Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Liên minh Dân chủ Thiên chúa giáo trung hữu do Friedrich Merz lãnh đạo đã thắng 29% số phiếu trong cuộc bầu cử Đức, theo thăm dò hậu bầu cử của một đài truyền hình công. Đảng cực hữu Sự Lựa chọn thay thế cho nước Đức (AfD) giành được 19,5% số phiếu bầu, kết quả tốt nhất từ trước đến nay của họ. Đảng Dân chủ Xã hội của thủ tướng đương nhiệm Olaf Scholz về thứ ba với 16%, trong khi Đảng Xanh đứng thứ tư với 13,5%. Ông Merz sẽ phải thành lập liên minh với ít nhất một đảng khác để có thể lãnh đạo đất nước. Ông đã loại trừ khả năng tạo chính quyền với AfD.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã đề nghị “rời khỏi vị trí của tôi” để đổi lấy việc nước này được gia nhập NATO. Phát biểu tại cuộc họp báo diễn ra một ngày trước lễ kỷ niệm ba năm cuộc xâm lược của Nga, ông Zelensky cũng bác bỏ những lời lăng mạ của tổng thống Mỹ Donald Trump, người đã gọi ông là “nhà độc tài không qua bầu cử.” Trước đó, theo lực lượng không quân Ukraine, Nga đã phóng “kỷ lục” 267 máy bay không người lái vào Ukraine.
Elon Musk cho tất cả nhân viên liên bang hơn 48 giờ để giải thích những gì họ đã làm trong tuần qua hoặc bị sa thải, vài giờ sau khi ông Trump thúc giục người đứng đầu DOGE “hung hăng hơn.” Trong nỗ lực cắt giảm sâu chi tiêu của chính phủ, ông Musk đã đề nghị nhân viên liên bang cơ hội từ chức nếu họ không muốn quay lại làm việc toàn thời gian.
Vatican cho biết Giáo hoàng Francis đã trải qua một đêm “yên tĩnh” trong bệnh viện và “nghỉ ngơi” sau khi trải qua cơn hen suyễn kéo dài vào thứ Bảy. Toà thánh cũng cho biết vị giáo hoàng 88 tuổi đang được thở oxy qua mũi. ĐGH Francis phải nhập viện hôm 14 tháng 2. Ông bị viêm phổi ở cả hai lá phổi, một trong số đó từng phải phẫu thuật cắt bỏ một phần khi ông còn trẻ.
Cảnh sát Campuchia và Thái Lan đã giải cứu 215 công dân nước ngoài khỏi một trung tâm lừa đảo ở tây bắc Campuchia. Chính phủ Thái Lan cho biết những người nước ngoài bị buộc phải làm việc tại trung tâm này sẽ được đưa về nước. Thái Lan bắt đầu trấn áp lừa đảo sau khi công dân nước này mất khoảng 60 tỷ baht (1,8 tỷ đô la) vì lừa đảo trong hai năm qua.
Hàng trăm nghìn người đã về Beirut, thủ đô của Lebanon, để dự lễ tang của Hassan Nasrallah. Nasrallah, nhà lãnh đạo của Hezbollah từ năm 1992, thiệt mạng trong một cuộc không kích của Israel tại Beirut hồi tháng 9. Các máy bay phản lực của Israel đã bay qua thủ đô của Lebanon trong suốt quá trình diễn ra lễ tang. Hezbollah bắt đầu bắn tên lửa vào Israel từ năm 2023, một ngày sau cuộc tấn công 7 tháng 10 của Hamas.
Con số trong ngày: 37%, là tỷ lệ người được thăm dò bởi cuộc Khảo sát Thanh niên châu Phi cho biết muốn chuyển đến Mỹ sống.
TIÊU ĐIỂM
Macron thăm Mỹ
Trong bối cảnh châu Âu bị loại khỏi các cuộc đàm phán giữa Mỹ và Nga về tương lai của Ukraine, Emmanuel Macron sẽ gặp Donald Trump tại Washington vào thứ Hai. Chuyến thăm của tổng thống Pháp diễn ra chỉ vài ngày trước khi thủ tướng Anh Keir Starmer đến hội đàm với tổng thống Mỹ. Hai ông Macron và Starmer muốn xây dựng một lực lượng liên minh của châu Âu có thể giúp đảm bảo an ninh cho Ukraine và thực thi một thỏa thuận hòa bình. Nhưng họ hiểu rằng để kế hoạch này trở nên đáng tin, họ cần hỗ trợ quân sự từ Mỹ.
Sau các cuộc họp với các lãnh đạo châu Âu khác tại Paris vào tuần trước, ông Macron dự định sẽ nhấn mạnh với ông Trump về quan điểm của châu Âu rằng Ukraine phải được tham gia vào tiến trình thiết lập các điều kiện của thỏa thuận hòa bình. Ông hy vọng có thể thuyết phục được ông Trump — một người mà ông quen biết rõ — rằng nhượng bộ Nga không phải là lợi ích của Mỹ. Song khả năng thuyết phục của ông Macron có thể không đem đến kết quả mong muốn, như ông đã từng nhận ra trong nhiệm kỳ đầu của ông Trump.
