Category: Thế giới hôm nay

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Nam Phi sẽ đóng cửa một số điểm tiêm chủng vì tình trạng bạo lực bất ổn. Đến nay đã có ít nhất 45 người thiệt mạng và gần 800 người bị bắt vì bạo loạn và cướp bóc sau khi cựu tổng thống Jacob Zuma bị kết án tù giam vào tuần trước. Vụ giẫm đạp tại một trung tâm mua sắm vào đêm thứ Hai vừa rồi cũng khiến mười người thiệt mạng. Hiện quân đội đã được triển khai, trong khi tổng thống Cyril Ramaphosa lên án bạo lực.

Chỉ số giá tiêu dùng của Mỹ tăng 0,9% trong tháng 6 – mức lạm phát tháng cao nhất kể từ năm 2008 – sau khi đã tăng 0,6% trong tháng 5. Tuy nhiên, Fed dự đoán áp lực lạm phát chỉ mang tính tạm thời và sẽ giảm bớt một khi các gián đoạn chuỗi cung ứng vì đại dịch được khắc phục. Continue reading “Thế giới hôm nay: 14/07/2021”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Ít nhất sáu người đã thiệt mạng và 219 người bị bắt ở Nam Phi sau chuỗi ngày cướp bóc và bạo loạn phản đối việc bỏ tù cựu tổng thống Jacob Zuma. Quân đội đã tuyên bố sẽ triển khai binh sĩ đến các tỉnh Gauteng và KwaZulu-Natal để dập tắt bạo lực, trong khi đồng rand lao dốc. Ông Zuma, người ngồi tù từ hôm thứ Tư, đang đệ đơn kháng án.

Tổng thống Joe Biden nói Mỹ ủng hộ người dân Cuba “đang dũng cảm đấu tranh cho các quyền phổ cập cơ bản”. Ngày hôm qua chứng kiến hàng nghìn người xuống đường ở các thành phố trên khắp Cuba để biểu tình phản đối khó khăn chồng chất do đại dịch (riêng ở thủ đô Havana, họ bị lực lượng chống bạo động trấn áp). Đây là lần đầu tiên diễn ra biểu tình lớn đến vậy ở Cuba kể từ năm 1994; hiện các nhà hoạt động cho biết ít nhất 80 người đã bị bắt. Continue reading “Thế giới hôm nay: 13/07/2021”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Các cửa hàng ở Johannesburg bị cướp phá và đường xá bị chặn do bạo lực lẻ tẻ lan rộng sau khi cựu tổng thống Nam Phi Jacob Zuma bị bắt giam. Ông Zuma bị kết án 15 tháng tù vì khinh thường tòa án hôm thứ Tư, khiến những người ủng hộ ông tức giận. Cảnh sát nói có tội phạm lợi dụng bất ổn; và tới nay đã có hơn 60 người bị bắt.

Chuyến bay chở khách đầu tiên của Virgin Galactic, một công ty thám hiểm không gian do Sir Richard Branson đồng sáng lập, đã đưa ông vào vũ trụ thành công. Khởi hành từ New Mexico, Sir Richard đã bay hơn 80 km vào bầu khí quyển Trái đất. Trong khi đó tỷ phú Jeff Bezos kỳ vọng thực hiện một chuyến bay tương tự vào ngày 20 tháng 7 với công ty riêng của ông, Blue Origin. Continue reading “Thế giới hôm nay: 12/07/2021”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Trong bối cảnh Tokyo trải qua một đợt ca nhiễm covid-19 mới, Bộ trưởng phụ trách Thế vận hội Nhật Bản cho biết sự kiện sẽ tổ chức không khán giả. Kế hoạch ban đầu là cho phép 10.000 khán giả Nhật Bản tham dự mỗi sự kiện. Quyết định này được đưa ra sau khi thủ tướng Suga Yoshihide tiếp tục tuyên bố tình trạng khẩn cấp ở Tokyo kéo dài qua cả thời gian tổ chức Olympics.

Ngân hàng Trung ương Châu Âu phê duyệt mục tiêu lạm phát đối xứng 2% khi công bố kết quả cuộc đánh giá chính sách tiền tệ tiến hành từ tháng 1 năm 2020. Bản đánh giá này xem xét nhưng bác bỏ chính sách mục tiêu lạm phát trung bình mà Cục Dự trữ Liên bang Mỹ lựa chọn. Thay vào đó, ECB cam kết các biện pháp “mạnh mẽ hoặc kiên trì” để ngăn lạm phát xuống quá thấp. Continue reading “Thế giới hôm nay: 09/07/2021”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Các nhà lãnh đạo thế giới đồng loạt tố cáo vụ ám sát tổng thống Haiti Jovenel Moïse. Tổng thống Joe Biden gọi vụ giết người là “ghê tởm”, và cho biết Mỹ luôn “sẵn sàng hỗ trợ” đảm bảo an toàn và an ninh cho quốc gia vùng Caribe này. Các nhà lãnh đạo Colombia và Anh cũng đưa ra quan điểm tương tự. Tổng thư ký Liên Hợp Quốc António Guterres thì kêu gọi người Haiti “giữ gìn trật tự hiến pháp” trước “hành động ghê tởm”.

