Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Donald Trump, người đang dẫn đầu trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ, cho rằng Đài Loan đã “đánh cắp” ngành công nghiệp bán dẫn của Mỹ và “phải trả chi phí” cho Mỹ để đổi lấy bảo đảm an ninh trước Trung Quốc. Phát biểu với hãng tin Bloomberg, ứng cử viên của Đảng Cộng hòa nói sẽ “rất, rất khó” để Mỹ đến ứng cứu cho hòn đảo này. Cổ phiếu của TSMC, nhà sản xuất chip lớn nhất thế giới đến từ Đài Loan, đã giảm 2,4% sau bình luận của ông Trump.
Ngân hàng trung ương Nhật Bản bị nhiều người nghi ngờ can thiệp để hỗ trợ đồng yên vì đồng tiền này tăng mạnh sau khi giao dịch ở mức thấp nhất 38 năm so với đồng đô la Mỹ. Biến động thất thường của đồng yên diễn ra sau những đợt tăng đột biến tương tự vào thứ Năm và thứ Sáu tuần trước. Dữ liệu do ngân hàng công bố cho thấy họ đã mua gần 6 nghìn tỷ yên (38 tỷ USD) trong hai ngày nhằm trợ giá cho đồng tiền.
Adam Schiff, ứng cử viên Thượng viện của đảng Dân chủ đến từ California, đã trở thành một trong những chính trị gia nổi bật nhất của đảng công khai kêu gọi tổng thống Joe Biden chấm dứt nỗ lực tái tranh cử. Trong một tuyên bố với Los Angeles Times, ông Schiff cho biết ông có “mối quan ngại sâu sắc” về khả năng ông Biden đánh bại ông Trump vào tháng 11. Cho đến nay, âm mưu ám sát ông Trump đã làm tắt tiếng nỗ lực thay ông Biden bên trong Đảng Dân chủ.
Nhà chức trách Thái Lan cho biết chất xyanua đã giết chết 6 người nước ngoài đang lưu trú tại một khách sạn ở Bangkok. Kẻ tình nghi đầu độc được cho là nằm trong số những người thiệt mạng. Tất cả sáu người đều là người Việt: bốn người là công dân Việt Nam, và hai người là công dân Mỹ. Hoàn cảnh đằng sau cái chết của họ vẫn chưa được biết. Vốn phụ thuộc nhiều vào doanh thu từ du lịch, Bangkok muốn tránh bị dư luận xấu.
Lầu Năm Góc cho biết một bến tàu do Mỹ xây dựng để chuyển viện trợ vào Gaza đã hoàn thành “sứ mệnh” và sẽ bị dỡ bỏ. Ông Biden trước đây cho biết bến tàu này sẽ “tăng mạnh” nguồn cung viện trợ cho người Palestine. Nhưng tình hình thực tế phức tạp hơn: sau khi cầu tàu trị giá 230 triệu USD được khánh thành vào ngày 16 tháng 5, nó nhanh chóng bị hư hại do biển động.
Các trường đại học và cao đẳng ở Bangladesh đóng cửa sau khi biểu tình nổ ra trên khắp đất nước, khiến ít nhất 6 người thiệt mạng. Người biểu tình tức giận về hệ thống hạn ngạch dành 30% việc làm của chính phủ cho gia đình các cựu chiến binh đã tham gia cuộc chiến giành độc lập của Bangladesh năm 1971. Chế độ này đã bị tòa án chấm dứt vào năm 2018, nhưng phiên tòa vào tháng 8 sẽ quyết định liệu nó có được phục hồi hay không.
Thị trưởng Paris Anne Hidalgo đã xuống bơi ở sông Seine trước khi Olympics bắt đầu vào tuần tới. Các sự kiện ba môn phối hợp dự kiến sẽ diễn ra trên sông vào cuối tháng này bất chấp lo ngại về ô nhiễm. Người dân Paris trước đây từng đe dọa phóng uế trên sông Seine để phản đối chi phí làm sạch nó.
Con số trong ngày: 4,5%, là tỉ lệ giảm giá của bất động sản Trung Quốc trong tháng 6 so với một năm trước đó – mức giảm mạnh nhất 9 năm qua.
TIÊU ĐIỂM
TSMC công bố kết quả kinh doanh
TSMC, gã khổng lồ bán dẫn của Đài Loan, sẽ báo cáo kết quả quý hai vào thứ Năm. Hòn đảo này là một trong những nơi được hưởng lợi nhiều nhất trên thế giới từ sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo tạo sinh. Tâm trạng lạc quan của thị trường về vai trò của TSMC trong việc sản xuất chip AI cho các công ty công nghệ lớn, như Nvidia và Apple, đã đưa tập đoàn này trở thành công ty châu Á đầu tiên đạt gần mức định giá 1 nghìn tỷ USD trên thị trường chứng khoán Mỹ. Lợi nhuận tăng trưởng mạnh mẽ, đòn bẩy thương lượng tốt hơn, và khả năng chi tiêu tăng để xây dựng các xưởng đúc mới cho những con chip tiên tiến có thể sẽ đẩy giá cổ phiếu lên cao hơn nữa.
