29/05/1953: Edmund Hillary và Tenzing Norgay chinh phục đỉnh Everest

Nguồn: Edmund Hillary and Tenzing Norgay reach Everest summit, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1953, lúc 11 giờ 30 sáng, Edmund Hillary người New Zealand, và Tenzing Norgay người Sherpa từ Nepal, đã trở thành những nhà thám hiểm đầu tiên chinh phục đỉnh Everest, ở độ cao 8.850m so với mực nước biển, điểm cao nhất trên Trái Đất. Là thành viên trong một đoàn thám hiểm của Anh, hai người đàn ông đã đặt chân lên đỉnh núi sau khi trải qua một đêm dài đầy khó khăn ở độ cao 8.504m. Tin tức về thành tựu của họ đã lan truyền khắp thế giới vào ngày 02/06, ngày đăng quang của Nữ hoàng Elizabeth II, và người Anh đã xem đây là một điềm lành cho tương lai của đất nước họ.

Everest là ngọn núi cao nhất trong Dãy Himalaya ở châu Á, nằm trên biên giới giữa Nepal và Tây Tạng. Người Tây Tạng gọi nó là Chomo-Lungma, hay “Thánh Mẫu vũ trụ”, còn người Anh đặt tên ngọn núi theo tên của Sir George Everest, một nhà khảo sát người Anh chuyên về Nam Á sống ở thế kỷ 19. Đỉnh Everest cao tương đương khoảng 2/3 độ cao của khí quyển Trái Đất – độ cao mà máy bay phản lực thường bay qua – nồng độ oxy ở đó cực kỳ thấp, nhiệt độ cực kỳ lạnh, với thời tiết cực kỳ khó đoán và nguy hiểm. Continue reading “29/05/1953: Edmund Hillary và Tenzing Norgay chinh phục đỉnh Everest”

29/05/1780: Đại tá Tarleton tàn sát lính Ái Quốc tại South Carolina

Nguồn: British Colonel Tarleton gives “quarter” in South Carolina, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1780, cách hành xử của Đại tá Anh Banastre Tarleton và toán lính Trung Quân của ông với các tù nhân của phe Ái Quốc đã dẫn đến sự ra đời của một cụm từ lên án sự tàn bạo của người Anh trong suốt phần còn lại của Chiến tranh giành độc lập của Mỹ: Tarleton’s Quarter (nghĩa đen: “Lòng Nhân từ của Tarleton”).

Sau khi Charleston đầu hàng vào ngày 12/05 – và Trung đoàn Virginia Số 3, do Đại tá Abraham Buford chỉ huy, trở thành lực lượng duy nhất của phe Ái Quốc còn sót lại ở South Carolina –Tarleton nhận nhiệm vụ tiêu diệt bất kỳ đợt kháng cự nào của cư dân thuộc địa. Tại Waxhaws, biên giới với North Carolina, một đội kỵ binh do người của Tarleton phụ trách đã đè bẹp 350 lính Ái Quốc còn lại dưới quyền của Buford. Tarleton và các thành viên Trung Quân dưới quyền của ông vẫn lạnh lùng bắn vào những người Ái Quốc ngay cả khi họ đã đầu hàng, một hành động đã dẫn đến sự ra đời của cụm từ “Lòng Nhân từ của Tarleton” – đối với phe Ái Quốc, nó mang nghĩa là cái chết tàn bạo dưới tay của một kẻ thù hèn nhát. Continue reading “29/05/1780: Đại tá Tarleton tàn sát lính Ái Quốc tại South Carolina”

29/05/1848: Wisconsin gia nhập liên bang Hoa Kỳ

Nguồn: Wisconsin enters the Union, History.com

Biên dịch: Trần Mẫn Linh

Vào ngày này năm 1848, Wisconsin đã trở thành tiểu bang thứ 30 của liên bang Hoa Kỳ sau khi được chấp thuận bởi các công dân của vùng lãnh thổ này.

Năm 1634, nhà thám hiểm người Pháp Jean Nicolet đã tới Vịnh Green, trở thành người châu Âu đầu tiên đặt chân đến khu vực phía bắc với mạng lưới hồ dày đặc, nơi sau này đã trở thành Wisconsin. Năm 1763, khi Chiến tranh với Pháp và người Da đỏ kết thúc, khu vực này – khi đó là trung tâm giao thương lớn của ngành lông thú Mỹ – đã được chuyển cho Anh kiểm soát. Continue reading “29/05/1848: Wisconsin gia nhập liên bang Hoa Kỳ”

29/05/1972: Mỹ-Xô ra thông cáo chung về vấn đề Việt Nam

Nguồn:United States and USSR issue a joint communique,” History.com (truy cập ngày 28/5/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Ngày 29 tháng 5 năm 1972, trong một thông cáo chung được Hoa Kỳ và Liên Xô công bố sau khi bế mạc hội nghị thượng đỉnh giữa Tổng Bí thư Liên Xô Leonid Brezhnev và Tổng thống Mỹ Richard Nixon tại Moskva (trong chuyến thăm đầu tiên của một tổng thống Mỹ tới Liên Xô), cả hai nước đã nêu ra lập trường của họ về vấn đề Việt Nam.

Hoa Kỳ nhấn mạnh rằng tương lai của miền Nam Việt Nam nên được quyết định bởi chính người dân miền Nam Việt Nam mà không nên bị can thiệp. Còn Liên Xô nhấn mạnh rằng quân đội Hoa Kỳ và các nước Đồng Minh phải rút khỏi miền Nam Việt Nam và chấm dứt ném bom miền Bắc. Continue reading “29/05/1972: Mỹ-Xô ra thông cáo chung về vấn đề Việt Nam”