Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Số người chết vì cháy rừng ở Hawaii đã tăng lên ít nhất 89, đánh dấu thảm họa thiên nhiên chết chóc nhất kể từ khi quần đảo này trở thành một bang của Mỹ vào năm 1959. Đây cũng là vụ cháy rừng có thương vong cao nhất ở Mỹ trong hơn 100 năm qua. Thống đốc Josh Green đã cảnh báo số người chết còn tăng. Cho tới nay có khoảng 1.000 tòa nhà bị phá hủy, khiến hàng nghìn người phải chịu cảnh mất nhà cửa. Hạn hán kéo dài cả năm và gió lớn kết hợp khiến đám cháy lan rộng với tốc độ dữ dội.
Bộ ngoại giao Trung Quốc lên án chuyến thăm Mỹ của phó tổng thống Đài Loan, William Lại Thanh Đức. Bắc Kinh nói ông Lại là một nhân vật ly khai và tuyên bố sẽ tiến hành các bước để bảo vệ chủ quyền của họ. Ông Lại, ứng cử viên của đảng cầm quyền trong cuộc bầu cử tổng thống vào năm tới, đã dừng chân ở New York trước chuyến đi đến Paraguay.
Hai nhân chứng đã được đại bồi thẩm đoàn ở Atlanta triệu tập vào thứ Ba để làm chứng về những nỗ lực lật ngược kết quả bầu cử một cách bất hợp pháp của Donald Trump. Biện lý quận Fulton, Fani Willis, cho biết sẽ công bố bản cáo trạng vào cuối tuần tới. Nếu bị truy tố ở Georgia, ông Trump sẽ có tổng cộng bốn cáo trạng chỉ trong vòng 5 tháng.
Nga cho biết đã nổ súng cảnh cáo một tàu buôn ở Biển Đen để yêu cầu dừng lại kiểm tra. Kể từ khi rời khỏi thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen hồi tháng 7, Nga đã tuyên bố có quyền ngăn chặn bất kỳ con tàu nào hướng tới Ukraine bị nghi ngờ mang vũ khí. Dù con tàu trên được cho đi qua sau kiểm tra, vụ việc này chắc chắn sẽ khiến các chủ tàu đi qua tuyến đường biển quan trọng này (cũng như các công ty bảo hiểm) thêm lo lắng.
Chính phủ Trung Quốc ban hành các quy định mới để khuyến khích đầu tư nước ngoài. 24 quy tắc bao gồm ưu đãi thuế và tăng cường quyền sở hữu trí tuệ. Chúng được đưa ra để vực dậy nền kinh tế Trung Quốc khỏi đà phục hồi chậm chạp sau phong tỏa covid.
Đối tác tranh cử của ứng viên bị ám sát hôm thứ Tư Fernando Villavicencio sẽ ra tranh cử tổng thống Ecuador thay cho ông. Chủ yếu vận động tranh cử dự trên vấn đề môi trường, Andrea Gonzalez đã được đảng của họ, Construye, chọn. Ông Villavicencio là một nhà báo và nhà hoạt động chống tham nhũng. Construye nói bà Gonzalez sẽ đảm bảo kế thừa các “di sản” của ông.
Elon Musk, chủ sở hữu X (trước đây là Twitter), và Mark Zuckerberg, đồng sáng lập của Meta, sẽ nối dài màn đấu khẩu trực tuyến trong nhiều tháng qua bằng một cuộc đấu võ. Mới đây ông Musk thông báo Italy đã đồng ý tổ chức một cuộc đấu võ từ thiện giữa hai người. Ông từng hứa một “địa điểm hoành tráng” — nhưng bộ văn hóa của Ý đã loại trừ Đấu trường La Mã do đang trùng tu.
TIÊU ĐIỂM
Lạm phát ở Ấn Độ do giá lương thực tăng
Không nơi nào cho thấy rõ tác động của lạm phát ở Ấn Độ như các nhà hàng thức ăn nhanh. Tuần trước, chuỗi cửa hàng Subway của Mỹ đã thông báo ngừng cho thêm một lát phô mai miễn phí vào bánh mì vì chi phí tăng, trong khi nhiều cửa hàng McDonald’s cũng loại bỏ cà chua trong bánh mì kẹp thịt. Giá lương thực tăng vì gió mùa thất thường làm mất mùa ở một số vùng của đất nước.
Hậu quả là lạm phát tăng. Dữ liệu được công bố vào thứ Hai có thể cho thấy lạm phát năm đã tăng lên 6,4% trong tháng 7 từ mức 4,8% của tháng 6, vượt quá ngưỡng trên 6% của ngân hàng trung ương. Tuần trước, ngân hàng đã giữ nguyên lãi suất lần thứ ba liên tiếp kể từ tháng 4. Nhưng lạm phát lương thực kéo dài có thể buộc họ phải hành động. Chính phủ đã đi trước khi hạn chế xuất khẩu gạo để làm chậm đà tăng giá trong nước. Với một cuộc tổng tuyển cử được lên kế hoạch cho năm tới, chính phủ biết cử tri Ấn Độ sẽ không chấp nhận lạm phát.
