Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Hezbollah cho biết đã hoàn thành “giai đoạn đầu tiên” của cuộc tấn công vào Israel. Nhóm phiến quân được Iran hậu thuẫn đã bắn hàng trăm quả rocket về phía Israel trong đêm qua để đáp trả việc Israel giết một chỉ huy cấp cao của Hezbollah ở Lebanon hồi tháng trước. Hamas hoan nghênh chiến dịch này, mà họ cho biết đã tấn công vào “các mục tiêu quan trọng và mang tính chiến lược” ở Israel. Quân đội Israel cho biết các quả rocket gây ra “rất ít thiệt hại.”
Trong khi đó, thủ tướng Israel Binyamin Netanyahu cảnh báo rằng đòn tấn công phủ đầu của nước này vào các mục tiêu của Hezbollah ở Lebanon hôm thứ Bảy “chưa phải là hồi kết của câu chuyện.” Ông đang triệu tập một cuộc họp khẩn cấp với nội các an ninh. Bộ trưởng quốc phòng Lloyd Austin của Mỹ cho biết ông đã nói chuyện với Yoav Gallant, người đồng cấp Israel. Ông tái khẳng định “cam kết sắt đá” của Hoa Kỳ đối với Tel Aviv.
Ông chủ của Telegram, Pavel Durov, đã bị bắt tại một sân bay gần Paris với cáo buộc không có biện pháp kiểm soát hành vi gây hại của người dùng ứng dụng này. Theo hãng thông tấn AFP của Pháp, các hành vi gây hại của người dùng bao gồm gian lận, buôn bán ma túy, bắt nạt trên mạng, và tội phạm có tổ chức. Tỷ phú người Pháp gốc Nga này dự kiến sẽ ra hầu tòa vào Chủ Nhật; đại sứ quán Nga tại Pháp đã yêu cầu được tiếp cận lãnh sự với ông.
Chiến dịch tranh cử tổng thống của Kamala Harris đã huy động được hơn nửa tỷ đô la. Phó tổng thống Mỹ chính thức trở thành ứng viên tổng thống của đảng Dân chủ tại đại hội đảng vào tuần trước. Các nhà tài trợ cho thấy họ ủng hộ bà Harris. Họ đã đóng góp 82 triệu đô la trong tuần đại hội, nâng tổng số tiền mà bà Harris huy động được kể từ khi thay Joe Biden cách đây một tháng lên 540 triệu đô la.
Các công tố viên Đức cho biết một người tị nạn Syria 26 tuổi là nghi phạm gây ra vụ tấn công bằng dao khiến ba người thiệt mạng và tám người bị thương ở Solingen, một thành phố miền tây, vào thứ Sáu. Người này được cho là thành viên của Nhà nước Hồi giáo. Đảng cực hữu Sự Lựa chọn thay thế cho nước Đức đã cáo buộc liên minh cầm quyền và phe đối lập trung hữu không bảo vệ được biên giới của đất nước. Nghi phạm đã tự nộp mình cho cảnh sát vào thứ Bảy.
Cựu bộ trưởng quốc phòng Nhật Bản Ishiba Shigeru bước vào cuộc đua kế nhiệm Kishida Fumio làm thủ tướng. Trong tháng này ông Kishida đã tuyên bố từ chức lãnh đạo Đảng Dân chủ Tự do cầm quyền. Cuộc đua để thay thế ông diễn ra khá cởi mở, mặc dù ông Ishiba được cho là được công chúng ủng hộ hơn cả. Đảng sẽ đưa ra lựa chọn của mình vào ngày 27 tháng 9.
Thời gian trôi chậm hơn trên không gian. Nhưng đối với Sunita Williams và Barry Wilmore — các phi hành gia trên Trạm Vũ trụ Quốc tế của NASA — giai đoạn lưu trú tám ngày theo kế hoạch của họ đang sắp tròn ba tháng. Họ cập cảng vào ngày 6 tháng 6 nhưng không thể quay lại vì hệ thống đẩy của tàu vũ trụ Boeing Starliner bị hỏng. Kể từ đó NASA đã đề nghị SpaceX, công ty thuộc sở hữu của Elon Musk, giúp đưa họ trở về — vào tháng 2 năm 2025.
Con số trong ngày: tuổi thọ trung bình của người Úc cao hơn 4 năm so với người Mỹ.
TIÊU ĐIỂM
Triển vọng bi quan của kinh tế Đức
Thủ tướng Đức Olaf Scholz có một cuộc bầu cử vào năm tới, và ông có thể đang lo lắng về tác động của nền kinh tế lên kết quả. Đức hầu như không tăng trưởng kể từ năm 2019. Các số liệu sơ bộ (sẽ được hoàn thiện vào thứ Ba) cho thấy GDP đã giảm 0,1% trong ba tháng tính đến tháng 7. Nền kinh tế lớn nhất châu Âu cũng đang cảm nhận được suy thoái kinh tế ở đối tác thương mại lớn nhất, Trung Quốc. Theo cơ quan thống kê Destatis, xuất khẩu của Đức sang Trung Quốc đã giảm 14% trong tháng 5 so với cùng kỳ năm ngoái.
Các chủ doanh nghiệp tỏ ra không mấy lạc quan. Tháng trước, chỉ số môi trường kinh doanh của Viện Nghiên cứu Kinh tế (Ifo) đã giảm xuống còn 87 điểm, từ mức 88,6 của tháng 6. Số liệu tháng 7, được công bố vào thứ Hai, có thể sẽ cho thấy một đợt sụt giảm nữa.
