Category: Sự kiện

23/03/1983: Bệnh nhân được cấy ghép tim nhân tạo đầu tiên qua đời

Nguồn: First artificial heart patient dies, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1983, Barney Clark, một nha sĩ 61 tuổi, đã qua đời sau 112 ngày trở thành người đầu tiên trên thế giới được cấy ghép tim nhân tạo vĩnh viễn. Ông đã dành bốn tháng cuối đời nằm trên giường bệnh tại Trung tâm Y tế Đại học Utah ở Salt Lake City, được gắn với một thiết bị nặng gần 160kg, giúp bơm không khí vào và ra khỏi “quả tim” thay thế làm từ nhôm và nhựa thông qua hệ thống ống dẫn. Continue reading “23/03/1983: Bệnh nhân được cấy ghép tim nhân tạo đầu tiên qua đời”

21/03/1918: Đức mở cuộc tấn công lớn ở Mặt trận phía Tây

Nguồn: Germany begins major offensive on the Western Front, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1918, gần sông Somme ở Pháp, quân đội Đức đã mở cuộc tấn công lớn đầu tiên vào Mặt trận phía Tây sau hai năm.

Đầu năm 1918, người Đức đã xác lập vị thế vững chắc trên các chiến trường châu Âu. Quân đội nước này chiếm gần như toàn bộ Bỉ và phần lớn miền bắc nước Pháp. Với việc Romania, Nga và Serbia rút khỏi chiến tranh vào cuối năm 1917, xung đột ở phía đông đang đi đến hồi kết, theo đó cho phép Liên minh Trung tâm tập trung vào việc chống lại quân Anh và Pháp ở phía tây. Thật vậy, đến ngày 21/03/1918, việc Nga rút lui đã cho phép Đức điều ít nhất 44 sư đoàn sang Mặt trận phía Tây. Continue reading “21/03/1918: Đức mở cuộc tấn công lớn ở Mặt trận phía Tây”

19/03/1865: Trận Bentonville bắt đầu ở Bắc Carolina

Nguồn: Battle of Bentonville begins in North Carolina, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1865, trong trận Bentonville, Bắc Carolina, Tướng Hợp bang miền Nam Joseph Johnston đã nỗ lực tuyệt vọng nhằm chặn đà tiến quân qua Carolina của Tướng Liên minh miền Bắc William T. Sherman trong những ngày cuối cùng của Nội chiến Mỹ. Tuy nhiên, lực lượng đã kiệt sức của Johnston không thể ngăn cản bước tiến của đội quân hùng mạnh của Sherman. Continue reading “19/03/1865: Trận Bentonville bắt đầu ở Bắc Carolina”

17/03/1973: Bức ảnh đoạt giải Pulitzer, Burst of Joy, được chụp

Nguồn: Pulitzer Prize-winning photo “Burst of Joy” is taken, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1973, nhiếp ảnh gia Slava “Sal” Veder của Associated Press đã ghi lại một cảnh tượng đầy xúc động trên đường băng của Căn cứ Không quân Travis, California: một tù nhân chiến tranh Mỹ vừa được giải thoát đang chạy về phía gia đình mình. Niềm vui tột cùng trong khoảnh khắc đó đã được thể hiện qua hình ảnh cô con gái tuổi teen với nụ cười trên môi và đôi tay hân hoan dang rộng khi cha cô trở về từ Việt Nam. Bức ảnh chụp Trung tá Robert L. Stirm và gia đình ông, được đặt tên là “Burst of Joy” (Niềm vui vỡ oà), sau đó đã giành giải Pulitzer vào năm 1974. Continue reading “17/03/1973: Bức ảnh đoạt giải Pulitzer, Burst of Joy, được chụp”

16/03/1802: Thành lập Học viện Quân sự West Point

Nguồn: U.S. Military Academy established, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1802, Học viện Quân sự Hoa Kỳ – trường quân sự đầu tiên của đất nước – đã được Quốc hội thành lập nhằm mục đích giáo dục và huấn luyện nam thanh niên về lý thuyết và thực hành khoa học quân sự. Học viện nằm ở West Point, New York, nên thường được gọi đơn giản là trường West Point.

