24/06/1717: Đại Hội quán đầu tiên của Hội Tam Điểm được lập ở London

Nguồn: 1st Masonic Grand Lodge formed in London, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1717, các thành viên của bốn Hội quán Tam Điểm (Masonic lodges) địa phương – tất cả đều thuộc một hội kín của các thợ đá – đã gặp nhau tại quán rượu Goose and Gridiron ở khu vực nghĩa trang Nhà thờ St. Paul, London. Mục đích của họ là thành lập Đại Hội quán (Grand Lodge) đầu tiên, hoạt động như một cơ quan quản lý chung cho tất cả các hội quán. Ban đầu, tổ chức này được gọi là Đại Hội quán London và Westminster, nhưng đã dần phát triển thành Đại Hội quán Thống nhất Anh Quốc như ngày nay. Continue reading “24/06/1717: Đại Hội quán đầu tiên của Hội Tam Điểm được lập ở London”

22/06/2011: Trùm mafia khét tiếng Whitey Bulger bị bắt

Nguồn: Notorious Boston mobster Whitey Bulger is arrested, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 2011, sau 16 năm lẩn trốn khỏi lực lượng hành pháp, James “Whitey” Bulger, một trùm mafia hung bạo ở Boston bị truy nã vì 19 vụ giết người, đã bị bắt tại Santa Monica, California. Bulger, 81 tuổi – một trong “10 tên tội phạm bị truy nã gắt gao nhất” của FBI – đã bị bắt cùng cộng sự lâu năm của mình, Catherine Greig, 60 tuổi, người đã trốn khỏi Massachusetts cùng ông trùm vào cuối năm 1994, ngay trước khi hắn bị truy tố về các tội danh hình sự liên bang. Vào thời điểm hắn bị bắt vào năm 2011, có một khoản tiền thưởng 2 triệu đô la cho thông tin dẫn đến việc bắt giữ Bulger – đây là số tiền lớn nhất mà FBI từng đưa ra để tìm kiếm một tên tội phạm chạy trốn trong nước. Continue reading “22/06/2011: Trùm mafia khét tiếng Whitey Bulger bị bắt”

21/06/1982: John Hinckley Jr., kẻ ám sát Ronald Reagan, được tuyên bố vô tội 

Nguồn: John Hinckley Jr., who attempted to assassinate Ronald Reagan, found not guilty, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1982, John W. Hinckley, Jr., kẻ đã bắn Tổng thống Ronald Reagan và ba người khác bên ngoài một khách sạn ở Washington, D.C. vào ngày 30/03/1981, đã được tuyên vô tội đối với cáo buộc cố tình giết người vì lý do mất trí.

Trong phiên tòa, các luật sư bào chữa của Hinckley lập luận rằng thân chủ của họ bị mắc chứng rối loạn nhân cách ái kỷ, đưa ra các bằng chứng y khoa, và còn tiết lộ rằng vì tình trạng của mình nên hắn ta bị ám ảnh với bộ phim Taxi Driver năm 1976, trong đó nhân vật chính cố gắng ám sát một thượng nghị sĩ hư cấu. Các luật sư tuyên bố rằng Hinckley đã xem bộ phim này hơn 10 lần, bị ám ảnh bởi nữ diễn viên chính, Jodie Foster, và đã cố gắng tái hiện các sự kiện trong phim ở ngoài đời thực. Họ đã lập luận thành công rằng bộ phim, chứ không phải Hinckley, mới là nguyên nhân thực sự đằng sau các sự kiện xảy ra vào ngày 30/03/1981. Continue reading “21/06/1982: John Hinckley Jr., kẻ ám sát Ronald Reagan, được tuyên bố vô tội “

19/06/1917: Vua George V đổi họ của Hoàng gia Anh

Nguồn: Britain’s King George V changes royal surname, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1917, trong năm thứ ba của Thế chiến I, Vua George V của Anh đã ra lệnh cho Hoàng gia Anh từ bỏ việc sử dụng các tước hiệu và họ theo gốc Đức. Nhà vua cũng đổi họ của chính gia đình mình, họ Saxe-Coburg-Gotha mang đậm chất Đức, thành Windsor.

