Author: Kim Phụng

25/11/2000: Ngày Quốc tế đầu tiên về Xóa bỏ Bạo lực đối với Phụ nữ

Nguồn: First International Day for the Elimination of Violence Against Women, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 2000, sau khi thông qua một nghị quyết vào đầu năm, Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc đã công nhận Ngày Quốc tế về Xóa bỏ Bạo lực đối với Phụ nữ đầu tiên. Nghị quyết này, do Cộng hòa Dominica đề xuất, nhằm kỷ niệm ngày mất của ba chị em Patria, Minerva, và María Teresa Mirabal, những người bị sát hại tại nước này vào năm 1960. Dù phụ nữ ở Mỹ Latinh và Caribbe đã tôn vinh ngày này từ năm 1981, nhưng phải gần hai thập kỷ sau, tất cả các quốc gia thành viên Liên Hiệp Quốc mới chính thức công nhận ngày này. Continue reading “25/11/2000: Ngày Quốc tế đầu tiên về Xóa bỏ Bạo lực đối với Phụ nữ”

Thế giới hôm nay: 25/11/2025

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Mỹ và Ukraine soạn thảo một kế hoạch hòa bình mới gồm 19 điểm nhằm chấm dứt chiến tranh với Nga sau các cuộc đàm phán tại Geneva hôm Chủ nhật. Đề xuất sửa đổi này loại bỏ nhiều yếu tố gây tranh cãi trong kế hoạch ban đầu của Mỹ, chẳng hạn như yêu cầu Ukraine nhượng lại lãnh thổ. Trước đó, Nga đã bác bỏ một đề xuất đối lập do các nhà lãnh đạo châu Âu soạn thảo là “hoàn toàn không mang tính xây dựng.”

Donald Trump cho biết ông đã nhận lời mời đến thăm Bắc Kinh vào tháng 4 sau cuộc điện đàm với Tập Cận Bình. Chủ tịch Trung Quốc sau đó sẽ thăm Mỹ vào cuối năm 2026. Hai bên đã thảo luận về thương mại, chiến tranh ở Ukraine và Đài Loan, trong đó Tập thúc đẩy việc hòn đảo tự trị “trở về” Trung Quốc. Theo Bộ trưởng Thương mại Mỹ, Trump có thể nới lỏng các hạn chế đối với việc bán chip trí tuệ nhân tạo của Nvidia cho Trung Quốc. Continue reading “Thế giới hôm nay: 25/11/2025”

Tại sao Tập ngần ngại sử dụng các cuộc biểu tình chống Nhật?

Nguồn: Katsuji Nakazawa, “Xi Jinping hesitates to draw double-edged sword of anti-Japan protests,” Nikkei Asia, 20/11/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Kích động bất ổn có thể giải phóng sự thất vọng về kinh tế bị dồn nén của người dân Trung Quốc.

Căng thẳng giữa Tokyo và Bắc Kinh chưa có dấu hiệu hạ nhiệt khi Trung Quốc vẫn tức giận trước phát biểu của Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi về khả năng xảy ra tình huống bất ngờ ở Đài Loan và chính quyền của Chủ tịch Tập Cận Bình vẫn liên tục thực hiện các biện pháp đối phó.

Quan hệ giữa hai nước bắt đầu xấu đi trong tháng này, sau khi Takaichi có cuộc hội đàm đầu tiên với Tập vào ngày 31/10 tại Gyeongju, Hàn Quốc, bên lề hội nghị thượng đỉnh Hợp tác Kinh tế Châu Á-Thái Bình Dương APEC. Takaichi chỉ vừa nhậm chức vào ngày 21/10. Continue reading “Tại sao Tập ngần ngại sử dụng các cuộc biểu tình chống Nhật?”

Thế giới hôm nay: 24/11/2025

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio tuyên bố rằng cuộc họp khẩn cấp giữa các quan chức Mỹ, Ukraine, và châu Âu tại Geneva hôm Chủ nhật “có thể nói là tốt nhất” từ trước đến nay trong các cuộc đàm phán hòa bình ở Ukraine. Andriy Yermak, trợ lý chính của tổng thống Ukraine, cho biết các bên đang “tiến tới” “hòa bình công bằng và lâu dài.” Tuần trước, Mỹ đã trao cho Ukraine một kế hoạch 28 điểm trông giống như một danh sách mong muốn của Nga.

