Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Biểu tình vẫn tiếp diễn bất chấp lệnh giới nghiêm ở Nigeria. Lệnh giới nghiêm được áp đặt sau khi cảnh sát nổ súng vào những người biểu tình ở Lagos, khiến một số người thiệt mạng (con số thực vẫn còn gây tranh cãi). Đám đông đã tụ tập ở thủ đô thương mại nước này trong nhiều tuần để phản đối sự tàn bạo của cảnh sát. Đội Đặc nhiệm Chống Cướp, một đơn vị bị cáo buộc là tham nhũng và bạo lực, là mục tiêu ban đầu của các cuộc biểu tình và đã bị giải tán vào đầu tháng này. Dù vậy, người biểu tình vẫn muốn cảnh sát cải cách hơn nữa.
Ant Group, công ty fintech lớn nhất Trung Quốc, vừa được cơ quan quản lý nhà nước cho phép niêm yết tại Thượng Hải. Vụ niêm yết kép, ở cả Hồng Kông, có thể là đợt IPO lớn nhất trong lịch sử, và sẽ huy động được khoảng 35 tỷ USD. Ant đã được Sở Giao dịch Chứng khoán Hồng Kông bật đèn xanh vào thứ Hai, và dự kiến bắt đầu giao dịch vào đầu tháng 11.
Đức Thánh Cha Francis ủng hộ quyền chung sống dân sự cho các cặp đôi đồng tính. Ông thường xuyên thể hiện thái độ khoan dung hơn đối với người đồng tính so với người tiền nhiệm của mình, nhưng việc ủng hộ chung sống dân sự là bước chuyển biến lớn nhất trong quan điểm của Giáo hội Công giáo. Ông đưa ra nhận xét này trong một bộ phim tài liệu mới.
Mitch McConnell, lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Thượng viện, đã yêu cầu Nhà Trắng từ chối một thỏa thuận kích thích kinh tế với Nancy Pelosi, chủ tịch Hạ viện thuộc đảng Dân chủ. Donald Trump rất mong muốn có được thỏa thuận trước bầu cử. Bà Pelosi và Steve Mnuchin, bộ trưởng tài chính của ông Trump, được cho là sắp đạt thỏa hiệp về một gói trị giá 2 nghìn tỷ đô la.
Purdue Pharma đạt được một thỏa thuận với các công tố viên Mỹ về vai trò của hãng trong cuộc khủng hoảng opioid. Nhà sản xuất OxyContin sẽ trả khoản tiền phạt 8,3 tỷ đô la và nhận tội ba tội lừa đảo nước Mỹ và vi phạm quy chế chống lại quả; các công tố viên nói việc khuyến khích các bác sĩ kê đơn thuốc giảm đau của Purdue đã làm sai lệch các quyết định chăm sóc sức khỏe và khiến tình trạng nghiện thuốc trở nên tràn lan.
Thủ tướng Thái Lan cho biết ông sẽ dỡ bỏ các biện pháp khẩn cấp vốn nhằm ngăn chặn biểu tình. Sau khi các quy định cấm tụ tập chính trị được đưa ra vào tuần trước, hàng chục nghìn người biểu tình ủng hộ dân chủ đã bất chấp lệnh cấm và xuống đường. Họ đang kêu gọi chính phủ từ chức và hạn chế quyền lực của hoàng gia.
TIÊU ĐIỂM
Cuộc tranh luận tổng thống Mỹ cuối cùng
Donald Trump và Joe Biden tối nay đối đầu trong một cuộc tranh luận ở Nashville, Tennessee. Đây sẽ là cuộc chạm trán thứ hai và cuối cùng của họ, sau khi ông Trump rút khỏi cuộc tranh luận được lên kế hoạch vào tuần trước. Chiến dịch tranh cử của ông đã phàn nàn về các chủ đề của tối nay — bao gồm biến đổi khí hậu, covid-19, vấn đề chủng tộc và lãnh đạo — và một quy tắc mới là tắt mic của người kia trong khi đối thủ đọc tuyên bố mở đầu, nhắm vào thói quen ngắt lời của ông Trump.
Ông Trump có thể sẽ tấn công Hunter Biden, người con trai gặp nhiều rắc rối của cựu phó tổng thống; đảng Cộng hòa đã cố gắng nhưng đến nay chưa đạt được nhiều thành công trong việc biến Hunter Biden trở thành trung tâm của chiến dịch. Biden phải quyết định sẽ phản ứng kiểu ăn miếng trả miếng hay tập trung vào covid-19, nền kinh tế và các vấn đề khác quan trọng hơn với cử tri. Trump có thể là người đương nhiệm nhưng đây có thể là cơ hội cuối cùng để ông chứng minh ông tốt hơn Biden. Hơn 35 triệu người Mỹ đã bỏ phiếu, và Biden luôn dẫn đầu trong các cuộc thăm dò toàn quốc và ở các bang chiến trường.
Chính phủ Mỹ kiện Google vì vi phạm luật cạnh tranh
Vào ngày 20 tháng 10, Bộ Tư pháp cuối cùng cũng khởi động vụ kiện chống độc quyền cấp liên bang nhắm vào Google. Vụ kiện trông hơi khó hiểu. Nó chỉ nhắm vào một số hành vi sai trái bị cáo buộc trong một bộ phận của hãng: “dịch vụ tìm kiếm, quảng cáo qua tìm kiếm và quảng cáo qua văn bản tìm kiếm nói chung”. Google phủ nhận hành vi sai trái. Các cáo buộc chỉ bao gồm tìm kiếm nội dung văn bản, không bao gồm hình ảnh hoặc video, và không đưa ra cáo buộc Google lạm dụng sức mạnh thị trường trong quảng cáo kỹ thuật số.