Mười năm sau vụ thảm sát đảng Anh em Hồi giáo ở Ai Cập
Khi Muhammad Morsi, tổng thống được bầu cử dân chủ đầu tiên của Ai Cập và là thành viên của đảng Anh em Hồi giáo, bị lật đổ trong một cuộc đảo chính, những người ủng hộ ông đã biểu tình ở Quảng trường Rabaa, Cairo. Vào ngày 14 tháng 8 năm 2013, lực lượng an ninh Ai Cập đã nổ súng giết chết ít nhất 900 thành viên của Anh em Hồi giáo đang biểu tình tại đây. Sau mười năm, đảng này hầu như không thể hồi phục.
Nhiều người sống sót sau vụ thảm sát bị tống vào tù, trong khi những người khác phải trốn lưu vong. Năm 2020, thủ lĩnh lúc bấy giờ Mahmoud Ezzat bị bắt, dẫn đến một cuộc tranh chấp quyền kế vị vô cùng lộn xộn.
Nhưng vào tháng 3 năm nay Anh em Hồi giáo đã bầu Salah Abudlhaq, 78 tuổi, làm thủ lĩnh mới. Sự xuất hiện của ông Abulhaq có thể mở ra một chương mới cho đảng. Bản thân ông cũng không bị mang tiếng bởi các tranh cãi nội bộ gần đây. Nhưng ông có rất nhiều việc phải làm, nhất là khi chính phủ vẫn chưa hết kìm kẹp đảng này. Ngày kỷ niệm thảm sát vào thứ Hai sẽ trôi qua tương đối lặng lẽ, vì bất kỳ cuộc biểu tình nào cũng sẽ bị đàn áp quyết liệt — một lần nữa.
Zimbabwe sắp chuẩn bị bầu cử
Thứ Hai sẽ không phải một Ngày Anh hùng bình thường ở Zimbabwe. Ngày này được lập để tưởng nhớ hàng ngàn người đã thiệt mạng trong “cuộc chiến tranh giải phóng” của những năm 1960 và 1970, vốn kết thúc sự cai trị của người da trắng Rhodesia và mở ra chính quyền Zimbabwe của Robert Mugabe. Với cuộc tổng tuyển cử vào ngày 23 tháng 8 tới, Zanu-PF, đảng đã cắm quyền từ khi độc lập, hứa hẹn sẽ tận dụng dịp lễ này để tổ chức các sự kiện chính trị lớn.
Đảng sẽ quảng bá rằng một mình họ giải phóng đất nước và nhấn mạnh chỉ có Emmerson Mnangagwa, người kế nhiệm Mugabe, mới có thể giữ cho cách mạng tồn tại. Có lẽ là hầu hết người dân Zimbabwe đã quá mệt mỏi với trò lừa bịp này. Nhiều thập niên tham nhũng, chính sách sai lầm và hành xử côn đồ khiến cho GDP bình quân đầu người thực tế ngày nay thậm chí còn thấp hơn năm 1980. Nhưng với một lịch sử gian lận bầu cử, Zanu-PF sẽ khó mà chịu thua.
Alabama vẽ lại bản đồ bầu cử
Hồi tháng 6, Tòa án Tối cao Mỹ đã ra lệnh cho Alabama vẽ lại bản đồ bầu cử bang. Mọi chuyện bắt đầu từ năm 2021 khi cơ quan lập pháp của tiểu bang vẽ ra bản đồ bầu cử chỉ có một quận chiếm đa số người da đen trong số bảy quận, mặc dù người Alabama da đen chiếm tới 27% dân số trong độ tuổi bỏ phiếu. Tòa án Tối cao đã đồng ý với quyết định của tòa cấp dưới: bản đồ này vi phạm Đạo luật Quyền Bầu cử.
Vào thứ Hai, tòa án quận đã bác bỏ bản đồ đầu tiên sẽ xem bản sửa lại của cơ quan lập pháp. Tòa án Tối cao đã hướng dẫn các nhà lập pháp phải có một quận thứ hai có đa số người da đen “hoặc một giải pháp gần tương tự.” Phe Cộng hòa, những người chiếm đa số trong nghị viện bang, đang thử nghiệm công thức đó. Bản đồ được đề xuất của họ duy trì một quận có đa số người da đen và tăng tỷ lệ cử tri da đen trong một quận khác lên gần 40%. Nó sẽ tiếp tục đảm bảo Alabama có đủ sáu ghế Cộng hòa ở Hạ viện Mỹ (cử tri da đen có xu hướng thích đảng viên Dân chủ hơn). Dù đảng Cộng hòa ca ngợi giải pháp “thỏa hiệp” này, tòa án quận có thể sẽ không đồng ý.
