Nguồn: Tetsushi Takahashi, Beijing Diary, Nikkei Asia, 02/2021.
Người dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Nhà sản xuất xe điện Tesla Motors của Mỹ bắt đầu xuất xưởng mẫu sedan Model 3 sản xuất ở Thượng Hải từ tháng 1 năm 2020, và đã nhanh chóng bán được khoảng 140.000 chiếc tại Trung Quốc. Giờ đây không khó bắt gặp mẫu xe này ở Bắc Kinh, biến Tesla trở thành một trong những thương hiệu Mỹ nổi tiếng nhất ở Trung Quốc bên cạnh Apple và Starbucks Coffee.
Kỳ nghỉ Tết Nguyên đán vừa rồi chứng kiến đại lý Tesla tại một trung tâm mua sắm cao cấp ở Bắc Kinh chật cứng khách hàng. “Mẫu xe rẻ nhất chỉ có giá 249.900 nhân dân tệ”, tương đương 38.500 USD, một nữ bán hàng trẻ tuổi nói. “Tại sao bạn không thử xem?”
Tesla có giá cả phải chăng đối với người dân trung lưu Bắc Kinh. Và trong những ngày nghỉ lễ đã xuất hiện tin đồn công ty có thể trình làng các mẫu xe rẻ hơn nhiều để củng cố vị thế trên thị trường xe điện Trung Quốc. Trên mạng xã hội tràn ngập hình ảnh một mẫu xe giá 160.000 nhân dân tệ.
Nhà sản xuất ô tô đã phủ nhận và làm cho tin đồn chết yểu. Chắc chắn họ đã khiến một số người mua tiềm năng thất vọng, nhưng tin đồn chỉ làm tăng thêm sức hấp dẫn của Tesla.
Song cũng có nhiều trở ngại. Cơ quan Nhà nước về Quản lý Thị trường thông báo vào ngày 8 tháng 2 rằng họ đã đệ trình các vấn đề đối với chi nhánh Tesla ở Trung Quốc lên Bộ Công nghiệp và Công nghệ Thông tin và Bộ Giao thông Vận tải.
Động thái này đến sau những báo cáo rải rác về các vấn đề kỹ thuật, bao gồm tăng tốc bất thường, pin bốc cháy và các lỗi khi nâng cấp phần mềm trên xe qua mạng không dây. Tesla ngay lập tức ra thông báo trên Weibo, cam kết thắt chặt kiểm soát nội bộ theo hướng dẫn của chính phủ.
Tesla rất được quan tâm ở Trung Quốc, dù tốt hay xấu, nhờ một phần vào nhà sáng lập nổi tiếng Elon Musk. Ông không hề ngần ngại tuyên bố tình cảm của mình với Trung Quốc và đã thường xuyên đến thăm nước này trước khi COVID-19 càn quét thế giới.
Chuyến thăm của ông vào tháng 7 năm 2018 là đáng chú ý nhất. Khi ấy Musk mang theo hai chiếc xe Tesla màu đỏ đến Trung Nam Hải, trung tâm chính trị của Bắc Kinh và gặp Phó Chủ tịch Vương Kỳ Sơn, một đồng minh thân cận của Chủ tịch Tập Cận Bình.
Và khi ông lại đến Trung Nam Hải một lần nữa vào tháng 1 năm 2019, trang web Gov.cn đã dẫn lời ông: “Tôi yêu Trung Quốc và muốn đến đây thường xuyên hơn”.
Thủ tướng Lý Khắc Cường trả lời: “Nếu cậu làm vậy, chúng tôi có thể cấp cho cậu thẻ xanh Trung Quốc”.
Đối với Bắc Kinh vốn đang chuẩn bị cho một cuộc chiến kéo dài với Washington, việc có Tesla ở phe mình có thể là một lợi thế. Và thực sự, Tesla và Trung Quốc đã thiết lập được một mối quan hệ có đi có lại với nhau.
Tetsushi Takahashi là trưởng văn phòng Nikkei ở Trung Quốc.