George chào đời năm 1865, là con trai thứ hai của Thân vương Xứ Wales Edward (sau này là Vua Edward VII) và Công tôn nữ Alexandra của Đan Mạch, và là cháu trai của Nữ hoàng Victoria. Ông bắt đầu sự nghiệp như một người lính hải quân trước khi trở thành người thừa kế ngai vàng vào năm 1892, khi anh trai của ông, Edward, qua đời vì bệnh viêm phổi. Một năm sau, George kết hôn với Công nữ Mary Xứ Teck của Đức (em họ của ông và là cháu gái của Vua George III), người trước đây đã có hôn ước với anh trai ông là Edward. Continue reading “19/06/1917: Vua George V đổi họ của Hoàng gia Anh”

17/06/1943: Stimson ngăn Truman điều tra về nhà máy quốc phòng đáng ngờ

Nguồn: FDR’s secretary of war stifles Truman’s inquiry into suspicious defense plant, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1943, Bộ trưởng chiến tranh của Tổng thống Franklin D. Roosevelt, Henry Stimson, đã gọi điện cho Thượng nghị sĩ Missouri lúc bấy giờ là Harry S. Truman và lịch sự yêu cầu ông không điều tra về một nhà máy quốc phòng ở Pasco, Washington.

Thế chiến II đang diễn ra ác liệt vào năm 1943. Truman lúc đó đang làm chủ tịch một ủy ban Thượng viện chuyên điều tra về khả năng các nhà máy quốc phòng Mỹ trục lợi từ chiến tranh. Trong quá trình điều tra các khoản chi tiêu cho sản xuất vũ khí, Truman vô tình phát hiện ra một nhà máy đáng ngờ ở tiểu bang Washington và đã yêu cầu các quản lý nhà máy ra làm chứng trước ủy ban. Continue reading “17/06/1943: Stimson ngăn Truman điều tra về nhà máy quốc phòng đáng ngờ”

15/06/1964: Johnson quyết định không yêu cầu Quốc hội trao quyền tiến hành chiến tranh

Nguồn: President Johnson decides against asking Congress for authority to wage war, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1964, tại một cuộc họp của Hội đồng An ninh Quốc gia, McGeorge Bundy, Cố vấn An ninh Quốc gia của Tổng thống Lyndon B. Johnson, thông báo với những người tham dự rằng Tổng thống đã quyết định hoãn việc đệ trình một nghị quyết lên Quốc hội để yêu cầu trao quyền tiến hành chiến tranh.

Tình hình ở Nam Việt Nam khi đó đã xấu đi nhanh chóng, và vào tháng 03/1964, Bộ trưởng Quốc phòng Robert McNamara báo cáo rằng 40% vùng nông thôn nằm dưới sự kiểm soát hoặc ảnh hưởng của Việt Cộng. Johnson sợ rằng ông sẽ bị mất chức nếu Nam Việt Nam rơi vào tay cộng sản, nhưng ông không sẵn sàng sử dụng sức mạnh quân sự của Mỹ trên quy mô lớn. Continue reading “15/06/1964: Johnson quyết định không yêu cầu Quốc hội trao quyền tiến hành chiến tranh”

14/06/1789: Những người sống sót từ Vụ Nổi loạn Bounty đến Timor

Nguồn: Bounty mutiny survivors reach Timor, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1789, thuyền trưởng người Anh William Bligh và 18 thủy thủ khác, những người bị tàu HMS Bounty bỏ mặc trên biển bảy tuần trước đó, đã đến Timor ở Đông Ấn sau khi vượt quãng đường gần 6.000 km trên một chiếc thuyền nhỏ, không có mái che.

Trước đó, vào ngày 28/04, Fletcher Christian, trợ lý thuyền trưởng trên tàu Bounty, đã lãnh đạo một cuộc nổi loạn thành công chống lại Thuyền trưởng Bligh và những người ủng hộ ông. Con tàu Hải quân Anh này đang vận chuyển cây giống sa kê từ Tahiti đến trồng ở các thuộc địa của Anh ở Caribe. Continue reading “14/06/1789: Những người sống sót từ Vụ Nổi loạn Bounty đến Timor”

12/06/2016: Tấn công khủng bố tại Hộp đêm Pulse ở Orlando, Florida

Nguồn: Terrorist gunman attacks Pulse Nightclub in Orlando, Florida, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 2016, giữa lúc tiếng nhạc Latin vang lên xập xình bên trong Pulse, một trong những hộp đêm lớn nhất Orlando, một tay súng đã xông vào bên trong và nổ súng vào đám đông chủ yếu là người đồng tính. Cuối cùng, 49 người đã thiệt mạng và hàng chục người khác bị thương trong vụ xả súng hàng loạt chết chóc nhất trong lịch sử nước Mỹ thời bấy giờ. Continue reading “12/06/2016: Tấn công khủng bố tại Hộp đêm Pulse ở Orlando, Florida”