Nằm trên bờ tây sông Hudson, New York, West Point từng là một pháo đài thời Cách mạng, được xây dựng để bảo vệ Thung lũng sông Hudson khỏi những đợt tấn công của quân Anh. Năm 1780, Tướng Benedict Arnold, chỉ huy của phe Ái Quốc, đã đồng ý giao West Point cho người Anh để nhận 6.000 bảng. Tuy nhiên, âm mưu đã bị phát giác trước khi pháo đài rơi vào tay người Anh, và Arnold phải chạy sang Anh để được bảo vệ. Continue reading “16/03/1802: Thành lập Học viện Quân sự West Point”

14/03/1967: Thi hài JFK được chuyển đến nơi an nghỉ cuối cùng

Nguồn: JFK’s body moved to permanent gravesite, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1967, thi hài của Tổng thống John F. Kennedy được di dời đến một vị trí cách nơi chôn cất ban đầu tại Nghĩa trang Quốc gia Arlington chỉ vài mét. Vị tổng thống đã qua đời hơn ba năm trước đó, vào ngày 22/11/1963, do bị ám sát.

Dù JFK chưa bao giờ nói rõ ông muốn được chôn cất ở đâu, nhưng hầu hết các thành viên trong gia đình và bạn bè của ông đều cho rằng ông sẽ chọn một khu đất ở quê hương Massachusetts. Vì là cựu binh Thế chiến II, JFK đủ điều kiện để được chôn cất tại Nghĩa trang Quốc gia Arlington, nhưng ông cũng xứng đáng có một nơi chôn cất đặc biệt, phù hợp với vị thế tổng thống của mình. Continue reading “14/03/1967: Thi hài JFK được chuyển đến nơi an nghỉ cuối cùng”

12/03/1988: Mưa đá gây ra thảm họa giẫm đạp tại Nepal

Nguồn: Hail causes stampede at soccer match in Nepal, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1988, một trận mưa đá bất ngờ đã khiến các cổ động viên tại một trận bóng đá ở Kathmandu, Nepal phải bỏ chạy. Thảm họa giẫm đạp sau đó đã khiến ít nhất 70 người thiệt mạng và hàng trăm người khác bị thương.

Vào lúc đó, khoảng 30.000 người đang theo dõi trận đấu giữa đội Janakpur của Nepal và đội Muktijoddha của Bangladesh tại Sân vận động Quốc gia. Một cơn bão ập đến nhanh chóng và mưa đá bắt đầu trút xuống khán đài. Khi các cổ động viên hoảng loạn và lao về phía lối thoát, họ phát hiện các cánh cổng đã bị khóa, có lẽ là để ngăn những người không có vé vào sân vận động. Trong lúc người hâm mộ tiếp tục chen lấn, lối đi bắt đầu chật kín. Các nạn nhân của thảm họa giẫm đạp dần không thở được và đã bị đè bẹp đến chết. Continue reading “12/03/1988: Mưa đá gây ra thảm họa giẫm đạp tại Nepal”

10/03/1922: Mahatma Gandhi bị bắt vì tội kích động lật đổ

Nguồn: Mahatma Gandhi Arrested for Sedition, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1922, sau nhiều năm bị chính quyền thực dân Anh ở Ấn Độ bắt giam nhiều lần vì các hoạt động lãnh đạo trong phong trào đòi độc lập của đất nước, nhà hoạt động và lãnh đạo tinh thần Mohandas Karamchand Gandhi lại tiếp tục bị bắt tại Bombay với tội danh nghiêm trọng nhất cho đến đến thời điểm đó: kích động lật đổ. Gandi – người được gọi một cách tôn kính với tên Mahatma, có nghĩa là “linh hồn vĩ đại” – phải nhận bản án 6 năm tù vì tội phản đối chính quyền thực dân Anh. Continue reading “10/03/1922: Mahatma Gandhi bị bắt vì tội kích động lật đổ”

09/03/1916: Pancho Villa tấn công Columbus, New Mexico

Nguồn: Pancho Villa attacks Columbus, New Mexico, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1916, tức giận trước sự hỗ trợ của Mỹ dành cho các đối thủ trong cuộc chiến giành quyền kiểm soát Mexico, thủ lĩnh cách mạng nông dân Pancho Villa đã tấn công thị trấn biên giới Columbus, New Mexico.