Donald Trump đã đệ đơn kiện tập thể chống lại Facebook, Twitter, YouTube và các CEO của họ với cáo buộc kiểm duyệt. Cựu tổng thống Mỹ tuyên bố các công ty này là “tác nhân của nhà nước” và do đó phải bị ràng buộc bởi Tu Chính án thứ Nhất, cấm chính phủ can thiệp tự do ngôn luận. Các vụ kiện cũng yêu cầu tòa án bãi bỏ Mục 230 của Đạo luật Khuôn phép Thông tin, theo đó các nền tảng không phải chịu trách nhiệm pháp lý đối với nội dung do người dùng đăng. Continue reading “Thế giới hôm nay: 08/07/2021”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Cơ quan quản lý internet của Trung Quốc thông báo điều tra các công ty có chủ sở hữu niêm yết ở Mỹ, vài ngày sau khi yêu cầu xóa ứng dụng của hãng gọi xe Didi Chuxing khỏi các cửa hàng ứng dụng ở Trung Quốc. Cổ phiếu của Didi đã giảm tới 25% trong hôm thứ Ba. Ngoài ra ứng dụng gọi xe tải Full Truck Alliance và công ty tuyển dụng trực tuyến Kanzhun cũng giảm lần lượt 18% và 12%. Cả hai công ty này đều có niêm yết ở Mỹ.

Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro tạm thời tránh được nguy cơ bị luận tội. Chủ tịch Hạ viện Arthur Lira cho biết không cần thiết mở cuộc điều tra chống lại ông và cho rằng quá trình này sẽ gây bất ổn nền kinh tế. Hiện các công tố viên đang điều tra ông Bolsonaro về những cáo buộc có sai phạm trong việc mua vắc-xin covid-19. Ông phủ nhận mọi hành vi sai trái. Continue reading “Thế giới hôm nay: 07/07/2021”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Hơn 1.000 binh sĩ Afghanistan đã chạy sang Tajikistan trong bối cảnh Taliban tiếp tục giành thắng lợi ở Afghanistan sau khi Mỹ rút quân. Taliban đã kiểm soát một cửa khẩu lớn giữa Afghanistan và Tajikistan; khiến nhóm lính này phải chạy vòng qua nhiều điểm trung chuyển. Hiện lực lượng an ninh của chính phủ đang vất vả trước những đòn tấn công dữ dội của Taliban, còn quân đội Mỹ sẽ rút về nước trước thời hạn 11 tháng 9 do Tổng thống Joe Biden đề ra.

Giá dầu lên mức cao nhất trong ba năm qua sau khi OPEC + lần thứ ba không thể đạt thỏa thuận sản lượng dầu. Họ đã trì hoãn đàm phán vô thời hạn, với việc UAE từ ​​chối đề xuất tăng sản lượng thêm 2 triệu thùng/ngày từ tháng 8 cho đến tháng 12. Hiện giá dầu thô Brent đã tăng lên 77 USD/thùng. Continue reading “Thế giới hôm nay: 06/07/2021”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Cơ quan quản lý tài chính độc lập Mỹ FINRA đã ra hình phạt tổng cộng 70 triệu đô la – lớn nhất từ ​​trước đến nay – cho Robinhood, một ứng dụng giao dịch cổ phiếu. Họ cho biết ứng dụng này gây tác hại “trên diện rộng và đáng kể” cho người dùng khi cung cấp thông tin sai lệch và không duy trì dịch vụ ổn định trong thời điểm thị trường biến động cao. Robinhood cho biết sẽ giải quyết các lo ngại của FINRA.