10/06/1968: Tướng Westmoreland tổ chức họp báo chia tay tại Sài Gòn

Nguồn: General Westmoreland gives farewell press conference in Saigon, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1968, tại một cuộc họp báo ở Sài Gòn khi ông chuyển giao quyền chỉ huy lực lượng Mỹ tại Việt Nam cho Tướng Creighton Abrams, Tướng William Westmoreland đã đưa ra đánh giá của mình đối với các xu hướng trong quá khứ và hiện tại của cuộc chiến. Continue reading “10/06/1968: Tướng Westmoreland tổ chức họp báo chia tay tại Sài Gòn”

08/06/1874: Tù trưởng Cochise qua đời

Nguồn: Apache chief Cochise dies, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1874, Tù trưởng Cochise, một trong những nhà lãnh đạo vĩ đại của người Apache bản địa trong các cuộc chiến của họ với người Anh-Mỹ, đã qua đời tại Khu định cư Chiricahua ở đông nam Arizona.

Người ta biết rất ít về cuộc sống thời thơ ấu của Cochise. Đến giữa thế kỷ 19, ông đã trở thành một nhà lãnh đạo nổi bật của bộ tộc Apache Chiricahua sống ở phía nam Arizona và phía bắc Mexico. Giống như nhiều người Apache Chiricahua khác, Cochise phẫn nộ trước sự xâm lấn của những người định cư Mexico và Mỹ trên vùng đất truyền thống của người bản địa. Ông đã chỉ huy nhiều cuộc tấn công nhắm vào các nhóm những người định cư sống ở cả hai bên biên giới. Dần dần, cả người Mexico và người Mỹ đã kêu gọi sự bảo vệ và trừng phạt của quân đội. Continue reading “08/06/1874: Tù trưởng Cochise qua đời”

07/06/1866: Tù trưởng Seattle qua đời gần thành phố được đặt theo tên ông

Nguồn: Chief Seattle dies near the city named for him, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1866, mười ba năm sau khi những người định cư Mỹ thành lập thành phố được đặt theo tên ông, Tù trưởng Seattle đã qua đời tại một ngôi làng gần đó.

Sinh ra vào khoảng năm 1790, Seattle (Seathl) là tù trưởng của các bộ lạc người Duwamish và Suquamish sống quanh Vịnh Bờ biển Thái Bình Dương, mà ngày nay được gọi là Vịnh Puget. Ông là con trai của một người cha Suquamish và một người mẹ Duwamish, qua đó cho phép ông có được ảnh hưởng ở cả hai bộ lạc. Continue reading “07/06/1866: Tù trưởng Seattle qua đời gần thành phố được đặt theo tên ông”

05/06/2004: Ronald Reagan qua đời

Nguồn: Former U.S. president Ronald Reagan dies, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 2004, Ronald Wilson Reagan, Tổng thống thứ 40 của Mỹ, đã qua đời sau một thời gian dài chống chọi với căn bệnh Alzheimer. Reagan, người đồng thời là một diễn viên nổi tiếng và từng giữ chức Thống đốc California, là một tổng thống được yêu mến vì đã khôi phục lại lòng tin của người Mỹ sau những vấn đề của thập niên 1970.

Sinh ngày 06/02/1911, Reagan, người có biệt danh thời niên thiếu là Dutch, đã lớn lên tại một số thị trấn nhỏ ở Illinois. Dù có hoàn cảnh gia đình khó khăn – cha ông nghiện rượu và thường không giữ được việc làm – Reagan vẫn là một học sinh nổi tiếng và hướng ngoại. Ông từng là chủ tịch hội đồng học sinh của trường trung học, nổi bật trong các môn bóng bầu dục, bóng rổ, và điền kinh, và còn tham gia diễn xuất trong một số vở kịch. Vào mùa hè, ông làm việc như một nhân viên cứu hộ, và được cho là đã cứu 77 người trong sáu năm. Continue reading “05/06/2004: Ronald Reagan qua đời”

03/06/1864: Thảm họa của phe Liên minh miền Bắc tại Cold Harbor

Nguồn: Union disaster at Cold Harbor, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1864, Tướng Liên minh miền Bắc Ulysses S. Grant đã phạm phải sai lầm mà sau này ông nhận ra là sai lầm lớn nhất của đời mình, khi ra lệnh tấn công trực diện vào quân Hợp bang miền Nam đang cố thủ tại Cold Harbor, Virginia. Hậu quả là khoảng 7.000 thương vong của phe Liên minh trong vòng chưa đầy một giờ giao tranh.

