Category: Sự kiện

20/06/1875: Ngày mất Joe Meek

Nguồn: Mountain man Joe Meek dies, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1875, Joe Meek, bậc thầy kể chuyện phiêu lưu miền biên giới, đã qua đời tại trang trại của ông ở Oregon. Cuộc đời ông cũng tràn ngập sự phiêu lưu mạo hiểm như chính những câu chuyện ông kể.

Sinh ra ở Virginia năm 1810, Meek là một chàng trai thân thiện và vui tính, nhưng ông lại quá hiếu động để có thể học hành chăm chỉ. Ở tuổi 16, Meek mù chữ chuyển hướng đi về miền Tây để gặp hai người anh trai khi đó đang ở Missouri. Trong những năm tiếp theo, ông tự học đọc và viết, nhưng cách đánh vần và ngữ pháp của ông vẫn rất độc đáo trong suốt cuộc đời ông. Continue reading “20/06/1875: Ngày mất Joe Meek”

18/06/1983: Sally Ride trở thành người phụ nữ Mỹ đầu tiên bay vào vũ trụ

Nguồn: Sally Ride becomes the first American woman in space, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1983, tàu con thoi Challenger được phóng lên vũ trụ trong sứ mệnh thứ hai. Tiến sĩ Sally K. Ride đã tham gia sứ mệnh này với tư cách là chuyên gia, trở thành người phụ nữ Mỹ đầu tiên du hành vào vũ trụ.

Trước đó, Ride từng theo đuổi sự nghiệp quần vợt chuyên nghiệp, nhưng vào năm 1977, bà đã đáp lại lời một quảng cáo trên báo của NASA kêu gọi các nhà khoa học trẻ am hiểu công nghệ đến làm việc như chuyên gia trên sứ mệnh tàu con thoi. Continue reading “18/06/1983: Sally Ride trở thành người phụ nữ Mỹ đầu tiên bay vào vũ trụ”

16/06/1858: Lincoln cảnh báo nước Mỹ đang trở thành “ngôi nhà bị chia rẽ”

Nguồn: Lincoln warns that America is becoming a “house divided”, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1858, ứng viên thượng nghị sĩ mới được đề cử Abraham Lincoln đã phát biểu tại Đại hội Đảng Cộng hòa Illinois ở Springfield và cảnh báo rằng đất nước đang phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng có thể hủy hoại Liên bang. Phát biểu trước hơn 1.000 đại biểu với giọng điệu đầy lo lắng, Lincoln đã diễn giải lại một đoạn trong Tân Ước: “một ngôi nhà tự chia rẽ thì không thể đứng vững được”. Continue reading “16/06/1858: Lincoln cảnh báo nước Mỹ đang trở thành “ngôi nhà bị chia rẽ””

15/06/1946: Mỹ đề xuất Kế hoạch Baruch về kiểm soát vũ khí nguyên tử

Nguồn: The United States presents the Baruch Plan, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1946, Mỹ đã trình bày Kế hoạch Baruch về kiểm soát quốc tế đối với vũ khí nguyên tử cho Liên Hiệp Quốc. Việc kế hoạch này không được chấp nhận đã dẫn đến một cuộc chạy đua vũ trang hạt nhân nguy hiểm giữa Mỹ và Liên Xô trong Chiến tranh Lạnh.

Tháng 8/1945, Mỹ đã thả hai quả bom nguyên tử xuống Nhật Bản, trở thành quốc gia đầu tiên và duy nhất sử dụng vũ khí hạt nhân trong thời chiến. Việc bom nguyên tử được sử dụng thành công không chỉ kết thúc Thế chiến II, mà còn giúp Mỹ nắm thế độc quyền về loại vũ khí hủy diệt nhất mà loài người từng biết đến. Continue reading “15/06/1946: Mỹ đề xuất Kế hoạch Baruch về kiểm soát vũ khí nguyên tử”

13/06/1983: Pioneer 10 rời Hệ Mặt Trời

Nguồn: Pioneer 10 departs solar system, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1983, sau hơn một thập niên du hành trong không gian, Pioneer 10, tàu thăm dò ngoài hành tinh đầu tiên trên thế giới, đã rời khỏi Hệ Mặt Trời. Ngày hôm sau, nó đã truyền về Trái Đất dữ liệu khoa học đầu tiên về vùng không gian giữa các vì sao. Continue reading “13/06/1983: Pioneer 10 rời Hệ Mặt Trời”