Vào thứ Tư, công ty nghiên cứu thị trường GfK sẽ công bố chỉ số niềm tin tiêu dùng. Ít nhất thì cũng có một số tin tốt, khi chỉ số này lên mức cao nhất trong hai năm vào tháng 8. Nhưng một số nhà phân tích nghi ngờ rằng đó chỉ là nhờ giải bóng đá Euro, vốn diễn ra ở Đức trong hè qua.
Thượng đỉnh Thái Bình Dương
Các nhà lãnh đạo của 18 quốc gia Thái Bình Dương, bao gồm Úc và New Zealand, sẽ tề tựu tại Tonga vào thứ Hai cho cuộc họp thường niên của Diễn đàn Quần đảo Thái Bình Dương, nhóm ngoại giao chính trong khu vực. Tổng thư ký Liên hợp quốc, António Guterres, cũng sẽ tham dự. Biến đổi khí hậu là vấn đề hàng đầu trong chương trình nghị sự, khi các nước Thái Bình Dương có nền đất thấp đã cảm nhận được một số tác động tồi tệ nhất của tình trạng nóng lên toàn cầu. Họ lo ngại nước biển dâng có thể nhấn chìm các hòn đảo hoặc khiến chúng không thể sinh sống được. Các nước này đang cố gắng kêu gọi một quỹ “thuộc sở hữu của Thái Bình Dương” để đầu tư vào các dự án thích ứng với biến đổi khí hậu.
Úc, nhà tài trợ lớn nhất của khu vực, đã cam kết 100 triệu đô la Úc (67 triệu đô la) cho quỹ. Nước này cũng đang ký thỏa thuận an ninh với các đảo Thái Bình Dương để chống lại ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc, một phần thông qua việc triển khai cảnh sát đến một số đảo. Thủ tướng Úc, Anthony Albanese, đang tìm cách thành lập một căn cứ huấn luyện của Úc cho cảnh sát khu vực Thái Bình Dương. Tội phạm và buôn lậu ma túy là vấn đề nóng trên khắp khu vực, nhưng Úc cũng lo ngại về việc duy trì vị thế “đối tác an ninh được lựa chọn.”
Nigeria sau một thời gian cải cách kinh tế
Quốc gia đông dân nhất châu Phi đang trải qua những tác động đau đớn của các cải cách kinh tế đầy tham vọng được ban hành trong năm qua. Việc xóa bỏ trợ cấp xăng dầu và hai lần phá giá đồng naira, đồng tiền vừa giảm 70% so với đô la, đã đẩy lạm phát lên cao. Tỉ lệ lạm phát sơ bộ tính theo năm tăng lên mức cao nhất 28 năm qua, 34,2%, vào tháng 6.
Nhưng nền kinh tế Nigeria cuối cùng cũng đang ở bước ngoặt. Các nhà phân tích dự đoán số liệu GDP được công bố vào thứ Hai sẽ cho thấy có tăng trưởng tăng nhẹ trong quý hai. Đồng tiền dường như đã ổn định và lạm phát đã giảm lần đầu tiên sau 19 tháng. Việc tạm thời bỏ thuế nhập khẩu cây trồng dự kiến sẽ làm chậm tốc độ tăng giá lương thực. Một nhà máy lọc dầu mới, dự kiến bắt đầu chế biến dầu của Nigeria trong năm nay, sẽ giúp nước này giảm phụ thuộc vào nhập khẩu nhiên liệu và giảm áp lực lên đồng naira. Nhưng sự lạc quan vẫn chưa lan tỏa đến lĩnh vực kinh doanh: một khảo sát gần đây của ngân hàng trung ương cho thấy đổng nội tệ và lãi suất cao vẫn là những mối lo ngại lớn.
Đảng Tự do Canada đứng trước nguy cơ thất cử
Vào thứ Hai, Justin Trudeau sẽ tập hợp các bộ trưởng của mình để tham gia một kỳ nghỉ kéo dài ba ngày tại Halifax ở Nova Scotia. Đã một năm trôi qua kể từ khi thủ tướng Canada cải tổ nội các trong nỗ lực thu hẹp khoảng cách thăm dò ý kiến mười điểm với các đối thủ từ Đảng Bảo thủ. Giờ đây Đảng Tự do của ông Trudeau kém tới 17 điểm.
Nhiều người theo chủ nghĩa Tự do cho rằng thời của ông Trudeau đã hết. Được bầu lần đầu vào năm 2015, ông hiện là nhà lãnh đạo tại vị lâu nhất trong nhóm G7. Nhưng trong thời gian đó, giá nhà ở Canada đã tăng 60% và lãi suất cơ bản của Ngân hàng Canada đã tăng gấp đôi. Một cuộc thăm dò do Abacus Data thực hiện vào giữa tháng 8 cho thấy 59% người Canada có ấn tượng tiêu cực về nhà lãnh đạo của họ — tăng từ 50% vào năm ngoái. Ít nhất thì tỷ lệ lạm phát đang ổn định trở lại quanh mức mong muốn 2-3%. Nhưng khi đi bỏ phiếu vào năm sau, nhiều người Canada vẫn cảm thấy đau đầu vì tình trạng giá cả tăng chóng mặt trong ba năm qua.
