Nguồn: “Mao’s widow sentenced to death,” History.com (truy cập ngày 24/01/2015).
Biên dịch: Nguyễn Huy Hoàng
Vào ngày này năm 1981, Giang Thanh, vợ nhà lãnh đạo Trung Quốc Mao Trạch Đông, đã bị kết án tử hình vì “các tội phản cách mạng” của bà trong Cách mạng Văn hóa.
Xuất thân là một diễn viên sân khấu và điện ảnh, cuộc hôn nhân của bà với Mao Trạch Đông năm 1939 đã bị nhiều người chỉ trích, do người vợ hai[1] của Mao, Hạ Tử Trân, là một cựu chiến binh nổi tiếng trong Vạn lý Trường chinh, và Mao đã ly dị bà trong khi bà nằm tiều tụy trong một bệnh viện ở Moskva. Vợ cả của Mao, Dương Khai Tuệ, đã bị Quốc Dân Đảng sát hại trong cuộc nội chiến Trung Quốc.
Giang Thanh được lệnh ở ngoài vòng chính trị, và bà đã làm như vậy cho đến những năm 1960, khi bà công khai chỉ trích kinh kịch Trung Quốc và những ảnh hưởng của tư sản trong nghệ thuật và văn học Trung Quốc. Năm 1966, Mao đưa bà lên làm phó phụ trách tổ lãnh đạo Cách mạng Văn hóa và trao cho bà nhiều quyền hạn sâu rộng trong đời sống trí thức và văn hóa của Trung Quốc.
Cách mạng Văn hóa là nỗ lực của Mao nhằm cách mạng hóa xã hội Trung Quốc, và Giang Thanh đã tỏ ra thành thạo trong việc thao túng các phương tiện truyền thông và các thanh niên trẻ cấp tiến được gọi là Hồng vệ binh. Phong trào được đặc trưng bởi khủng bố và thanh trừng này đã khiến hàng chục nghìn người thiệt mạng và hàng triệu người phải sống trong đau khổ.
Cuối những năm 1960, Cách mạng Văn hóa suy yếu, và Giang Thanh đã dần phai mờ khỏi con mắt công chúng. Tuy nhiên, sau khi Mao qua đời năm 1976, bà cùng ba phần tử cấp tiến khác, những người lên nắm quyền trong cuộc cách mạng, đã bị bêu là “Bè lũ bốn tên.” Giang Thanh bị bắt và đến năm 1977 thì bị khai trừ khỏi Đảng Cộng sản. Ba năm sau, bè lũ bốn tên bị đưa ra xét xử.
Giang Thanh phải chịu trách nhiệm cho việc kích động cuộc cách mạng hỗn loạn và đổ máu, nhưng bà đã phủ nhận mọi lời buộc tội và lên án các nhà lãnh đạo Trung Quốc. Bà bị kết tội và bị tuyên án tử hình. Ngày 25 tháng 1 năm 1983, đúng hai năm sau khi bà bị kết án, chính phủ Trung Quốc giảm án xuống tù chung thân. Năm 1991, Giang Thanh tự sát trong tù.
Xem thêm:
[1] Chính xác hơn, Hạ Tử Trân là vợ ba của Mao Trạch Đông. Tuy nhiên, người vợ cả của Mao, bà La Thị, là do gia đình sắp đặt nên Mao không công nhận và hai người cũng chưa từng ăn ở với nhau – ND.
[efb_likebox fanpage_url=”DAnghiencuuquocte” box_width=”420″ box_height=”” locale=”en_US” responsive=”0″ show_faces=”1″ show_stream=”0″ hide_cover=”0″ small_header=”0″ hide_cta=”0″ ]