Một tháng trước đó, Quân đoàn Potomac của Grant và Quân đoàn Bắc Virginia của Robert E. Lee đã gây tổn thất khủng khiếp cho nhau trong lúc tiến quân theo đường vòng cung xung quanh Richmond, Virginia – từ Rừng Wilderness đến Spotsylvania và nhiều địa điểm chiến đấu nhỏ hơn. Continue reading “03/06/1864: Thảm họa của phe Liên minh miền Bắc tại Cold Harbor”

01/06/1974: Bác sĩ Heimlich công bố kỹ thuật cứu nạn nhân bị hóc nghẹn

Nguồn: Dr. Heimlich first publishes his technique for rescuing choking victims, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1974, kỹ thuật cứu nạn nhân bị hóc nghẹn do bác sĩ phẫu thuật Henry J. Heimlich ở Cincinnati phát minh đã được công bố trên tạp chí y khoa Emergency Medicine. Thủ thuật Heimlich, bao gồm việc dùng lực đẩy vào trong và lên trên vùng bụng của nạn nhân bị hóc, đã nhanh chóng trở thành phương pháp hàng đầu để cứu sống nhiều người.

Heimlich đã chia sẻ những phát hiện không chính thức của mình trong một bài luận ông viết cho tạp chí số tháng 6/1974, có tên là “Pop Goes the Café Coronary” (Tạm dịch: Khi Đau tim ở Quán Cà phê). Thuật ngữ “Hội chứng Đau tim ở Quán Cà phê” chỉ tình huống một người bị nghẹn khi đang ăn tại nhà hàng và những người chứng kiến ​​lầm tưởng rằng nạn nhân đang bị đau tim. Phương pháp điều trị y tế chuyên nghiệp tiêu chuẩn lúc bấy giờ là mở khí quản, tức là đưa một kim tiêm cỡ lớn vào khí quản để tạo đường thở tạm thời – một thủ thuật chỉ có bác sĩ mới thực hiện được. Continue reading “01/06/1974: Bác sĩ Heimlich công bố kỹ thuật cứu nạn nhân bị hóc nghẹn”

31/05/1889: Hơn 2.000 người thiệt mạng trong trận lũ Johnstown

Nguồn: More than 2,000 die in the Johnstown Flood, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1889, Đập South Fork của Pennsylvania bất ngờ bị vỡ, gây ra Trận Lũ Johnstown thảm khốc. Hơn 2.200 người đã thiệt mạng trong thảm họa này.

Nằm cách Pittsburgh gần 100km về phía đông trong một thung lũng gần các con sông Allegheny, Little Conemaugh, và Stony Creek, Johnstown nằm trên một vùng đồng bằng ngập lụt thường xuyên xảy ra thảm họa. Năm 1840, các quan chức đã quyết định xây dựng một con đập trên Sông Little Conemaugh, cách Johnstown khoảng 22km về phía thượng nguồn. Continue reading “31/05/1889: Hơn 2.000 người thiệt mạng trong trận lũ Johnstown”

29/05/1917: Ngày sinh John F. Kennedy

Nguồn: Future President John F. Kennedy is born, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1917, một trong những vị tổng thống được yêu mến nhất nước Mỹ, John Fitzgerald Kennedy, đã chào đời trong một gia đình có uy tín về chính trị và xã hội tại Brookline, Massachusetts. Ông là tổng thống Mỹ đầu tiên sinh ra và sau đó phục vụ trong thế kỷ 20.