Năm 1913, cuộc nội chiến đẫm máu ở Mexico đã đưa tướng Victoriano Huerta lên nắm quyền. Tổng thống Mỹ Woodrow Wilson đã khinh thường chế độ mới, gọi đó là “chính phủ đồ tể,” và tích cực hỗ trợ quân sự nhân vật đối lập, Venustiano Carranza. Thật không may, khi Carranza lên nắm quyền vào năm 1914, ông ta cũng trở thành một nỗi thất vọng khác và Wilson lại ủng hộ một lãnh đạo phiến quân khác, Pancho Villa. Continue reading “09/03/1916: Pancho Villa tấn công Columbus, New Mexico”

07/03/2002: Xét xử vụ Andrea Yates sát hại năm người con

Nguồn: Defense rests in Andrea Yates trial, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 2002, luật sư bào chữa đã kết thúc phần trình bày của mình trong phiên tòa xét xử Andrea Yates, một phụ nữ 37 tuổi ở Texas, người đã nhận tội giết chết năm đứa con nhỏ của mình bằng cách nhấn chìm chúng trong bồn tắm. Chưa đầy một tuần sau, vào ngày 13/03, Yates bị tuyên có tội và phải nhận án chung thân; tuy nhiên, bản án của bà ta sau đó đã bị hủy. Continue reading “07/03/2002: Xét xử vụ Andrea Yates sát hại năm người con”

05/03/1929: Ngày mất David Buick

Nguồn: David Buick dies, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1929, David Dunbar Buick, nhà sáng lập Công ty Buick Motor, đã qua đời trong tình trạng nghèo khó và cô quạnh ở tuổi 74. Năm 1908, công ty của Buick đã trở thành nền tảng cho tập đoàn General Motors, nhưng đáng tiếc là vào lúc đó ông đã bán cổ phần của mình trong công ty.

Buick sinh tại Arbroath, Scotland vào ngày 17/09/1854 và chuyển đến Detroit, Michigan cùng gia đình khi còn nhỏ. Thời trẻ, ông làm việc trong ngành công nghiệp ống nước và đã có nhiều phát minh, trong đó gồm một quy trình giúp gắn men sứ lên bồn tắm bằng gang. Continue reading “05/03/1929: Ngày mất David Buick”

03/03/1877: Rutherford B. Hayes nhậm chức Tổng thống Mỹ

Nguồn: Rutherford B. Hayes is inaugurated in a private ceremony, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1877, Rutherford B. Hayes đã tuyên thệ nhậm chức tổng thống thứ 19 của Mỹ tại Phòng Đỏ của Nhà Trắng. Hai ngày sau, ông tuyên thệ nhậm chức một lần nữa trong một buổi lễ công khai.

Một số tài liệu lịch sử cho rằng buổi lễ nhậm chức đầu tiên của Hayes đã diễn ra trong bí mật vì có những lời đe dọa nhắm vào tính mạng của vị tân tổng thống. Các tài liệu khác lại cho rằng do ngày nhậm chức rơi vào Chủ nhật, nên Quốc hội Mỹ quyết định tổ chức một buổi lễ riêng tư vào thứ Bảy trước ngày nhậm chức chính thức, sau đó lặp lại nghi lễ này trước công chúng vào thứ Hai tiếp theo. Continue reading “03/03/1877: Rutherford B. Hayes nhậm chức Tổng thống Mỹ”