Israel vừa tiêu diệt Haytham Ali Tabatabai, một chỉ huy cấp cao của Hezbollah, trong một cuộc không kích vào Beirut, thủ đô Lebanon. Mahmoud Qamati, một quan chức khác của nhóm phiến quân được Iran hậu thuẫn, cho biết cuộc tấn công đã vượt qua “lằn ranh đỏ” và các thủ lĩnh Hezbollah sẽ quyết định có đáp trả hay không. Đây là cuộc không kích đầu tiên của Israel vào Beirut kể từ tháng 6. Bộ Y tế Lebanon cho biết năm người đã thiệt mạng. Continue reading “Thế giới hôm nay: 24/11/2025”

Nền kinh tế chết chóc đằng sau cuộc chiến của Putin

Nguồn: Alexey Kovalev, “The Deathonomics of Putin’s War”, Foreign Policy, 17/11/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

“Góa phụ đen” kết hôn với binh lính để hưởng trợ cấp tử tuất là triệu chứng của sự thối nát sâu rộng trong xã hội.

Vào tháng 10/2023, Sergey Khandozhko, một người đàn ông Nga 40 tuổi đến từ một ngôi làng nhỏ ở tỉnh Bryansk, đã kết hôn với Elena Sokolova, một nhân viên tại văn phòng tuyển quân ở ngôi làng lân cận. Ngay ngày hôm sau, Khandozhko đăng ký chiến đấu ở Ukraine, dù không có kinh nghiệm quân sự nào, rồi hy sinh tại mặt trận bốn tháng sau đó. Vài ngày sau đám tang của anh, Sokolova yêu cầu trợ cấp góa phụ lên tới ít nhất 3 triệu rúp (khoảng 37.000 đô la), dù cô chưa bao giờ sống chung nhà với người chồng quá cố hoặc thay đổi tình trạng hôn nhân trong hộ chiếu. Anh trai của Khandozhko, Aleksandr, sau đó đã hủy bỏ thành công cuộc hôn nhân này tại tòa án, với phán quyết rằng Sokolova đã bước vào một cuộc hôn nhân hư cấu “để có được các lợi ích tài chính tiềm năng trong trường hợp người chồng bị thương hoặc tử vong.” Aleksandr cũng tuyên bố rằng Sokolova đã lạm dụng quyền hạn của mình tại văn phòng tuyển quân để đẩy nhanh quá trình đưa Sergey đi thực hiện nghĩa vụ, không hề đến thăm khi anh bị thương trong bệnh viện, và còn đang sống với một người đàn ông khác. Continue reading “Nền kinh tế chết chóc đằng sau cuộc chiến của Putin”

23/11/1940: Romania tham gia phe Trục

Nguồn: Romania becomes an Axis “power”, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1940, Romania đã ký Hiệp ước Ba bên, chính thức liên minh với Đức, Ý, và Nhật Bản.

Ngay từ năm 1937, Romania đã nằm dưới sự kiểm soát của một chính phủ phát xít có nhiều điểm tương đồng với chính phủ Đức, bao gồm cả về những luật lệ chống Do Thái. Quốc vương Romania, Carol II, quyết định giải tán chính phủ một năm sau đó với lý do kinh tế suy yếu và đưa Thượng phụ Chính thống giáo Romania lên làm thủ tướng. Nhưng cái chết của Thượng phụ và cuộc nổi dậy của nông dân đã kích động làn sóng phản đối mới từ tổ chức bán quân sự phát xít Cận vệ Sắt, những người đang tìm cách áp đặt trật tự mới. Continue reading “23/11/1940: Romania tham gia phe Trục”

22/11/1718: Cướp biển Blackbeard bị giết ngoài khơi Bắc Carolina

Nguồn: Blackbeard killed off North Carolina, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1718, Edward Teach, còn được gọi là Blackbeard (Râu Đen), đã bị giết ngoài khơi Outer Banks, Bắc Carolina trong một trận chiến đẫm máu với lực lượng Hải quân Anh được điều đến từ Virginia.