Indonesia công bố quỹ đầu tư quốc gia mới
Vào thứ Hai, Indonesia sẽ chính thức ra mắt quỹ đầu tư quốc gia thứ hai của mình, Danantara. Với hơn 900 tỷ USD tài sản, quỹ này sẽ trở thành quỹ đầu tư quốc gia lớn thứ sáu thế giới tính theo vốn hóa thị trường. Nhưng trong khi hầu hết các quỹ đầu tư quốc gia khác được xây dựng dựa trên tiết kiệm quốc gia hoặc thặng dư từ tài nguyên, Danantara thực chất chỉ là một công ty mẹ nắm giữ các doanh nghiệp nhà nước lớn nhất của Indonesia.
Điều đó không có nghĩa là Indonesia sẽ không cố gắng huy động thêm tiền cho quỹ này. Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) đã cam kết đóng góp 10 tỷ USD. Quỹ sẽ do chính tổng thống Prabowo Subianto kiểm soát trực tiếp. Trong khi đó quỹ đầu tư quốc gia đầu tiên của Indonesia, thành lập năm 2020, được đặt dưới sự quản lý của Bộ Tài chính. Danantara ra mắt trong bối cảnh ông Prabowo đang tìm cách cắt giảm chi tiêu chính phủ khoảng 19 tỷ USD, tương đương 8% ngân sách. Đợt “thắt lưng buộc bụng” đột ngột và thiếu kế hoạch này đã dẫn đến biểu tình vào tuần trước. Nhưng vẫn chưa rõ liệu các khoản cắt giảm đó có được sử dụng để tài trợ cho Danantara hay không.
Syria được EU dỡ trừng phạt
Vào thứ Hai, Liên minh châu Âu dự kiến sẽ đình chỉ trừng phạt đối với các lĩnh vực ngân hàng, năng lượng, và giao thông của Syria, gần ba tháng sau sự sụp đổ của chế độ Bashar al-Assad — mục tiêu của các lệnh trừng phạt. Động thái này sẽ gỡ bỏ một rào cản đối với công cuộc tái thiết đất nước bị chiến tranh tàn phá, vốn có thể tiêu tốn hàng trăm tỷ USD. Nó cũng có thể cho phép các nước châu Âu nối lại đường bay đến Damascus (dù sân bay này có thể vẫn chưa sẵn sàng tiếp nhận trong vài tháng tới).
Đây chỉ là bước đầu tiên. Mỹ vẫn chưa dỡ bỏ các lệnh trừng phạt của mình, ngoại trừ một lệnh miễn trừ tạm thời kéo dài sáu tháng để hỗ trợ viện trợ nhân đạo. Các lệnh trừng phạt đối với ngân hàng trung ương Syria có nghĩa là nước này vẫn bị ngắt kết nối khỏi hệ thống thanh toán ngân hàng quốc tế SWIFT. Chính phủ Syria không thể đặt hàng in tiền mới từ các nhà in phương Tây mà phải vận chuyển từ Nga để giải quyết tình trạng thiếu tiền mặt. Các quốc gia phương Tây tuyên bố muốn giúp đỡ một nước Syria mới, nhưng họ dường như không quá vội vàng thực hiện điều đó.
Bức tranh kinh tế Đức hậu bầu cử
Người Đức đã bỏ phiếu trong cuộc tổng tuyển cử vào Chủ nhật. Liên minh Dân chủ Thiên Chúa giáo trung hữu giành chiến thắng với 29% số phiếu. Hiện vẫn chưa rõ liệu họ có thể thành lập chính phủ liên minh với một đảng khác hay phải đàm phán một liên minh ba bên phức tạp. Điều này có thể làm gia tăng lo ngại của các doanh nghiệp Đức khi họ còn phải đối mặt với bất ổn địa chính trị và các vấn đề kinh tế. Vào thứ Hai, dữ liệu mới của chỉ số quản lý mua hàng sẽ cung cấp một số tín hiệu về triển vọng của nền kinh tế Đức.
Một số dấu hiệu phục hồi đang xuất hiện. Sau nhiều năm suy giảm, một số ngành sản xuất đang có dấu hiệu qua được đáy. Các đơn đặt hàng xuất khẩu đang giảm với tốc độ chậm nhất trong nhiều tháng. Ngành dịch vụ cũng đang cho thấy sự ổn định khi tạo ra thêm một số việc làm mới trong thời gian gần đây. Ngành công nghiệp quốc phòng đang bùng nổ, nếu xét theo giá trị cổ phiếu trên thị trường chứng khoán. Song để khôi phục tăng trưởng, chính phủ tiếp theo của Đức sẽ cần đề ra một kế hoạch nhằm khôi phục niềm tin vào nền kinh tế của đất nước.
