13/09/1759: Anh giành chiến thắng tại Đồng bằng Abraham

Print Friendly, PDF & Email

Nguồn: Britain victorious on the Plains of Abraham, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1759, trong Chiến tranh Bảy năm, một cuộc xung đột toàn cầu, vốn được người Mỹ gọi là Chiến tranh Pháp – Bản địa (French and Indian War), quân Anh dưới quyền Tướng James Wolfe đã giành được một thắng lợi ấn tượng khi họ chiếm được Thành phố Quebec, đánh bại lực lượng Pháp của Hầu tước de Montcalm tại Đồng bằng Abraham (Plains of Abraham). Bản thân Wolfe cũng bị tử thương trong trận chiến, nhưng chiến thắng của ông đã giúp người Anh giành ưu thế vượt trội tại Canada. Montcalm cũng đã thiệt mạng trong trận đánh này.

Vào đầu thập niên 1750, việc quân Pháp bắt đầu xâm lấn Thung lũng Sông Ohio đã nhiều lần khiến họ xung đột vũ trang với các thuộc địa của Anh. Năm 1756 – chính thức là năm đầu tiên trong Chiến tranh Bảy Năm – người Anh đã phải chịu một loạt thất bại trước người Pháp cùng liên minh hùng mạnh gồm các tộc người Mỹ bản địa của họ.

Tuy nhiên, vào năm 1757, Thủ tướng Anh William Pitt (Cha) đã nhận ra tiềm năng mở rộng đế quốc nếu họ chiến thắng người Pháp, và đã vay mượn rất nhiều để tài trợ cho một nỗ lực chiến tranh xâm lược. Pitt đã tài trợ cho cuộc chiến của người Phổ nhằm chống lại Pháp và các đồng minh của họ ở châu Âu, đồng thời trang trải cho các thuộc địa vì đã mở rộng lực lượng quân đội ở Bắc Mỹ.

Đến thời điểm năm 1760, Pháp đã bị đẩy khỏi Canada, và đến năm 1763, tất cả các đồng minh của Pháp ở châu Âu đã, hoặc hòa hoãn với Phổ, hoặc bị đánh bại. Ngoài ra, nỗ lực của Tây Ban Nha nhằm hỗ trợ Pháp ở châu Mỹ đã thất bại, và Pháp cũng bị đánh bại trước lực lượng của Anh ở Ấn Độ.

Chiến tranh Bảy năm chấm dứt với việc ký các hiệp ước: Hubertusburg và Paris vào tháng 02/1763. Trong Hiệp ước Paris, Pháp đã mất tất cả chủ quyền đối với Canada và buộc phải trao Louisiana cho Tây Ban Nha, trong khi đó, Anh nhận được Florida thuộc Tây Ban Nha, Thượng Canada và nhiều thuộc địa khác nhau của Pháp. Hiệp ước đã đảm bảo quyền lực tối cao về thuộc địa và hàng hải của Anh, đồng thời củng cố lực lượng của 13 bang thuộc địa Mỹ bằng cách loại bỏ các đối thủ châu Âu của họ ở phía bắc và phía nam. Mười lăm năm sau, sự cay đắng của người Pháp khi mất đi phần lớn đế chế thuộc địa đã góp phần khiến họ can thiệp vào Cách mạng Mỹ, ủng hộ phe Ái quốc (Patriots, tức những người muốn giành độc lập).