Được cho là người Anh bản xứ, Edward Teach có lẽ bắt đầu sự nghiệp cướp biển của mình vào năm 1713, khi hắn trở thành thủy thủ trên một chiếc thuyền buồm Caribe do cướp biển Benjamin Hornigold chỉ huy. Năm 1717, sau khi Hornigold chấp nhận lời đề nghị đại xá của Hoàng gia Anh và nghỉ hưu, Teach đã chiếm một tàu buôn Pháp với 26 khẩu pháo, tăng cường kho vũ khí của nó lên 40 khẩu pháo và đổi tên tàu thành Queen Anne’s Revenge (Cuộc trả thù của Nữ hoàng Anne). Continue reading “22/11/1718: Cướp biển Blackbeard bị giết ngoài khơi Bắc Carolina”

Thế giới hôm nay: 21/11/2025

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Làn sóng bán tháo cổ phiếu đã lan sang châu Á vào sáng hôm nay, sau khi thị trường chứng khoán Mỹ giảm điểm vào hôm nay. Thị trường tiền điện tử cũng suy yếu. Đà giảm của Phố Wall đã đảo ngược đà tăng trước đó sau báo cáo thu nhập quý III khả quan của Nvidia và càng làm dấy lên lo ngại về bong bóng AI. Chỉ số S&P 500 và Nasdaq, vốn tập trung vào cổ phiếu công nghệ, kết thúc phiên giao dịch với mức giảm lần lượt khoảng 1,6% và 2,2%.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết mình sẵn sàng hợp tác “trung thực” với Mỹ để chấm dứt chiến tranh với Nga. Ông dự kiến sẽ gặp Tổng thống Donald Trump trong vòng vài ngày sau khi được phía Mỹ trình bày một kế hoạch hòa bình. Đề xuất này, được soạn thảo mà không có sự tham gia của Ukraine, được cho là đòi hỏi những nhượng bộ tương đương với sự đầu hàng, như từ bỏ những vùng đất rộng lớn đang do Ukraine kiểm soát. Các đồng minh châu Âu đã phản đối. Continue reading “Thế giới hôm nay: 21/11/2025”

Ảnh hưởng của các lãnh đạo lão thành Trung Quốc chỉ còn là dĩ vãng

Nguồn: Deng Yuwen (Đặng Duật Văn), “The End of China’s Old Guard,” Foreign Affairs, 14/11/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Tại sao các đảng viên lão thành không thể cứu đất nước khỏi Tập?

Trong năm qua, ngày càng có nhiều tin đồn về nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình lan truyền khắp Bắc Kinh. Một số nguồn tin riêng tư khẳng định Tập đã để mất quyền lực và bị gạt ra ngoài lề. Những người khác xì xào rằng sức khỏe của ông đã suy yếu, rằng chính trị gia xuất hiện trước công chúng chỉ là thế thân, trong khi một nhóm các chính khách lão thành đáng kính nhất của đảng mới là người thực sự nắm quyền. Thậm chí còn có những câu chuyện khác tưởng tượng ra một liên minh gồm những người bạn đồng hành không ngờ tới – chẳng hạn như những nhà cải cách chính trị tự do từng có quyền lực và các tướng lĩnh bảo thủ của Quân Giải phóng Nhân dân – đang hợp sức để khiển trách Tập hoặc thay thế ông. Continue reading “Ảnh hưởng của các lãnh đạo lão thành Trung Quốc chỉ còn là dĩ vãng”

20/11/1835: Thành lập Ủy ban Cảnh giác New York

Nguồn: New York Committee of Vigilance founded, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1835, David Ruggles, một người da đen theo chủ nghĩa bãi nô sống tại Thành phố New York, đã thành lập Ủy ban Cảnh giác New York (New York Committee of Vigilance, NYCV), một tổ chức liên chủng tộc hoạt động nhằm bảo vệ người New York da đen tự do, cũng như những cựu nô lệ bỏ trốn, khỏi những kẻ bắt cóc và cảnh sát. Mục tiêu được nêu ra là: “bảo vệ những người da màu vô tội, không có khả năng tự vệ, và đang gặp nguy hiểm, bằng cách đảm bảo quyền lợi của họ trong phạm vi khả thi.” Continue reading “20/11/1835: Thành lập Ủy ban Cảnh giác New York”