Năm 1935, Kennedy nhập học tại Đại học Harvard và tốt nghiệp ngành quan hệ quốc tế với bằng danh dự vào năm 1940. Trong thời gian học tại đây, ông không may bị chấn thương lưng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe suốt đời. Sau khi tốt nghiệp, Kennedy phục vụ trên một tàu phóng ngư lôi (patrol torpedo boat, PT) của Hải quân Mỹ trong Thế chiến II. Năm 1952, ông đắc cử vào Hạ viện, sau đó phục vụ tại Thượng viện suốt bảy năm, bắt đầu từ năm 1953. Continue reading “29/05/1917: Ngày sinh John F. Kennedy”

27/05/1831: Jedediah Smith bị sát hại bởi bộ tộc Comanche

Nguồn: Comanche kill mountain man Jedediah Smith, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1831, Jedediah Smith, một trong những nhà thám hiểm và bẫy thú quan trọng nhất nước Mỹ, đã bị người Comanche giết trên Đường mòn Santa Fe.

Vai trò của Smith trong việc khám phá vùng Viễn Tây đã không được biết đến rộng rãi cho đến khi các học giả hiện đại nghiên cứu những ghi chép về các chuyến đi đến những vùng xa xôi của ông. Giống như những “người đi núi” (mountain men) khác, Smith mạo hiểm đi về phía tây trong vai trò là một doanh nhân thực dụng, làm việc cho các công ty buôn lông thú ở miền đông. Mục tiêu của ông là tìm ra những vùng đất mới để bẫy hải ly và rái cá, đồng thời thiết lập quan hệ giao thương với người Mỹ bản địa. Continue reading “27/05/1831: Jedediah Smith bị sát hại bởi bộ tộc Comanche”

25/05/1979: “Cậu bé trên hộp sữa” Etan Patz mất tích

Nguồn: 6-year-old Etan Patz—boy on milk carton—goes missing, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào sáng ngày này năm 1979, cậu bé Etan Patz sáu tuổi đã đi bộ hai dãy nhà từ nhà mình đến trạm xe buýt ở Manhattan. Đó là lần đầu tiên cậu bé đi bộ một mình để đến trường, và cũng là ngày cuối cùng bố mẹ nhìn thấy cậu, bởi vì đã có kẻ bắt cóc Etan trong lúc đi bộ. Như một phần trong nỗ lực tìm kiếm của bố mẹ cậu, Etan đã trở thành một trong những đứa trẻ mất tích đầu tiên được in hình trên hộp sữa. Continue reading “25/05/1979: “Cậu bé trên hộp sữa” Etan Patz mất tích”

24/05/1964: Bạo loạn tại trận bóng ở Lima làm hàng trăm người thiệt mạng

Nguồn: Riot erupts at Lima, Peru soccer match, killing hundreds, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1964, quyết định của trọng tài trong một trận bóng đá giữa Peru và Argentina đã gây ra một cuộc bạo loạn kinh hoàng. Hơn 300 người hâm mộ đã thiệt mạng và 500 người khác bị thương trong cuộc hỗn chiến dữ dội sau đó tại Sân vận động Quốc gia ở Lima, Peru.

Trận đấu này thuộc vòng loại cho Thế vận hội năm 1964 và nhóm người hâm mộ Peru đã cổ vũ nhiệt tình cho đội tuyển của mình cho đến khi chỉ còn vài phút nữa là kết thúc trận đấu. Khi trọng tài không công nhận bàn thắng rõ ràng của đội Peru, sân vận động bắt đầu trở nên hỗn loạn. Tình trạng hoảng loạn và các biện pháp kiểm soát đám đông được thực hiện sau đó đã gây ra tình trạng giẫm đạp khiến nhiều người tử vong. Continue reading “24/05/1964: Bạo loạn tại trận bóng ở Lima làm hàng trăm người thiệt mạng”

22/05/1939: Hiệp ước Thép được ký kết, phe Trục được thành lập

Nguồn: The Pact of Steel is signed; the Axis is formed, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1939, Ý và Đức đã đồng ý thành lập một liên minh quân sự và chính trị, chính thức khai sinh ra phe Trục, mà cuối cùng sẽ bao gồm cả Nhật Bản.

Mussolini đã đặt ra biệt danh “Hiệp ước Thép” để mô tả thỏa thuận lịch sử này với Đức, sau khi xem xét lại lựa chọn đầu tiên của mình, “Hiệp ước Máu.” (Ông cũng nghĩ ra phép ẩn dụ về một “trục” ràng buộc Rome và Berlin). Continue reading “22/05/1939: Hiệp ước Thép được ký kết, phe Trục được thành lập”