EU kéo dài ân hạn xuất khẩu thịt ướp lạnh từ Anh sang Bắc Ireland cho đến cuối tháng 9 – qua đó tạm thời giải quyết một tranh chấp thương mại có tên “cuộc chiến xúc xích”. Theo thỏa thuận Brexit, Bắc Ireland vẫn bị ràng buộc bởi các tiêu chuẩn thực phẩm của EU, khiến cho một số mặt hàng xuất khẩu qua Biển Ireland bị cấm. Chính phủ Anh muốn đàm phán lại. Continue reading “Thế giới hôm nay: 01/07/2021”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Cựu tổng thống Nam Phi Jacob Zuma đã bị kết án 15 tháng tù giam vì khinh thường tòa án sau khi không trình diện trong cuộc điều tra cáo buộc ông tham nhũng trong thời gian nắm quyền. Hồi tháng trước ông Zuma cũng không nhận tội tham nhũng liên quan đến một thỏa thuận mua vũ khí ký năm 1999.

Chỉ số niềm tin người tiêu dùng Mỹ của Conference Board tăng tháng thứ năm liên tiếp, từ 120 vào tháng 5 lên 127,3 trong tháng 6. Hãng nghiên cứu này cho rằng người Mỹ kỳ vọng điều kiện kinh doanh cũng như tình hình tài chính sẽ tiếp tục cải thiện. Hiện chỉ số ở mức cao nhất kể từ đầu đại dịch, dù vẫn dưới mức 132,6 của tháng 2 năm 2020. Continue reading “Thế giới hôm nay: 30/06/2021”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Chính phủ Ethiopia tuyên bố ngừng bắn ở khu vực Tigray miền bắc, từ đó tạm dừng cuộc nội chiến đã khiến hàng nghìn người thiệt mạng, hàng triệu người phải di dời và 350.000 người trên bờ vực chết đói. Thông báo được đưa ra ngay sau khi chính quyền lâm thời Tigray do chính phủ liên bang bổ nhiệm phải rời khỏi Mekelle, thủ phủ của vùng. Đối thủ của chính phủ trong cuộc chiến này, Mặt trận Giải phóng Nhân dân Tigray, tuyên bố đã tái chiếm thành phố nhưng chưa bình luận về thông báo của chính phủ.

Kết hợp các loại vắc-xin covid-19 khác nhau có thể giúp tăng cường khả năng miễn dịch trước SARS-CoV-2, theo một nghiên cứu trên Lancet. Các nhà nghiên cứu nhận thấy việc tiêm vắc-xin Pfizer-BioNTech bốn tuần sau mũi Oxford-AstraZeneca sẽ tạo ra lượng kháng thể cao, thậm chí là cả khi đảo thứ tự tiêm. Chúng đều giúp kích hoạt phản ứng miễn dịch mạnh hơn so với khi chỉ tiêm hai mũi Oxford-AstraZeneca. Continue reading “Thế giới hôm nay: 29/06/2021”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Các khảo sát hậu bầu cử sơ bộ ở Pháp cho thấy Mặt trận Quốc gia cực hữu của Marine Le Pen đã không thể thắng ở Hauts-de-France và Provence-Alpes-Côte-d’Azur, hai mục tiêu lớn của đảng trong cuộc bầu cử vùng vòng hai lần này. Bà Le Pen kỳ vọng thành công tại hai khu vực đó sẽ làm bàn đạp cho chiến dịch tranh cử tổng thống Pháp vào năm tới.

Fung Wai-kong, một cây viết xã luận của Apple Daily, đã bị cảnh sát bắt giữ khi tìm cách bay khỏi Hong Kong, theo South China Morning Post. Tờ báo ủng hộ dân chủ lớn nhất Hồng Kông ra ấn bản cuối cùng vào ngày 24 tháng 6, sau khi nhà chức trách đóng băng tài khoản ngân hàng, đột kích tòa soạn và bắt giữ sáu nhân viên của họ. Continue reading “Thế giới hôm nay: 28/06/2021”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Microsoft công bố Windows 11, đợt nâng cấp lớn nhất kể từ sau Windows 10 hồi năm 2015. Gã khổng lồ phần mềm Mỹ tuyên bố hệ điều hành “thế hệ tiếp theo” của họ sẽ tốt hơn cho làm việc từ xa, an toàn hơn và trực quan hơn cho người dùng. Vào tuần tới sẽ có phiên bản xem trước cho các nhà phát triển ứng dụng, và phát hành ra công chúng từ cuối năm nay.

Tổng thống Joe Biden đạt được thỏa thuận về dự luật cơ sở hạ tầng trị giá 579 tỷ đô la với một nhóm thượng nghị sĩ lưỡng đảng. Gói này nhỏ hơn nhiều so với đề xuất ban đầu của ông Biden, và bỏ qua nhiều mong muốn của phe tiến bộ, nhưng ít nhất nó có thể tạo ra đồng thuận. Tiếp theo nó sẽ được trình lên Quốc hội, và hai bên hứa hẹn tranh cãi nhau đến từng chi tiết. Continue reading “Thế giới hôm nay: 25/06/2021”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Anh bác bỏ thông tin cho thấy hải quân Nga bắn cảnh cáo gần một tàu khu trục Anh. Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố họ đã thả ngư lôi và bắn đạn thật gần tàu HMS Defender, với cáo buộc xâm nhập vùng biển Nga ở Biển Đen. Đáp lại, Bộ Quốc phòng Anh nói con tàu đi trong vùng biển Ukraine; và đã được thông báo về một cuộc tập trận có kế hoạch từ trước của Nga ở gần đó.