10/06/1935: Alcoholics Anonymous được thành lập

Nguồn: Alcoholics Anonymous founded, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1935, tại Akron, Ohio, Bill Wilson và Tiến sĩ Robert Smith, hai người nghiện rượu đang hồi phục, đã thành lập chương trình Alcoholics Anonymous (Cai nghiện rượu ẩn danh, AA), một chương trình phục hồi chức năng gồm 12 bước, mà sau này đã giúp vô số người cai nghiện rượu thành công. Continue reading “10/06/1935: Alcoholics Anonymous được thành lập”

09/06/1534: Jacques Cartier bắt đầu khám phá bờ biển Canada

Nguồn: French navigator Jacques Cartier begins exploring the Canadian coast, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1534, nhà hàng hải người Pháp Jacques Cartier trở thành nhà thám hiểm châu Âu đầu tiên đến bờ biển phía đông Canada, khi ông đi vào Vịnh St. Lawrence thuộc tỉnh Quebec ngày nay. Trong chuyến thám hiểm đầu tiên trong ba chuyến thám hiểm tới Canada, ông sẽ đi vòng quanh vùng Vịnh và khám phá các bờ biển của Newfoundland và Đảo Prince Edward, sau đó tuyên bố chúng thuộc chủ quyền của Pháp. Continue reading “09/06/1534: Jacques Cartier bắt đầu khám phá bờ biển Canada”

08/06/1968: Nghi phạm ám sát Martin Luther King Jr. bị bắt

Nguồn: James Earl Ray, suspect in Martin Luther King Jr. assassination, is arrested, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1968, James Earl Ray, một tù nhân vượt ngục người Mỹ, đã bị bắt ở London, Anh và bị buộc tội ám sát nhà lãnh đạo dân quyền người Mỹ gốc Phi Martin Luther King Jr.

Vào ngày 04/04/1968, tại Memphis, khi đang đứng trên ban công bên ngoài căn phòng tầng hai của mình tại Motel Lorraine, King đã bị trọng thương do trúng đạn của một tay súng bắn tỉa. Tối hôm đó, một khẩu súng săn Remington .30-06 đã được tìm thấy trên vỉa hè gần một căn nhà trọ cách Motel Lorraine chỉ một dãy nhà. Trong vài tuần tiếp theo, khẩu súng săn, lời khai của các nhân chứng, và dấu vân tay trên vũ khí đều chỉ ra một nghi phạm duy nhất: tên tội phạm vượt ngục James Earl Ray. Continue reading “08/06/1968: Nghi phạm ám sát Martin Luther King Jr. bị bắt”

06/06/1964: Máy bay trinh sát Mỹ bị bắn rơi trên bầu trời Lào

Nguồn: U.S. reconnaissance jets shot down over Laos, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1964, hai máy bay phản lực của Hải quân Mỹ đã bị hỏa lực mặt đất của cộng sản Pathet Lào bắn hạ trong lúc đang thực hiện nhiệm vụ trinh sát mục tiêu tầm thấp trên bầu trời Lào. Washington ngay lập tức ra lệnh cho các máy bay có vũ trang hộ tống các chuyến bay trinh sát, và đến ngày 9/6, các máy bay hộ tống đã tấn công trụ sở Pathet Lào. Continue reading “06/06/1964: Máy bay trinh sát Mỹ bị bắn rơi trên bầu trời Lào”

04/06/2003: Martha Stewart bị truy tố

Nguồn: Martha Stewart indicted for securities fraud and obstruction of justice, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 2003, Martha Stewart – trùm truyền thông và bà nội trợ nổi tiếng với những mẹo vặt “tuyệt vời” – và người môi giới chứng khoán cũ của mình đã gặp rắc rối lớn khi bị bồi thẩm đoàn liên bang buộc tội 9 tội danh, bao gồm cản trở công lý, gian lận chứng khoán, âm mưu, và khai báo gian dối.

Stewart, giám đốc điều hành kiêm chủ tịch của Martha Stewart Living Omnimedia Inc., và nhà môi giới cũ của bà tại công ty Merrill Lynch, Peter Bacanavic, đã bị truy tố sau cuộc điều tra về việc bà bán cổ phiếu ImClone Systems. Về phần mình, Bacanavic bị buộc tội cản trở công lý, âm mưu, khai báo gian dối và khai man. Continue reading “04/06/2003: Martha Stewart bị truy tố”

02/06/2015: Chủ tịch FIFA Sepp Blatter tuyên bố từ chức

Nguồn: FIFA president Sepp Blatter announces resignation amidst corruption scandal, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 2015, Sepp Blatter, chủ tịch cơ quan quản lý bóng đá quốc tế FIFA, đã từ chức chỉ vài ngày sau khi ông tái đắc cử nhiệm kỳ thứ năm, kéo dài 4 năm. Quyết định từ chức diễn ra trong bối cảnh có tin đồn rằng ông sẽ sớm bị Mỹ và Thụy Điển điều tra về tội gian lận và tham nhũng. Trên toàn thế giới, người hâm mộ bóng đá đã tỏ ra vui mừng, vì nhiệm kỳ 17 năm của Blatter ngay từ đầu đã chìm trong những cáo buộc về hành vi sai trái. Continue reading “02/06/2015: Chủ tịch FIFA Sepp Blatter tuyên bố từ chức”