02/03/1904: Ngày sinh Dr. Seuss

Nguồn: Dr. Seuss born, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1904, Theodor Geisel, được thế giới biết đến nhiều hơn với tên gọi Dr. Seuss, tác giả và họa sĩ minh họa của những cuốn sách thiếu nhi như “The Cat in the Hat” và “Green Eggs and Ham,” đã chào đời tại Springfield, Massachusetts. Geisel, người lấy tên đệm của mình (cũng là họ thời con gái của mẹ ông) làm bút danh, đã sáng tác tổng cộng 48 cuốn sách – bao gồm cả sách dành cho người lớn – bán được hơn 200 triệu bản và được dịch sang nhiều thứ tiếng. Sách của Dr. Seuss nổi tiếng với những vần điệu kỳ quặc và những nhân vật lập dị, như Lorax và Sneetches, sống ở những nơi như Whoville. Continue reading “02/03/1904: Ngày sinh Dr. Seuss”

29/02/1704: Deerfield bị san phẳng trong Chiến tranh Nữ hoàng Anne

Nguồn: Deerfield settlement razed in Queen Anne’s War, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1704, Deerfield, một khu định cư biên giới ở phía tây Massachusetts, đã bị lực lượng Pháp và người Mỹ bản địa tấn công. Khoảng 100 đàn ông, phụ nữ, và trẻ em bị tàn sát trong lúc thị trấn bị thiêu rụi.

Vụ đột kích Deerfield là sự kiện đẫm máu nhất trong Chiến tranh Nữ hoàng Anne, một cuộc xung đột được các nhà sử học Mỹ gọi là Chiến tranh Pháp-Bản địa lần thứ hai. Dù cuộc xung đột biên giới này được đặt theo tên của nữ hoàng Anh đương thời, nhưng đối với Pháp và Anh, nó chỉ là một khía cạnh nhỏ của Chiến tranh Kế vị Tây Ban Nha. Continue reading “29/02/1704: Deerfield bị san phẳng trong Chiến tranh Nữ hoàng Anne”

27/02/1864: Mở cửa nhà tù Andersonville trong Nội chiến Mỹ

Nguồn: Union inmates begin arriving at deadly Andersonville prison, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1864, trong Nội chiến Mỹ, những tù nhân Liên minh miền Bắc đầu tiên đã đến nhà tù Andersonville, lúc đó vẫn đang trong quá trình xây dựng ở miền nam bang Georgia. Andersonville dần trở thành biểu tượng của cái chết khi có gần 1/4 số tù nhân thiệt mạng trong thời gian bị giam giữ. Henry Wirz, người đứng đầu Andersonville, đã bị hành quyết sau chiến tranh vì những hành vi tàn bạo và ngược đãi dưới sự chỉ huy của ông ta. Continue reading “27/02/1864: Mở cửa nhà tù Andersonville trong Nội chiến Mỹ”

25/02/1964: Muhammed Ali giành danh hiệu vô địch thế giới đầu tiên

Nguồn: Young Muhammad Ali knocks out Sonny Liston for first world title, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1964, Cassius Clay, 22 tuổi, đã gây chấn động giới cá cược quyền anh khi lật đổ nhà vô địch hạng nặng thế giới Sonny Liston bằng một cú knock-out kỹ thuật ở hiệp thứ bảy. Liston, người từng hai lần hạ gục nhà vô địch cũ Floyd Patterson chỉ trong một hiệp, được đánh giá cao hơn với tỷ lệ 8 ăn 1. Tuy nhiên, Clay dự đoán mình sẽ chiến thắng, tự hào tuyên bố rằng bản thân sẽ “bay như bướm, đốt như ong,” rồi hạ gục Liston ở hiệp thứ tám.

Chàng trai trẻ nhanh nhẹn và khéo ăn nói, sau này được biết đến với tên gọi Muhammed Ali, đã không mất nhiều thời gian để thực hiện lời tuyên bố của mình – Liston, người phàn nàn về chấn thương vai, đã không ra thi đấu sau tiếng chuông bắt đầu hiệp thứ bảy. Chỉ vài phút sau, nhà vô địch hạng nặng mới đã được xướng tên. Continue reading “25/02/1964: Muhammed Ali giành danh hiệu vô địch thế giới đầu tiên”

24/02/1946: Juan Perón đắc cử tổng thống Argentina

Nguồn: Juan Perón elected in Argentina, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1946, Juan Domingo Perón, cựu phó tổng thống gây tranh cãi của Argentina, đã chính thức được bầu làm tổng thống.

