19/07/1943: Hoa Kỳ không kích Rome

Nguồn: America bombs Rome, History.com

Biên dịch: Lê Hồng Loan

Vào ngày này năm 1943, Hoa Kỳ ném bom các trạm bảo dưỡng đường sắt ở Rome trong một nỗ lực nhằm phá vỡ ý chí phản kháng của người Ý – trong khi Hitler giảng giải cho lãnh đạo Ý Benito Mussolini về cách tiếp tục theo đuổi cuộc chiến.

Vào ngày 16 tháng 07, Tổng thống Franklin Roosevelt và Thủ tướng Anh Winston Churchill đã kêu gọi dân chúng Ý lật đổ Mussolini và Hitler và “sống cho nước Ý và nền văn minh”. Nhằm tạo “động lực” cho họ, máy bay ném bom của Mỹ đã tấn công thành phố Rome, phá hủy tuyến đường sắt của họ. Continue reading “19/07/1943: Hoa Kỳ không kích Rome”

16/11/1907: Oklahoma gia nhập liên bang Hoa Kỳ

Nguồn: Oklahoma enters the Union, History.com

Biên dịch: Lê Thị Hồng Loan | Biên tập: Lê Hồng Hiệp

Vào ngày này năm 1907, Lãnh thổ Người da đỏ và Lãnh thổ Oklahoma cùng gia nhập vào Hợp chúng quốc Hoa Kỳ, tạo thành bang thứ 46 mang tên Oklahoma.

Oklahoma – một cái tên có nguồn gốc từ tiếng của người da đỏ Choctaw, okla có nghĩa là “người”, và humma, có nghĩa là “màu đỏ” – có một lịch sử cư ngụ của con người với hơn 15.000 năm. Những người châu Âu đầu tiên đến thăm khu vực này là những nhà thám hiểm Tây Ban Nha vào thế kỷ 16, và vào thế kỷ 18, người Tây Ban Nha và Pháp đã phải vật lộn để kiểm soát lãnh thổ này. Hoa Kỳ mua lại Oklahoma từ Pháp vào năm 1803 như là một phần của Thương vụ Louisiana. Continue reading “16/11/1907: Oklahoma gia nhập liên bang Hoa Kỳ”

19/07/1553: Công nương Jane Grey bị lật đổ

Nguồn: Lady Jane Grey deposed, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1553, chỉ chín ngày sau khi trở thành Nữ hoàng nước Anh, Công nương Jane Grey đã bị phế truất và thay thế bởi người chị họ Mary. Jane – 15 tuổi, xinh đẹp và thông minh, chỉ miễn cưỡng đồng ý lên ngôi. Nhưng chính quyết định ấy đã dẫn đến việc cô bị hành quyết.

Công nương Jane Grey là cháu gái của Vua Henry VII và em họ của Vua Edward VI. Jane và Edward cùng tuổi với nhau, và họ suýt nữa đã kết hôn vào năm 1549. Tháng 05/1553, cô kết hôn với Huân tước Guildford Dudley, con trai của John Dudley, Công tước xứ Northumberland. Khi Edward hấp hối vì bệnh lao, bố chồng của Jane, John Dudley thuyết phục nhà vua rằng Jane, một tín hữu Tin lành, nên được chọn là người kế vị ngai vàng, chứ không phải Mary, người chị cùng cha khác mẹ của Edward, một người Công giáo. Ngày 06/07/1553, Edward qua đời, và bốn ngày sau, Jane được tuyên bố là Nữ hoàng nước Anh. Continue reading “19/07/1553: Công nương Jane Grey bị lật đổ”

17/07/1776: Quốc hội ủng hộ Washington trong tranh cãi về chức danh

Nguồn: Congress learns of war of words, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1776, Quốc hội Lục địa đã được biết tin Tướng George Washington từ chối chấp nhận một công văn từ Tướng Anh William Howe và anh trai của ông, Đô đốc Richard Viscount Howe, trong đó cả hai yêu cầu đàm phán hòa bình, chỉ bởi vì nó đã không sử dụng danh hiệu “Tướng” để chỉ Washington. Quốc Hội tuyên bố rằng vị Tổng Tư lệnh đã hành động “đúng với phẩm chất và cương vị của ông,” đồng thời chỉ đạo tất cả các tướng lĩnh Mỹ khác cũng chỉ nhận những bức thư “trong đó sử dụng các danh hiệu tương xứng với họ.”

Anh em nhà Howe đã tập hợp một lực lượng người châu Âu lớn nhất từ trước tới nay tới đổ bộ lên châu Mỹ, tại Đảo Staten, New York, trong khi Quốc Hội đã bỏ phiếu phê chuẩn Tuyên ngôn Độc lập ở Philadelphia, Pennsylvania vào đầu tháng 07/1776. Tổng Tư lệnh Quân đội Lục địa, Tướng George Washington, đã dành mùa xuân năm 1776 để cùng 19.000 lính của mình hành quân từ Boston đến New York, nơi họ sẽ đối đầu với 30.000 lính của anh em nhà Howe. Continue reading “17/07/1776: Quốc hội ủng hộ Washington trong tranh cãi về chức danh”

19/07/1799: Phiến đá Rosetta được tìm thấy

Nguồn:Rosetta Stone found, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1799, trong chiến dịch xâm lược Ai Cập của Napoleon Bonaparte, một người lính Pháp đã phát hiện ra một phiến đá bazan màu đen có chạm khắc những ký tự cổ xưa ở gần thị trấn Rosetta, cách Alexandria khoảng 35 dặm về phía bắc. Phiến đá có hình dạng kỳ lạ, chứa các đoạn văn được viết bằng ba thứ tiếng khác nhau: chữ Hy Lạp, chữ tượng hình Ai Cập và chữ phổ thông Ai Cập. Những chữ Hy Lạp cổ đại trên Phiến đá Rosetta cho các nhà khảo cổ biết rằng nó đã được chạm khắc bởi các thầy tư tế, nhằm tôn vinh vị vua của Ai Cập, Ptolemy V, vào thế kỷ thứ hai trước công nguyên. Ngạc nhiên hơn, đoạn văn viết bằng tiếng Hy Lạp đã nói rằng ba đoạn văn đều có cùng ý nghĩa. Như vậy, phiến đá này đã trở thành chìa khóa để giải quyết câu đố của chữ tượng hình, một ngôn ngữ đã bị “chết” trong gần 2.000 năm. Continue reading “19/07/1799: Phiến đá Rosetta được tìm thấy”