khỏi liên minh cầm quyền – một điều kiện mà Draghi từ chối. Ông dự kiến sẽ nộp đơn từ chức vào thứ Năm, một động thái có khả năng thúc đẩy các cuộc bầu cử sớm.

Tổng thống Joe Biden đã công bố các hành động hành pháp khác nhau liên quan đến khí hậu, vài ngày sau khi đạo luật khí hậu mà ông đề xuất được trình lên Quốc hội. Một trong số các chỉ thị là thúc đẩy phát triển năng lượng gió ngoài khơi ở Vịnh Mexico, trước đây là địa điểm đặt các dàn khoan dầu khí, và ở các vùng biển dọc theo bờ biển phía đông nam nước Mỹ. Nhưng Biden đã không tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia về biến đổi khí hậu, như một số nhà hoạt động kỳ vọng. Một sắc lệnh như vậy sẽ đảm bảo nguồn ngân sách liên bang lớn hơn cho các nỗ lực giảm thiểu biến đổi khí hậu. Continue reading “Thế giới hôm nay: 21/07/2022”

Thế giới hôm nay: 20/07/2022

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Theo hãng tin Reuters, tập đoàn Gazprom của Nga sẽ tái khởi động việc cung cấp khí đốt cho châu Âu thông qua đường ống Nord Stream 1 vào thứ Năm, nhưng công suất sẽ giảm. Đường ống này đã bị đóng vào tuần trước để bảo trì, nhưng trước đó Ủy ban châu Âu cho biết họ không mong đợi nó sẽ mở cửa trở lại đúng hạn. Một số người nghi ngờ Nga đang dùng đường ống khí đốt làm công cụ chính trị để trả đũa các lệnh trừng phạt của EU.

Một thẩm phán ở Delaware đã ấn định rằng phiên tòa giữa Elon MuskTwitter sẽ diễn ra vào tháng 10 này, từ chối yêu cầu xét xử vào năm sau của Musk. Các luật sư lập luận rằng sự chậm trễ kéo dài và sự bất định xung quanh thỏa thuận đã gây hại cho Twitter “mỗi giờ mỗi ngày.” Tập đoàn truyền thông đã kiện Musk sau khi ông tìm cách hủy bỏ thỏa thuận mua lại với giá 44 tỷ đô la. Continue reading “Thế giới hôm nay: 20/07/2022”

Thế giới hôm nay: 19/07/2022

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Anh đã ban hành cảnh báo “nhiệt độ cực cao” lần đầu tiên trong lịch sử, với nhiệt độ dự kiến sẽ chạm mức cao kỷ lục 410C vào thứ Hai. Cuối tuần qua, các trận cháy rừng đã tàn phá miền nam nước Pháp, Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha và Bắc Phi, cũng như nhiều khu vực thuộc Croatia, Hy Lạp, Ý và Thổ Nhĩ Kỳ. Nhiệt độ tăng vọt trên 450C ở một số nơi, làm gia tăng lo ngại về biến đổi khí hậu. Hàng nghìn người đã phải sơ tán khỏi nhà của mình ở vùng Gironde của Pháp, tỉnh Málaga của Tây Ban Nha, và một số vùng của Morocco.

Ursula von der Leyen, Chủ tịch Ủy ban Châu Âu, đã gặp Tổng thống Azerbaijan, Ilham Aliev, để ký một thỏa thuận mới về cung cấp năng lượng. Thỏa thuận cam kết tăng gấp đôi lượng khí đốt từ Azerbaijan đến EU, trong lúc khối này tìm cách loại bỏ nguồn cung năng lượng từ Nga. Các nhà lãnh đạo cũng nhất trí tăng cường hỗ trợ cho lĩnh vực năng lượng tái tạo của Azerbaijan và giúp nước này giảm phát thải khí methane. Continue reading “Thế giới hôm nay: 19/07/2022”