Đó có thể là một động thái thông minh: Google chỉ chiếm một phần ba thị trường này. Vụ việc có thể kết thúc bằng một dàn xếp không đáng kể, với việc Google thực hiện vài thay đổi nhỏ và trả một khoản phạt trông thì nhiều nhưng không là bao so với lợi nhuận ròng hàng năm 34 tỷ đô la của họ. Song vụ kiện có thể thổi sức sống vào bộ máy chống độc quyền của Mỹ, đang suy yếu sau hai thập kỷ buông lỏng. Như William Barr, Bộ trưởng Tư pháp Mỹ, đã nói: “Nếu chúng ta để Google tiếp tục các cách thức phản cạnh tranh của họ, người Mỹ có thể không bao giờ được hưởng lợi từ ‘Google tiếp theo’.”
Ngân hàng trung ương Thổ Nhĩ Kỳ sửa sai
Lần thứ hai trong nhiều tháng, ngân hàng trung ương Thổ Nhĩ Kỳ có thể sẽ tăng lãi suất tại cuộc họp chính sách tiền tệ vào cuối ngày hôm nay. Để bơm sinh khí vào nền kinh tế đang gặp khó khăn, chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ đã buộc ngân hàng phải giữ lãi suất thấp và các ngân hàng khác phải bơm tín dụng với tốc độ kỷ lục. Song không thể chống đỡ được chi phí của đợt cho vay ồ ạt này, bao gồm lạm phát hai con số, đồng tiền sụp đổ và bốc hơi hơn 100 tỷ đô la dự trữ ngoại hối dành để bảo vệ đồng lira.
Ngân hàng hiện đã thay đổi hướng đi. Tháng trước, họ tăng lãi suất lần đầu tiên trong gần hai năm, thêm hai điểm phần trăm lên 10,25%. Bấy nhiêu là không đủ để khôi phục uy tín của ngân hàng hoặc ngăn đồng lira sụp đổ. Đồng tiền này hiện đã mất 24% giá trị so với đồng đô la trong năm nay. Các nhà phân tích được Reuters thăm dò dự đoán lãi suất tăng lên 12% trong hôm nay. Ngay cả điều đó vẫn có thể là chưa đủ.
Pháp truy trách nhiệm các cựu bộ trưởng về covid-19
Khi số ca mắc covid-19 tăng lên ở Pháp, một cuộc điều tra của quốc hội về cách xử lý đại dịch của chính phủ hôm nay sẽ nghe điều trần từ Christophe Castaner, cựu bộ trưởng nội vụ. Hôm qua, các nhà lập pháp đã thẩm vấn sếp cũ của ông và cựu thủ tướng, Edouard Philippe. Cuộc điều tra của quốc hội này sẽ không mang ý nghĩa tư pháp. Điều này khác với một cuộc điều tra khác tiến hành bởi các nhà điều tra được cho phép bởi Tòa án Tư pháp Quốc gia, một cơ quan đặc biệt được thành lập để xử lý các vụ kiện chống lại các bộ trưởng chính phủ.
Tuần trước, nhà của ông Philippe, Oliver Véran, bộ trưởng y tế, và những người khác đã bị khám liên quan đến 9 vụ án hình sự chống lại họ. Chính phủ đã áp dụng lệnh giới nghiêm hàng đêm ở các thành phố lớn để cố gắng hạn chế virus lây lan. Trách nhiệm hình sự của các bộ trưởng đối với sức khỏe cộng đồng có thể là điều bất thường ở nhiều nơi, nhưng là chuyện thường ở Pháp. Năm 1999, liên quan đến một vụ bê bối máu nhiễm độc, cựu thủ tướng Laurent Fabius đã bị buộc tội ngộ sát (nhưng sau được tha bổng).
Mảng smartphone của Huawei gặp khó đủ bề
Mảng kinh doanh điện thoại thông minh của Huawei đang gặp nguy hiểm. Cho đến nay, gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc vẫn thường xuyên cạnh tranh với Samsung, đối thủ đến từ Hàn Quốc, về vị trí nhà sản xuất điện thoại thông minh lớn nhất thế giới. Tuy nhiên, giờ đây, do các hạn chế mà chính quyền Trump áp đặt, điện thoại Huawei có thể mất đi vẻ bóng bẩy. Mate 40 — chiếc flagship mới nhất của hãng được công bố hôm nay — sẽ không có các ứng dụng hoặc dịch vụ của Google.
Tệ hơn nữa, các biện pháp trừng phạt mở rộng đã cấm các nhà sản xuất bán dẫn lớn bán cho Huawei mà không có giấy phép, thậm chí là ở ngoài biên giới Mỹ. Do đó, Mate 40 có thể là sản phẩm cuối cùng chứa chip tùy chỉnh tiên tiến do TSMC sản xuất. TSMC có thể vẫn chưa nhận được giấy phép từ Bộ Thương mại Hoa Kỳ để tiếp tục kinh doanh với Huawei. Nhưng Huawei đang dọn đường để tự đi: họ đã tăng ngân sách nghiên cứu và phát triển lên gần 6 tỷ đô la trong năm nay.