01/06/1990: Bush và Gorbachev đồng ý chấm dứt sản xuất vũ khí hóa học

Nguồn: George H.W. Bush and Mikhail Gorbachev agree to end production of chemical weapons, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1990, tại cuộc họp thượng đỉnh giữa hai siêu cường ở Washington, D.C., Tổng thống Mỹ George H.W. Bush và lãnh đạo Liên Xô Mikhail Gorbachev đã ký một thỏa thuận lịch sử nhằm chấm dứt sản xuất vũ khí hóa học và bắt đầu tiêu hủy kho dự trữ vũ khí lớn của cả hai bên. Theo thỏa thuận, các thanh tra viên tại chỗ của cả hai nước sẽ quan sát quá trình tiêu hủy. Continue reading “01/06/1990: Bush và Gorbachev đồng ý chấm dứt sản xuất vũ khí hóa học”

30/05/1593: Christopher Marlowe bị giết trong một vụ ẩu đả ở quán rượu

Nguồn: Playwright Christopher Marlowe killed in tavern brawl, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1593, nhà viết kịch Christopher Marlowe, 29 tuổi, đã bị giết trong một vụ ẩu đả tại quán rượu.

Marlowe, sinh trước William Shakespeare hai tháng, là con trai của một thợ đóng giày ở Canterbury. Là một học sinh thông minh, ông đã giành được học bổng vào các trường danh tiếng và lấy bằng cử nhân Đại học Cambridge vào năm 1584. Tuy nhiên, ông đã suýt mất cơ hội lấy bằng thạc sĩ vào năm 1587, cho đến khi các cố vấn của Nữ hoàng Elizabeth can thiệp và đề nghị nhà trường cho ông nhận bằng, theo đó ám chỉ những công việc ông làm cho hoàng gia. Hoạt động gián điệp của Marlowe cho Nữ hoàng Elizabeth sau đó đã được các nhà sử học ghi lại. Continue reading “30/05/1593: Christopher Marlowe bị giết trong một vụ ẩu đả ở quán rượu”

28/05/1830: Andrew Jackson ký ban hành Đạo luật Di dời Người Mỹ Bản địa

Nguồn: Andrew Jackson signs the Indian Removal Act into law, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1830, Tổng thống Andrew Jackson đã ký phê chuẩn Đạo luật Di dời Người Mỹ Bản địa (Indian Removal Act) thành luật. Đạo luật này cho phép chính phủ liên bang đàm phán với các bộ lạc người Mỹ bản địa sống ở phía đông nam đất nước để lấy vùng đất tổ tiên của họ ở các bang như Florida, Georgia, North Carolina, và Tennessee. Kết quả là khoảng 60.000 người Mỹ bản địa đã bị buộc phải di cư về phía tây, đến sống ở “Lãnh thổ của người bản địa” (Oklahoma ngày nay). Cuộc di cư hàng loạt này khiến hơn 4.000 người thiệt mạng và được nhớ đến với tên gọi “Hành trình Nước mắt” (Trail of Tears). Continue reading “28/05/1830: Andrew Jackson ký ban hành Đạo luật Di dời Người Mỹ Bản địa”

26/05/1924: Tổng thống Coolidge ký Đạo luật Nhập cư năm 1924

Nguồn: President Coolidge signs Immigration Act of 1924, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1924, Tổng thống Calvin Coolidge đã ký duyệt Đạo luật Nhập cư (Immigration Act of 1924), chính sách nhập cư khắt khe nhất cho đến thời điểm đó trong lịch sử nước Mỹ.

Đạo luật mới phản ánh mong muốn của người Mỹ – tự cô lập khỏi thế giới sau khi tham chiến trong Thế chiến I ở châu Âu, theo đó làm trầm trọng thêm những lo ngại ngày càng gia tăng về sự lan rộng của chủ nghĩa cộng sản. Nó cũng phản ánh nạn phân biệt chủng tộc sâu rộng trong xã hội Mỹ thời bấy giờ. Nhiều người Mỹ xem làn sóng người nhập cư ồ ạt – bao gồm chủ yếu là những người lao động không có kỹ năng, trình độ học vấn thấp – vào đầu những năm 1900 là nguyên nhân gây ra sự cạnh tranh không lành mạnh về việc làm và đất đai. Continue reading “26/05/1924: Tổng thống Coolidge ký Đạo luật Nhập cư năm 1924”

25/05/1979: Tai nạn máy bay American Airlines ở Chicago

Nguồn: American Airlines plane crashes in Chicago, killing all aboard, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1979, gần 300 người đã thiệt mạng khi một máy bay của hãng American Airlines rơi và phát nổ vì mất một động cơ ngay sau khi cất cánh.