Thế giới hôm nay: 20/11/2025

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Donald Trump đã ký dự luật yêu cầu Bộ Tư pháp Mỹ công bố tất cả hồ sơ liên quan đến Jeffrey Epstein, một tội phạm tình dục đã qua đời. Tổng thống đã dành nhiều tháng phản đối việc công bố các tài liệu này, nhưng cuối cùng phải nhượng bộ trước áp lực từ các nhà lập pháp Đảng Cộng hòa. Có nhiều đồn đoán rằng Trump có thể liên quan đến các tài liệu này. Về phần mình, Tổng thống cáo buộc Đảng Dân chủ có liên hệ với tên ấu dâm, điều mà ông tuyên bố sẽ “sớm được tiết lộ.”

Mỹ trình bày với Ukraine một kế hoạch hòa bình gồm 28 điểm, được soạn thảo cùng Điện Kremlin mà không có sự tham gia của Ukraine. Kế hoạch được cho là sẽ yêu cầu Ukraine đầu hàng, cắt giảm quân số vũ trang, nhượng lại thêm lãnh thổ, và cấm quân đội nước ngoài vào lãnh thổ. Các quan chức Lầu Năm Góc hiện đã có mặt ở Kyiv và dự kiến sẽ gặp Tổng thống Volodymyr Zelensky, người sẽ trở về sau chuyến công du Thổ Nhĩ Kỳ vào hôm nay. Continue reading “Thế giới hôm nay: 20/11/2025”

Khủng hoảng nạn đói đang làm thế giới bất ổn

Nguồn: Arif Husain, “A Hidden Hunger Crisis Is Destabilizing the World,” Foreign Affairs, 11/11/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Mất an ninh lương thực gây ra bạo lực – và làm suy yếu cả các quốc gia giàu có như thế nào?

Nhìn chung, thế giới của chúng ta chưa bao giờ giàu có hơn, tiên tiến hơn về công nghệ, hay có khả năng tự nuôi sống mình hơn. Hồi cuối những năm 1960 và đầu những năm 1970, nhiều nhà phân tích từng lo ngại rằng thế giới có thể cạn kiệt lương thực. Tốc độ tăng trưởng dân số, đặc biệt là ở các nước đang phát triển, vượt xa tốc độ tăng trưởng năng lực nông nghiệp, và các báo cáo của Liên Hiệp Quốc và Ngân hàng Thế giới đều cho rằng nếu không có những thay đổi mạnh mẽ, thế giới sẽ rơi vào tình trạng thiếu hụt thảm khốc. Nhưng cái gọi là Cách mạng Xanh đã sớm giúp tăng năng suất nông nghiệp lên gấp nhiều lần, đảm bảo các làn sóng cải tiến và đổi mới liên tiếp trong kỹ thuật canh tác. Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hiệp Quốc (FAO) và Chương trình Môi trường Liên Hiệp Quốc ước tính rằng, nếu chất thải được giảm thiểu, các quốc gia trên thế giới hiện có thể sản xuất đủ lương thực để nuôi sống gần mười tỷ người, nhiều hơn hai tỷ người so với dân số hiện tại của hành tinh. Continue reading “Khủng hoảng nạn đói đang làm thế giới bất ổn”

Thế giới hôm nay: 19/11/2025

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Thượng viện Mỹ đã nhanh chóng thông qua dự luật buộc Bộ Tư pháp phải công bố hồ sơ về Jeffrey Epstein, tên tội phạm tình dục đã qua đời. Động thái này – được gọi là đồng thuận nhất trí (unanimous consent) – sẽ tự động chuyển dự luật đến bàn làm việc của Donald Trump mà không cần bỏ phiếu công khai (roll-call vote). Trước đó, dự luật đã được Hạ viện thông qua với tỷ lệ phiếu 427-1. Trong một động thái đảo ngược tình thế đầy kịch tính trong tuần này, Tổng thống, người khẳng định Epstein là “vấn đề của Đảng Dân chủ,” đã tuyên bố sẽ ký thông qua dự luật.