Trở lại năm 1943, khi còn là một sĩ quan quân đội, Perón đã tham gia vào một cuộc đảo chính quân sự chống lại chính phủ dân sự yếu kém của Argentina. Sau khi được bổ nhiệm làm bộ trưởng lao động, ảnh hưởng của ông ngày càng tăng, và vào năm 1944, ông trở thành phó tổng thống kiêm bộ trưởng chiến tranh. Sang tháng 10/1945, sau cuộc đảo chính của các sĩ quan và dân thường trung thành với hiến pháp, Perón bị lật đổ khỏi các chức vụ của mình và bị cầm tù, nhưng nhờ sự kêu gọi của công nhân và của người tình nhân đầy lôi cuốn của ông, Eva Duarte, ông sớm được thả ra. Continue reading “24/02/1946: Juan Perón đắc cử tổng thống Argentina”

22/02/1847: Trận Buena Vista bắt đầu

Nguồn: Battle of Buena Vista begins, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1847, trong Chiến tranh Mexico-Mỹ, tướng Mexico Santa Anna đã bao vây lực lượng mỏng hơn của Tướng Mỹ Zachary Taylor tại Đèo Angostura ở Mexico và yêu cầu họ đầu hàng ngay lập tức. Taylor từ chối và đáp rằng, “Bảo hắn đi chết đi.” Sáng sớm hôm sau, Santa Anna cử khoảng 15.000 quân đến tấn công 5.000 quân Mỹ. Lực lượng pháo binh vượt trội của Mỹ đã có thể chặn đứng một trong hai sư đoàn Mexico đang tiến công, trong khi lính bắn tỉa Mississippi của Jefferson Davis dẫn đầu hàng phòng thủ bên sườn trái, để chống lại một cuộc tấn công khác của Mexico. Đến 5 giờ chiều, quân Mexico bắt đầu rút lui. Continue reading “22/02/1847: Trận Buena Vista bắt đầu”

20/02/1974: Reg Murphy bị bắt cóc

Nguồn: Atlanta Constitution editor is kidnapped, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1974, Reg Murphy, biên tập viên của tờ Atlanta Constitution, đã bị bắt cóc sau khi bị lừa ra khỏi nhà của mình. Tên bắt cóc, William A.H. Williams, đã nói dối rằng mình có hơn 1 triệu lít dầu sưởi muốn tặng cho người nghèo. Sau đó, Williams, 33 tuổi, đã dùng súng uy hiếp Murphy, người nổi tiếng với quan điểm chống Chiến tranh Việt Nam. Continue reading “20/02/1974: Reg Murphy bị bắt cóc”

18/02/2003: Cháy tàu điện ngầm khiến 198 người chết ở Hàn Quốc

Nguồn: Arsonist sets fire in South Korean subway, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 2003, một người đàn ông đã châm lửa đốt một thùng xăng bên trong một toa tàu điện ngầm ở Daegu, Hàn Quốc. Ngọn lửa nhanh chóng thiêu rụi toàn bộ đoàn tàu sáu toa, sau đó lan sang một đoàn tàu khác chạy vào ga chỉ vài phút sau đó. Tổng cộng, thảm kịch đã cướp đi sinh mạng của 198 người và khiến gần 150 người khác bị thương.

Hung thủ được xác định là Kim Dae-han, 56 tuổi, một cựu tài xế taxi thất nghiệp. Kim bị liệt một phần sau một cơn đột quỵ vào tháng 11/2001, và được cho là có vấn đề tâm thần vào thời điểm gây án. Sau đó, hắn ta khai với cảnh sát rằng mình muốn tự sát, nhưng đã chọn một nơi đông người để không phải chết một mình. Continue reading “18/02/2003: Cháy tàu điện ngầm khiến 198 người chết ở Hàn Quốc”