Đầu kỳ nghỉ cuối tuần Ngày Lễ Tưởng niệm năm 1979, 277 hành khách đã có mặt trên chuyến bay số 191 khởi hành từ sân bay O’Hare của Chicago đi Los Angeles. Chiếc máy bay phản lực DC-10 cất cánh bình thường, nhưng khi vừa mới bay lên được khoảng 120 mét thì nó đã mất thăng bằng và nghiêng sang trái. Sau đó, nó lao nhanh xuống và chạm đất ở sân bay Ravenswood, nơi đã bị bỏ hoang và không còn hoạt động. Continue reading “25/05/1979: Tai nạn máy bay American Airlines ở Chicago”

23/05/2004: George W. Bush hồi phục sau tai nạn xe đạp

Nguồn: George W. Bush recovers from bicycle accident, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 2004, tờ Washington Post đưa tin Tổng thống George W. Bush đã hồi phục sau một vụ tai nạn xe đạp mà ông gặp phải ngày hôm trước. Bush đã đạp xe leo núi để tập thể dục theo gợi ý của các bác sĩ.

Phóng viên Dana Milbank kể lại việc Bush bị ngã khỏi chiếc xe đạp leo núi khi hoàn thành chặng đường dài gần 27 km tại trang trại của ông ở Crawford, Texas. Dù bị trầy xước ở cằm, môi, mũi, tay, và đầu gối, Bush – lúc đó đang đội mũ bảo hiểm – vẫn lên xe đạp và hoàn thành chặng đường. Sau đó, một phát ngôn viên của Nhà Trắng cảnh báo các phóng viên rằng Bush có thể sẽ xuất hiện tại bữa tiệc tốt nghiệp của con gái Jenna vào thứ Bảy tuần tiếp theo với một miếng băng ở cằm. Continue reading “23/05/2004: George W. Bush hồi phục sau tai nạn xe đạp”

21/05/1940: Đức Quốc Xã sát hại những người “không phù hợp” ở Đông Phổ

Nguồn: Nazis kill “unfit” people in East Prussia, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1940, một “đơn vị đặc biệt” của Quốc Xã đã thực hiện nhiệm vụ của mình và sát hại hơn 1.500 bệnh nhân trong các bệnh viện ở Đông Phổ. Continue reading “21/05/1940: Đức Quốc Xã sát hại những người “không phù hợp” ở Đông Phổ”

19/05/1975: Phố Tàu ở New York đóng cửa để phản đối sự tàn bạo của cảnh sát

Nguồn: New York City’s Chinatown shuts down to protest police brutality, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1975, Phố Tàu (Chinatown) của Thành phố New York đã gần như đóng cửa hoàn toàn khi các cửa hàng treo biển “Đóng cửa để phản đối sự tàn bạo của cảnh sát.” Hành động này nhằm phản ứng lại cách Sở Cảnh sát New York đối xử với Peter Yew, một kỹ sư kiến trúc người Mỹ gốc Hoa, người đã bị bắt, bị đánh đập dã man, và bị buộc tội hành hung sau khi ông chứng kiến cảnh sát đánh đập một thiếu niên người Hoa và cố gắng can thiệp. Continue reading “19/05/1975: Phố Tàu ở New York đóng cửa để phản đối sự tàn bạo của cảnh sát”

18/05/1863: Liên minh miền Bắc bắt đầu bao vây Vicksburg

Nguồn: The Siege of Vicksburg commences, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày 18/05, Tướng Liên minh miền Bắc Ulysses S. Grant đã bắt đầu bao vây Vicksburg, thành trì cuối cùng của Hợp bang miền Nam trên Sông Mississippi, trong một trong những chiến dịch thành công nhất của Nội chiến Mỹ.

Bắt đầu từ mùa đông năm 1862-1863, Grant đã thực hiện nhiều nỗ lực nhằm chiếm Vicksburg. Sang tháng 3, ông ra lệnh hành quân xuống bờ tây Sông Mississippi, trong khi hạm đội của Đô đốc Liên minh miền Bắc David Porter vượt qua các pháo đài kiên cố bảo vệ thành phố. Continue reading “18/05/1863: Liên minh miền Bắc bắt đầu bao vây Vicksburg”