Cổ phiếu công nghệ Mỹ tiếp tục giảm mạnh do nhà đầu tư lo ngại về định giá cao của các công ty trí tuệ nhân tạo. Chỉ số NASDAQ đóng cửa giảm 1,2% vào thứ Ba và đã giảm hơn 6% trong những ngày gần đây. Cổ phiếu Nvidia giảm 2,8% trước báo cáo thu nhập hôm nay. Trong khi đó, giá Bitcoin giảm xuống còn khoảng 93.000 đô la, giảm từ mức cao nhất mọi thời đại là khoảng 126.000 đô la vào tháng 10. Continue reading “Thế giới hôm nay: 19/11/2025”

Thế giới hôm nay: 18/11/2025

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc tán thành đề xuất của Donald Trump về hòa bình tại Gaza, bao gồm việc thành lập một lực lượng ổn định quốc tế tại vùng đất này. Trung Quốc và Nga bỏ phiếu trắng, nhưng 13 thành viên khác của hội đồng, bao gồm một số quốc gia Ả Rập, bỏ phiếu thuận. Hamas đã bác bỏ nghị quyết này, cho rằng lực lượng quốc tế sẽ trở thành “một bên tham gia xung đột ủng hộ việc chiếm đóng.”

Cổ phiếu Nvidia đóng cửa với mức giảm 1,9% sau tin quỹ đầu cơ của Peter Thiel bán cổ phần tại nhà sản xuất chip này, làm dấy lên lo ngại về một bong bóng AI tiềm ẩn. Các chỉ số chứng khoán Mỹ, bao gồm Dow Jones và Nasdaq, đều giảm. Nvidia sẽ công bố doanh thu vào thứ Tư. Trong khi đó, Alphabet, công ty mẹ của Google, đã chứng kiến giá cổ phiếu tăng 3% sau khi Berkshire Hathaway công bố khoản đầu tư trị giá gần 5 tỷ đô la. Continue reading “Thế giới hôm nay: 18/11/2025”

18/11/1991: Terry Waite được thả sau bốn năm bị bắt cóc ở Lebanon

Nguồn: Terry Waite released after four-year kidnapping in Lebanon, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1991, những kẻ bắt cóc người Hồi giáo Shiite ở Lebanon đã trả tự do cho phái viên của Giáo hội Anh giáo Terry Waite sau hơn bốn năm bị giam cầm. Waite, với dáng người gầy hơn và tóc đã bạc, đã được trả tự do cùng với nhà giáo dục người Mỹ Thomas M. Sutherland sau những cuộc đàm phán căng thẳng của Liên Hiệp Quốc.

Waite, phái viên của Tổng giám mục Canterbury, đã đảm bảo việc trả tự do cho các nhà truyền giáo bị giam giữ ở Iran sau cuộc cách mạng Hồi giáo. Ông cũng tham gia giải cứu các con tin người Anh khỏi Libya và thậm chí còn thành công trong việc giải cứu các con tin người Mỹ khỏi Lebanon vào năm 1986. Continue reading “18/11/1991: Terry Waite được thả sau bốn năm bị bắt cóc ở Lebanon”

Tranh cãi trực tuyến về Đài Loan gây nguy hiểm cho quan hệ Trung-Nhật

Nguồn: Katsuji Nakazawa, “Online skirmish over Taiwan imperils Japan-China relations,” Nikkei Asia, 13/11/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Hội nghị thượng đỉnh đầu tiên giữa Tập Cận Bình và Sanae Takaichi đã không kết thúc bằng một “kỳ trăng mật.”

Chính sách ngoại giao đối với Trung Quốc của tân Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi dường như đã có khởi đầu suôn sẻ ngoài mong đợi khi bà vui vẻ bắt tay Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Hàn Quốc.

Tuy nhiên, ngay sau khi các cuộc đàm phán kết thúc, quan hệ giữa hai nước láng giềng châu Á bất ngờ chuyển biến xấu: Takaichi thông báo trên mạng X về cuộc gặp gỡ của bà với một quan chức Đài Loan tại cùng sự kiện ở Hàn Quốc, châm ngòi cho một cuộc khẩu chiến dữ dội về Đài Loan. Continue reading “Tranh cãi trực tuyến về Đài Loan gây nguy hiểm cho quan hệ Trung-Nhật”

