Nguồn: Mormon leader Joseph Smith killed by mob, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1844, Joseph Smith, nhà sáng lập và lãnh đạo tôn giáo Mặc Môn (Mormon), đã bị sát hại cùng với anh trai Hyrum khi một đám đông chống Mặc Môn đột nhập vào nhà tù nơi họ đang bị giam giữ ở Carthage, Illinois.
Sinh tại Vermont vào năm 1805, năm 1823, Smith tuyên bố rằng mình đã có thị kiến với một thiên thần của Đức Chúa, tên là Moroni, người đã nói cho ông biết về một văn bản tiếng Do Thái cổ đã bị thất lạc suốt 1.500 năm qua. Thánh thư, được tin là do một nhà sử học người Mỹ bản địa khắc trên nhiều tấm vàng vào thế kỷ thứ tư, ghi lại những câu chuyện của người Israel sống ở châu Mỹ thời cổ đại.
Trong sáu năm tiếp theo, Smith đã truyền đọc bản dịch tiếng Anh của văn bản này cho vợ ông và các kinh sư khác, và vào năm 1830, Sách Mặc Môn (Book of Mormon) được xuất bản. Cũng trong năm đó, Smith đã thành lập Giáo hội Chúa Giêsu Kitô (Church of Christ) – sau được gọi là Giáo hội các Thánh hữu Ngày sau của Chúa Giêsu Kitô (Church of Jesus Christ of Latter-day Saints) – ở thị trấn Fayette.
Mặc Môn giáo đã nhanh chóng đón nhận hàng loạt tín đồ cải đạo và Smith liền cho thành lập nhiều cộng đồng tôn giáo ở Ohio, Missouri và Illinois. Tuy nhiên, nhánh Kitô giáo này cũng bị chỉ trích nặng nề vì những tập tục phi chính thống, chẳng hạn như chế độ đa thê. Năm 1844, Smith tuyên bố ra tranh cử tổng thống Mỹ. Dù ông không có đủ sức hấp dẫn để giành chiến thắng, ý tưởng về Smith đóng vai trò tổng thống cũng đã làm dấy lên làn sóng chống Mặc Môn.
Một nhóm thành viên Mặc Môn bất đồng chính kiến bắt đầu xuất bản một tờ báo phê phán chế độ đa thê cũng như khả năng lãnh đạo của Smith; ông ta nhanh chóng cho phá hủy tòa soạn này. Mối đe dọa xảy ra bạo lực sau đó đã khiến Smith phải thành lập một đơn vị dân quân tại Nauvoo, Illinois. Ông bị chính quyền Illinois buộc tội âm mưu phản quốc và bị tống giam cùng anh trai Hyrum trong nhà tù thành phố Carthage. Vào ngày 27/06/1844, một đám đông chống Mặc Môn đã xông vào nhà tù và sát hại hai anh em.
Hai năm sau, người kế nhiệm Smith, Brigham Young, đã dẫn đầu một cuộc di cư của những người Mặc Môn bị đàn áp, từ Nauvoo đi dọc theo những con đường mòn phía tây, để tìm kiếm tự do tôn giáo và chính trị. Tháng 07/1847, 148 giáo hữu Mặc Môn tiên khởi đã đến Thung lũng Utah, Hồ Great Salt. Khi ngắm nhìn thung lũng, Young tuyên bố, “Đây chính là nơi ấy,” và các tín hữu bắt đầu chuẩn bị cho hàng chục ngàn người di cư Mặc Môn sẽ theo họ đến sinh sống ở đó.