Thâm hụt tài khoản vãng lai của Mỹ tăng 11,8% trong quý đầu năm 2021 so với quý trước đó, lên 195,7 tỷ đô la. Nhập siêu cũng lên mức cao nhất 14 năm qua. Phục hồi kinh tế nhanh chóng đã cho phép người Mỹ chi tiêu nhiều hơn cho hàng hóa và dịch vụ từ nước ngoài. Song xuất khẩu giảm vì các nước phục hồi chậm hơn. Continue reading “Thế giới hôm nay: 24/06/2021”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

EU mở một cuộc điều tra chống độc quyền chính thức về các cáo buộc Alphabet lạm dụng sức mạnh thị trường trong mảng quảng cáo-công nghệ. Đây là cuộc điều tra có phạm vi rộng nhất mà gã khổng lồ tìm kiếm Google phải đối mặt, và sẽ xem xét liệu hãng có ưu ái không công bằng cho bộ phận quảng cáo-công nghệ của mình bằng cách hạn chế quyền truy cập của các đối thủ cạnh tranh vào dữ liệu người dùng đi kèm gói dịch vụ do Google bán hay không.

Vatican đã viết thư cho đại sứ Ý tại Tòa thánh cảnh báo rằng một đạo luật đang đề xuất nhằm chống phân biệt đối xử và bạo lực với người LGBTQ sẽ đe dọa “quyền tự do tư tưởng” của nhà thờ. Dự luật này được đưa ra từ năm ngoái, với nỗ lực đưa Ý đến gần hơn với các tiêu chuẩn chống phân biệt đối xử ở châu Âu. Vatican cũng nói các trường Công giáo nên được miễn trừ ngày quốc gia chống kỳ thị đồng tính đang được đề xuất. Continue reading “Thế giới hôm nay: 23/06/2021”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Tổng thống đắc cử của Iran, Ebrahim Raisi, đã tỏ ra cứng rắn trong cuộc họp báo đầu tiên của ông kể từ khi giành chiến thắng trong một cuộc bầu cử có sắp đặt trước. Ông từ chối gặp Tổng thống Joe Biden và nói ông chỉ có thể tiếp tục đàm phán hạt nhân nếu điều đó có lợi cho “lợi ích quốc gia” của Iran. Song ông cũng đề cập đến khả năng nối lại quan hệ ngoại giao với Saudi Arabia sau 5 năm gián đoạn.

Tối đa 10.000 khán giả Nhật Bản sẽ được phép tham dự mỗi sự kiện tại Thế vận hội Tokyo năm nay, với điều kiện không vượt quá 50% sức chứa của địa điểm. Khán giả cũng sẽ phải nhỏ giọng và luôn đeo khẩu trang. Quyết định này được đưa ra bất chấp một báo cáo của các chuyên gia y tế Nhật Bản hồi tuần trước khuyến cáo rằng tổ chức không khán giả sẽ là lựa chọn “ít rủi ro nhất”. Continue reading “Thế giới hôm nay: 22/06/2021”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Khi vòng đầu tiên của cuộc bầu cử ở Pháp khép lại, các dấu hiệu ban đầu đang cho thấy tỷ lệ cử tri đi bỏ phiếu khá thấp. Đảng Mặt trận Quốc gia cực hữu của Marine Le Pen dù kỳ vọng thắng lớn trong kỳ bầu cử này nhưng lại thể hiện không tốt, một tin tốt lành cho phe trung hữu. Và đến vòng hai vào ngày 27 tháng 6, bỏ phiếu chiến thuật ​​sẽ còn làm giới hạn hơn nữa số vùng mà đảng bà Le Pen có thể thắng.

