15/03/2019: Hai nhà thờ Hồi giáo ở Christchurch, New Zealand bị tấn công

Nguồn: Christchurch, New Zealand mosque attacks, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào chiều ngày này năm 2019, một tay súng đã tấn công hai nhà thờ Hồi giáo khác nhau ở Christchurch, New Zealand trong Lễ Cầu nguyện Ngày Thứ Sáu, giết chết 51 người, làm bị thương 40 người khác, và gây tổn thương sâu sắc cho một quốc gia mà đến thời điểm đó vẫn tin rằng mình an toàn trước những tai họa của bạo lực súng đạn và chủ nghĩa khủng bố cực hữu. Đó là một trong những ngày đen tối và chết chóc nhất trong lịch sử New Zealand.

Thủ phạm – một người Australia có quan hệ với Phong trào Bản sắc (Identitarian) phân biệt chủng tộc và bài ngoại ở quê hương mình – đã nổ súng vào Nhà thờ Hồi giáo Al Noor vào khoảng 1:40 chiều, trong lúc hàng trăm người đang ở bên trong để cầu nguyện ngày Thứ Sáu. Sau vài phút nổ súng bừa bãi, hắn ta lái xe khoảng 5km đến Trung tâm Hồi giáo Linwood và lặp lại hành động nổ súng nhưng gây ra ít thiệt hại hơn, một phần là nhờ nỗ lực của một tín đồ đã tấn công tay súng và chiếm được một trong những khẩu súng của hắn ta. Thủ phạm đã bỏ trốn nhưng bị bắt chưa đầy nửa giờ sau khi hắn bắt đầu cuộc tấn công.

Khi tin tức về vụ thảm sát lan truyền khắp thế giới, chính quyền phát hiện ra một bản tuyên ngôn của tay súng, trong đó khẳng định niềm tin phân biệt chủng tộc và bài ngoại của hắn, có nhắc đến cuộc diệt chủng người Hồi giáo Bosnia và gọi Tổng thống Mỹ Donald Trump là “biểu tượng của bản sắc da trắng mới và của các mục đích chung.” Trái ngược với Mỹ, nơi các vụ xả súng hàng loạt đã trở nên phổ biến, đây là vụ xả súng hàng loạt đầu tiên ở New Zealand kể từ năm 1997. Và cũng trái ngược với Mỹ, chính phủ New Zealand đã thề sẽ triển khai các luật mới nhằm ngăn chặn những hành động bạo lực kinh hoàng như vậy xảy ra một lần nữa.

Chính quyền của Thủ tướng Jacinda Ardern, nữ nguyên thủ quốc gia trẻ nhất thế giới, đã ưu tiên việc kiểm soát súng ngay sau đó, thành lập một ủy ban để nghiên cứu vấn đề này. Một tháng sau, chính phủ đã thông qua luật cấm vũ khí bán tự động và các thành phần của chúng, đồng thời thiết lập thời hạn mua lại đối với các loại vũ khí sẽ trở thành bất hợp pháp. Đến cuối năm đó, chính phủ New Zealand đã nhận được hơn 56.000 khẩu súng và hơn 194.000 bộ phận súng.