Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken cho biết thủ tướng Israel Binyamin Netanyahu đã chấp nhận một “đề xuất bắc cầu” để đưa đến lệnh ngừng bắn và thả các con tin Israel. Ông Blinken kêu gọi Hamas làm theo. Trước đó, Hamas đã nói đề xuất này quá gần với lập trường của Israel. Ông Blinken, hiện đang ở Tel Aviv, mô tả các cuộc đàm phán tuần này giữa Israel và Hamas “có thể là cơ hội tốt nhất” và “có lẽ là cơ hội cuối cùng” để thống nhất về một thỏa thuận ngừng bắn.
Chủ sở hữu người Nhật của 7-Eleven, chuỗi cửa hàng tiện lợi lớn nhất thế giới, cho biết họ đã nhận được đề xuất mua lại từ Alimentation Couche-Tard, một đối thủ đến từ Canada. Seven & i Holdings (chủ quản của 7-Eleven) cho biết một “ủy ban đặc biệt” đang phân tích lời đề nghị không ràng buộc này; và nếu họ đồng ý bán thì đây sẽ là thương vụ mua lại lớn nhất từ trước đến nay từ bên ngoài đối với một công ty Nhật Bản. Cổ phiếu của công ty đã tăng giá, đưa vốn hóa thị trường lên 39 tỷ đô la.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết lực lượng vũ trang nước này đang “đạt được mục tiêu” trong cuộc tiến công vào Nga. Nga nói Ukraine đã phá hủy cây cầu thứ ba trên sông Seim; trong khi Ukraine thông báo đã phá hủy hai cây cầu khác trong nỗ lực cắt đứt đường tiếp tế của Nga. Truyền thông Nga đưa tin khoảng 121.000 người đã được sơ tán khỏi chín quận biên giới của khu vực.
Kamala Harris và bạn tranh cử Tim Walz đã có chuyến vận động tranh cử qua Pennsylvania, một tiểu bang chiến trường quan trọng, trước ngày khai mạc đại hội toàn quốc của Đảng Dân chủ ở Chicago vào thứ Hai. “Những ai luôn ăn hiếp người khác đều là kẻ hèn nhát,” bà Harris nói, một lời chỉ trích có lẽ là nhắm vào Donald Trump, đối thủ của bà trong cuộc đua giành chức tổng thống Mỹ. Trước đó, ông Trump đã chỉ trích các kế hoạch kinh tế của bà Harris tại một cuộc mít tinh ở Pennsylvania.
Một số công đoàn đại diện cho nhân viên của tòa án liên bang Mexico đã đình công vào thứ Hai để phản đối các kế hoạch cải cách. Andrés Manuel López Obrador, người sẽ kết thúc nhiệm kỳ tổng thống Mexico vào tháng tới, muốn cơ quan lập pháp phê chuẩn cải cách tư pháp của ông, bao gồm cả việc bầu thẩm phán. Cuộc bỏ phiếu sẽ diễn ra tháng 9. Bấy lâu nay ông Obrador luôn đấu tranh với Tòa án Tối cao, nơi đã chặn nhiều chính sách của ông.
Mike Lynch, một ông trùm công nghệ được mệnh danh là “Bill Gates của Anh”, là một trong sáu người được báo cáo mất tích sau khi một du thuyền chìm ngoài khơi bờ biển Sicily. Chiếc thuyền Bayesian bị vòi rồng tấn công vào sáng sớm khi đang neo đậu gần thành phố Palermo. Mười lăm người khác đã được cứu, trong đó có tám người được chuyển đến bệnh viện.
Con số trong ngày: 3.500, là ước tính lượng tiêu thụ calo hàng ngày của người dân ở các nước giàu — vượt xa nhu cầu của cơ thể.
TIÊU ĐIỂM
Liệu sẽ có thoả thuận ngừng bắn ở Gaza?