Trong khi đó cuộc bầu cử quốc hội Armenia cũng vừa khép lại, đánh dấu cuộc bỏ phiếu đầu tiên kể từ khi nước này bị Azerbaijan đánh bại trong cuộc xung đột Nagorno-Karabakh hồi năm ngoái. Armenia đã đồng ý nhượng lại phần lãnh thổ chiếm đóng xung quanh khu vực ly khai, theo thỏa thuận ngừng bắn bị người dân Armenia phản đối. Dù thắng trong cuộc bầu cử trước, song thủ tướng Nikol Pashinyan có thể sẽ thua lần này. Continue reading “Thế giới hôm nay: 21/06/2021”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Tòa án Tối cao Mỹ đã trả vụ kiện California v Texas, một vụ kiện nhằm hủy bỏ Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Vừa túi tiền dưới thời Obama. Còn trong vụ kiện tự do tôn giáo Fulton v Thành phố Philadelphia, các thẩm phán đã quyết định là thành phố không thể loại trừ một tổ chức Công giáo khỏi chương trình chăm sóc nuôi dưỡng của mình chỉ vì từ chối cho các cặp đồng tính nhận nuôi. Dù cả hai vụ đều thông qua dễ dàng – lần lượt với tỉ lệ phiếu 7-2 và 9-0 – song chúng đều không giải quyết được vấn đề chủ đạo. Tòa án nói các nguyên đơn của vụ đầu thiếu tư cách pháp lý để khởi kiện, còn Fulton v Thành phố Philadelphia được quyết định dựa trên các căn cứ hẹp liên quan cụ thể của vụ việc.

Theo Liên đoàn Chữ thập Đỏ và Trăng lưỡi liềm Đỏ Quốc tế, số ca nhiễm Covid-19 ở Afghanistan đang vượt khỏi tầm kiểm soát. Tỷ lệ lây nhiễm đã tăng khoảng 2.400% trong tháng qua. Tuần trước, có tới 34% số người xét nghiệm covid-19 của nước này cho ra kết quả dương tính. Và thậm chí còn nhiều ca nữa chưa được chẩn đoán, trong bối cảnh thiếu giường bệnh và nguồn cung ôxy. Continue reading “Thế giới hôm nay: 18/06/2021”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Tổng thống Joe Biden và Tổng thống Vladimir Putin đồng ý cử các đại sứ trở lại thủ đô của nhau sau hội nghị thượng đỉnh ở Geneva nơi họ bất đồng về nhiều thứ nhưng mong muốn đối thoại về các vấn đề như an ninh mạng. Dù cuộc gặp kéo dài chưa đầy ba giờ, nhưng nó đã cho thấy dấu hiệu tan băng quan hệ. Ông Putin nói cuộc gặp “mang tính xây dựng” và cho biết đàm phán sẽ sớm bắt đầu về việc thay thế hiệp ước cắt giảm vũ khí hạt nhân New START khi nó hết hiệu lực vào năm 2026. Ông Biden cho biết ông đã nêu vấn đề nhân quyền và chương trình nghị sự của ông là “Vì người dân Mỹ”, chứ không nhằm chống lại Nga.

Cục Dự trữ Liên bang Mỹ tiếp tục giữ phạm vi mục tiêu lãi suất từ 0 đến 0,25%, nhưng cho biết có thể sẽ tăng lãi suất vào cuối năm 2023 lên 0,6%. Như vậy, Fed đã kéo thời điểm tăng lãi suất lên sớm hơn so với dự đoán hồi ​​tháng 3, chủ yếu do Mỹ phục hồi nhanh, tỉ lệ tiêm phòng tăng và lạm phát trong nước tăng vọt. Continue reading “Thế giới hôm nay: 17/06/2021”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Các đại diện thương mại Mỹ và EU vừa khép lại tranh chấp kéo dài 17 năm qua về các khoản trợ cấp dành cho Boeing và Airbus. Trước đây hai bên liên tục khiếu nại lên WTO về hành vi ưu ái không công bằng cho hãng hàng không vũ trụ của bên kia. Giờ đây họ đồng ý tạm hoãn 5 năm các mức thuế trừng phạt đối với các nhà sản xuất máy bay của bên kia, và ra các tuyên bố làm rõ những “hỗ trợ có thể chấp nhận được.” Động thái này được nhiều người coi là một phần của nỗ lực thắt chặt quan hệ hai bờ Đại Tây Dương trước sức mạnh kinh tế của Trung Quốc.

Tòa án cao nhất EU tuyên bố các cơ quan giám sát “trong một số điều kiện nhất định” ở bất kỳ nước thành viên nào cũng có thể đưa Facebook ra tòa dựa trên các cáo buộc vi phạm quy định quyền riêng tư của khối. Cho đến nay, các khiếu nại xuyên biên giới được xử lý bởi cơ quan quyền riêng tư dữ liệu của nước đặt trụ sở công ty —mà trong trường hợp Facebook là Ireland. Vì phán quyết khá hẹp  nên chưa thật rõ tác động của nó lên các công ty công nghệ. Continue reading “Thế giới hôm nay: 16/06/2021”