Mặc dù TSMC rồi cũng sẽ đạt 1 nghìn tỷ USD, nhưng địa chính trị có thể là một trở ngại. Trong một cuộc phỏng vấn được Bloomberg công bố tuần này, Donald Trump có vẻ nửa vời về việc bảo vệ Đài Loan khỏi một cuộc xâm lược từ Trung Quốc. Cổ phiếu của TSMC giảm hơn 2%. Hơn nữa, một báo cáo thu nhập mạnh mẽ vào thứ Tư từ ASML, công ty bán thiết bị in thạch bản cực tím cho TSMC, đã bị lu mờ bởi thông tin rằng chính quyền Biden có thể áp đặt thêm các biện pháp hạn chế đối với hoạt động kinh doanh của công ty Hà Lan tại Trung Quốc.
Hôm nay Nghị viện châu Âu chọn chủ tịch Uỷ ban châu Âu
Được 27 nhà lãnh đạo quốc gia của Liên minh châu Âu chọn gần đây để tiếp tục lãnh đạo cơ quan hành pháp đầy quyền lực, Ursula von der Leyen vào thứ Năm sẽ phải thuyết phục Nghị viện châu Âu ủng hộ bà. Bà cần 361 phiếu bầu trong hội đồng gồm 720 người để đảm bảo nhiệm kỳ 5 năm thứ hai với tư cách là người đứng đầu Ủy ban châu Âu tại Brussels.
Về lý thuyết, việc bỏ phiếu chỉ mang tính hình thức. Liên minh các đảng chính thống ủng hộ bà von der Leyen, bao gồm Đảng Nhân dân châu Âu trung hữu của bà, khối Xã hội và nhóm Tự do, kiểm soát hơn 400 ghế. Song kết quả có thể là sít sao. Đây là cuộc bỏ phiếu kín và một số người trung dung đã ngần ngại ủng hộ bà von der Leyen. Bà đã nói gì trước cuộc họp ở Strasbourg để thuyết phục họ? Nếu không ủng hộ tôi, quý vị sẽ đưa EU vào một cuộc khủng hoảng thể chế ngay lúc cuộc chiến ở Ukraine đang diễn ra và viễn cảnh Chủ nghĩa Trump quay lại Mỹ.
Hạ viện Pháp họp phiên khai mạc
577 thành viên Hạ viện Pháp sẽ họp lần đầu vào thứ Năm, sau cuộc bỏ phiếu lập pháp hôm 7 tháng 7. Quốc hội sẽ bầu ra một chủ tịch mới, và các đại biểu sẽ chọn các nhóm chính trị chính thức của mình. Quá trình này sẽ mở ra thế cân bằng quyền lực giữa ba khối chính: liên minh cánh tả (Mặt trận Bình dân Mới), những người theo chủ nghĩa trung dung, và cánh hữu cứng rắn của Marine Le Pen.
Nhưng Pháp vẫn chưa có chính phủ mới. Hôm thứ Ba, thủ tướng sắp mãn nhiệm Gabriel Attal đã chính thức từ chức. Nhưng tổng thống Emmanuel Macron đã giữ ông lại làm thủ tướng lâm thời. Không có khối nào đạt được đa số trong nghị viện, trong khi bốn đảng của liên minh cánh tả (đứng đầu về số phiếu) không thống nhất được một ứng viên chung cho chức thủ tướng. Ngay cả nếu có thì cũng không rõ liệu nó có thể điều hành một chính phủ ổn định hay không. Trong khi đó, ông Macron hy vọng một liên minh có thể được thành lập xung quanh những người trung dung như ông. Khi Pháp chuẩn bị đăng cai Olympics, những bất định chính trị vẫn phủ bóng lên Paris.
Lạm phát ở châu Âu chững đà giảm
Lạm phát ở khu vực đồng euro đang giảm dần theo mục tiêu 2% của Ngân hàng Trung ương châu Âu. Trong tháng 6, lạm phát năm đã giảm còn 2,5%, từ mức 2,6% của tháng trước. Lạm phát cơ bản – tức không tính giá năng lượng và thực phẩm – vẫn ở mức 2,9%. Một số người lo ngại rằng lạm phát ở khu vực đồng euro đã bị kẹt ở ngưỡng này từ tháng 2. Trong bối cảnh đó, vào thứ Năm ECB sẽ quyết định có nên cắt giảm lãi suất lần nữa hay không.
Ngân hàng bắt đầu hạ lãi suất 0,25 điểm phần trăm từ tháng 6. Thị trường dự đoán từ giờ tới cuối năm ngân hàng sẽ chỉ cắt giảm tổng cộng 0,4 điểm phần trăm. Các lãnh đạo ECB có thể sẽ tạm dừng lần này và chờ thêm dữ liệu. Lạm phát dịch vụ, ở mức 4,1%, hiện vẫn còn quá cao so với mong muốn của họ. Tăng trưởng tiền lương, theo dữ liệu từ trang web tuyển dụng Indeed, gần đây đã tăng trở lại ở châu Âu. Đối với đà phục hồi kinh tế của châu Âu, đó là tin xấu.
