Nguồn: U.S. aid to Contras signed into law, History.com
Biên dịch: Lê Thị Hồng Loan | Biên tập: Lê Hồng Hiệp
Vào ngày này năm 1986, trong một chiến thắng ngắn ngủi cho chính sách Nicaragua của chính quyền Reagan, vị Tổng thống này đã ký ban hành đạo luật của Quốc hội phê chuẩn 100 triệu đô la viện trợ quân sự và “nhân đạo” cho Contra. Thật không may cho Ronald Reagan và các cố vấn của ông, vụ bê bối Iran-Contra sắp sửa bùng nổ, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến mục tiêu lật đổ chính phủ Sandinista cánh tả ở Nicaragua.
Quốc hội, và đa số công chúng Hoa Kỳ, đã không ủng hộ nỗ lực của chính quyền Reagan để lật đổ chính phủ Sandinista ở Nicaragua. Reagan đã bắt đầu một “cuộc chiến bí mật” để hạ bệ chính phủ Nicaragua ngay sau khi nhậm chức vào năm 1981. Hàng triệu đô la, các khóa đào tạo và vũ khí đã được chuyển đến Contra (một lực lượng vũ trang của những người Nicaragua lưu vong nhằm loại bỏ chế độ Nicaragua cánh tả) thông qua CIA.
Tuy nhiên, sự tham gia của Mỹ trong phong trào Contra, cũng như các báo cáo đáng lo ngại về hành vi của lực lượng này, nhanh chóng trở nên công khai. Các cáo buộc được đưa ra trên các tờ báo và trong Quốc hội rằng các lực lượng Contra chẳng qua chỉ là những kẻ giết người và buôn bán ma túy; các tin đồn về tham nhũng và đút lót trở nên phổ biến. Quốc hội đã cắt giảm viện trợ của Hoa Kỳ cho Contra, và vào năm 1984 đã thông qua Đạo luật Boland sửa đổi lần thứ hai trong đó nghiêm cấm các cơ quan chính phủ Hoa Kỳ cung cấp bất kỳ khoản viện trợ nào cho nhóm này.
Tuy nhiên, ngay cả trước hành động này, chính quyền Reagan đã bí mật phá hoại bất kỳ nỗ lực nào nhằm hạn chế cuộc chiến của Contra thông qua các biện pháp bất hợp pháp (một hậu quả là vụ bê bối Iran-Contra). Ngay cả với sự hỗ trợ bất hợp pháp này, nỗ lực dành cho Contra đã bị đình trệ vào cuối năm 1985. Reagan đã tiến hành một chiến dịch truyền thông gây áp lực để thuyết phục người dân và Quốc hội Hoa Kỳ rằng Contra xứng đáng nhận được sự trợ giúp. Reagan tuyên bố rằng chính phủ Sandinista là một vệ tinh của Liên Xô, Nicaragua đang xúi giục cách mạng ở các nước láng giềng Trung Mỹ, và rằng Contra chỉ được sử dụng như một “lá chắn” chống lại bất kỳ sự xâm phạm có thể xảy ra nào của Sandinista trong khu vực. Ông đã thuyết phục thành công Quốc hội đưa ra khoản viện trợ 100 triệu đô la, một phần trong số đó được chỉ định là viện trợ “nhân đạo” cho những người Contra bị đói rét và bệnh tật và những người ủng hộ họ.
Tuy nhiên, các nguồn tin bắt đầu hé lộ câu chuyện về vụ bê bối Iran-Contra chỉ một thời gian ngắn sau đó. Quốc hội bắt đầu một cuộc điều tra về sự hỗ trợ bí mật và bất hợp pháp của chính quyền Reagan đối với Contra trong những năm trước khi thông qua gói viện trợ 100 triệu đô la. Cuộc điều tra đã phát hiện ra một kế hoạch mà theo đó một số ngân sách thu được từ việc bán vũ khí bất hợp pháp của Hoa Kỳ cho Iran đã được chuyển cho Contra.
Nỗ lực chiến tranh của Contra vẫn tiếp tục, gây ra chết chóc và tàn phá ở khu vực nông thôn Nicaragua cho đến khi một kế hoạch hòa bình do Tổng thống Costa Rica Oscar Arias đề xuất cuối cùng cũng được chính phủ Sandinista chấp nhận. Năm 1990, các cuộc bầu cử được tổ chức tại Nicaragua, dẫn đến việc phe Sandinista đánh mất vị trí tổng thống.