Bộ trưởng ngoại giao Mỹ, Antony Blinken, đang ở Trung Đông trong nỗ lực cuối cùng để đạt được lệnh ngừng bắn ở Gaza. Hôm thứ Hai, ông Blinken cho biết đề xuất của Hoa Kỳ trình lên Israel và Hamas vào tuần trước “có thể là cơ hội tốt nhất, có lẽ là cơ hội cuối cùng” cho một thỏa thuận chấm dứt chiến tranh và đảm bảo việc thả các con tin Israel. Cả hai bên đều chấp nhận khuôn khổ cơ bản của thỏa thuận. Thỏa thuận bao gồm lệnh ngừng bắn kéo dài sáu tuần, thả một số con tin, và hướng đến đàm phán ngừng bắn lâu dài hơn.
Nhưng một thỏa thuận thực sự vẫn còn khó nắm bắt. Hamas đang yêu cầu cam kết chắc chắn hơn về lệnh ngừng bắn lâu dài; còn Israel muốn có hiện diện quân sự tại hai hành lang ở Gaza. Các cuộc đàm phán sẽ tiếp tục trong tuần này ở Ai Cập và Qatar. Nhưng quyết định cuối cùng nằm trong tay của hai nhân vật cứng rắn: thủ tướng Israel, Binyamin Netanyahu, và lãnh đạo Hamas, Yahya Sinwar. Cả hai người không chỉ tập trung vào việc chấm dứt chiến tranh mà còn cho số phận chính trị của chính mình.
Chiến tranh Nga-Ukraine đến hồi gay cấn
Cuộc đột kích bất ngờ của Ukraine vào tỉnh Kursk của Nga đã làm tăng khí thế và cho thấy lực lượng Ukraine có thể phát triển các chiến thuật mới hiệu quả. Nhưng hai tuần sau khi chiến dịch bắt đầu, tiến độ đã chậm lại và một chiến tuyến mới đang hình thành. Ukraine hiện có vẻ tập trung vào việc thiết lập một tuyến kiểm soát ở bờ nam sông Seim, phía tây bắc thị trấn Sudzha. Hôm thứ Hai, các quan chức Nga cho biết Ukraine đã đánh sập cây cầu thứ ba bắc qua sông, sau khi phá hủy hai cầu vào cuối tuần trước.
Phản ứng của Nga đang gia tăng. Chiến dịch Kursk đã buộc Nga phải chuyển bớt quân từ Donbas. Dẫu vậy, lực lượng Nga vẫn đang duy trì áp lực nặng nề lên Pokrovsk, một thị trấn có tầm quan trọng chiến lược ở khu vực Donetsk. Cuộc chiến đang đến giai đoạn gay cấn. Ukraine hy vọng duy trì được cuộc đột kích của mình, nhằm hướng tới thay đổi tâm lý bi quan về một cuộc xung đột đóng băng. Nga muốn đập tan quân Ukraine ở Kursk và tiếp tục tiến công ở những nơi khác.
Cuộc đua ở New Jersey để thay thế Bob Menendez
Sự nghiệp 18 năm của Bob Menendez ở ghế thượng nghị sĩ bang New Jersey kết thúc trong ô nhục vào thứ Ba, khi đơn từ chức của ông có hiệu lực. Hồi tháng 7, ông Menendez đã bị kết tội tham nhũng. Các công tố viên cho biết thượng nghị sĩ đã nhận hối lộ – tiền mặt, một chiếc Mercedes-Benz, các khoản thanh toán thế chấp, và những thỏi vàng – để đổi lấy việc thúc đẩy lợi ích của Ai Cập và Qatar. Vào thời điểm đó, ông là chủ tịch của Ủy ban Đối ngoại Thượng viện đầy quyền lực. Bản cáo trạng được công bố vào mùa thu năm ngoái đã mở ra một cuộc chạy đua giành ghế thượng nghị sĩ của ông.