Thế giới hôm nay: 17/11/2025

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Trong một bước ngoặt bất ngờ, Donald Trump đã kêu gọi các nhà lập pháp Đảng Cộng hòa bỏ phiếu ủng hộ việc công bố cái gọi là Hồ sơ Epstein, và khẳng định ông “không có gì phải che giấu.” Trump đang bị bủa vây bởi những tin đồn cho rằng ông có xuất hiện trong các tài liệu liên quan đến Jeffrey Epstein, một tội phạm tình dục đã qua đời. Tổng thống gọi đó là “trò lừa bịp của Đảng Dân chủ,” và từng không thành công trong việc thuyết phục các nghị sĩ Đảng Cộng hòa tại Hạ viện bỏ phiếu chống lại việc công bố hồ sơ.

Nền kinh tế Nhật Bản suy giảm 1,8% theo tỷ lệ hàng năm trong quý III vừa qua, lần đầu tiên trong sáu quý. Trước đó, các nhà phân tích dự đoán mức giảm là 2,5%. Suy giảm kinh tế xảy ra do xuất khẩu sụt giảm khi người Nhật phải đối mặt với thuế quan của Mỹ. Thị trường chứng khoán Châu Á-Thái Bình Dương cũng đã giảm điểm trong hôm nay. Continue reading “Thế giới hôm nay: 17/11/2025”

Tương lai viện trợ nước ngoài của Mỹ dưới thời Trump

Nguồn: Derek Grossman, “This Is the Future of U.S. Foreign Aid Under Trump” Foreign Policy, 11/11/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Viện trợ thời hậu USAID sẽ phụ thuộc vào giá trị chiến lược của một quốc gia đối với Washington.

Trong chuyến thăm Hà Nội gần đây, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth đã ký một thỏa thuận mới với Việt Nam nhằm tái khẳng định sự hợp tác của Mỹ trong các vấn đề nhạy cảm liên quan đến di sản chiến tranh. Biên bản ghi nhớ đề cập đến một số vấn đề then chốt từ thời Chiến tranh Việt Nam, bao gồm loại bỏ chất độc da cam, tháo dỡ bom mìn chưa nổ, và trao đổi thông tin tốt hơn để xác định vị trí của binh sĩ tử trận hoặc mất tích của cả hai nước. Continue reading “Tương lai viện trợ nước ngoài của Mỹ dưới thời Trump”

16/11/1974: Thông điệp Arecibo được gửi vào không gian

Nguồn: The Arecibo Message, an attempt to communicate with extraterrestrials, is sent into space, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1974, tám năm trước khi E.T. “Gọi Về Nhà” trong bộ phim cùng tên, các nhà nghiên cứu đã gửi thông điệp vô tuyến đầu tiên của nhân loại vào không gian vũ trụ cho người ngoài hành tinh. Thông điệp được gửi đi từ Đài quan sát Arecibo ở Puerto Rico, nơi kính viễn vọng vô tuyến Arecibo vừa được nâng cấp, và người ta đã tổ chức một buổi lễ đánh dấu lần nâng cấp này.

Không ai phản hồi thông điệp. Nhưng các nhà nghiên cứu, với mong muốn giới thiệu những tiến bộ kỹ thuật của nhân loại, thực ra không mong đợi một câu trả lời. Continue reading “16/11/1974: Thông điệp Arecibo được gửi vào không gian”

15/11/1923: Vụ án James Montgomery

Nguồn: James Montgomery is accused of rape, launching his struggle for justice, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1923, Mamie Snow, một phụ nữ da trắng bị thiểu năng trí tuệ đến từ Waukegan, Illinois, tuyên bố rằng James Montgomery, một cựu quân nhân da đen và là công nhân nhà máy, đã cưỡng hiếp mình. Montgomery ngay lập tức bị bắt giam và phải ngồi tù hơn 25 năm trước khi bản án của ông bị lật ngược và ông được trả tự do.

Ngay từ đầu, phiên tòa xét xử Montgomery đã có dấu hiệu bất công. Các thành viên Ku Klux Klan địa phương liên tục đe dọa luật sư của ông trong suốt quá trình tố tụng, và sau phần bào chữa kém cỏi và phiên tòa kéo dài chưa đầy một ngày, Montgomery bị kết tội và phải nhận án tù chung thân. Continue reading “15/11/1923: Vụ án James Montgomery”