Khi Tammy Murphy, vợ của thống đốc Dân chủ của New Jersey, tuyên bố ứng cử vào ghế của ông Menendez, bà được các lãnh đạo địa phương của đảng ủng hộ ngay lập tức. Nhưng điều đó không thể thay đổi các cáo buộc về chủ nghĩa gia đình trị. Một nhân vật cửa dưới – Andy Kim, hạ nghị sĩ đảng Dân chủ đến từ New Jersey – đã đánh bại bà Murphy trong các cuộc bầu cử địa phương ban đầu. Bà Murphy cuối cùng phải bỏ cuộc trong cuộc bầu cử sơ bộ, và hệ thống bỏ phiếu, vốn dễ bị lạm dụng, được tiến hành đại tu. Chính trường New Jersey khét tiếng là đầy rẫy bê bối, và cú ngã của ông Menendez dường như đang đưa đến một cuộc thanh lọc.
Chu kỳ giảm lạm phát đau đớn của Thổ Nhĩ Kỳ
Ngân hàng trung ương Thổ Nhĩ Kỳ đã tăng lãi suất 41,5 điểm phần trăm chỉ trong hơn một năm. Nhờ đó, lạm phát năm của nước này cuối cùng cũng giảm, từ 71,6% vào tháng 6 xuống 61,8% vào tháng 7. Ngân hàng hy vọng con số đó sẽ giảm chỉ còn 38% vào cuối năm nay. Để đạt được mục tiêu, họ không thể cắt giảm lãi suất trước thời hạn. Giới phân tích dự kiến ủy ban chính sách tiền tệ của ngân hàng sẽ giữ nguyên lãi suất vay chuẩn ở mức 50% khi họp vào thứ Ba.
Nhưng cuộc chiến chống lạm phát tạo ra một cái giá rất đắt. Lãi suất tiền gửi cao và can thiệp của các ngân hàng nhà nước đã làm chậm đà trượt giá của đồng lira Thổ Nhĩ Kỳ so với đồng đô la. Mức mất giá của đồng tiền này thấp hơn nhiều so với mức tăng trưởng giá tiêu dùng, dẫn đến lo ngại rằng nó bị định giá quá cao. Các nhà xuất khẩu đang cầu xin chính phủ cho phép đồng lira trượt giá để lấy lại lợi thế cạnh tranh. Các chủ khách sạn phàn nàn rằng Thổ Nhĩ Kỳ đang trở nên quá đắt đỏ ngay cả đối với người nước ngoài. Ngay cả giảm lạm phát cũng tạo ra những bất bình.
Tình cảnh kém lạc quan của ngành xây dựng châu Âu
Ngành xây dựng ở châu Âu đang trải qua một giai đoạn khó khăn. Lãi suất cao khiến việc đầu tư cho các dự án mới trở nên tốn kém. Và dù đang tăng, lương thực tế vẫn thấp hơn trước đây, từ đó kéo giảm nhu cầu. Mặc dù tình trạng đứt gãy chuỗi cung ứng đã thuyên giảm, nhưng chi phí xây dựng vẫn cao hơn trước. Sự gia tăng của hình thức làm việc tại nhà cũng làm giảm nhu cầu cho các tòa nhà văn phòng mới. Dữ liệu sản lượng xây dựng của EU trong tháng 6, được công bố vào thứ Ba, sẽ cho thấy tình hình của ngành này đang tệ ra sao.
Kể từ đầu năm 2023, xây dựng ở châu Âu giảm đều. Xu hướng đó có thể sẽ tiếp tục, khi các cuộc khảo sát gần đây cho thấy số đơn đặt hàng mới đang giảm và ngành này đang cắt giảm nhân công. Các công ty cũng bi quan về tăng trưởng trong tương lai, mặc dù giá nhà ở một số nước như Đức đã phục hồi. Sẽ mất thời gian để đà phục hồi hiện tại của lương thực tế cũng như lãi suất giảm giúp thúc đẩy ngành xây dựng. Nền kinh tế châu Âu có thể sẽ tăng trưởng chậm rãi trở lại, nhưng các công ty xây dựng vẫn đang cảm thấy khó khăn.
